10
J,
forskynden yn de krante. En nou fine wy it in lükse
en in hearlikheit om oan dy Mr. P. J. Troelstrawei to
wen jen. (Laitsjen) Men moat oan alle nammen fan
strjitten wenne en dat bart troch it simpele gebrük.
Dêrtroch wurde se yn it spraekgebrük opnommen. Dan
fine wy Waeze, hwat gewoan Modder bitsjut, ek hie
lendal net raer mear; dy namme is gongber; dy
hawwe wy akseptearre. Us Kommisje groeit tidens de
bihanneling fan de suggestys dy't op har tafel lizze,
ek nei in bipaeld kompleks fan strjitnammen ta. De
nammen, dy't hja nou ütsteld hat, fynt hja nou al
moai. (De heer Venema: We hebben hier nog geen
„Boomgaardtstraat".) Dy komt der net, hwant wy
hawwe hjir al in Boomgaardstraat. Dat soe bitizing
jaen.
Wy halde üs as Kommisje oan inkelde noarmen,
hweroan neffens üs bitinken strjitnammen foldwaen
moatte. Dy wol ik de Rie wolris foarlizze. In strjit-
namme moat neffens üs yn it foarste plak karakteris-
tyk wêze, düdlik en byldzjend. De hear Rypstra docht
de suggesty om skilders to forneamen. Dat is wol
moai, mar dêr rekket men in kear oer ütpraet.
Nammen moatte fierder ek herkenber wêze as ün-
derdiel fan in groep. Men moat byg. hast wol kultuer-
histoarikus of medikus wêze om bipaelde nammen yn
in wyk to herkennen. In leek wit dan net, yn hokker
kompleks se thüs hearre. Ik soe wol 20 nammen nea-
me kinne, hwerfan de leek net wit, oft dy yn de hoeke
fan de histoarici, de medici of de skilders socht wurde
moatte. Dy nammen binne lang net altyd praktysk.
Boppedat moatte de nammen ütsprekber en skriuw-
ber wêze. En in namme moet ek net lykje op bi-
steande strjitnammen. Wy hawwe nou ek bipaelde
nammen, dy't wy oarspronklik yn gedachten hiene,
skrast, omdat dy net dy eigenskippen hiene. Wy haw
we byg. de namme Akkerwinde skrast, omdat wy
hjir in Akkerstraat hawwe en de namme Goudhaver,
omdat hjir in Goudenregenstraat bistiet; de namme
Hazenzegge, omdat hjir in Hazelaarstraat en de nam
me Knoopkruid, omdat hjir in J. H. Knoopstraat is.
Wy hawwe de nammen op har praktyske brükberheit
bisjoen mei twa amtners fan de PTT, dat se net oan-
lieding ta forsinnen jaen soene. Boppedat moat sa'n
namme goed yn it gehoar lizze, hwat klankryk en hwat
lyrysk wêze. (Laitsjen) Dit binne neffens üs bilang-
rike dingen om rekken mei to halden.
Moat efter de ütstelde nammen nou de tafoeging
„straat" De hear De Leeuw woe Weideflorawei
hawwe en fierders „straat" efter de oare nammen.
Der binne strjitnammen, dy't perfoarst de tafoeging
„straat" nedich hawwe, oare kinne dêr hiel bést sün-
der. Dat is in kwestje fan oanfielen, mar yn Huzum
is it hiel gewoan om to sizzen: Ik wenje yn de Vin
cent van Gogh, yn de Paul us Potter. It is dus net
per se needsaeklik „straat" as tafoeging to brüken.
Ek üt oare plakken fornimme wy faek troch post
adressen, dat gjin tafoeging „straat" mear brükt is.
It blêd „Onze Taal" skriuwt der ek wol oer en seit:
„As it hwat kin, moatte Jo net dat statyske elemint
tapasse as efterheaksel. Dat makket de saek dea. Lit
dat mei alle frijmoediehheit wei; de namme wurdt
fansels yn it spraekgebrük opnommen."
