De Foarsitter: De oare kear komt de kaert, dêr't
de hear Miedema om frege hat, to hingjen, dus dy saek
is oplost.
Het rapport wordt voor kennisgeving aangenomen.
Sub I.
Het stuk wordt voor kennisgeving aangenomen.
Punten 4 t.e.m. 12 (bijlagen nos. 332, 323, 325, 322, 324,
321, 318, 319 en 317).
Z.h.st. wordt besloten overeenkomstig de voorstellen
van B. en W.
Punt 13 (bijlage no. 333).
De heer B. P. van der Veen: Het is, zoals we dat
gewend zijn, weer een vrij hoog bedrag dat in een pand
moet worden verklost. Is dit geval ook in de Commissie
Openbare Werken geweest? Het staat n.l. niet in de
raadsbrief. Als het niet in de commissie is geweest, dan
vraag ik mij toch af, of het er eigenlijk niet in had
thuisbehoord.
De heer Tiekstra (weth.)Nu de heer Van der Veen
de vraag opwerpt, rijst ook bij mij de vraag, of dit
niet in genoemde commissie had moeten worden be
handeld. Wel heeft deze zaak reeds in een eerder sta
dium (in de vroegere commissie) onderwerp van be
spreking uitgemaakt, n.l. naar ik meen te weten
bij de programmering van de ruimten die vrij kwamen.
Ik stel het echter op prijs, als de Raad er ge
noegen mee zou willen nemen vanavond overeenkomstig
ons voorstel te besluiten het is tenslotte niet meer
dan een kredietverstrekking indien verder de voor
zieningen die getroffen moeten worden, in goed overleg
met de Commissie Openbare Werken tot stand komen.
De Voorzitter: Kan de Raad ermee instemmen, dat
hij het krediet verleent en dat de Wethouder de zaak
alsnog met de Commissie Openbare Werken bespreekt
Dat impliceert, dat, als er moeilijkheden mochten ont
staan, het voorstel in de Raad terugkomt.
De Raad gaat hiermee akkoord.
Z.h.st. wordt besloten overeenkomstig het voorstel
van B. en W.
Punten 14 t.e.m. 17 (bijlagen nos. 338, 328, 327 en 326).
Z.h.st. wordt besloten overeenkomstig de voorstellen
van B. en W.
Punt 18 (bijlage no. 329).
De heer De Vries: Graag een enkele Informatie.
Onze fractie gaat graag akkoord met de gasvoorziening
voor Hempens-Teerns. Alleen dit. Onderaan de raads
brief wijst U er volledigheidshalve op, dat hierbij de
verder afgelegen boerderijen buiten beschouwing zijn
gelaten. Kunt U nog nader aangeven, om welk kwan
tum en welk aantal potentiële aansluitingen het hier
zou gaan?
De hear Miedema: Ik leau, dat it in lokwinsk wur-
dich is foar de ynwenners fan Himpens, as dit ütstel
oannommen wurdt, mar ik freegje my efkes óf, hoe't it
as wy dit ütstel oannimme, dan fierder komt. Ik mien,
dat wy as Gemeentebistjür in eigen bilied fiere moatte.
En as dizze pannen oansluten wurde, dan sil dat goed
f3.000,per pan kostje. Nou is myn fraech: As der
nou noch perselen binnen de gemeentegrinzen binne, dy't
fanwegen de kosten op groun fan de aide regeling net
oansluten wurde koene, kin dat dan al op groun fan de
nije regeling? It ütstel is dus om oant de f3.000,
kosten per perseel to gean. Mar as nou biwenners fan
pleatsen yn Wytgaerd, Wurdum of Himpens of fan in
boargerhüs, dat in eintsje fan de dyk óf stiet, in gas-
oansluting hawwe wolle en as dat f 4.000,kostje
moat, dan soene dy biwenners sizze kinne: Wy jowe
f 1.000,en de Gemeente f 3.000,dan hawwe wy it
ierdgas ek. Kin dat? Ik tocht, dat it oannimmen fan
dit ütstel dat ymplisearre. Mar it is foar my de fraech,
oft it Kolleezje dit mei my iens is.
