54
55
De Voorzitter: Ik zou, wat de verlangens van de in
stitutionele beleggers betreft, van mijn kant toch graag
een kleine aanvulling willen geven op hetgeen zopas
door de wethouder is gezegd. De vrij belangrijke con
tacten die wij de laatste tijd met vertegenwoordigers
van die beleggers hebben gehad, hebben dat wil ik
toch wel uitdrukkelijk verklaren in geen enkel op
zicht doen blijken, dat een belegging in Leeuwarden zou
afspringen op punten van beleid van het gemeente
bestuur van Leeuwarden. Leeuwarden maakt geen uit
zondering op andere plaatsen in het noorden. Waarom
men liever daar niet, maar wel, tot dusver dan, in het
centrum zijn beleggingen plaatst, is u zopas al door de
heer Van der Schaaf meegedeeld.
Dan heeft de heer Van der Veen gesproken over het
tweede rapport van de Commissie Hoger Onderwijs in
Friesland. Het ligt niet op onze weg om het beleid van
die commissie te verdedigen. Er is een tweede rapport
verschenen, waarvan de heer Van der Veen zegt, dat
het niet het tweede rapport is. (De heer Van der Schaaf
(weth.): Een ander rapport.) (Gelach.) Laten we
dit mogen zeggen, dat wat de heer Van der Veen niet
in het tweede rapport heeft gevonden, naar onze ver
wachting nog wel in het derde rapport verschenen zal.
De heer Van der Veen: Kunt u misschien ook zeg
gen, wanneer dat komt?
De Voorzitter: Dat kan ik u niet zeggen, mijnheer
Van der Veen, maar als u zegt, dat het niet komt, dan
zeg ik, dat het wel komt.
Volgno. 166 wordt onveranderd vastgesteld.
Volgno. 168. Bouw- en Woningtoezicht f 95.830,
De heer Van Balen Walter: In de sectievergadering
is door verschillende leden blijkens het sectierapport ge
sproken over de te zware eisen, die door Bouw- en wo
ningtoezicht worden gesteld en over het feit, dat er te
weinig soepelheid door deze dienst zou worden betracht.
Het antwoord in het sectierapport luidt, dat dit alles
niet het geval is. Ik heb in deze sectievergadering ter
sprake gebracht een punt, dat hier niet met name is
genoemd, n.l. de bouw van de Leeuwarder Melkinrich
ting, en ik heb gevraagd wat er waar was van de be
wering van de voorzitter van deze melkinrichting, bij
de opening geuit, dat door Bouw- en woningtoezicht
hier een groot aantal eisen waren gesteld, waardoor de
bouw van deze melkinrichting ruim f 10.000,duurder
zou moeten worden; dat het bestuur van de Leeuwar
der Melkinrichting tegen deze eisen in hoger beroep bij
de Kroon is gegaan en dat de Kroon zelfs meer verval
len had verklaard dan de eisen, waaromtrent het in
beroep was gegaan. Over dit alles wordt hier in dit
antwoord niet gesproken. Ik ben destijds bij de opening
geweest en ik heb toen ook wel iets van uw antwoord
op dit punt opgevangen, maar ik zou dit punt hier toch
wel gaarne nader toegelicht zien.
De heer Bootsma: Ik zal heel kort zijn. Het college
antwoordt op de in de sectie gestelde vraag i.z. het vast
stellen van een nieuwe bouwverordening, dat de Com
missie voor de strafverordeningen spoedig een ontwerp
aan de raad zal kunnen voorleggen. Ik herinner me uit
de periode dat ik nu lid ben van de Commissie voor de
openbare werken, dat haar enige malen is toegezegd,
dat een ontwerp aan de leden zou worden toegezonden.
Ik bespeur er echter in de commissie niets meer van.
Is het de bedoeling, dat het dus haar niet passeert?
