c. tot het verstrekken van een onderhandse geld
lening, groot f 300.000,aan de Stichting Uit
gebreid Technische School te Leeuwarden ten
behoeve van de aanschaffing van de inventaris
van de van deze stichting uitgaande school;
d. tot het instellen van een rechtsvordering tegen
een aantal voormalige huurders van schiphuis-
terreinen aan de Lange Negen;
3. het raadsbesluit van 4 juni 1958 tot het sluiten van
een onderhandse geldlening, groot f 1.274.000,- -, met
de N.V. Bank voor Nederlandsche Gemeenten te
's-Gravenhage
B. dat zijn ingekomen rapporten omtrent kasopneming
en controle van de administratie van de geneeskundige
en gezondheidsdienst, de energiebedrijven, de gemeente
reiniging en de algemene begraafplaatsen.
De berichten sub A en B worden voor kennisgeving
aangenomen.
Punt 3 (bijlage no. 151).
Z.h.st. wordt besloten overeenkomstig het voorstel
van B. en W.
Punt 4 (bijlage no. 160).
De voordracht van B. en W. luidt als volgt:
F. Peenstra te Dongjum.
Benoemd wordt de voorgedragene, met alg. stemmen.
Punt 5 (bijlage no. 149).
De voordrachten van B. en W. luiden als volgt:
vacature Vijverschool I:
P. K. Hoekema te Beetgumermolen;
vacature Vijverschool II:
R. Kuik te Beers.
Benoemd worden de beide voorgedragenen, met alg.
stemmen.
Punt 6 (bijlage no. 168).
De voordrachten van B. en W. luiden als volgt:
vacature Emmanuel Murandschool II:
A. J. Langelaar te Hollum;
vacature Van Sytzamaschool I:
mevr. J. Hulshoff-Boonstra, alhier;
vacature Plataanschool II:
S. C. Bourgonjen, alhier;
vacature Abbingaschool
1. mej. N. R. Brunia te Berlikum;
2. mej. N. Peek, alhier;
3. mej. G. H. Piebenga te Peins;
vacature Arendstuinschool II:
1. mej. A. T. Toren te Deventer;
2. mej. N. Peek, alhier.
De Voorzitter deelt mede, dat de eerstvoorgedragene
voor de vacature aan de Abbingaschool, mej. Brunia,
heeft bericht zich terug te trekken wegens benoeming
elders.
Deze voordracht moet nu aldus worden: 1. mej. N.
Peek te Leeuwarden; 2. mej. G. H. Piebenga te Peins.
Benoemd worden in de respectieve vacatures de heer
Langelaar, mevr. Hulshoff-Boonstra, de heer Bour
gonjen, mej. Peek en mej. Toren, allen met alg. stem
men.
Mevr. Heijmeijer-Croon en de heer Santema vormden
het stembureau.
Punten 7 t.e.in. 27 (bijlagen nos. 171, 170, 166, 159, 165,
167, 150, 173, 156, 158, 172, 157, 153, 169, 161, 163, 174,
162, 164, 152 en 154).
Z.h.st. wordt besloten overeenkomstig de voorstellen
van B. en W.
Punt 28 (bijlage no. 155).
De hear Van der Meer seit, dat syn fraksje net hie
lendal üt 'e rie kommen is oangeande dit punt. Hwat
hy dus werjaen sil, is allinnich syn eigen miening. Dit
is foar him de fraech: „Hoe bigeane wy op syn
Hollansk sein „de minste onbillijkheid"?" Doe't yn
septimber 1957 de topsalarissen oan 'e oarder wienen,
hat de rie him mei greate mearderheit sa ütsprutsen,
dat men der neat foar fielde om allinnich de topsala
rissen to forheegjen, as it net mooglik wie om hwat
oan 'e oare salarissen to dwaen. Doe't spr. dan ek dit
riedsbrief lies, wie syn earste réaksje: Ik bin it iens
mei de minderheit fan it kolleezje. Hwant as wy de
mearderheit gelyk jowe, dan komme wy dus werom
op in bislüt, dat wy doe nommen hawwe en it is de
fraech, oft it prestige fan 'e rie dat wol fordraecht.
