De Voorzitter: Dat zijn dus vijf leden; dat zal in de
notulen worden opgenomen.
Z.h.st. wordt besloten overeenkomstig het voorstel
van B. en W., met aantekening dat de a.r. fractie ge
acht wordt tegen te hebben gestemd.
Punt 6 (bijlage no. 177).
De hear San tenia: Tagelyk mei dit stik is ek by
üs ynkommen in rapport bi treffende „Het gemeentelijk
voorbereidend Hoger en Middelbaar onderwijs in Leeu
warden", in rapport fan 1963. Dit rapport telt nochal
hwat siden, mei hiel hwat stüdzjestof en taheakken,
mar it is op in sa koarte termyn tastjürd, dat wy dit
rapport net goed bistudearje kinnen hawwe. It is wol
hiel spitich, dat wy dit rapport der net by brüke kinnen
hawwe, hwant in trochblêdzjen dêrfan hat my der fan
oertsjüge, dat ek foar de biwiisfiering fan it riedsbrief,
dit rapport fan greate wearde is. Wy kinne allinnicn
in pear losse opmerkingen meitsje.
It giet hjir om in ütstel om f 100.000,biskikber
to stellen foar it meitsjen fan in plan fan it bidoelde
skoallekompleks. Hjir sitte hiel hwat kanten oan, dy't
yn it bisünder üs oandacht freegje, bygelyks de kwestje
fan „een gemeentelijk lyceum". Dat is in saek, dy't
by de léste bigreatingssittingen noch al gau ris oan'e
oarder west hat. Der is praet oer in joun-lyséum en
ek oer in gewoan lyséum, mar it spitige dêrfan is, dat
wy de motivearring, dy't wy yn it rapport by in goede
deeglike stüdzje fine kinne, by dit stik troch de koarte
tiid fan tarieding, der net by brüke kinnen hawwe. As
ik dus ek üt namme fan myn fraksje forklearje, dat
wy der wol yn meigean kinne, om in kredyt fan
f 100.000,foar dizze heechst bilangrike saek biskik
ber to stellen, dan wol ik dochs in pear losse opmer
kingen meitsje, hwer't miskien de Wethalder fan Un-
derwiis aensen in antwurd op jaen kin. As ik it goed
bigrepen haw, dan stelle B. en W. harren foar, dat
trije skoallen yn ien kombinaesje in plak fine sille yn
it ütwreidingsplan 't Aldlan. Dat is in ófwiking, foar
safier ik wit, fan it oarspronklik fêststelde plan, dat
dizze skoallen oan'e Julianaleane komme soene, op it
plak, hwer't hjoed-de-dei it earste wurk al dien is foar
de nije Rykskweekskoalle. Foarsafier ik wit, soene
der ek noch in gemeentlike H.B.S., in Famkes-H.B.S.
en de Bisündere Hegere Lanbouskoalle komme to stean.
As dus dit plan trochgiet yn de takomst en wy in kre
dyt tasteane foar de tarieding, dan kinne wy dus for-
wachtsje, dat dit terrein aensen foar in part net brükt
wurde sil foar dizze ünderwiisynrjochtingen. Hwat is
it Kolleezje dan fierder fan plan mei dit terrein? Op
himsels is der prinsipieel neat yn to bringen tsjin it
feit, dat B. en W. nou bisluten hawwe om dizze skoalle
aensen yn't Aldlan to planearjen. Mar ik fyn dochs
wol, dat wy oer dy koerswiziging fan it Kolleezje wol
ynljochte wurde moatte.