De heer Heidinga: Vorig jaar heb ik mij ook de vrij
heid veroorloofd een opmerking te maken over deze
dienst. Dat was toen eigenlijk meer in kritische zin en
onwillekeurig zou ik me nu laten verleiden dit weer
te doen, maar toch lijkt het mij hier wel de plaats
om ook eens even uitdrukkelijk te zeggen, dat de be
trokken ambtenaren, die niet zo'n dankbare taak heb
ben, prima werk doen. Ik zou ze niet graag willen mis
sen in onze gemeente. (Gelach) Ja, deze heren doen
hier inderdaad zeer goed werk. Natuurlijk, daar zijn ze
voor, best, maar het lijkt mij toch wel even dienstig,
dat ik dat nu hier deze keer ook eens zeg. Dat houdt
echter ook weer niet in, dat ik geen kritiek op de dienst
heb. De wethouder heeft mij de vorige keer geant
woord, dat we, als we meer soepelheid betrachten, van
soepel tot soepeler komen en dat dan de zaak in de
soep raakt. Ik had toen de mogelijkheid niet meer daar
op te antwoorden, maar dat geloof ik nu juist niet. We
hebben immers een bouwverordening. Nu kom ik met
een in het straatje van de heer Bootsma. Ook ik ben
van oordeel, dat er een nieuwe bouwverordening moet
komen. De oude bouwverordening vertoont ontzettend
veel leemten, want de ontwikkeling schrijdt voort; die
neemt geweldige schreden en daar is de oude bouwver
ordening niet meer op ingesteld. De mensen van Bouw
en woningtoezicht moeten dus vaak improviseren; ze
stellen bijgevolg eisen, die niet op de bouwverordening
gegrond zijn. Men kan hun dan tegenwerpen: Hoor
eens even, dat staat niet in je boekje. Voor de eisen,
die zij soms toch moeten stellen, ontbreekt dus de
rechtsgrond en zij zijn tenslotte geen dictator. Ik ben
het met de heer Bootsma eens, dat de nieuwe bouw
verordening, waarnaar al jarenlang gevraagd is, er
moet komen. Daaraan zal Bouw- en woningtoezicht zich
dan moeten houden en dan zullen zeer vele kwesties
uit de wereld zijn.
De heer Van der Schaaf (weth.): De heer Van Balen
Walter komt terug op de zaak van de Leeuwarder
Melkinrichting en noemt daarbij de naam van Bouw
en woningtoezicht. Eigenlijk is dit een kwestie van
toepassing van de Hinderwet geweest en de Hinderwet
is een materie die aan de speciale zorgen van de heer
burgemeester is toevertrouwd, zodat ik die mag ver
zoeken de beantwoording daarvan op zich te nemen.
De heer Bootsma stelde een vraag, tegen welker be
antwoording ik eigenlijk vreselijk op zie. Er zou n.l.
indertijd aan de Commissie voor de openbare werken
toegezegd zijn, dat de nieuwe bouwverordening in die
commissie zou worden behandeld. Ik denk, dat ik dat
heb gedaan en ik moet zeggen, dat ik dat in een onbe
zonnen, ondoordacht ogenblik waarschijnlijk ten on
rechte heb gedaan. Nu we met deze zaak bezig zijn,
blijkt toch wel, dat dit uiteindelijk een zaak is voor de
Commissie voor de strafverordeningen. Ik heb, zo meen
ik, indertijd wel eens de studie van de heer Heitink ter
zake aan leden van de commissie laten zien. Wanneer
dat dus het geval was, dan ben ik daar fout in geweest,
want de competentie is toch eigenlijk anders. Wanneer
evenwel de Commissie voor de openbare werken dit
bepaald zou willen, dan zou ik bereid zijn om als de
man die hier moet zeggen: Ik heb gezondigd, bij de
voorzitter van de Commissie voor de strafverordenin
gen te trachten nog zo veel mogelijk goed te maken en
toestemming te krijgen, dat ook eerstgenoemde com
missie de ontwerp-bouwverordening kan worden voor
gelegd, maar dat kan ik op dit ogenblik niet helemaal
overzien.
