35
en myn persoan oannimme soenen, der dan, foar dit
„gegeven" gefal, neat foar de takomst bart. Ik wit net
hokker reden de hear Van der Veen dêrfoar hat, mar ik
bisjoch it ek fan dit konkrete punt, dat der yn 'e ta
komst sünder mis noch wolris in oar stanpunt fan de
rie blike sil as wy op dit eagenblik ütdrage. As it üt-
stel fan de hear Van der Veen oannommen wurdt, dan
foroaret der op dit stik fan saken neat. Dat moatte de
hear Van der Veen en dyjingen, dy't mei him steane,
wol goed bigripe. De hearen kenne it stanpunt fan
b. en w. en as se it noch net kenden, dan hawwe se
it niis üt de müle fan de foarsitter wol heard. Dus
fan datoangeande hat it oannimmen fan dit ütstel
of dizze moasje mei ik einliks wol sizze foar b. en w.
totael gjin sin. Mar hwannear't it ütstel, dat wy yn-
tsjinne hawwe, oannommen wurdt, dan wurdt dêrmei
birikt, dat wy wer in foech krije, dat neffens de prak-
tyk fan de measte gemeenten ek alhielendal ta it foech
fan de rie heart. Wy freegje hjir in hiel gewoan demo-
kratysk rjocht. En der kinne omstannichheden wêze,
dat men ta it beslüt om sa'n ütstel yn to tsjinjen komt.
En dy omstannichheden binne hjir wol deeglik oan-
wêzich. Ik kin net oan de gedachte üntkomme, dat wy
yndied mei in demokratysk feit to dwaen hawwe. Dy
groep fan boargers, dy salang al bisiket om de nam-
men wer foroare to krijen, mei dochs har demokratysk
rjocht, dat hja har bilangen by üs bipleitet, net Ont-
sein wurde. It wurdt hjir foarsteld, as soe dy hiele
West-Yndyske buert yn de neibije takomst al net mear
üt syn oarspronklike biwenners bistean. Wy witte, dat
der in bulte forhuze wurdt, mar ik kin net oannimme,
dat fierwei it greatste tal fan dy 150 haden fan hüshal-
dings dy't dêr wenje, yn de neibije takomst allegearre
forhüzje sille. Yn alle gefallen, hoe dan ek, in feit is,
dat der op it eagenblik greate biswieren by dizze min-
sken bisteane. De nammen fan de strjitten yn it Nijlan
kinne der nei myn idé bést bliuwe. De hear Bait hat
sein, dat ik to'n earsten de nammen dêr't it hjir om
giet, fordigene haw en dat der dus minoftomear in
tsjinstelling yn myn biwearingen fan doe en nou is,
mar lit üs hjir foaral om tinke, dat it hjir yn it bi-
sünder giet om de winsk fan in tal boargers, dêr't ek
de fortsjintwurdigers by binne fan dyselde politike or-
ganisaesjes, dy't üs hjir yn dizze rie roppen hawwe.
En dan mei ik wol efkes opmerke, dat de konsideraesje
mei de kommisje net sa great is as ik to'n earsten wol
tocht, hwant de foarsitter bisiket al dizze saken op
har óf to skouwen. Mar dan mei ik noch wolris efkes
herhelje, dat de hiele kwesje üntstien is, trochdat b. en
w. de kommisje, dy't dochs troch harren ynsteld is, op
forsiik fan de rie, der nea yn kend hawwe. Hie dit gefal
yn dy kommisje west, dan hie dizze sünder mis ek
rekken hólden mei de winsken fan dy biwenners; yn
alle gefallen hiene wy se graech earst hearre wollen,
foardat dit bislüt nommen waerd. Dizze hiele gong fan
saken draecht it kenmerk fan haest. De foroaring moast
sa gau mooglik trochset wurde en dat is in forkearde
hanneling west fan b. en w. De foarsitter hat it eigent-
lik sa foarstelt, as wie der in soarte fan bitizing by de
rie, mar ik soe hast sizzeb. en w. moatte wol oppasse,
hwat hja yn dizzen sizze, hwant fan 'e moarn hawwe
wy hiel düdlik tsjüge west fan bitizing op dit stik fan
saken yn it kolleezje fan b. en w. Dus as dy üs as rie
hwat forwite, dan soe ik dat daelks mar efkes werom-
keatse wolle oan it adres fan b. en w.