Mar dit gefal hat spr. net loslitten. Hy hat der hwat
oer prakkisearre en mient, dat men ek oare wegen
lans gean kin en sizze kin: Yn septimber wie it sa, dat
de minister hiel düdlik sei, dat it fan 'e finansiéle
posysje öfhingje soe, oft der foar de oare salarissen
hwat dien wurde koe. Dat mei nou wol, mei yngong
fan 1 april 1958, neffens de minister. Dat de rie yn
septimber 1957 neat oan de topsalarissen dien hat,
kin men foar de funksionarissen, dy't it oangiet, ün-
binlik neame, as men se forgeliket mei it rykspersoneel
en ek mei dat fan 'e provinsje en oare gemeenten-op-
it-hege niveau. Mar de rie hat doe dus sein: Lit dat
ünbinlik wêze, wy fine it noch ünbinliker, as der neat
dien wurde mei oan de legere salarissen. Dêrom dus
dogge wy neat oan 'e hegere.
Nou soe men sizze- kinne: Sjoch, de topsalarissen
binne fan rykswege op 1 septimber 1956 forhege, hwer-
om soenen wy dan net it bislüt nimme en dat is
spr. syn earste fraech, dy't hy yn it formidden fan 'e
rie en ek foar it kolleezje dellizze wol de oare sa
larissen, sa as dy oanjown binne yn de üntwerp-bisluten
nrs. 8202a en 8202b, ek mei yngong fan 1 septimber
1956 to forheegjen? Dan soenen alle amtners gelyk
bihannele wurde. Miskien krijt spr. wol fan de kant fan
it kolleezje of fan oare riedsleden de opmerking: Ja,
mar dat sil men fan hegerhan net tastean, mar dat wol
spr. dan earst wol ris öfwachtsje. Yn it twadde en léste
plak soe hy dan sizze wolle: Dy't baes is, sil it witte.
As wy der dan neat oan dwaen kinne, dan kinne wy
der neat oan dwaen. Mar hy soe der net fan ütgean
wolle. Hy makket der net daelks in amindemint fan.
Earst soe hy de réaksjes wol ris hearre wolle op syn
suggesty om alle amtnerssalarissen mei yngong fan 1
septimber 1956 to forheegjen, hwant dan bigiet men
oan gjin inkelde groep in ünbinlikheit en dat soe dus it
ideael wêze. Soe dér nou perfoarst neat fan komme
kinne, dan wol spr. dat dochs witte. Om efkes op dy
topsalarissen werom to kommen: Yn septimber 1957
wist de rie der neat fan, hwannear't dy legere salarissen
forhege wurde koenen. Dus doe seinen de riedsleden
meiïnoar: „Der kin neat komme fan forheging fan 'e
topsalarissen". Nou kin it wol. Spr. nimt efkes
oan, dat fan hegerhün it riedsbislüt, as de rie spr. syn
ütstel al oannimme soe, net goedkard wurde soe. Mar
dan haldt men der dochs dit fan oer, dat de rie net
forantwurdlik is foar de ünbinlikheit, dat hjir krekt
as by it ryk de topsalarissen forhege wurde mei yn
gong fan 1 septimber 1956 en fan oare groepen net
earder as mei yngong fan 1 april 1958 dat is dus
goed 1jier letter. Dat soe spr. mei klam sizze wolle.
Dan komt by spr. dizze fraech op: As de rie nou ris
de minderheit fan it kolleezje folgje soe, sa't dy har
miening hjir yn it riedsbrief oanjown wurdt, en seit:
„Omdat dy oare groepen net earder forhege wurde
meije as mei yngong fan 1 april 1958, wolle wy de
topsalarissen ek net earder forheegje", hokker ünbin-
likheden bigeane wy dan? Dat binne dus de ünbinlik -
heden, dy't de rie seis bigean kin en hwer't hy seis
forantwurdlik foar is. It forskil tusken „1 april 1958
foar de legere amtners" en fan „1 septimber 1956 foar
de hegere amtners" dér is de rie net forantwurdlik foar.
Hwant hwat krije wy nou? As de rie seit: op 1 april
1958 forheegje wy de topsalarissen, dan kin men yn
it algemien sizze: Dat is foar de topfunksionarissen net
binlik, as men harren forgeliket mei de topfunksiona-
3
rissen fan it ryk, de provinsje en in oantal spr. wit
net hoefolle - oare gemeenten.