De Voorzitter: Het spijt mij, dat ik mij niet op de
vraag van de heer Van Balen Walter betreffende de
Leeuwarder Melkinrichting heb kunnen prepareren en
dat ik nu uitsluitend op grond van mijn geheugen deze
vraag moet beantwoorden. Als dus achteraf mocht blij
ken, dat ik niet helemaal nauwkeurig ben geweest,
dan ligt het aan het feit, dat ik dus niet opnieuw de
stukken heb kunnen raadplegen. Volgens mijn herin
nering is het zo geweest, dat er in het najaar van
1958, dus ongeveer iy2 jaar geleden, een verschil van
opvatting bleek te zijn tussen Bouw- en woningtoezicht
en de L.M.I. Dat verschil van inzicht betrof twee zaken.
Ten eerste achtte Bouw- en woningtoezicht het nood
zakelijk in de grote hal van de melkontvangsten, waar
ook het rijdend materieel van de melkinrichting wordt
gestald, met het oog op benzinedampen, een aantal
ventilatie-openingen te doen maken, en ten tweede
meende Bouw- en woningtoezicht, dat met het oog op
de rookhinder voor de omgeving de schoorsteen hoger
moest worden dan de L.M.I. deze had doen ontwerpen.
Om het hierover eens te worden bleek meer tijd in be
slag te nemen dan de duur van de beroepstermijn. Het
beroep tegen de voorwaarden die t.a.v. die beide punten
in de hinderwetsvergunning waren gesteld, liep dus
door, maar dat neemt niet weg, dat van gemeentewege
aan de voortgang van het bouwwerk niets in de weg
is gelegd en dat zelfs in het bericht van b. en w. aan
de minister, naar ik meen, ook is geadviseerd het voor
lopig maar te proberen zonder die ventilatie-openingen
Er is toen een beslissing van de Kroon afgekomen,
waarbij de eis van de ventilatie-openingen is geschrapt
en de L.M.I. ook t.a.v. de hoogte van de schoorsteen
haar zin kreeg. Bovendien werd inderdaad een aantal
andere voorwaarden door de Kroon geschrapt, niet, om
dat deze op zichzelf onjuist waren, maar omdat de
Kroon van mening was, dat ze niet gesteld dienden te
worden krachtens de Hinderwet; ze betroffen haars in
ziens n.l. niet hinder aan derden, maar de veiligheid
en de vrijheid van het bedrijf binnenshuis. Deze voor
waarden dat is dus een formele zaak hadden
gesteld moeten zijn bij de bouwvergunning en niet
krachtens de Hinderwet. De argumentatie van de kant
van de L.M.I. was aanvankelijk, dat het systeem van
verbranding en de brandstof zelf een hogere schoor
steen niet nodig maakten er zou een complete ver
branding plaats vinden maar als men nu ziet, hoe
zwart de bovenkant van de schoorsteen is, m.a.w. in
welke mate daar aan de buitenkant roetafzetting plaats
heeft, dan is het echter voor mij zeer de vraag, of de
schoorsteen voor deze omgeving werkelijk wel hoog
genoeg is. We kunnen dus t.a.v. dit punt zeggen, dat
hier toch niet uit geconcludeerd kan worden, dat Bouw
en woningtoezicht in zijn eisen te streng is geweest.
Men kan hoogstens spreken van een bepaald verschil
van inzicht, ten aanzien waarvan, op zichzelf genomen
dan ik mag het herhalen voor mij nog niet vast
staat, of het gelijk toch niet is bij onze eigen dienst.
Ik geloof, dat ik hier niet meer van behoef te zeggen.
Dan is er nog een punt, n.l. dat van het voorleggen van
de bouwverordening aan de Commissie openbare werken.