Fierders sprekke wy de winsk üt, dat dit plan mei
gauwens ta in goed resultaet liede sil. Hwant wy sitte
al hiel lang mei de gemeentlike H.B.S., dy't yn in lo
kaliteit sit, dy't einliks ünfoldwaende is en ek de Fam-
kes.H.B.S. twingt üs ta in flugge oplossing fan it feit,
dat sy dér yn in hüs sitte, hweryn eartiids de „hof
dames" fan Marijkemeu forkearden. (Stemmen: Dan
zijn ze in goed gezelschap.) Dat is op himsels natuerlik
histoarysk bisjoen wol in aerdich ding. Mar ik tink dat
der dochs wol oare bilangen binne en dy soe ik binam-
ben ünderwiiskundige bilangen neame wolle, dy't der
üs ta twinge ek dizze saek sa hurd mooglik oan to
pakken. Ik soe der by B. en W. graech op oantrünje
wolle om by de ynstansjes yn Den Haech der op oan
to stean, dat ek dér sa fluch mooglik de forgunning foar
it bouwen fan dizze nije skoallen biskikber steld wurd.
Allinnich, wy wolle graech witte, hwêr't yn't Aldlan
it terrein is, hwer't dizze skoallen boud wurde sille.
Wy hawwe wol it plan fan 't Aldlan oannommen, mar
wy witte net, hwannear't dat hiele gebiet bouryp wêze
sil. Yn elts gefal, Jo fornimme, dat wy dus yn bi-
gjinsel tige sympathyk steane tsjinoer it stiftsjen fan
dit ünderwiissintrum, mar der binne dochs wol inkelde
fragen, hwer't wy graech in antwurd op hawwe wolle.
De heer Heidinga: Bij onze fractie is veel waarde
ring voor dit voorstel. Wij hopen dat het met voort
varendheid zal leiden tot realisatie; daar is het onder
wijs zeer zeker mee gediend. Er komt een vraag bij
ons op over degene die dat plan zal ontwerpen. Wij
hebben hier zo voor en na al heel wat ontwerpers ge
had, Ir. Kuiper, Van den Broek en Bakema, Gouwetor
en De Ranitz. We hebben ook nog eens iemand gehad,
meen ik me te herinneren, die een declaratie indiende
en veertien dagen later nog eens wat meer moest heb
ben, dat is nu een bijkomstigheid, maar in ieder geval,
er is een spreekwoord dat zegt: De profeet is niet ge-
eerd in zijn eigen vaderland. Dat spreekwoord zullen
de meesten onzer wel kennen, maar ik zou namens
mijn fractie willen zeggen: Laten we niet ver van huis
zoeken wat heel dichtbij bereikbaar is. Wij zouden er
dus graag op willen aandringen onze eigen dienst te
nemen of het zo dicht mogelijk bij huis te zoeken, want
wij hebben hier bekwame ontwerpers genoeg.
De heer Keuning: Ik zal volstaan met enkele op
merkingen omtrent de aard van de aanbiedingsbrief,
waar onzerzijds gesproken wordt over de verplaatsing
van de drie bestaande scholen en anderzijds B. en W.
aandacht besteden aan de mogelijkheid van een Lyceum
en waarin voorts wordt gewezen op de onzekerheid om
trent de toekomstige wettelijke voorschriften laat
me maar zeggen de uitvoering van de Mammoet
wet, terwijl verder in deze aanbiedingsbrief min of
meer de nadruk schijnt te vallen op het overplaatsen
van de drie bestaande scholen. Wanneer ik en met mij
een aantal leden van mijn fractie, op zichzelf voor dit
voorstel zullen stemmen, als er tenminste stemming
zal komen, dan wil ik toch wel de opmerking erbij
plaatsen, dat wij het standpunt, welke schooleenheden
of welke scholencombinatie hier de juiste zal moeten
worden in de toekomst, ook met het oog op de toe
komstige mammoetwet, toch volkomen open willen hou
den. Dit valt bijzonder moeilijk te overzien, ook al
omdat het rapport wat hier ligt van 13 juni 1963, on
geveer een jaar later en betrekkelijk kort voor de ver
gadering tot ons gekomen is, terwijl anderzijds het nogal
sterk afwijkt van de adviezen die het N.E.I. indertijd
t.a.v. het V.H.M.O. heeft gegeven. Ik wil dus nu niet
uitvoerig ingaan op de voor en tegenargumenten om
trent de diverse mogelijkheden van V.H.M.O. scholen,
maar ik realiseer me, dat een voorbereiding van alles
op scholengebied, en zeker op Middelbaar scholenge-
bied bijzonder veel tijd vraagt. Er kunnen zich in de
loop van deze jaren van voorbereiding allerlei mogelijk
heden voordoen en t.a.v. de juiste indeling en inrich
ting zullen we ons dus onze mening voorbehouden en
hierop mogelijk in de toekomst wel eens terugkomen.