Ik wol noch efkes eat üt de histoarje oanhelje. Wy
hawwe al in soad strjitnammen sünder it efterheaksel
„strjitte" byg. de Kelders, de Brol, de Opgang,
het Naauw, het Schavernek, de Tuinen, de Waeze,
de Weerd. Ik wol net üt de resinte histoarje de nam
men üt it Bilgaerd sitearje; dat is al in saek fan de
nije fisy, dy't krityk hawn hat. As men de nam
men sünder „straat" wend is, wol men net iens oars.
Ik mei noch efkes forwize nei Stadskanaal; dêr
hat men dit soart nammen ek. (Stem; Dus wij heb
ben het niet uitgevonden.) Né, mar dat is mei de
boekprintkunst ek sa. Bipaelde dingen wurde twa
kear ütfoun. (Laitsjen)
De hear Rypstra fynt dit ütstel „belachelijk", om
dat de nammen Wolspinnerij en Twijnderij, doe't dy
ütsteld waerden, ek „belachelijk" west hawwe. Ik leau
lykwols hielendal net, dat dy nammen „belachelijk" wie-
ne. De reboelje, dy't dêroer destiids west hat, is ünt-
stien troch it omdopen fan de West-Yndyske buert.
Oars hie der neat bard, hie it gewoan trochgien. Dy
reboelje hat de Ljouwerters de skrik yn 'e skonken
jage en nou miene se, dat alles mis is. En nou mist
men it lef om ris hwat nijs to nimmen, mar men moat
net binaud wêze, men moat ris hwat oandoare.
De suggesty fan de hear Rypstra skildersnammcn
to nimmen ik wit net hwat de Kommisje yn 'e ta-
komst nochris dwaen sil, is op dit momint net in oan-
treklike reden om dit ütstel werom to nimmen. In
kompleks fan nammen fan stjerren en stjerrebylden
hat by de Kommisje op tafel west, mar wy founen
dêr net genöch akseptabele nammen by om dat hjir
foarinoar to krijen.
De hear De Leeuw hat ütdruklik biswier tsjin
Fioringras. Ik bin altyd bliid, dat ik yn myn libben
hwat leare kin. Men kin der neffens my just mei yn-
nommen wêze dat yn syn geastlik eigendom op to nim-
men. Fioringras is klankryk en goed to skriuwen. I)e
hear De Leeuw neamt noch weideblommen. Wy hawwe
alles bisocht om eltse bigrypsbitizing to foaren to kom
men, mei de buert, hwer't wy al blommenammen
hawwe. Dotterbloem hawwe wy skrast üt dat eac'n-
punt.
De hear De Leeuw seit noch, dat hy suggestys hat
foar nammen foar nije wiken. Ik wit net, hoe lang
dizze Kommisje der noch is. Salang dy yn dizze foann
bistean bliuwt, sille wy dy nammen graech, as de
katholieke fraksje of de hear De Leeuw se oerleit, bi-
sjen en tige earnstich oerwege, oft se oan de noar
men foldogge. Wy hawwe ek in bisprekking apart
oer de strjitnammen hawn mei de Jeugdgemeenterie,
omdat wy iepen steane foar eltse akseptabele suggesty.
En seis al binne se ünakseptabel, dan sille wy se
noch bisjen.
Dan seit de hear De Leeuw noch eat oer de Van
Poptawei. Dy Dr. Popta of Van Popta wurdt yn de
histoarje op twa manearen skreaun; like faek Popta
as Van Popta. Der binne offisiéle stikken op neislein.
Us paste lykwols dat „Van" der foar efkes better,
omdat yn Marssum in Dr. Poptastrjitte is. (Stem: Er
is hier ook nog een Poppeweg.) Ja. Wy woene dus
it forskil aksintuearje en boppedat is „wei" brükt om
forskil to meitsjen mei de Poptastrjitte yn Marssui
Nou fine wy it forskil great genöch om dizze nam
me to yntrodusearjen.
