11
sizze: Wy moatte der as kommisjeleden ek nea kiez-
zich fan wurde, as de Rie tsjin lis ütstellen yn opstan
komt; dat nimme wy royael. En nou is it mar de fraech:
Hoe komt dit ütstel troch de Rie hinne, sadanich, dat
it ta ütfiering komt
De hear Spiekhout hat praten oer efficiency. It liket
my net efficient, dat de kommisje dizze saek nou wer
weromnimme soe. Ik bin it dus hielendal iens mei de
hear J. de Jong, dy't seit: Ofmeitsje dit spul. En dan
moatte wy nou mar sjen, hoefier wy hjirmei komme.
De hear Kingma komt spésiael op de namme Onder
duikersstraat. It is in namme, dy't yn tal fan oare
plakken ek foarkomt. Ik kin my likegoed foarstelle,
dat der minsken binne, dy't ünderdükt sitten hawwe
en dat kinne ek Joadske langenoaten wêze dy't
sizze: Wy binne bliid, dat ek dit bigryp yn herinnering
bliuwt, yn de histoarje fêstlein wurdt, as in oantinken
oan de tiid 19401945. Nei myn sin is de kans op dy
réaksje seis greater as op de réaksje, dy't de hear
Kingma nou skilderet. Dat is tige persoanlik. Ik leau,
dat wy as Gemeenterie gjin rekken halde kinne mei
it persoanlik oanfielen fan in bipaeld gefal. Wy moatte
hjir algemiene noarmen stelle as ütgongspunt en ik
tocht, dat men as algemien oannimme mei, dat men
dit bigryp üt it forset min misse kin yn in buert dy't
herinneringen fêstlizze wol üt de bisettingstiid.
En dan hat de hear Van der Veen, mei de hearen
Bootsma, Ten Brug en Kingma, sein: Nim it ütstel
noch mar ris ta Jim en dan moat der sa seit Mr. van
der Veen it in ütstel komme, dat minder wjerstan
yn de Rie ünderfine sil. Ik mien, dat dat in illusy is.
Ik leau net, dat men mei in kompleks fan strjitnam.
men yn de Ljouwerter Rie komme kin, dêr't gjin for.
set en gjin tsjinkanting tsjin wêze sil. Dat is in abslute
ünmooglikheit. Dat hat yn it forline ek al yn de prak-
tyk fan jierren bliken dien. Dêr k r ij t men diskusje
oer, mar dat fyn ik net slim. Wy blamearje üs hjir net
mei. (Stemmen: Er behoeft geen discussie te zijn, als
de zaak hier niet komt.) Dat kin dus allinnich, as de
Rie himsels ütslüt by it proses fan de strjitnamme-
jowing en it sadanich oan it Kolleezje delegearret, dat
der inkel mar in kennisjowing komt oan de Rie, hwant
dan binne de nammen dus fêststeld en dan moat it al
hiel slim wêze, as men se dan noch foroarje sil. Dat
wie dus de aide praktyk: it Kolleezje hat it al fêst
steld. Mar dan biheint de Rie syn eigen foech. Dy
forklearret him dêrmei dus ynkapabel om diel to nim-
men oan it proses fan de strjitnammejowing. Ik siz,
dat dit in bilangrike saek is en ik leau, dat it dus
goed is, dat der diskusjes oer binne. Men moat jinsels
net ynkompetint forklearje om yn dizzen in bislissing
to nimmen, allinnich, men moat dat mei de nedige
soepelheit dwaen en dan moat men bisykje ta in bi
slissing to kommen. En ik leau, dat wy nou yn dat sta
dium kommen binne, dat wy dy bipaelde soepelheit en
dat bigryp foar elkoars stanpunt ek opbringe kinne.
Dat is it evidinte punt, dat nou dus noch oerbliuwt.
Ik wol net prate, foardat de foarsitter fan üs kommisje
praet, mar ik tink, dat hy niis bidoeld hat to sizzen,
dat de Razziastrjitte wol forfalle kin en dat der hwat
oars foar yn it plak komme kin. Dat sil de hear Par
kins, nim ik oan, offisieel noch wol sizze.
