29
28
Maar toch blijven bij mij nog enkele vragen over.
Wanneer dit voorstel van het College, van de meer
derheid in het College bedoel ik, wordt aangenomen,
dan is mijn vraag deze: wat gebeurt er met de v.v.
Leeuwarden? Want we krijgen nu een geheel andere
figuur: we krijgen een stichting waarvan we hopen
dat zij door de K.N.V.B. zal worden geaccepteerd; dat
moeten we dus ook nog afwachten. Maar wat gebeurt
er met de voetbalvereniging Leeuwarden, waar moet
deze dan voetballen En ik geloof dat wij even behoren
te weten, hoeveel geld er op dit moment binnen is
voor deze geldlening; uit de stukken is daar bijzonder
weinig over naar voren gekomen; of is er misschien
niets? En wanneer dit voorstel niet wordt aangeno
men, is mijn vraag: wat gebeurt er dan met het hoofd-
veld van Cambuur? En nu had ik nog een vraag aam
de heer Wethouder zelf. We hebben in de landelijke
pers uitvoerig kunnen lezen, dat de saneringsplannen
van de K.N.V.B. nog een stroef onthaal vinden. „Slechts
Leeuwarden amateur" staat er met een heel groot
hoofd; dat zou dus de enigste vereniging zijn. Acht
dagen later staat er in dezelfde krant bij „de tweede
divisieclub Leeuwarden een half miljoen of amateur".
Nu staat er onderaan: „In afwachting van het wel of
niet slagen van deze actie is de heer Blokland reeds
ontslagen. De datum 1 mei is gesteld om voor de trans
ferperiode over geld te kunnen beschikken. De ge
meenteraad van Leeuwarden zal op 22 april beslissen
of men in Leeuwarden wel of niet een renteloos voor
schot zal verstrekken".
Ik wil er direct bij vermelden, dat dit komt uit een
krant die altijd iets meer weet dan een ander. Maar
deze mensen zullen het toch niet uit hun duim hebben
gezogen. Ik zou graag willen weten van wie ze dit
wel hebben vernomen. Ze hebben dus kennelijk gewe
ten dat er op 22 april een raadsvergadering was. Ze
spreken ook over vijf ton enz. Dit was wat ik wilde
zeggen.
De heer Heetla: De meerderheid van Uw College
doet ons een voorstel om aan de Stichting betaald voet
bal in oprichting, een geldlening te verstrekken van
f 200.000,en verder om vanaf 1 juni a.s. maximaal
f 30.000,bij te dragen in het exploitatietekort. Ik
ben, toen ik de stukken inzag, wel even geschrokken.
Om te beginnen staat daar in, dat naar aanleiding van
onderzoek van het Etif aangenomen mag worden, dat
50% van onze inwoners vóór beroepsvoetbal is. Het
Etif komt tot deze berekening door een conclusie te
trekken uit de kerkelijke gezindheid van onze Gemeen
te. De cijfers zijn dan 27J/2 Ned. Herv., 11,8% R.K.,
16.6 gereformeerd, 0,1% Israëliet, 6.3 van and ere
gezindten en dan zijn er nog 37,7% onkerkelijk. Ik snap
van deze conclusie niet veel. Alle onkerkelijke burgers
in deze Gemeente zijn toch bepaald niet voor betaald
voetbal. Alle R.K. mensen waarschijnlijk ook niet. Ik
kan geloof ik wel stellen dat er misschien van de Her
vormde kant wèl mensen voor betaald voetbal zijn, mis
schien wel in deze raadszaal. Ik snap dus van die con
clusie van het Etif niet veel. Wil men dat juister be
naderen, dan kan men beter nagaan het aantal be
zoekers dat op Cambuur komt; dit moet men dan tel
len en daarvan alleen de Leeuwarders natuurlijk. Ik
geloof niet dat je dan tot 50% van de burgerbevolking
van Leeuwarden komt.