De heer Kingma: Wij zijn verheugd over de plannen
die er bestaan voor een scholencomplex. Het lijkt me
een zeer goede oplossing om deze scholen als één com
plex uit te voeren. Verder zou ik evenals de heer Hei
dinga al heeft gedaan, ook de aandacht eigenlijk wel
willen vr agen, wanneer het zo ver is, de architect even
tueel niet te ver weg te zoeken. Mijn gedachten gingen
uit naar een prijsvraag bijv. onder diverse Leeuwarder
architecten. Er wordt een bedenkelijk gezicht getrokken
door de Wethouder van Financiën. Ik kan me dat
enigszins voorstellen, want dit is nogal een dure zaak,
meen ik te weten, maar speciaal voor een scholencom
plex, iets wat eigenlijk helemaal nieuw is en wat straks
aangepast zal moeten worden aan de nieuwe wet, is
het misschien wel verantwoord hier een prijsvraag voor
te maken. Dat lijkt me juist hier heel aardig.
De heer Xiekstra (weth.)Ik zou graag willen be
ginnen, om de raadsleden die hun waardering en ver
heugenis hebben uitgesproken voor het voorstel, daar
voor te danken.
Dan bigjin ik mei de biantwurding fan de hear
Santema, dy't dus wiisd hat op de koarte tiid fan bi-
studearring fan it rapport fan 1963. Ik mien, dat de
Rie earder it rapport fan it N :E.I. üntfongen hat. Ik
moat fan dit rapport sizze, dat dit allinnich bitrekking
hie op it gemeentelik v.h.m.o. Yn it kader fan de ünt-
jowing mei bitrekking ta it „voortgezet onderwijs" wie
it ek winsklik, en binammen bistie dat forlangen dus
by de Ynspeksje en by it Departemint, om it totael fan
it iepenbiere v.h.m.o. yn bisköging to nimmen omdat
men nou ienkear by de üntjowing fan dat ünderwiis
mei dit totael hat to rekkenjen. Dat hat der dus ta
17
laet, dat der fierder oerliz west hat mei it Departemint
en it resultaet dêrfan leit joun hjir op tafel. Dat is de
forklearring, hwerom it rapport net earder tastjürd
is en my tinkt dat ditselde rapport ek by takomstige
diskusjes yn de Rie syn nut wis wol hawwe kin.
Hwat bitreft de fraech fan it gemeentlik lyseum,
dér soe ik op it momint o sa'n bytsje fan sizze wolle.
En dan kom ik terecht bij het betoog van de heer
Keuning, dat men ten aanzien van de inhoud van het
onderwijs, dat straks in de sector van het gemeentelijk
v.h.m.o. moet worden gegeven, op het ogenblik be
paald nog alle voorbehouden moet maken, doodeen
voudig wegens het feit, dat te dien aanzien feitelijk
nog niets concreets bekend is.
Undertusken moatte wy trochgean om sa goed moog-
like ré to wezen, sadré't wy witte, hwat de ynhald dêr
fan wêze sil. Ik hoopje dus, dat de hear Santema it
üs forjaen kin, dat wy op dit momint bipaeld noch
gjin stanpunt ynnimme oer in mooglik gemeentlik
lyseum.
De hear Santema freget noch efkes der wurdt dus
nou neamd it plak yn 't Aldlan Hoe is it nou mei
dat terrein yn't Nijlan? Ik hoopje, dat it de hear San
tema daliks düdlik is, dat hwannear't men praet oer
trije skoallen mei in totael fan 800 learüngen, dat dat
net kin op itselde terrein, hwer't men allinnich de Ge-
meente-H.B.S.-A tocht hie, de Famkes-H.B.S. en de
M.M.S. Dat is, tinkt my, sa klear as in klontsje.