Mar dér komme ek foar dizze gemeente noch in pear
faktoaren by, sa mient spr. Der is him sein, dat der
op 1 septimber 1956 in topfunksionaris yn tsjinst fan 'e
gemeente kommen is, dy't syn bineaming dus al ear
der oannommen hat, en men mei oannimme, dat dizze
man forwachte hat, dat syn salaris op groun fan 'e
ryksregeling forhege wurde soe, omdat Ljouwert oan't
septimber 1956 ta spr. soe hast sizze wolle: hast
altyd de regelingen fan hegerhan folge hat. Op 18
septimber nimt de rie it bislüt, dat de topsalarissen
net forhege wurde. As hy derby bliuwt en der nou
1 april 1958 fan makket, dan fynt spr. dat dochs foar
dy topfunksionaris in ünbinlikheit. Fierders is it, sa
mient hy, sa: As binnen 3 jier en miskien wol earder
twa of trije fan dy topfunksionarissen mei pinsioen
geane, dan krije hja pinsioen dat ófhinget fan it ge
middelde salaris oer de léste trije jier.
Forheget men dus de topsalarissen mei yngong fan
1 april 1958 yn pleats fan mei yngong fan 1 septimber
1956, dan hawwe de bitreffende amtners dér skea fan
en dat kin men, as men harren forgeliket mei kollega's
by oare oerheitslichems, ünbinlik fine.
Dat binne dus nei spr. syn ynsjoch de ünbinlikheden,
dêr't de rie forantwurdlik foar is, dy't hy dan eigent-
lik seis foroarsaket.
Hjirmei wol spr. tonearsten folstean.
De heer K. de Jong kan mededelen, dat in zijn fractie
met betrekking tot dit punt geen overeenstemming
heerst. Er zijn bepaalde variaties.
De ene variatie is, althans in dit stadium, dat men,
gezien de betrekkelijk geringe verhoging van de sala
rissen der lagere en middelbare ambtenaren, niet veel
gevoelt voor verhoging van de salarissen der hogere
ambtenaren, in het voorstel genoemd, en in die mate,
als daarin aangegeven. Het onderling verband van de
gehele salarisregeling tussen de lagere, middelbare en
hogere ambtenaren wordt volgens deze leden geheel
uitelkaar gerukt en de rijksregeling met betrekking tot
dit punt acht men fout. En zij vinden het niet direct
nodig, dat die fout door Leeuwarden moet worden ge
volgd. Voorshands behoudt deze groep zich dus met
betrekking tot dit punt haar stem voor.
Een andere groep stelt zich op het standpunt, dat,
nu de lagere en middelbare ambtenaren een nieuwe
salarisregeling krijgen, het ook tijd is om de salarissen
van de hogere ambtenaren te corrigeren, maar met
ingang van een gelijke datum, n.l. 1 april 1958. Dit ligt
in de lijn van de beslissing van de raad van septem
ber 1957.
De derde variatie is deze: De lagere en middelbare
ambtenaren worden in dit voorstel volgens de rijks
regeling behandeld en dan is het nu ook voor de hogere
ambtenaren in Leeuwarden tijd om eveneens conform
de rijksregeling te worden behandeld. Leeuwarden mag
volgens dit standpunt met betrekking tot de amb
tenarensalarissen geen eiland worden in Nederland, nu
46 van de 49 gemeenten met een inwonertal boven de
30.000 overeenkomstig de rijksregeling besloten heb
ben. De beslissing van het rijk wordt onjuist geacht,
maar nu praktisch alle rijks- en provinciale ambtenaren
en de ambtenaren van het overgrote deel van de grotere
gemeenten de rijksregeling geaccepteerd hebben, acht
deze groep het niet juist de hogere Leeuwarder amb
tenaren de dupe te laten worden van het niet volgen
van de rijksregeling in dezen. Bovendien dreigt, doordat
na 1957 reeds noodgedwongen verschillende maatrege
len moesten worden genomen, hetzij door het geven
van persoonlijke toelagen, hetzij door het toekennen van
periodieke verhogingen, enerzijds een discrepantie te
ontstaan tussen de betreffende Leeuwarder ambtenaren
en die van andere gemeenten en de rijks- en provin
ciale ambtenaren en anderzijds een discrepantie tussen
de hogere Leeuwarder ambtenaren onderling. Dit acht
deze groep zeer ongewenst.
Spr. heeft hiermee de drie verschillende standpunten
in zijn fractie weergegeven en wil daar nog enkele
aanvullende opmerkingen aan vastknopen.
Hij c.s. staan allen op het standpunt, dat met betrek
king tot dit punt de autonomie der gemeenten ter dege
in het spel is. De gemeente heeft zelfstandig een be
slissing te nemen. Zij menen echter ook, dat dit niet
automatisch, niet onder alle omstandigheden, doorge
voerd behoeft te worden.