En dan dat wurd espel. Ik bigryp it biswier fan Mr.
van der Veen en fan inkele oare hearen net. My tinkt,
it wurd is histoarysk abslüt forantwurde. Dêr fait net
oan to toarnen. Mr. van der Veen seit allinnich, dat it
alderwetsk is. Ik soe net witte, hokker biswier der
tsjin wêze kin om in ding üt de aide tiid, dat goed is,
op'e nij wer to yntrodusearjen en to brüken. Dan is it
bigryp wyk of „wijk", sa't it hjir yn it Hollansk oan-
tsjut is, noch efkes nei foaren brocht, mar wy hawwe
yn Ljouwert, tocht ik, in oar idé fan in wyk. Dat om-
fettet folie mear as in groep huzen, lyk as hwer't it hjir
om giet. (De heer Van der Schaaf (weth.)Volgens
de toelichting van de commissie is espel ook iets
groots.) Dêr kin wol hwat yn sitte, mar it wurd wyk
of „wijk" is in gongber wurd: in wyk fan Ljouwert is
byg. dat hiele stik fan 't Ielan. En ik leau dus, dat men
bitizing krije soe, as men foar ünderdielen fan wiken
dat wurd wyk nochris yntrodusearje soe. It wurd espel,
dat der noch hielendal „maagdelijk" leit, kin men hjir
dus yntrodusearje en op'e nij tapasse op dielen fan de
nije bibouwing fan Ljouwert.
De heer Taylor Parkins: Na de toelichtingen van
mijn collega-commissielid, de heer Boomgaardt, kan ik
betrekkelijk kort zijn. De voorbesprekingen voor dit
ontwerp van straatnaamgeving ik wil het U wel
verklappen hebben werkelijk niet in een enkele week
in twee of drie bijeenkomsten van deze commissie plaats
gehad. Stuk voor stuk hebben wij alle moeilijkheden
die U ons vanavond voorschotelt, binnenskamers reeds
besproken en toch hebben wij steeds weer voor het
„lastige" woord espel gekozen en voor de plaatsing van
persoonsnamen tussen de andere benamingen van stra
ten, waarover, meen ik, de heren Van der Veen en
Kingma hebben gesproken. Hier zou de opvoeding in
huis en op school aan mee moeten werken door de
kinderen, dus de toekomstige bewoners van Leeuwar
den, bekend te maken met een wijk, en daarbij ook met
de persoons- of zaaknamen van de straten. Dus zien wij
als commissie in deze verzetsbuurt een stuk geschiede
nis liggen, waardoor de verzetsstrijd 19401945, zoals
ik al eerder gezegd heb, duidelijker tot hen zal spre
ken. Daarom juist is het mij ook zo onbegrijpelijk, dat
iemand kan spreken van krenkende namen. In deze
namen kan absoluut niets krenkends zitten. Ze zijn
hard, ze zijn wreed dat heb ik in het begin van
deze avond al gezegd maar als iemand spreekt over
krenkende namen, dan heeft hij van het gehele verzet
nog niets begrepen. Dan heeft iemand zijn tijd niet
meegeleefd.
De heer K. J. de Jong behoef ik niet te beantwoorden.
Hij sprak geheel in onze geest, waarvoor ik hem dank
zeg.
Mijnheer J. de Jong, wij komen zeer dicht bij U.
U adviseert geen uitstel, omdat hier zoveel over ge
sproken kan worden. Ja, inderdaad. Ik heb het in de
pauze al even gememoreerd: Spreek bijv. over wonin
gen of fluoridering, dan nemen deskundigen daarover
het woord. (De heer Engels: De wet van Parkinson!)
en dan is het gesprek tot enkele personen beperkt. Op
het gebied van straatnamen echter menen wij allen
deskundig te zijn, kunnen wij misschien ook allen des
kundig zijn, want wij lopen iedere dag door de straten,
wij zoeken soms naar een straat, die we niet kunnen
thuisbrengen of niet kunnen vinden.