De strjitnammekwesje is dus üntstien üt in gefoel
fan üntofredenheit oer de gong fan saken. De foarsitter
hat sein, dat by it ütstel net ütkommen is, dat dy for-
oardering dan ek foroare wurde moat. Dat soe hiel mak
lik kinne, as wy yn pleats fan „gehoord de commissie"
setten: „gehoord de raad". Dan wiene wy der ek wer.
Dus foar it fierdere soe ik dochs wol by myn ütstel, dat
troch de hear Drentje mei ündertekene is, bliuwe wolle.
It giet my dus net yn it alderearste plak om de nam
men seis, mar om de bifolkingsgroep dy't hjir op dizze
manear bisiket har rjocht to finen. En dat is dochs wol,
sjoen de hiele Ontwikkeling fan dizze kwesje, in for-
skynsel, dat just net bipaeld wiist op frede en gjin
gefaer, mar op in hiel düdlik to Onderkennen ünfrede
en dat moatte wy yn üs gemeentehüshalding net haw
we. Dus jitris: wy bliuwe by üs ütstel.
De heer Van der Veen: Ik ben het met de heer San-
tema eens, wanneer hij zegt, dat de raad het hoogste
orgaan in de gemeente is en dat het hier gaat om een
verzoek van gemeentenaren, die geen andere instantie
hebben tot wie ze zich kunnen wenden. Voor de rest
ben ik het met u eens, wanneer u spreekt over verwar
ring, want ik meen in ieder geval tussen de heer San-
tema en mij enige verwarring te bespeuren: die plaats
ik dan hoofdzakelijk bij de heer Santema, maar hij mag
deze wat mij betreft bij mij plaatsen. Ik begrijp de heer
Santema niet. Ik begrijp niet wat hij wil met zijn voor
stel. Hij zegt: we nemen de delegatie terug, maar dat
is zijn bedoeling niet. Bij mij gaat het simpel om de
vraag: moeten wij als gemeenteraad voldoen aan het
verzoek van een aantal burgers, die daar belang bij
hebben? Men kan de belangen tegenover elkaar stellen:
het gewicht van de gemeente is zus, het belang van de
inwoners is zo; weeg beide tegen elkaar af. Ik heb za
kelijke argumenten gehoord van de voorzitter, die min
der zwaar wegen. Wanneer we bedenken, dat toch 20%
van al de 600 plaatjes per jaar gewijzigd moet worden
en mischien zijn er nog wel wat oude ook, die ver
andering moeten ondergaan dan speelt bij mij deze
incidentele wijziging voor de West-Indische buurt geen
rol.
Nu zegt de heer Santema: „De delegatie moet te
rug", maar dat klopt natuurlijk niet met het standpunt
dat hij tegelijkertijd inneemt dat die commissie
nog enige waarde toekomt. Het besluit, waar nu echter
de gehele zaak om draait, dat eigenlijk de oorzaak is
van de impasse waar we in zitten, is het besluit van
11 maart 1959. Ik zou me kunnen voorstellen, dat de
heer Santema zegt: „Ik dien een voorstel in om dat
besluit in te trekken"; dan zou ik onmiddellijk achter
dat voorstel gaan staan. Dat doet hij niet, maar dat
besluit van 11 maart 1959, dus de verordening op de
naamgeving, geeft nu juist de bevoegdheid aan b. en w„
gehoord het advies van de commissie, niet: conform
het advies van de commissie. Wanneer dus de heer San
tema zegt: „De commissie dacht er anders over", dan
is dat niet in strijd met de verordening, want b. en w.