It giet hjir natuerlik ek om in kwestje fan smae
Wy kinne it deroer iens wêze, dat by einsluten dêr
net oer to striden fait.
Wy fiele üs by dizze ütstellen noch hiel kontint en
ik tink, dat it foar de minsken aensen in plezier wêze
sil yn in kompleks to wenjen, dat sokke prachtige
strjitnammen hat.
De Foarsitter: De Rie is nou yn alle gefallen wol
oan syn trekken kommen.
De heer Rijpstra: Het enthousiaste betoog van de
heer Boomgaardt heeft mij helemaal niet overtuigd.
Hij uit kreten als: wennen aan de namen; karakte
ristiek; gemakkelijk herkenbaar, maar ik vraag me
toch af, of een naam als Heermoes, Kraailook e.d. ge
makkelijk herkenbaar is. Een buitenstaander weet
niet, dat die bij de weideflora behoort; tot voor kort
wist ik het ook niet. (De Voorzitter: Dat is een van
de nuttige dingen van het raadslidmaatschap.) Ja, je
steekt er eens wat van op. De heer Boomgaardt had
het ook nog over lyrisch, maar ik kan het niet alle-
maal begrijpen. Als voorbeeld van reeds bestaande
namen noemt hij de Bontepapesteeg en de Ossekop.
Dat is natuurlijk wel heel mooi, maar we moeten niet
vergeten, dat die namen historisch zijn gegroeid. Maar
we behoeven dergelijke namen, waarmee onze vooi-
ouders ons hebben opgescheept en waaraan we ge
wend zijn geraakt, toch niet kunstmatig meer aan tc
kweken. (Ik citeer- uit de raadsbrief„Gedachtig aan
hetgeen wellicht ter plaatse heeft gegroeid en ge
bloeid.". Dat kan wel waar zijn, maar ik ben bij een
deskundige te rade gegaan en die noemde zomaar een
aantal namen, die hier niet bij horen. Hij zei mij b.v.
dat muurpeper een vetplant is, een z.g. droogte-aan-
passingsplant, die men alleen maar in de duinen
vindt. Sikkelklaver is ook erg zeldzaam, ook alleen
maai- te vinden in de duinen en langs de rivieren.
Veldbies alleen in de duinen; Vingerhoedskruid komt
nog in Zuid-Limburg voor, verder zeer zeldzaam. Zijn
dat nu hier kenbare namen? De Commissie heeft met
„wellicht" al een slag om de elleboog gehouden. Ge
noemde soorten hebben hier dus vast en zeker niet
gebloeid. Ik blijf vierkant tegen dit voorstel.
De heer Boomgaardt heeft enkele voorbeelden van
mij minder bruikbaar geacht. Ik heb ook nog gezegd:
Probeer het eens met buitenlandse schrijvers; men
kan de moeilijkste namen overslaan, maar die liggen
over het algemeen wel behoorlijk in het gehoor. Ik
noem bijv. namen als Charles Dickens, Tolstoi, Tho
mas Mann, Hans Christian Andersen. Dat zijn namen,
die praktisch iedereen wel kent, en dan wèl de toe
voeging „straat" er achter. Nu zal men zich wel eens
met de schrijfwijze van deze namen vergissen, maar
dat doet men met Hollandse namen ook. Van de 100
mensen schrijven 90 de naam d'Hondecoeterstraat ver
keerd. En dat is toevallig nog een Hollandse schilder!
De argumenten van de heer Boomgaardt voor afwij
zing- van schrijversnamen kan ik dus niet volgen.
Ik kan werkelijk de voorgestelde namen niet an
ders dan belachelijk vinden.
De heer De Leeuw: Wij hebben gehoord van de
heer Boomgaardt, dat het een kwestie van wennen is.
