6
moet zich wel bewust zijn, dat dit gemakkelijker ge
zegd is dan gedaan. Dat is in het algemeen het geval,
maar met dit soort zaken, die nu eenmaal met onze
moderne maatschappij annex zijn, toch wel in erge
mate. Men moet zich ook niet voorstellen, dat het al
leen maar gaat om de heer Riemersma; dat heeft de
heer Tjerkstra terecht opgemerkt. Ik weet niet, of hij
de grond met recht en titel gebruikt heeft en ook niet,
of het gemeentegrond is. Maar dit verschijnsel doet
zich meer voor in de gemeente, ook bij bedrijven, die
al jarenlang afvalmaterialen verhandelen en verwerken
en met welke bedrijven wij klem komen te zitten in de
stad. Het is niet zo eenvoudig voor dit soort bedrijven
een bereikbare plaats te vinden. Deze ondernemers
hebben toch stellig recht op een plaats, waar ze op een
redelijke wijze hun bedrijf kunnen uitoefenen. Hun be
drijven zijn geen mooie ateliers; het gaat om de afval
van onze maatschappij en dat betekent, dat men ze zo
moet situeren, dat ze niet al te veel storen. Men kan
ze ook moeilijk een plaats geven naast een keurig be
drijf als bijv. de Oude Delft. Die buurschap is voor
deze ondernemingen ook niet direct zo aantrekkelijk.
Ik haw fan de hear Tjerkstra bigrepen, dat hy de
ütstalkast fan Ljouwert dêr minder geskikt foar
achte; dat bitsjut dus, dat hy „efter yn de winkel"
gean wol, omdat it dêr tsjusterder is en men dêr min
der goed komme kin. My tinkt lykwols, dat wy der
meielkoar ris knap oer prakkesearje moatte, hoe't wy
dizze bidriuwen byelkoar bringe kinne. Men moat lyk
wols net de illüzje hawwe, dat een wyk dy't sanearre
wurdt, der by leit lykas üs eigen keamer derby lizze
moat. Yn sa'n wyk is hwat ófbrekke hjir en hwat öf-
brekke dêr. Der wurde sa nou en dan wenten leech
makke, mar dat giet net systematysk. En dan kin it
in hiele tyd duorje, dat sa'n wyk net in botte oarder-
like yndruk makket. Itselde docht him foar yn wiken
yn oanbou; dêr wol it ek wolris in tydlang hwat rüch
derhinne lizze. Wy binne dus net altyd by steat to
foarkommen, dat dit soarte plakken har foardogge en
alle boargers fan Ljouwert binne nou ek net direkt ré
har to gedragen sa't men it fan oarderlike boargers
forlangje kin. Mar as it nou net al to rüch giet, soene
wy dan ek net in lyts bytsje plak halde moatte foar
dy minsken dy't hwat flierefluoitsjend troch it eko-
nomyske libben geane en in bytsje kleur oan de stêd
jaen kinne? Ik nim de biswieren en it forlangen fan
de Rie earnstich, mar ik woe dochs net al to dreech
prate. Miskien kinne wy sa hannelje, dat dizze minsken
ek plak nei't sin krije. Ik leau net, dat wy op dit ter.
rein in foroardering hawwe. Wy hawwe allinnich yn
de algemiene polysjeforoardering in bipaling oer it
brüken fan de iepenbiere strjitte foar it forkeapjen
fan aide, net rydrée auto's. Mar in foroardering meit-
sje, sa't de hear Tjerkstra wol, hat allinnich mar
sin, as men tagelyk dizze minsken in plak yn de stêd
of alteast op it territoir fan de gemeente Ljouwert ta-
wize kin.