behoeven volgens die verordening alleen maar het ad
vies van de commissie te horen. Zou de commissie be
slissen, dan geven we niet de delegatie aan b. en w„
maar dan delegeren we aan de commissie en dat zou
al te dwaas zijn, lijkt mij toe. Neen, zegt de heer Sante
ma, daar kunnen we wel aan ontkomen: B. en w. mo
gen het voortaan doen. Hoe dat te rijmen is met de
terugname van de delegatie, begrijp ik niet. We kun
nen de delegatie wel reëel laten liggen, maar „gehoord
de raad" is dan toch waarachtig wel het toppunt. De
raad, die tenslotte altijd nog het hoogste orgaan is, zou
dus eerst moeten zeggen: zo en zo denken we er over
en dan mogen b. en w. beslissen, hoe ze het zullen doen.
Als de raad dan toch gehoord moet worden, dan is het
consequent, dat de raad zelf de beslissing neemt. Ik
kan de heer Santema dus niet volgen.
Het gaat alleen maar om de vraag: Welke zijn de
belangen, die hier tegenover elkaar staan Dat is ener
zijds het belang van een aantal mensen in de desbe
treffende buurt en (we kunnen onze eigen smaak ook
nog mee laten wegen) anderzijds het belang van de
gemeente om de thans bestaande toestand te handha
ven. Dat is de keus die we moeten doen. Als het voor
stel, dat ik met de heren Kamstra en K. J. de Jong
heb ingediend, wordt aangenomen, dan veranderen we
datgene wat in het verleden naar onze mening verkeerd
is gebeurd en voor de rest loopt het in de toekomst,
zoals het daarvóór gelopen is. Tientallen jaren zijn er
m.i. geen klachten, geen redelijke klachten, geweest
Dan behoeven we niet tegen b. en w. te zeggen: Jullie
kunnen het niet, we moeten het zelf doen. Het is altijd
goed geweest, inderdaad tot de commissie er aan te
pas kwam. Ik vind het echter helemaal niet erg; dat
ene ongelukje dat er geweest is, trekken we recht en
dan gaat het verder weer allemaal als gesmeerd. Maar
de heer Santema wil ons elke keer als er een naam
gegeven moet worden, daarover laten praten en daar
is mij de zaak niet zwaarwichtig genoeg voor. Dus ik
geloof, dat, als mijn voorstel aangenomen wordt, we
helemaal geen moeilijkheden hebben. Er wordt mis
schien een paar uur gewerkt om opnieuw 600 plaatjes
te ponsen, maar dan is de zaak klaar.
De heer BaltUit het betoog van de heer Santema heb
ik nu vernomen, dat het dus zijn bedoeling is om alleen
de namen in het West-Indische blok als we het zo
mogen noemen te veranderen en die in het plan
Nijlan gelijk te laten. Ik ben er echter sterk op tegen,
dat daar die enclave komt. Degenen, die deskundiger
zijn dan ik, zullen kunnen bevestigen, dat dit blok wo
ningen dan op den duur in een uitzonderingspositie komt
te verkeren.
De heer Drentje: Ik zit verbaasd te luisteren. Wat
kan een betrekkelijk eenvoudige zaak toch verschrik
kelijk ingewikkeld gemaakt worden! In het voorstel
van de heer Santema en mij staat alleen en verder
ook niets meer dat de bevoegdheid om straten namen
te geven aan de raad zal behoren en niet aan b. en w.
Hoe is het nu toch mogelijk, dat men daar al dat soort
consequenties uit kan halen en al dat soort dingen aan
kan koppelen, die ik zonet gehoord heb. Ik zie het
voorstel zeer eenvoudig: de raad wil gesteld zien, dat
de bevoegdheid om namen aan straten te geven aan de
raad behoort. Dat is het voorstel in zijn pure eenvoud.
De heer Klijnstra: Ik heb hier niets anders aan toe
te voegen dan dat ik mij achter het voorstel van de
heren Santema en Drentje plaats.