Verder kunnen we akkoord gaan met het idee
om Razziastraat te wijzigen in Artsenstraat. Men
heeft het zojuist van de heer Boomgaardt ge
hoord, maar ik wil nog even zeggen, dat ook
de andere commissieleden ermede akkoord kunnen
gaan, om Razziastraat te wijzigen in Artsenstraat, zo
dat in ieder geval ook de derde motie geen stemming
nodig heeft. De voorstellen zijn in een bepaalde volg
orde gezet. Of we ze in de volgorde 1, 2, 3, zoals voor
gelezen, moeten behandelen, laat ik graag over aan U,
mijnheer de Voorzitter.
De Voorzitter: Dit punt is nu in twee instanties
besproken en ik stel daarom voor de beraadslagingen
te besluiten.
De Raad gaat hiermee akkoord.
De Voorzitter: Ik heb nu drie voorstellen voor mij,
waarvan het eerste, het meest vérgaande, ondertekend
door de heren Mr. van der Veen, Bootsma, Ten Brug
en Kingma, aldus luidt: „Ondergetekenden stellen voor
punt 14 van de agenda terug te wijzen naar de com
missie, met verzoek om een nieuw voorstel te doen".
Wordt dit voorstel door de indieners gehandhaafd?
Men geeft te kennen het te willen handhaven.
De Voorzitter: Ik meen, dat het dan het beste is,
dit allereerst in stemming te brengen.
Het voorstel-Van der Veen-Bootsma tot terugwijzing
van het gehele voorstel naar de commissie wordt ver
worpen met 14 tegen 19 stemmen. Voor stemden de
heren Kingma, Pols en Klijnstra, mevr. Heijmeijer-
Croon, de heren Kamstra en Mr. Keuning, mevr. Rin.
genaldus-van der Wal en de heren Ir. van Balen Wal
ter, Bootsma, Mr. van der Schaaf, Tiekstra, Ten Brug
Engels en Mr. van der Veen.
De Voorzitter: Ik stel thans aan de orde het voorstel-
Bootsma-Van Balen Walter, om espel te vervangen door
wijk. Dit wordt verworpen met 12 tegen 21 stemmen.
Voor stemden de heren Pols en Ytsma, mevr. Heijmeijer-
Croon en de heren Kamstra, Mr. Keuning, Venema,
Vellenga, Ir. van Balen Walter, Bootsma, Tiekstra,
Engels en Mr. van der Veen.
De Voorzitter: Ik stel vervolgens aan de orde het
voorstel-Bootsma-Spiekhout om in plaats van Razzia
straat te lezen: Artsenstraat.
De heer Van der Veen: Ik vind Razziastraat lelijk,
maar ik vind Artsenstraat ook lelijk. En als het dan
toch lelijk moet, dan wil ik liever consequent zijn, want
ik vind de artsen niet in 't geheel thuis horen. „Medisch
Verzet" zou er in passen; men kan er, wat mij betreft,
ook Spoorwegstraat van maken; men kan er van alles
en nog wat in brengen, maar ik vind Artsenstraat geen
naam.
Het voorstel wordt aangenomen met 23 tegen 10 stem
men, die van de heren Pols, Taylor Parkins, Santema
en Visser, mevr. Ringenaldus.van der Wal en de heren
Mani, Ir. van Balen Walter, Ten Brug, Jellema en Mr.
van der Veen.
De Voorzitter: Ik breng nu in stemming het overige
gedeelte van het voorstel van de commissie.
Het overige gedeelte wordt aangenomen met 26 tegen
7 stemmen, die van de heren Kingma, Pols en Klijnstra,
mevr. Heijmeijer.Croon, de heer Kamstra, mevr. Ringe-
naldus-van der Wal en de heer Ten Brug.
Punten 15 en 16 (bijlagen nos. 58 en 59).
Z.h.st. wordt besloten overeenkomstig de voorstellen
van B. en W.
Hierna sluit de Voorzitter, om 10.20 uur, de ver
gadering.