Dan ben ik de heer Heidinga nog een woord van
dank schuldig voor de pluim, die hij B. en W. ter in
leiding van zijn betoog gaf, en ook ben ik de andere
sprekers erkentelijk voor hun waardering. Wij moeten
inderdaad zoveel mogelijk zorgen, dat de terreinen die
leeg zijn en er niet fraai bij liggen, zo goed mogelijk
worden geëgaliseerd. Als wij dit gedaan hebben, zijn
er wel weer de nodige jongelui, die proberen daar hun
lusten bot te vieren, zodat het er weer bij komt te lig
gen, zoals de Raad het liefst niet zou willen, maar dan
gaan wij wéér egaliseren.
Z.h.st. wordt besloten overeenkomstig het voorstel
van B. en W.
Punt 15 (bijlage no. 289).
De heer Schönfeld: Gezien het feit, dat de bouw van
scholen in het Lekkumerend en het Nijlan voorlopig
nog niet gerealiseerd is, vind ik de noodoplossing, door
U voorgesteld, van dien aard, dat hiermee in een
grote behoefte wordt voorzien. Ik wil dan ook niet
nalaten mijn grote waardering voor dit plan uit te
spreken. Tenslotte zou ik U nog willen vragen, wan
neer de betrokken noodlokalen ongeveer voltooid zul.
len kunnen zijn.
De heer Heidinga: Er staat in dit stuk, dat er nog
jarenlang een groot tekort aan lokaalruimte zal blij
ven. Nu is mij gebleken, dat de L.T.S. verhuist. Vóór
deze school staat een noodschool en die is mij een
doorn in het oog. Ik zou heel graag willen, dat B. en
W. pogingen in het werk stelden, die nu te verplaat
sen en daarmee alvast het tekort, dat er nu nog is,
iets in te lopen en het plantsoen weer vrij te maken.
Dit punt is niet aan de orde, maar het moet mij toch
even van het hart.
De heer Ten Brug (weth.)De heer Schönfeld
heeft zijn vreugde uitgesproken over dit voorstel. Het
College is hem daar uiteraard dankbaar voor. Hij
heeft verder gevraagd, wanneer deze noodscholen klaar
zouden kunnen zijn. Wij hopen vóór het nieuwe school
jaar. Er zijn echter twee belemmeringen: de rijksgoed
keuring en de financiering. Op het ogenblik is de rijks
goedkeuring niet het moeilijkste punt. Dat is de finan
ciering, maar wij hopen, dat het met de financiering
ook wel goed zal komen.
Op de vraag van de heer Heidinga kan ik zeggen,
dat dit geen gebouw van de Gemeente, maar van het
Rijk is. En aan dit gebouw is gedacht als voorlopig
onderkomen voor de I.T.O.-school. Hieruit moge blij
ken, dat het plantsoen bij de Koepelkerk niet direct
vrij zal komen.
De heer Van Balen Walter: Ik zou de Wethouder
graag een kleine correctie in het oor willen fluisteren.
De noodschool is niet voor Ï.T.O.. De I.T.O..school
komt wel in de oude ambachtsschool, maar niet in het
noodgebouw, dat voor deze school staat.
De heer Tïekstra (weth.): Dan is kennelijk het be
leid van het bestuur veranderd, want dat heeft ons
verzocht deze houten school nog enige tijd te mogen
laten staan.
Z.h.st. wordt besloten overeenkomstig het voorstel
van B. en W.
Punt 16 (bijlage no. 276).
Z.h.st. wordt besloten overeenkomstig het voorstel
van B. en W.
Punt 17 (bijlage no. 282).
De heer Kingma: In dit stuk staat, dat binnen de
kortst mogelijke tijd op deze percelen moet worden ge
bouwd. Nu is zo'n tijdsbepaling natuurlijk zeer rek
baar. Is het ook mogelijk een maximum termijn te
stellen, nu het raadsbesluit tot verkoop van het bouw
terrein toch gewijzigd wordt?
De heer Tiekstra (weth.): Er behoeft geen termijn
gesteld te worden. De woningen zijn alle reeds in uit
voering genomen.
Z.h.st. wordt besloten overeenkomstig het voorstel
van B. en W.