Menigeen, die in het Beemdgras verkeert, wil daar
misschien nog graag enige tijd blijven, maar wij zou
den toch wel willen vasthouden aan de achtervoe
gingen „straat" en „weg" bij die aanduidingen die
er voor geschikt zijn. En wat ons betreft, zouden wij
willen voorstellen, dat het voorgestelde (concept-
raadsbesluit no. 17979) onder a wordt overgenomen;
dat onder c aan de naam Weideflora wordt toege
voegd „weg" en onder d aan de naam Beemdgras
„straat" om vervelende verwarringen in de toekomst
te voorkomen.
Verder lijkt het ons, ondanks de redenering van
de heer Boomgaardt, in principe onjuist aan de naam
van de man, die zelf bij testament en bij zijn inschrij
ving als advocaat aan het Hof van Friesland als
„Popta" ondertekent, „Van" toe te voegen; van de
naam onder f worde dus geschrapt het woord „Van".
De heer Visser: In de betreffende commissiever
gadering, waarin dit voorstel is opgesteld, was ik
niet aanwezig, maar achteraf is mij gebleken, dat hier
één naam voorkomt, waarvan de schrijfwijze niet goed
is. En dat is Gerstgras. Ik heb die naam nergens kun
nen vinden. Volgens Bueckens Plantenboek bestaat wel
Gierstgras.
De Voorzitter: Die naam wordt nu nog niet ge
bruikt en komt niet in het concept-raadsbesluit voor;
die geeft vanavond dus ook geen probleem. De com
missie kan hier nog rustig op studeren.
De heer Van der Veen: Daar de heer Boomgaardt
om suggesties vraagt voor een volgende keer wil ik
er wel een doen. Hij is toch ook zo gemakkelijk in
het doen van voorstellen. Ik zou hem de suggestie
willen doen de volgende keer de Raad voor te stellen
de commissie voor de straatnaamgeving toch einde
lijk eens op te doeken, om ons van deze voortdurend
herhaalde debatten af te helpen. Ik heb dat voorstel
al enige malen gedaan, maar ik krijg toch geen poot
aan de grond; misschien dat het hem gelukt.
De Voorzitter: Ook dat is dus een voorstel, dat in
een latere vergadering kan worden behandeld.
De heer Weide: Op de vraag van de heer Visser
kan ik antwoorden, dat de naam Gerstgras wel juist
is. De Latijnse naam is Hordeum nodosum.
De Voorzitter: Gerst en Gierst is absoluut niet
hetzelfde. Ik zal er echter nu maar niet op ingaan.
De hear Boomgaardt: De hear Rypstra sugge-
rearret om de hiele saek werom to nimmen, mar ik
bliuw by hwat ik yn earste ynstansje sein haw. Hy
hat spésiael de nammen Heermoes en Kraailook of-
kard. Ik wol tasizze, dat wy yn de Kommisje neijer
bisjen sille, oft wy dy aensen by de ütwurking brüke
sille of dat mei it each op it biswier fan de hear Ryp
stra dochs mar net to dwaen. Wy hawwe wol in
bytsje yn reserve. Ik haw de namme Ossekop net
neamd om de foarteam bispotlik to meitsjen en om
it histoarysk groeide net to akseptearjen; ik woe der
allinnich mei sizzeWy brüke dy nammen sünder
dat wy der oanstjit oan nimme, hwant se binne yn
11
üs spraekgebrük opnommen. Wy groeije nei in bi
paeld kompleks fan nammen ta, ek al fine wy se earst
frjemd. En it kin net oars as earst frjemd wêze, om
dat se earst frjemd binne. De hear Rypstra seit, dat
sommige fan dit kompleks fan fjildblommen der net
yn thüs hearre, mar in deskundige hat üs sein (De
hear Vellenga: Dr. Fop I. Brouwer.) ek oan de han
fan boeken, dy't hy hjiroer rieplachte hat, dat se der
wol by hearre; dus wol ik my hjir tonearsten mar
oan halde.
Popta en Van Popta waerden troch elkoar hinne
brükt en it past üs it béste om de namme mei „Van"
to brüken. Ik sjoch ek gjin reden dat to foroarjen.