De heer Van Balen Walter: Mij breekt zo zoetjes aan
de klomp. Ik zou willen opmerken, dat de raad volgens
het voorstel van de heren Santema en Drentje naar
mijn mening over het verleden niet de minste zeggen
schap meer heeft. U laat dus de zaak zoals zij is,
wanneer u die delegatie terugneemt. (De heer Santema:
Nee.) Ik begrijp wel, dat dat uw bedoeling niet is, maar
ian doet u m.i. toch niet erg verstandig om het op deze
manier te spelen.
Dat is het enige wat ik wilde zeggen.
De heer J. de Vries: Ik zou
De Voorzitter: Ik wil graag om 6 uur naar huis en u
toch ook, mijnheer De Vries? Ik zou 6 uur als streef-
uur willen stellen. (Gelach.)
De heer J. de Vries: Ik wil naar alles streven, maar
ik geloof ook, dat de heer Van Balen Walter het ver
keerd ziet. De raad kan n.l. de gedachte van het voor
stel van de heren Van der Veen, Kamstra en K. J. de
Jong niet verwezenlijken, als men de bevoegdheid aan
b. en w. laat. Dat is
De heer K. J. de Jong: Ik zou zeggen, dat de heren
Drentje en Santema volgens hun eigen gedachtengang
voor hun eigen voorstel moeten stemmen en daarna
voor het voorstel van de heren Van der Veen, Kamstra
en mijn persoon. (De heer Van der Schaaf (weth.): Al-
een als het voorstel-Santema-Drentje verworpen is.)
Stil eens even! Ik zou van b. en w. graag een antwoord
op deze vraag willen hebben: Stel u eens voor, dat het
voorstel van de heren Van der Veen c.s. zal worden
aangenomen, betekent dat dan inderdaad, dat het col
lege van b. en w. zou zeggen: En nu leggen we het
voorstel dat hier aangenomen is, maar naast ons neer
en wij geven daar geen uitvoering aan? Die vrees zit
er bij de heren Santema en Drentje en bij de heer De
Vries in. Men zal toch mogen veronderstellen, dat, wan
neer het voorstel van de heren Van der Veen c.s. zal
worden aangenomen, het college dan ook zegt: Wij
handelen in de geest van de meerderheid van
de raad en wij voeren dat besluit dus ook uit,
we passen dat in de verordening die misschien een
beetje andere taal spreekt, in. Is deze veronderstelling,
deze exegese juist, ja of nee? Want daar gaat het toch
igenlijk in dit geval om. Zou u zeggen: jullie kunnen
dat voorstel wel aannemen, maar we leggen het ge
woon naast ons neer en de doen er niets aan, dan
komt natuurlijk het voorstel-Santema-Drentje aan de
orde.
Het is daarom misschien wel wenselijk, dat u eens
heel zuiver stelt, hoe het college tegenover de uitwer
king en uitvoering van deze beide voorstellen staat.
De heer Vellenga (weth.)Als het woord exegese
valt, dan heb ik altijd de neiging om even mee te pra
ten en vandaar, dat ik nu ook het woord neem (Ge
lach). Ik mag misschien beginnen met aan de raad mee
te delen, dat de wethouder die nu aan het woord is en
voor zichzelf spreekt, sinds 6 april van dit jaar woont
op no. 163 van de Lijnbaan. Dat is een stuk Lijnbaan,
dat nooit anders heeft geheten. Ik zeg dit bij voorbaat
even, omdat men anders misschien bepaalde gedachten
zou kunnen krijgen naar aanleiding van wat ik in het
vervolg van mijn betoog ga zeggen. Zolang ik op dat
adres woon, heb ik op geen enkele manier contacten
gehad met mensen uit de West-Indische buurt, althans
niet over deze zaak, en ik zou dus wat ik nu ga zeggen,
ook zeggen, wanneer ik nog op het adres Euterpestraat
82 of Coornhertstraat 2 woonde. Dat om te beginnen.
Laat ik dan even de zaak terugdraaien naar het begin.