Dat hat ta gefolch, dat der dus wol plak kom
men is foar oare skoallen. Ik tink efkes oan
de twadde Kristlike Yndustry- en Hüshaldskoalle
en oan de Detailhannelsfakskoalle. Fierders, dat
sil de hear Santema ek bikend wêze, wiene op
itselde terrein planearre, buten de Rykskweek
skoalle en de Hegere Lanbouskoalle, de gemeent
like opliedingsskoalle foar beukerliedsters en noch in
beukerskoalle. De greatere bihoefte oan groun is dus
de reden, hwerom men nou oerstapt is nei't Aldlan.
It nije terrein leit frij ticht by de Skrans, to'n suden
fan de Aldlansdijk. Ik hoopje, dat de hear Santema
oannimme wol, dat wy, sjoen it resultaet fan it oerliz
mei Den Haech, sa gau mooglik hjirmei trochgeane
en de hear Santema sil der folledich oan meiwurkje,
syn fraksje ek, troch joun dit bislüt to nimmen.
De heer Heidinga heeft zijn waardering uitgesproken
voor het plan, hij hoopt op voortvarendheid en hij
vraagt dan: Wie zal de ontwerper zijn en de profeet
is doorgaans niet geëerd in zijn eigen vaderland. Oor
spronkelijk, bij de eerste opzet voor de bouw van een
nieuwe Gemeente-H.B.S. was daarbij betrokken de heer
Achterhof; wel bekend dacht ik. De heer Achterhof is
uit zijn vaderland, Groningen, vertrokken naar ons
heitelan Fryslan. Maar het neemt niet weg, dat min
of meer stilzwijgend ook de heer Achterhof bij de ont
wikkeling van dit plan betrokken is. Ik hoop dat dit
de Raad voldoening kan geven. Ik hoop ook, dat ik zo
even al de heer Keuning zo goed mogelijk heb beant
woord. Ik neem aan, dat zowel het College als de Wet
houder van Onderwijs of de Raad, zich graag straks
zoveel mogelijk vrijheid voorbehouden ten aanzien van
de vraag, wat precies de inhoud zal zijn; elke discussie
daarover moet men prematuur achten.
De heer Kingma heeft een prijsvraag aanbevolen.
Een prijsvraag heeft echter één bezwaar, n.l. dat men
nooit precies weet wat er uit komt, dat het vreselijk
lang duurt en dat het dus wel gebonden moet worden
aan een vrij exact programma. En gegeven de mede
werking die de heer Achterhof al aan dit project heeft
verleend, lijkt het mij juist om daarmee door te gaan
en ik geloof dus, dat ik om die reden zijn gedachte,
hoe leuk die ook overigens mag zijn, op dit moment
toch moet afwijzen in het belang van het project zelf.
Punt 6a (bijlage no. 188).
De heer Heidinga: Ik moet wel aannemen, dat het
College zeer dringende redenen heeft gehad om dit
voorstel nog in deze vergadering ter tafel te brengen.
(De Voorzitter: Die staan in het voorstel mijnheer
Heidinga.) Dat staat er inderdaad in, want ik geloof
niet dat wanneer die redenen er niet zouden zijn ge
weest, het College ons dit dan had aangedaan. Er rijst
bij mij een vraag. Op dat bouwterrein is men reeds
bezig te werken. Het gebouw is uitgezet en de heistel
ling is gister omhooggegaan en ik denk dat ze vandaag
al begonnen zijn te heien. Als ik dus deze tekening
zie, uiteraard heb ik hier natuurlijk helemaal geen
studie van kunnen maken, en dat zal niemand onzer
gedaan kunnen hebben, dan lijkt het mij toe, dat het
afwijkt van het uitbreidingsplan. Indien dat wel het
geval is, is dan de procedure volgens artikel 20 rond?