De heer B. P. van der Veen: Dit is natuurlijk ook
weer geen nieuwe zaak. Ik vraag mij af, of er een
reden is te bedenken, waarom de Gemeente dus de
gemeentenaren uit de algemene middelen dit ca
deautje moet geven aan de bewoners van Hempens en
Teerns. Ik heb gezien, dat er een enquête gehouden is,
die uitgewezen heeft, dat 80 pet. wel een aansluiting
op het gas wilde hebben, maar ik denk, dat de 20 pet.
bang geweest is voor enige adder onder het gras, want
normaal gesproken is natuurlijk iedereen, wie een ca
deautje wordt aangeboden, geneigd te zeggen: „Ja,
graag." Maar wat steekt erachter? Die vraag kan ik
me van het platteland wel voorstellen. Het gas is geen
eerste levensbehoefte, dacht ik. Waterleiding en elek
triciteit is er. En welke is nu eigenlijk de basis, op grond
waarvan men kan zeggen: Nu moeten wij de mensen
een gasaansluiting geven, die zij voor het grootste deel
niet zelf betalen? Ik had wel eens willen weten, of
hun belangstelling daar ook groot genoeg voor
geweest zou zijn, als ze wisten, welke de kos
ten waren, wanneer ze de keus hadden gehad die
zelf te betalen. Als wij dit soort kunsten gaan uithalen,
dan zie ik mèt de heer Miedema niet, hoe we waar
dan ook ooit nog eens zouden kunnen zeggen: Dit
is zo super-onrendabel, dat het niet kan. Deze zaak is
voor mij principieel bijzonder moeilijk. Als het nu om
waterleiding ging, zou je kunnen spreken over het al
gemene belang van de volksgezondheid enz., maar dat
zie ik hier niet. Ik dacht daarom, dat wij dit voorstel
niet moesten aannemen.
Mevr. Dijkstra-BethlehemMèt mij hebben ook in
vorige zittingen andere raadsleden gepleit voor het
aansluiten van Hempens en Teerns op het aardgas.
En ik zou dan ook mijn waardering willen uitspreken
aan het adres van het College, omdat er een oplossing
is gevonden voor aansluiting voor deze twee kleine
plaatsen.
De heer Hovinga: Ik wil mijn waardering voor dit
voorstel uitspreken. Ik ben bijzonder verheugd, dat het
laatste dorp nu de kans kan krijgen gelijkgerechtigd
te worden t.o.v. de andere dorpen en de stad, wat de
aardgasvoorziening betreft.
De heer De Jong (weth.): De heer De Vries wil
graag weten, hoeveel afgelegen boerderijen niet op het
aardgas aangesloten worden. Dat weet ik niet. In
eerste aanleg, ongeveer een jaar geleden, hebben wij
gezegd: Wij gaan niet met aansluiting van Hempens-
Teerns op het aardgas akkoord, want onze ervaring is
over het algemeen, dat men in de dorpen er wel hard
om roept, maar dat, wanneer het zover is dat aanslui
ting mogelijk is, „de grootste helft" van de bevolking
ons hiermee laat zitten. (In Wirdum wilde aanvankelijk
40% van de bevolking erop ingaan.) Ook omdat men
een uitwijkmogelijkheid heeft, waar de heer Van der
Veen terecht op heeft gewezen, hebben we destijds niet
aan de aansluiting van Hempens-Teerns willen begin
nen, en bovendien omdat Hempens er in de toekomst toch
anders voor komt te liggen. Laten we daar maar op
wachten, hebben we toen gezegd. Maar destijds heeft
het verzoek van Dorpsbelang Hempens-Teerns toch nog
wel enige verdedigers in de Raad gekregen en heeft
men ons gevraagd dit nog eens te gaan bekijken. We
hebben toen dat verzoek tot ons genomen om preadvies.
We wilden dus eerst eens onderzoeken, of deze zaak
wel zó leefde bij de bevolking van Hempens-Teerns,
dat men er in groten getale op in zou gaan. Toen is ons
gebleken, dat niet 40%, maar 80% van de bevolking
van het aardgas gebruik zou willen maken. Bovendien
bleek ons, dat die 80% ook meer gebruik van dit gas
zou gaan maken dan de normale verbruiker in de
stad, ook omdat men het voor koken en ruimteverwar
ming wilde gebruiken, zodat het gemiddeld gebruik per
afnemer ook vrij hoog zou komen te liggen. Toen heb
ben we dus geconstateerd, dat we echt in de sfeer van
de grensgevallen kwamen. En dan ben ik het nóg met
de heer Van der Veen eens, dat je ergens een streep
moet zetten. En uiteindelijk hebben we, nadat we de
enquête gehouden hebben, duidelijk gezegd, dat we ons
zouden beperken tot degenen, die aan een verharde
weg wonen, dus de boerderijen in het land er buiten
zouden laten. Daarvoor zou het echt niet te betalen
T
I ?nn
zijn. Op deze gronden hebben wij dus voor de laatste
dorpen, die in onze gemeente nog niet aangesloten
waren op het aardgas, een uitzondering willen maken.