In b. en w. kwam een advies van de commissie over de
straatnaamgeving in het Nijlan. De commissie had daar
op bepaalde overwegingen de West-Indische buurt uit
gelaten. B. en w. hebben toen op hun eigen verantwoor
delijkheid, buiten de commissie om, zoals de heer San
tema terecht heeft gesteld en dat is ook nog door
niemand bestreden kunnen worden gemeend een
dienst aan deze buurt te bewijzen door ook haar straat
namen in overeenstemming te brengen met andere na
men in dit uitbreidingsplan. Daarna is gebleken, dat,
m.n. in deze buurt, sterke weerstanden tegen deze
straatnaamgeving bestonden, weerstanden, die ook wel
hun weerklank vonden in andere delen van de burgerij,
hoewel weer andere delen van de burgerij een tegen
overgestelde mening huldigden. Ik ben het volkomen
met de voorzitter van deze raad eens, dat het moeilijk
is om in dezen over een standpunt der burgerij te spre
ken. Toen deze weerstanden bij ons bekend werden, is
er dus overleg gepleegd. Eerst met de commissie. Dat
was correct en dat was juist. Maar de commissie heeft
zich in deze zaak als zodanig en dat kan ik me le
vendig voorstellen gedistancieerd van een concreet
advies aan ons. Daarna is er een bespreking geweest
van een deel van ons college met een delegatie van
de buurtbewoners. De uitslag daarvan is toen ook weer
in b. en w. besproken. Nu zou ik nog even dit willen
zeggen, dat de overwegingen van het drukken van een
bepaald cachet op deze buurt door de bewoners zelf
heel anders gezien worden dan wij als b. en w. dachten.
Ik geloof ook niet, dat een buurt gedeprecieerd wordt
door het type namen dat zij draagt, maar mogelijk
meer door de bouwstijl, door de manier waarop de hui
zen worden bewoond enz. enz. Men kan in dit geval
de uitdrukkingen „enclave" en „ghetto" ook gebruiken,
maar ik geloof, dat de naamgeving niet zo erg zwaar
kan wegen. Toen de kwestie dus, na het gesprek met
de commissie, die zich van een concreet advies distan
tieerde, en na overleg met de delegatie, opnieuw in
b. en w. kwam, bestond er over deze zaak geen een
stemmigheid in het college. Ik was, voor mijzelf spre
kend, er voor, dat de oude namen aan de West-Indische
buurt werden teruggegeven. Maar de meerderheid van
het college besliste anders. En het was te doen ge
bruikelijk, dat over zakelijke dingen het meerderheids
standpunt ook naar buiten werd uitgedragen als een
standpunt van het gehele college. (Deze gulden regel
is nadien niet meer zo consequent gevolgd als mij per
soonlijk lief zou zijn.) Vandaar dus ook het leek mij
correct toe, dit reeds in b. en w. mee te delen dat
ik mij, wat dit punt betreft, mijn vrijheid voorbehoud.
Ik heb met belangstelling de discussie over deze
zaak aangehoord, hier en daar duidelijk en hier en daar
verward, en nu is het moment aangebroken, dacht ik,
dat ik in ieder geval ook zeer duidelijk mijn stem t.a.v.
deze beide voorstellen zou moeten motiveren. Ik kan
en daarbij buig ik dus echt niet voor een sterke aan
drang uit die buurt er wel begrip voor hebben, dat
deze mensen zo aanhoudend proberen op een bepaalde
manier te verwerven wat ze willen hebben. De heer De
Jong heeft daar naar mijn mening voortreffelijke din
gen over gezegd. Wanneer men dit afdoet met de woor
den: „Men wil van zwart wit en van wit zwart maken",
dan doet men, dacht ik, niet helemaal recht aan deze
zaak. Het zou in dit verband leuk zijn om dat toe te
passen op de namen: dan zou misschien de Witwerkerij
Zwartwerkerij worden, maar dat is nu maar even zo
terloops er tussen door. Ik heb geen enkele behoefte om
het voorstel van de heren Santema en Drentje te steu
nen. Ik geloof, dat ik, wat dat betreft, me helemaal kan
vinden in de argumentatie uit deze raad tegen dat
voorstel. Persoonlijk kan ik mij wel vinden in het voor-