Punten 18, 19 en 20 (bijlagen nos. 273, 275 en 285).
Z.h.st. wordt besloten overeenkomstig de voorstellen
van B. en W.
Punt 21 (bijlage no. 290).
De hear Santema: Oer punt 8: de Aldehou, in in-
kele opmerking. De Aldehou is yndied sa njonkenlyt-
sen hiel aid wurden en lit dat ek hiel düdlik sjen. As
dat net ta gefolgen hawn hie, dat byg. hjoed-de-dei de
stiennen al üt de muorren falie, dan hiene B. en W.
heechstwierskynlik mei dit stik net by de Rie kom
men. It is eigentlik hwat in diskriminaesje fan de bi-
langrykheit fan de Aldehou, dat dit net in apart rieds-
brief wurden is, al wit ik wol, dat winliks allinnich
mar in bigjinkredyt frege wurdt. Dochs mei ik kon-
statearje, dat de Aldehou foar Ljouwert wol fan dy
bitsjutting is, dat hy de kosten dy't hjir foarlopich yn
stutsen wurde, wurdich is. It is al wer in hiel skoft
lyn, dat Hofkamp, in eardere stêdsarchitekt, dizze toer
restaurearre hat en it is fan great bilang, dat der wer
hwat oan dien wurdt. Nou komt der foarlopich earst
in stekje omhinne, en dat is dan de iennige oanwizing,
dat de situaesje sa njonkenlytsen perfoast om restau
7
raesje ropt. Ik hoopje mar, dat dat stek der net al to
lang om hinne stean sil, hwant it is in üntsiering fan
it gea dêrre.
Yn forban mei alles hwat der noch mei dit plein
barre sil (de wei dy foar de nije Provinsiale Biblio
theek leit, is al klear) is it tastean fan it tarissings-
kredyt al in moai bigjin. Mar de égalisaesje en it
oanbringen fan de terrassen fergje üs derop, dat wy
dan aensen ek in toer hawwe sille, dy't folslein fol.
docht oan de easken, dy't wy oan dit earweardige
monumint stelle meije. Ik winskje it Kolleezje fan B.
en W. ta, dat it yn dizze tiid fan bistegingsbiheining
de wegen fine mei om dizze toer wer yn syn aide
gloarje to herstellen.
De heer Weide: Aan de woorden van de heer San
tema, welke ik volledig onderschrijf, zou ik gaarne het
volgende willen toevoegen: U schrijft: ,,Wij zijn voorts
van mening, dat er een verder onderzoek moet wor
den ingesteld naar de toestand, waarin de toren ver
keert en dat het restauratieplan dient te worden ge
maakt." Kan in het restauratieplan, waarvoor op
dracht aan de heer Baart is gegeven, ook het carillon,
dat nog steeds in de kelder van het Stadhuis ligt,
worden opgenomen Dit carillon zou een bijzonder goe
de plaats kunnen krijgen boven in de Oldehove en ik
meen, dat de heer Baart dit moet weten; dan kan hij
er met zijn restauratieplan rekening mee houden. De
Jeugdgemeenteraad heeft op 13 mei 1964 een brief
aan de Raad gericht omtrent ditzelfde punt. De heer
Santema heeft dit toen nog aan de orde gesteld. De
Voorzitter burgemeester Van der Meulen heeft
hem daarop geantwoord: „Ik kan de heer Santema
toezeggen, dat dit adres met alle zorg door het College
zal worden bekeken. Het College is trouwens gewoon
alle adressen met grote zorg te bekijken en dat zal
ook in dit geval plaats vinden." De Jeugdgemeenteraad
heeft, voorzover mijn informaties strekken, op dat
schrijven nog geen enkel antwoord gehad. Maar het
is wel met zorg in het College behandeld, neem ik aan.