Verder viel mij bij Uw voorstel op dat hier niet ge
sproken wordt over subsidiëring van betaald voetbal,
maar van het verlenen van expoitatiebijdragen aan de
Stichting betaald voetbal in oprichting. Het is altijd
nog zo geweest, dat wanneer wij gelden beschikbaar
stelden voor tekorten in de exploitaties van het alge
meen maatschappelijk werk, bejaardensociëteit en
noem maar verder op, wij dan altijd spreken van sub
sidiëring; ik zie in deze niet veel verschil. Krijgen we
nu een nieuw hoofdstuk op de begroting van: tekor
ten, niet: subsidiëring, maar: bijdragen in de tekorten
van exploitatie? Ik wou dat wel eens graag weten. Of
is dat fantasie van de Wethouder waar hij laatst op
doelde, toen hij daar mee bezig was. Het is me niet
helemaal duidelijk.
Ook de exploitatie volgens de begroting is mij niet
helemaal duidelijk. Er zullen 15 spelers worden aan
getrokken. Drie voorhoedespelers voor f 140.000,
twee half-spelers voor f 50.000,een back voor
f 26.000,—, een keeper, die is wat duurder, die kost
f 30.000,en dan krijgen we nog acht amateurs voor
f 24.000,Die amateurs zitten daar wel hoog, daar
voel ik nogal wat voor. Totaal zal er dus voor rond
f 370.000,worden besteed voor „aankoop" van spe
lers. Verder zullen er 26 spelers een salaris ontvangen
van rond f 70.000,Dan komt er nog een trainer en
een manager bij voor f 30.000,dat is f 100.000,— per
jaar. Ik vind dat nogal een heel bedrag. En als je dat
nu verder bekijkt op de exploitatiebegroting dan zie
je helemaal niet dat er rekening wordt gehouden met
sociale lasten; daar zullen de spelers dus waarschijn
lijk buiten vallen. Ik zie ook niet op de exploitatiebe
groting of er wel een behoorlijke verzekering voor de
spelers wordt afgesloten. Ik dacht dat daar wel een
post voor moest zijn. Ik heb het niet kunnen vinden,
maar U zult mij straks wel vertellen misschien of die
post er op staat; dat zal dan wel een behoorlijke post
moeten zijn. Verder worden de spelers in 10 jaar af
geschreven, (gelach) daar gaat het blijkbaar zo. Dat
kost f 40.000,daar zit zeker geen omzetbelasting in,
ik weet het niet. Ik weet niet hoe het bij dat spel gaat,
maar ik vind het een hele rare zaak. Maar wat mij
nog meer hoog zit, dat zijn de schulden van de v.v.
Leeuwarden. Daar wordt helemaal niet over gerept.
Wel staat er geschreven, dat er in overleg met het
Actiecomité betaald voetbal getracht zal worden een
oplossing te vinden voor de liquidatie van de overige
schulden van de v.v. Leeuwarden. Hoe groot zijn nu
die schulden, dat wou ik graag eens weten. De heer
Weide heeft het ook al gevraagd, ik wil me daar graag
bij aansluiten. Het staat wel vast, dat in juni of juli
1963 de Stichting bevordering sportbelangen f 50.000,
heeft geleend. Ik weet niet of zij dat bedrag terug
heeft gekregen; vermoedelijk niet. Later is door ons
via dezelfde Stichting bevordering sportbelangen nog
eens f 20.000,kasgeld geleend, en „Je Maintiendrai"
heeft ook f 20.000,geleend. Dat is met elkaar
f 90.000,geleend geld. Ik wou wel eens weten wat
daar van terugbetaald is, en wat er nog van terug te
verwachten is. Voorts, wat er verder nog voor schulden
zijn. Financieel ben ik niet erg gerust op deze exploi
tatiebegroting. Vooral de inbreng van die „grote groep"
van voorstanders voor betaald voetbal, zoals men dat
dan stelt, is wel bijzonder aan de lage kant. Maar
daarom kan ik ook niet geloven dat er zoveel burgers
in deze Gemeente voor betaald voetbal zijn, want dan
hadden de cijfers wel anders op tafel gelegen. De voor
standers van betaald voetbal moeten toch m.i. in de
eerste plaats een gezonde basis leggen en met een
behoorlijke duit geld op tafel komen, vóór de Gemeente
althans enigszins kan subsidiëren.