De beslissing van de raad mag h.i. in de kring van
de ambtenaren en met name van de hogere ambtenaren,
hoe zij ook moge uitvallen, niet het vertrouwen in het
college van B. en W. of van de raad schaden. Wan
neer dat eventueel wél zo gesteld zou worden, dan
menen zij, dat aan de beslissing eigenlijk een te zwaar
accent gegeven wordt.
Wat ten slotte de beslissing van de raad van sep
tember j.l. betreft, menen zij, dat deze toch op zich
zelf geen bezwaar behoeft op te leveren bij het be
palen van een standpunt op dit ogenblik, daar in de
raad duidelijk tot uitdrukking is gekomen, dat het
moment, waarop de regeling aan de orde werd gesteld,
niet juist werd geacht. Er was nog niet eens een be
slissing van de provincie bij de raad binnengekomen.
Er was enkel door de provincie een advies van de ge
meenteraad gevraagd in deze vorm: Hoe denkt U over
verhoging van de salarissen van de secretaris, ont
vanger, enz. Desniettemin werd toen van de raad al
gevraagd die salarissen maar vast te brengen op het
peil, dat, naar verwacht werd, de provincie voor over
eenkomstige ambtenaren zou vaststellen.
Men heeft hier h.i. dus wel degelijk met een nieuw
feit te maken, dat echter op zich zelf de mening wet
tigt, dat een standpunt wordt ingenomen, dat cor
respondeert met de beslissing van de raad van sep
tember j.l.
Spr. zal graag afwachten wat andere fracties zeg
gen. Gezien de gevarieerdheid van de meningen in
spr.'s fractie, zullen de uiteindelijke standpunten bij
stemming moeten blijken. Al naar gelang van de va
riaties zullen dan de stemmen aan het voorstel van
B. en W. of, als dit voorstel nog door de raad geamen
deerd wordt, aan het geamendeerde voorstel moeten
worden gegeven.
De heer Mani zegt, dat de andere fractievoorzitters
hebben moeten mededelen, dat ze niet namens hun
fractie konden spreken. Spr. kan het namens de grootst
mogelijke meerderheid van zijn fractie doen. Hij zou
het voorstel, dat thans voor de raad ligt, graag in
drieën willen splitsen, n.l. in: de bezoldiging van de
hogere en van de lagere en middelbare ambtenaren,
de salarissen van de topfunctionarissen als zodanig en
de verhoging van de salarissen van de topfunctionaris
sen met terugwerkende kracht.
Wat de eerste betreft, mag spr. namens zijn
fractie zeggen, dat hij c.s., alhoewel helemaal niet
wild-enthousiast over deze regeling en ook niet over
de verhouding, zoals die hier tussen de hoofdambtenaren
en de lagere en middelbare ambtenaren komt te liggen,
toch met dit gedeelte van het voorstel als zodanig
akkoord kunnen gaan. Zij kunnen zich dus verenigen
met het voorstel om volgens de normen, die nu ge
geven worden, de salarissen van de lagere en middel
bare ambtenaren te verhogen met ingang van 1 april
1958. Ook zijn zij bereid te stemmen voor het voorstel
om de salarissen van de topfunctionarissen te brengen
op de bedragen, zoals ze genoemd zijn in de ontwerp
verordening, die de raad is voorgelegd.
Spr. zei alreeds, dat hij c.s. positief niet wild-enthou
siast over het voorstel zijn en het ligt wel zo, dat zij
er zich in de toekomst ernstig over zullen beraden,
of zij aan nog verdere denivellering van de hogere
salarissen wel hun stem zullen geven.
Over het verhogen van de salarissen van de top
functionarissen met terugwerkende kracht tot 1 sep
tember 1956 zou spr. nog een enkele opmerking willen
maken.
Hij zou eigenlijk willen beginnen met drie absoluut
vaststaande feiten te noemen, in de eerste plaats dit
feit, dat, toen deze zaak in de Kamer speelde, het niet
aanhangig gemaakt werd, omdat de verhouding in de
salarissen tussen de verschillende groepen van amb
tenaren niet juist zou zijn, maar enkel en alleen, om
dat men meende, dat de mensen in overheidsdienst
achtergebleven waren bij die in het vrije bedrijf en op dat
ogenblik dacht men daarbij alleen aan de hogere amb
tenaren. Spr. wil dat even nadrukkelijk vaststellen. Het
ging dus niet om een recht trekken van naar alge-