De hier aanwezige leden van de Commissie strafveror
deningen weten wel, hoe het met de voorbereiding van
de bouwverordening is gegaan. Deze commissie is daar
in het najaar intensief mee bezig geweest en wij heb
ben aanvankelijk enige hoop gehad, dat wij de bouw
verordeningen het zijn er twee, die voor het stede
lijk gebied en die voor het landelijk gebied zelfs nog
het vorige najaar, d.w.z. voor het eind van dit jaar,
aan de raad zouden kunnen voorstellen. Later hebben
we nog hoop gehad, dat het in het begin van dit jaar
zou kunnen zijn, maar ook in dit opzicht is er tegen
slag geweest, tegenslag die hieruit voortspruit, dat de
afdeling algemene zaken die deze zaak tenslotte vol
ledig klaar zal maken, door aan de ene kant personeels
gebrek en aan de andere kant veelheid van werk en
onverwacht werk, dit niet met de verlangde snelheid
heeft kunnen doen. Niet alleen bij de afdeling finan
ciën, maar ook bij de afdeling algemene zaken is er
gebrek aan stafpersoneel en het is bijzonder moeilijk
om dat gebrek aan te vullen. Van de onverwachte
werkzaamheden, die zich ook bij deze afdeling voor
doen, kan ik het volgende voorbeeld noemen. Toen er
op ons een beroep werd gedaan door de Commissie
Hoger Onderwijs in Friesland om voor de samenstelling
van het tweede rapport (waarvan hier in de raad wel
eens verklaard is, dat het wel nooit zal verschijnen)
een secretaris af te staan, hebben wij dat van zo'n groot
belang ook voor de gemeente Leeuwarden geacht, dat
wij die secretaris daarvoor hebben afgestaan, denkende:
wat het zwaarst is, dat moet nu eenkeer het zwaarst
wegen. Dit voorbeeld is met andere aan te vullen. De
zaak staat nu zo, dat op de afdeling algemene zaken
de laatste hand aan de beide ontwerp-bouwverordenin-
gen wordt gelegd en dat we nu toch de hoop hebben
binnen afzienbare tijd deze aan de raad te kunnen
voorstellen. De Commissie strafverordeningen heeft er
het hare aan gedaan. Wat er nu nog gebeuren moet, zijn
alle mogelijke zakelijke bijwerkingen, die van redac
tionele, niet van materiële aard zijn. De Commissie
strafverordeningen behoeft er dus naar mijn inzicht
niet meer aan te pas te komen. Wil de Commissie
openbare werken deze zaak nog zien, dan zou ik voor
mij daar geen overwegend bezwaar tegen willen maken,
maar het lijkt me wel toe, dat het, waar het eenkeer
de Commissie strafverordeningen is gepasseerd, onno
dig is en tot verdere vertraging aanleiding kan geven.
Wanneer de raad er echter beslist prijs op stelt, dat
ook de Commissie openbare werken deze aangelegen
heid onder ogen krijgt, zou ik me er ook bepaald niet
tegen willen verzetten.
Ik meen hiermee het mijne te hebben gezegd.
De heer Van der Schaaf (weth.): Ik wilde nog een
opmerking maken: Er bestaat een technische moeilijk
heid. Van de ontwerp-bouwverordeningen, zoals die er
nu, na de behandeling in de Commissie strafverorde
ningen uitzien, is niet een voldoend aantal exemplaren
aanwezig. Het is niet zo eenvoudig om ze te stencillen;
ze zouden met de hand bijgewerkt moeten worden. Zou
het ook zo kunnen, dat het ontwerp, wanneer de Com
missie voor de strafverordeningen haar redactie heeft
vastgesteld, in de Commissie voor de openbare werken
ter sprake komt, zodat dan de mogelijkheid nog be
staat, dat vanuit de raad, ook onder voorlichting t.a.v.
de overwegingen van deze laatste commissie, eventueel
nog amenderingen e.d. kunnen worden voorgesteld. Ik
geloof, dat dit, ook misschien wat de procedure be
treft, iets beter is. Het geval zou zich kunnen voor
doen, dat de Commissie voor de strafverordeningen een
idee van de Commissie voor de openbare werken niet
zou willen overnemen en dan zou toch door middel van
toelichting in de raad het inzicht van laatstgenoemde
commissie tot gelding gebracht kunnen worden. Ik ge
loof, dat dit een aanvaardbare oplossing is en dan zou
ik ook nog enigszins mijn gezicht hebben gered, want
dan zouden de ontwerpen ook nog in de Commissie voor
de openbare werken komen.