De hear Tiekstra (weth.)De foarsjenningen dy't
wy nou treffe moatte, halde forban mei it gefaer, dat
de toer opleveret. Net, dat der dikke brokken stien üt
falie, it binne mar lytse stikjes, mar soene der ünge-
lokken troch barre, dan soe de Gemeente dêrfoar oan-
spraeklik wêze. Dêrom stelle wy dus üt, in stek derom
hinne to setten; dan is men warsköge. Ik jow ta, dat
dit net sa'n moai gesicht is, mar de mooglikheden om
to restaurearjen binne net rom. Ik lit yn it midden,
yn hoefier de tastan fan de ryksfinünsjes meikoarten
better wurde sil; miskien wurdt dy noch minder,
mar dêr hoech ik gjin ütspraek oer to dwaen. Men
moat der lykwols wol rekken mei halde, dat men by
in skatting foar in plan foar de restauraesje fan de
Aldehou bigjinne moat mei it opskriuwen fan seis nul
len en dan kin men üteinliks noch wolris kibje oer de
fraech hokker sifer der krekt foar stean moat, miskien
mei it risiko, dat der nóch ien nul by komt. Dat bi
tsjut in hiele oanslach sawol op de middels fan it
Ryk as op dy fan de Provinsje en ek op dy fan de
Gemeente. Fierders moat men rekken halde mei de
restauraesje fan oare projekten yn üs stêd, dy't ek
ütfierd wurde moat, wolle wy bihalde hwat wy noch
hawwe. Ik doar dus hielendal net to sizzen, hoelang
dat stek derom hinne stean sil. Ik leau wol, dat it in
goede warsköging is foar de generaesje fan hjoed, dat
men soarch hawwe moat foar de monuminten fan it
forline, as men se net forspylje wol. Dat der in taris-
singskredyt ütsteld wurdt, bitsjut, dat de Rie by ge-
legenheit in apart ütstel krijt foar de eigentlike restau
raesje. Bij die gelegenheid kan ook uitvoerig worden
gesproken over de vraag, of de Oldehove zich leent
voor de plaatsing van het carillon van het Stadhuis.
Daar wordt verschillend over gedacht. Voor mij per
soonlijk zou het toch wel een plezierig idee zijn, dat wij
de Oldehove tegelijk met de restauratie weer een stem
konden geven, die over heel Leeuwarden zou klin
ken, als duidelijk teken van het feit, dat hij zijn vroe
gere trots en glorie heeft herkregen.
De hear Santema: Ik leau wol, dat it, as ik dizze
wurden sa fan de hear Tiekstra hear, in stevich stek
wurde moat, dat om de toer komt. It moat lykwols
net ta gefolch hawwe, dat wy dizze saek net oan ien
wei yn de gaten halde. Ik mien, dat hjir ek nochris
in ynisiatyf üt de boargerij foar berne wurde moat.
De Oldehou is eigentlik, lykas de Waech, in symboal
fan üs stêd. Der is hast net in winkel to bitinken,
dêr't men net in ófbylding fan beide fynt. Mei ik de
gedachte hjir miskien lansearje, dat der nochris in ko-
ordinaesje ta stan komme moast tusken gemeente-
bistjür en boargerij om byg. oer to gean ta it foarm-
jen fan in founs foar de restauraesje fan ü.o. de Alde
hou Op it eagenblik falie der doch sokke swiere
stiennen üt de toer, dat, sa't ik hjoed-de-dei noch
hearde, immen trije gatten yn it dak fan syn auto
krige, doe't dy dêr parkearre stie. En as w y sokke
stiennen op üs holle krije, dan bin ik bang, dat wy
wol in skoftsje forkalden wêze sille.