Verder heb ik bij de stukken gemist het advies van
de financiële commissie; zo'n advies wordt bij alle fi
nanciële stukken gevoegd, maar het was hier blijkbaar
niet bij nodig. Ik heb ook gemist het concept van de
statuten van de Stichting betaald voetbal in oprich
ting. Er is dus nu een voorlopig stichtingsbestuur in
oprichting, aan wie men geld kan lenen, zonder dat we
precies weten wat ze van plan zijn te doen. Wel heb
ik gelezen, dat het voorlopig bestuur in oprichting zich
in eerste instantie bezig zal houden met de definitieve
opzet van de stichting, statuten, enz. en met de finan
ciering, enz. en met de afwikkeling van de bestaande
financiële situatie. Dat moeten we dus allemaal maar
afwachten. Ik vind dat toch maar een heel duistere
zaak; we kunnen er verder niets aan doen, wij moeten
het geld maar voteren. Vooral die lening lijkt mij ver
bazend hoog. En zie ik het goed, dan wordt de voetbal
vereniging Leeuwarden weer amateur en krijgen we
hier naast een nieuwe club. Die nieuwe club is dus
betaald voetbal; welke naam die zal krijgen, weet ik
niet, Frisiana of Stofzuigers voor mijn part, ik weet
het niet, maar er moet een naam aan gegeven worden;
dat zullen we dan nog wel horen. Maar ik wil wel eens
weten wat voor naam er nu aan gegeven wordt. „De
kleine Tiekstra'tjes" of zo, (gelach) ik weet het niet.
De heer Weide maakte het kort en ik wil hem daar
graag in volgen, maar er zijn nog wel heel wat dingen
waar je over kunt praten, of je nu vóór of tegen be
taald voetbal bent. Maar ik ben het met de heer Weide
eens, onze standpunten zijn wel bekend, er is al zo
vaak over gesproken, ik wou het nu maar alleen van
de zakelijke kant bekijken. En het meest beklemt mij
wel op dit moment de grote financiële inbreng van de
Gemeente; ik geloof dat deze zakelijk niet juist en
zeer zeker niet verantwoord is. De Gemeente wordt,
wanneer deze voorstellen worden aangenomen, de
grootste aandeelhouder of de grootste financier, zoals
je maar zeggen wilt. Voorts is het gebruikelijk in het
zakenleven, dat je in zo'n geval ook het grootste aan
tal zetels in zo'n stichting of N.V. hebt. Dat is hier
niet zo, wij moeten nog maar afwachten wie er in
komt. En dan zou ik zeggen: wanneer de Raad toch
over wil gaan om dit te financieren, dus om deze spe
lers te kopen, althans daar geld voor uit te lenen, dan
moet men ook de consequenties dragen en zeker moe
ten dan de voorstanders in Uw College ik meen dat
het er drie zijn; ik zou het ook nog wel interessant
vinden, te vernemen wat de mening is van de tegen
stander ook de verantwoordelijkheid dragen en zit
ting nemen in het stichtingsbestuur in oprichting; la
ten ze dat dan doen, dan kunnen ze de belangen van
de Gemeente verdedigen. En U kunt die mensen ook
wel in gemeentedienst nemen. Dat wordt in eerste in
stantie gezegd.
De heer K. J. de Jong: In het begin van de aanbie
dingsbrief staat het volgende. De aanleiding tot de
werkzaamheid van dit actiecomité was, dat het voor
de v.v. Leeuwarden niet mogelijk bleek zonder aanzien
lijke jaarlijkse tekorten het semi-profvoetbal te organi
seren. Deze voetbalvereniging ziet dan ook geen kans
nog langer op de oude voet voort te gaan met de ex
ploitatie van het betaalde voetbal. Dus de vraag, waar
we hier voor gesteld worden, is: Is het verantwoord
het betaalde voetbal nog langer te subsidiëren of een
kans te geven om een langer leven te krijgen, een kans
te geven, inderdaad verder tot ontwikkeling te komen.