It is gjin diskwalifikaesje fan Dr. Van Popta. It wie
doe sa. Ik leau net, dat de hear De Leeuw hjir in üt
stel fan meitsje wol; ik fyn it ek de muoite net wur-
dich om dat to dwaen. Oars moat hy noch mar in
ütstel yntsjinje; hy hat neat yn konkreto op tafel
lein. En datselde jildt foar it efterheaksel „weg"
en „straat".
De Voorzitter: Ik zal eerst moeten verklaren, dat
het voorstel-De Leeuw mede onderwerp van de beraad
slaging kan uitmaken.
De hear Boomgaardt: De Kommisje advisearret
dizze suggestys net oer to nimmen. It soe der nei üs
sin net moaijer fan wurde. Dizze nammen hawwe nei
üs gefoel hiel typysk it karakter om brükt to wurden sün
der it monotoane efterheaksel „weg" of „straat". (De heer
Van der Veen: Maak er laan van; dat is mooi lan
delijk.) De kwestje fan de namme Gerstgras of Gierst
gras is, tocht ik, al oplost, wy sille der noch wol ris
op 'e nij oer prate.
De hear Van der Veen seit, dat dizze Kommisje mar
opdükt wurde moat, mar it is uteraerd oan de Rie
hjiroer to bislissen. (De heer Van der Veen: We
moeten eerst een voorstel hebben.) En dat ütstel fan
Jo is net skriftlik dien. (De Voorzitter: Dat voorstel
is op het ogenblik niet in behandeling.) Stel, dat it
Kolleezje dizze saek n.o.f. de ütstellen yn forban mei
de kwestje fan de Kommisje wer ta him lükt. Dat kin
ik my bést foarstelle. De strjitnammekommisje mak
ket der gjin prestigekwestje fan.
De Voorzitter: Ik geloof, dat we nu de discussie
wel kunnen sluiten. Het probleem van het al of niet
opheffen van de commissie voor de straatnaamgeving
zal eventueel door het College kunnen worden opge
nomen in het komende raadsvoorstel over de com
missies. Gebeurt dat niet, dan heeft de Raad bij de
behandeling van dat raadsvoorstel toch nog alle ge
legenheid ook deze commissie ter sprake te brengen,
want het is onze bedoeling, dat alle commissies op
de helling komen. Wij moeten deze kwestie vanavond
echter buiten de discussie houden.
De hear Boomgaardt: Ik woe allinnich mar war-
skögje. Tsjin dy strjitnammejowing wurdt altyd oan
skopt. Tsjinoer üs Kommisje is dat net sa slim, hwant
wy fordwine op üs tiid dochs wer fan it toaniel, mar
it* Kolleezje bliuwt en foar him is it dus folie slim
mer. (Laitsjen) It hinderet üs boppedat ek neat, om
dat wy der fier boppe steane!
De heer De Leeuw heeft zijn voorstel inmiddels in
gediend; het luidt aldus: „De Raad der gemeente Leeu
warden; in vergadering bijeen op 11 december 1967;
besluit: het ontwerp-raadsbesluit no. 17979, behorende
bij het voorstel van Burgemeester en Wethouders d.d.
29 november 1967 te wijzigen als volgt: „De Raad der
gemeente Leeuwarden; overwegende enz. (als in no.
17979)besluit: de volgende straatnamen toe te ken
nen: a. (als in no. 17979); b. aan het weggedeelte enz.:
Weide floraioegc. aan het weggedeelte enz.: Beemd
grasstraat; d. (als in no. 17979); e. (als in no. 17979);
f. aan het weggedeelte enz.: Poptawei."
De Voorzitter: Heeft de Raad nog behoefte over
dit voorstel te discussiëren?
De heer Rijpstra: Ik zou tegenover het voorstel
van de heer De Leeuw ook maar een voorstel willen
indienen: „De Raad der gemeente Leeuwarden; op he
den 11 december 1967 in vergadering bijeen, verzoekt
de Commissie voor de straatnaamgeving terzake van
de vaststelling van de nieuwe straatnamen in het uit-
-