De hear Tiekstra (weth.): De wurden dy't ik yn
earste ynstansje sein haw, binne basearre op in ge
sprek, dat ik op it Departemint fan C., R. en M. hawn
haw mei de amtners dy't it op dit stik fan saken to
kedizen hawwe. En dêr bin ik och sa mismoedich wei
kommen. Dat hat ek wol oanlieding west in stek by
de Aldehou del to setten, hwant it kin net langer
wachtsje. It giet, sa't ik niis al sei, wier om bidragen,
dy't yn de miljoenen rinne. En mei alle respekt foar
hwat de boargerij fan Ljouwert of fan Fryslan oer
hawwe kin foar de toer, ik bin bang, dat it net mear
wurde sil as in lytse bydrage yn hwat dit kostje moat.
En ik leau, dat, as wy dit mei Ryk en Provinsje op
basis fan de som dy't ik sahwat yn ütslcht steld haw,
roun hawwe, sa'n lytse bydrage fan de bifolking
it mei in ton wurde; ik leau, dat in ton foar it Frysk
Orkest it maksimum west hat yn Fryslan net folie
sin mear hat. Dit giet echt om bidragen hwer't de
oerheit foar opkomme moat. De Aldehou is mienskip-
lik bisit fan üs allegearre en de bidragen foar de
restauraesje moatte ek komme üt de mienskiplike mid
dels, dy't wy mei de bikende blauwe enveloppen by
elkoar bringe moatte.
De hear Klomp: Us fraksje giet graech akkoart mei
it ütstel oangeande de forbetteringen fan de Canter-
landswei, mar dochs binne der in pear fragen. Alder-
earst dizze fraech: Hwat stik fan dy dyk sil nou it
earst ünder hannen nommen wurde En de twadde
fraech: Is it ek de bidoeling en is it mooglik, dat stik
fuortendaliks hwat breder to meitsjen? De bermen lans
de dyk binne al oer greate lingten forhurde. As dêr
in laech asfalt oer hinne kaem, dan soe dizze to
smelle dyk wol in foech meter breder wurde kinne.
Oan de oare kant fan de Canterlandsbrêge, dus yn it
gebiet fan Tietsjerksteradiel, is de dyk ek op dyselde
wize breder makke. En dêr is it gans nofliker en fei-
liger riden as oan dizze kant fan de brêge. En dan de
léste fraech: Binne der ek plannen om de hiele Can-
terlandswei ünder hannen to nimmen, binammen mei
it doel om de dyk breder to meitsjen?
De hear Tiekstra (weth.)Ik kin üt de holle net
sizze, hoelang it stik dyk is fan de Canterlandswei
dat op dizze wize opknapt wurde sil. Ik mei wol sizze,
dat f 40.000,my net in bidrach taliket, hwer't kom-
plete forbettering yn sit. My tinkt dus, dat it net mear
ynhaldt as dizze foarsjenning op foet fan it bisteande
profyl fan dizze wei as earste forbettering oan to brin-
gen. Ik wit wol, dat in folledige forbettering fan de
wei bipaeld folie en folie mear jild kostje moat. Dan
soene wy noch wol in ien foar it neamde bidrach sette
meije. Mooglik ek, dat fan de fjouwer in njoggen
makke wurde moat, mar yn elts gefal is it wol düd
lik, dat it net kin üt de jierlikse post; it moat lans de
wei fan in fêst kredyt. Mar sawol oer de Lekkumerdyk
as dizze dyk sil yn B. en W. noch wolris praten wurde
en miskien, dat wy dan ris gelegenheit krije ek dizze dyk
der binne natuerlik mear diken yn Ljouwert, dy't
omtinken freegje it profyl to jaen dat hy nedich
hat yn forban mei it forkear binammen üt de Dok
kumer Walden, dat der lans giet.
De heer Heidinga: Weet de Wethouder ook, of het
profiel van de weg wordt verbreed met de puingedeel-
ten die er nu naast liggen? (Dat is mij niet duidelijk
geworden uit Uw antwoord.) (De heer Tiekstra (weth.)
Ja.) Maar dan wordt de weg al veel beter berijdbaar.
Z.h.st. wordt besloten overeenkomstig het voorstel
van B. en W.
De Voorzitter sluit, om 9.40 uur, de vergadering.