Hoe staan wij tegenover het betaald voetbal U weet
ongetwijfeld dat onze fractie daar bepaald niet bijzon
der sympathiek tegenover staat. Ik geloof niet dat wij
in deze opvatting alleen staan. Ik heb mij in dit op
zicht georiënteerd, met name omtrent hetgeen de Dr.
Wiardi Beckmanstichting daarvan zegt in zijn bekende
brochure „Sport en Maatschappij". Ik lees dat daar
gesteld wordt: „Om het maar duidelijk en dadelijk te
zeggen: wij zien in de invoering van het professiona
lisme en het semi-professionalisme grote gevaren". Deze
brochure is van 1956, dus na het moment, dat het be
taald voetbal aan de orde gesteld was. Daar staat het
volgende: „Zoals gezegd, wij betreuren de invoering
van het semi-professionalisme. Wij menen dat het uit
gangspunt onjuist is geweest, dat men daardoor op
wegen is geraakt die ten verderve voeren. De fout die
men gemaakt heeft is, dat men in het jongste verleden
en niet het verleden van één jaar oud aan twee
elementen in de sport in het algemeen en in de voetbal
sport in het bijzonder teveel aandacht heeft geschonken
en er een zo sterke nadruk op heeft gelegd, dat velen
zijn gaan menen dat deze beide elementen het meest
wezenlijke van de sport uitmaken. Wij bedoelen de
prestatie en de show. Het streven om steeds verbluf
fende prestaties te bereiken en dank zij deze prestaties
een groeiende stroom toeschouwers langs het veld en
in de zalen te krijgen, heeft de verzakelijking van de
sport in sterke mate bevorderd en de penningmeester
tot een té gewichtige functionaris gemaakt". Mij dunkt,
deze woorden laten aan duidelijkheid niets te wensen
over. Het heeft mij goed gedaan om dit in dit boekje
te lezen. (Interruptie onverstaanbaar).
Inderdaad, wanneer ik naga uit welke hoek de wind
waait, als ik zie dat de P.v.d.A. uiteindelijk gekomen
en opgebloeid is uit de gedachte van het tegenstaan
van de kapitalistische mentaliteit waarin de mens zo ge
makkelijk werd gedegradeerd tot een stuk gestol
de koopwaar dat „arbeid" heette, en we zien nu wat
van de zijde van het College gesteld wordt en dat we
hier een echt kapitalistische show van gaan maken,
waarbij het prestatie-element voorop staat, waarbij we
investeren in mensen, dan vraag ik: Waar blijft nu
eigenlijk die grondgedachte van: de mens is uiteinde
lijk ook nog mens? Het personalistische, waar blijft
dat in deze beschouwing? In de beschouwing van de
brochure zit het wèl. Maar als ik lees wat het Vrije
Volk zegt, met name waar geciteerd wordt, wat de
heer Tiekstra, de Wethouder, gesteld heeft, n.l. dat
het een grof schandaal zou zijn wanneer het betaald
voetbal niet lukte, dan zeg ik: Ik zie hier een grote
tegenstelling tussen datgene waaruit de P.v.d.A. uit
eindelijk zijn levenskrachten heeft gekregen en waar
over ook geschreven wordt in het boekje van de Dr.
Wiardi Beckmanstichting en datgene wat ons hier ge
presenteerd wordt. Ik kan me haast niet voorstellen dat
de P.v.d.A. in de fractie zoals vertegenwoordigd in
deze zaal, unaniem achter dit voorstel van B. en W. zou
staan. Ik zou zeggen, wanneer ik lees wat men in
hasr eigen rapporten hiervan schrijft, dan moet er toch
zeker ergens nog wel ook in die kring een stem klin
ken die zegt: Wij zijn niet zo gelukkig met deze ont
wikkeling. Vervolgens, dat investeren in spelers de
heer Heetla heeft er ook al iets van gezegd heeft
naar mijn mening het grote bezwaar in zich, dat hier
een soort speculatie in mensen op touw is gezet. En
dat is niet alleen mijn idee, maar, als ik hoor wat er
in de kring van betaald voetbal zelf over deze investe
ringen gezegd wordt, heb ik de indruk, dat men wel
erkent dat die prijzen terdege aan een zekere fluc
tuatie onderheving zijn. Wat zegt de markt? Wat kost
vandaag een backspeler en wat kost die over een jaar?