De Voorzitter: Ik geloof, dat wij dat gezicht wel erg
moeten eerbiedigen! Ik voor mij -ik herhaal het
heb er geen bezwaar tegen; ik ben alleen wel een beetje
bang, dat wij dan meer tijd verloren zullen laten gaan.
Wanneer dit echter een laatste moeilijkheid is, wil ik
van mijn kant wel graag meewerken.
De heer Van Balen Walter: U hebt zopas, mijn vraag
beantwoordende, meegedeeld, dat u zich niet had kun
nen prepareren op de vraag, die ik gesteld had. Ik
meen te mogen opmerken, dat dit niet mijn schuld is.
Ik heb deze vraag in de sectievergadering gesteld, maar
ze is niet opgenomen. Het spijt me dus, dat u zich niet
hebt kunnen prepareren.
De Voorzitter: Mijnheer Van Balen Walter, het is
niet anders, dan ligt het aan de rapporteurs. Ik hoop
er echter straks nog even op terug te komen, want ik
heb inmiddels de stukken gekregen.
De heer Bootsma: Het antwoord dat ik gekregen heb
op mijn vraag inzake de nieuwe bouwverordening, be
vredigt me niet helemaal. U heeft het woord „onnodig"
zelfs gebruikt, en gezegd, dat het tijdrovend is het
ontwerp ook nog in de Commissie voor de openbare
werken te brengen. Maar hoelang is deze historie al
gaande? Deze commissie is een aantal jaren geleden
al zelfs toegezegd, dat het haar toegezonden zou wor
den, maar dat het nog even op algemene zaken lag. We
mogen straks niet voor de situatie komen te staan,
dat wij bijv. vrijdags dit voorstel toegezonden krijgen,
vermoedelijk met de mededeling, dat de tekst ter in
zage bij de stukken ligt, waardoor we dus genoodzaakt
zullen zijn om dit in no time even in te zien. Ik geloof,
dat dit ontwerp toch ook wel zoveel technische punten
zal bevatten, dat het niet in zo'n snel tempo door ons
kan worden afgedaan. Daarvoor is er ook, dunkt me,
te veel over te doen geweest. Ik zou het dus wel dege
lijk op prijs stellen, wanneer onze commissie ook nog
in de gelegenheid zou worden gesteld om deze zaak te
bezien. Het is een figuur, die veelvuldig voorkomt; de
Financiële Commissie en de andere commissies bezien
ook vaak beide eenzelfde voorstel en ik kan me niet
begrijpen, waarom dat met dit geval, dat al zo'n groot
aantal jaren op de helling is geweest, nu niet zou gaan.
De heer Van der Schaaf (weth.): Wat betreft de
bouwverordening, heeft de heer Bootsma, lid van de
Commissie voor de openbare werken, zeer duidelijk en
op geen mis te verstane wijze te kennen gegeven, dat
hij het op prijs stelt, dat deze bouwverordening in de
commissie zou worden behandeld. Als voorzitter van
deze commissie wil ik dit voorstel wel overnemen, zo
dat ik dus het mijne wil doen om te bevorderen, dat,
nadat dit uit handen van de Commissie voor de straf
verordeningen is gekomen, met de nodige tijd ter be
spreking in handen zal worden gesteld van de Com
missie voor de openbare werken, wat dan dus niet
meer bij de Commissie voor de strafverordeningen,
maar via deze raad eventueel tot amendering kan
leiden.