Ik meen ook te weten, maar dat hoor' ik dan aanstonds
nog wel, dat over dit bouwobject reeds meer dan een
jaar onderhandeld is. Ik zou daarom toch wel aan U
willen vragen, wanneer dat het geval is, of de Raad dit
plan pas moet krijgen als er al met het bouwwerk be
gonnen is en of dit niet even eerder had gekund. Dat
neemt niet weg, dat dit bij ons niet een reden zal zijn
om hier afwijzend tegenover te staan, maar wij zouden
er toch graag wel iets meer van willen weten.
De hear Santema: Ik mien dochs wol in wurd fan
protest hearre litte to moatten, omdat dit üstel hjir
nou sa ynienen foar üs del lein wurdt en der n.b. ek
noch by stiet, dat it plan forsjocht yn de bou fan in
„garagebedrijf met daarboven 20 woningen in vier woon
lagen" en, dan sa lakonyk der efteroan, „is bij de stuk
ken voor U ter inzage gelegd". Dit is dochs gjin pro-
séduere wol Ofsjoen fan de bilangrykheit fan dit
plan, dat oan de oare kant dochs wol üs ynstimming
hat, fyn ik, dat men soks de Rie net oandwaen moat.
De heer Van der Veen: Ik sluit mij aan bij de vorige
spreker.
De heer Klijnstra: Ik denk er precies zo over, ik
vind dit toch wel een soort miskenning van de Raad.
Dit loopt toch de spuigaten uit, dunkt me.
De heer Bootsma: Niet met de bewoordingen van
de laatste spreker, maar toch ook wel instemmend met
de algemene strekking van de betogen van de vorige
heren, sluit ik mij daarbij aan.
De heer Van der Schaaf (weth.)Dit is inderdaad
vlug gegaan (gelach) en wel om de redenen die in de
brief zijn vermeld. Wanneer de Raad van oordeel is,
dat deze redenen niet voldoende doorslaggevend zijn,
dan heb ik geen ander woord dan dat wij deze beslis
sing moeten aanhouden.
De Voorzitter: De Raad kent de redenen en moet
het zelf uitmaken of hij het punt wil behandelen. Wij
hebben gemeend, dat deze van genoegzaam belang wa
ren om dit punt nu aan te brengen. Is de Raad van
mening, dat dit belang niet genoeg gemotiveerd is, dan
zijn wij van onze kant volkomen bereid om dit voorstel
aan te houden tot de volgende vergadering. Maar het
ging ons er om dit bouwbedrijf snel ten dienste te zijn
en de bouw van die woningen te realiseren met de no
dige voortvarendheid.
De heer Van der Veen: Het is van belang om te
beoordelen of dit acceptabel is of niet.
De heer Splekhout: Ik begrijp niet dat wij nu zo
vlug moeten beslissen.
De heer Van der Schaaf (weth.)Er is heel lang
over gepraat, wel ongeveer een jaar; dat is mijn ant
woord enerzijds en er is een afwijking van het uitbrei
dingsplan, waarvoor de artikel 20-procedure loopt bij
Gedeputeerde Staten en er is al een uitzicht dat dit
wel afkomt. Of men reeds begonnen is, heb ik zelf niet
geconstateerd, maar het kan zijn dat men daar iets
heeft aangevoerd. Als de heer Heidinga dat zegt zal
dat wel juist zijn. Wij hebben gemeend dat als hier een
bouwplan van de grond kan komen dat met voortva
rendheid moet worden tegemoetgetreden. Wij hebben in
het belang van de bouwnijverheid en van de aannemer
gemeend, nu het niet een erg ingewikkeld voorstel is,
hier medewerking aan te moeten verlenen. Dat is wat
ik er van kan zeggen.
De Voorzitter: Ik zou er nog aan willen toevoegen,
dat het voorstel alleen maar behelst een erfpachtsuit
gifte op standaardvoorwaardener is niets bijzonders
aan, ook niet wat betreft de prijs die voor deze ter
reinen geldt. Op zichzelf ligt het dus allemaal volkomen
overzichtelijk.