Wanneer een bepaalde voorhoedespeler niet voldoet aan
de normen, dan moet er een betere voorhoedespeler
komen; al is die man niet afgeschreven, er moet maar
een ander voor komen. Dus men blijft aan het investe
ren. Wij hadden gedacht dat met behulp van de Stich
ting Bevordering Sportbelangen enkele jaren geleden
deze hele zaak gesaneerd was; maar het is niét gesa
neerd. Die f50.000,of f70.000,die wij daar aan
garantie gegeven hebben, is totaal onvoldoende. Er
moet vier ton komen. Wie zegt ons dat het volgend
jaar niet nog eens vier ton kost, wanneer deze spelers
toch niet op kunnen tegen Feijenoord en Ajax en gaat
U zo maar door. Waar komen we terecht, met wat we
hier beginnen? Hier halen we de speculatie in huis.
En ik kan me dat echt van een partij als de P.v.d.A.
niet voorstellen, die juist zo gekant is tegen speculatie
wanneer het aankomt op een speculatie in grond. Ik
denk aan erfpacht, ik denk aan huizen en gaat U zo
maar door. Wanneer er één groep in onze samenleving
is, die altijd deze speculatie zo sterk veroordeeld heeft,
dan is het de P.v.d.A. Dat mogen we haar in dit geval
wel terdege als eer nageven, en dan kan ik niet be
grijpen dat men nu zegt: Nou gaan we het eens een
keer proberen in mensen en dan zullen we daar eens
een speculatieobject van maken en dan zullen we de
Gemeente vragen of die daar maar een geldlening
voor geven en eventueel in de tekorten delen wil. De
vraag waar me hier mee zitten de heer Heetla heeft
ook al over de financiële risico's gesproken is deze:
Welke garanties krijgen we dat deze zaak inderdaad
klaar komt met deze investering Komen de aflossingen
er weer uit Of ligt het zo, dat we dit van jaar tot
jaar moeten bekijken? We kunnen dan wel stellen: Wij
doen niet meer dan f 30.000,maar als het nu eens
zo is, dat men nóg niet aan die of die plaats kan ko
men die men zo graag zou willen bereiken, dat men
niet zo goed kan mikken, dat er nog meer geld tegen
aan gegooid moet worden, waar blijft dan die exploi
tatiebegroting, waar is de waarborg, waar is de ga
rantie, dat men met het vastgestelde bedrag uit komt?
Goed, laten we zeggen: Daar moeten zij zich maar mee
r edden, wij doen niet meer dan dit. Natuurlijk kan dat
niet; ik zie er dit van komen, dat de geldgeefster, de
Gemeente, uiteindelijk de tekorten toch moet dekken.
Daar draaien we met zijn allen voor op, dat kan toch
niet anders. Mijn fractie en ik vinden het een grieze
lige zaak, hier ons geld in te steken.
De vraag die hierbij ook aan de orde komt, is deze:
Wat is eigenlijk de taak van de Gemeente? Wij staan
hier als Overheid. Het is niet de vraag of wij nu voor
betaald voetbal gevoelen, ja of neen. Ook met betrek
king tot de taak van de Gemeente neem ik maar weer
het bekende groene boekje van de W.B.S. (De heer
Van der Schaaf (weth.): Daar moet U geen gewoonte
van maken.) Het wordt ons wel eens verweten dat wij
in een eigen kring leven. We zeggen wel eens, dat in
ons isolement onze kracht ligt en dat is inderdaad het
geval, maar ik voor mij vind het altijd bijzonder prettig
om eens over de grenzen van het eigen huisje heen te
kijken en eens even na te gaan, hoe een ander er over
denkt. En ik zou wel graag willen dat ook de mensen