We hebben dat in de Commissie voor de Energiebe
drijven gebracht om haar oordeel te vernemen; dit is
uiteindelijk een commissie, die mede uit de bevolking
is samengesteld. We hebben gevraagd: Kunt U dit met
ons meevoelen of vindt U, dat we in het kader van het
beleid dat tot nog toe gevoerd is, geen aansluiting tot
stand moeten brengen? De Commissie is toen ook
unaniem ermee akkoord gegaan wel aansluiting toe te
staan. En zo komen wij dus met dit voorstel bij de
Raad. Wij zijn bepaald van mening, dat wij de aanslui
ting, gezien tegen de door mij geschetste achtergrond,
tot stand moeten brengen.
De hear Miedema seit: Mar nou de konsekwinsjesDe
konsekwinsjes binne lykwols, dat der gjin doarpen fan
dizze omfang yn üs gemeente mear binne, dy't net oan
sluten binne. Foar oare doarpkes komme wy op in
folie lytser oantal minsken dy't der foar yn oanmer-
king komme en dan wurdt de saek hielendal wer op 'e
nij bisjoen. Dit wie in grinsgefal, hweryn wy nei folie
muoite en pine ja sein hawwe. Wy moasten der in flink
bidrach by lizze, mar om my op to hingjen oan de
ütspraek: „Foar alle oare plakken giet it ek troch.",
dat giet my nou krekt to fier. Wol men yn noch lytsere
plakjes ek mei üs hjiroer prate wy hawwe it wol
mear hawn en wol men as biwenners in bydrage
leverje, itsij yn natura, itsij yn jild om dit Onrendabele
stik wei to wurkjen, dan stiet it fan gefal ta gefal
neijer to bisjen. Ik hoopje, dat de Ried de nou ütstelde
oansluting as grinsgefal noch akseptearje kin. De Ried
sil ek wol foarsichtich wêze mei fierder to gean en,
as dêr al fraech nei is, oansluting fan gefal ta gefal
bisjen wolle.
Mevr. Dijkstra, die op de aansluiting van Hempens-
Teerns nogal aangedrongen heeft in de laatste begro
tingszitting, heeft waardering voor ons voorstel uitge
sproken. Ik kan me voorstellen, dat haar dit deugd
doet. Haar en de heer Hovinga dank ik voor hun waar
dering. De heer Van der Veen, die niet voor ons voor
stel is, kan ik in zijn redenering wel volgen. Wij hebben
eerst ook in die richting gedacht, maar gezien het adres
en de grotere belangstelling en dus ook het grotere
verbruik dan aanvankelijk verwacht werd, zijn onze
twijfels, mede door het oordeel van de Commissie voor
de Energiebedrijven, weggenomen en meenden we toch
in deze moeilijke situatie met dit voorstel te moeten
komen.
De heer De Vries: Het doet er eigenlijk ook niet
toe, om hoeveel afgelegen boerderijen het gaat. Ik zou
wel adhesie willen betuigen aan het verzoek van de
heer Miedema: Kunnen we op dit moment niet nagaan
om hoeveel aansluitingen het gaat? Kunnen we de be
trokkenen niet zeggen: Jullie kunnen potentieel ook
van deze aansluitmogelijkheid gebruik maken, als jullie
de onrendabele top boven het bedrag, dat we nu voor
de aansluitingen in Hempens er bij moeten leggen, zelf
betalen
De hear Miedema: De Wethalder hat yn syn biant-
wurding sein: Dit is it léste doarp, dat oansluten wurdt,
mar dat der ek noch wol mear fraech komme kin. Dat
soe dan bitsjutte üt Swichum en Miedum, hwant dy
hawwe ek noch gjin ierdgas. Ja, wy witte noch net heal,
hoe ryk wy oan doarpen binne! (Laitsjen)
Der binne my forskillende perselen bikend, dêr't de
ierdgaslieding net leit en as dan dyjingen, dy't in
eintsje fan de dyk óf wenje, freegje om in gasoansluting,
dan krije hja in briefke mei de meioieling, dat it
(2.000,of f2.500,kostje moat. Mar as it yn Him
pens f 3.200,per hüs kostje moat, dan kinne wy dy
minsken ek helpe. En ik leau, dat it eins net mear in
fraech is; as men it hjir docht, moat men it earne oars
ek dwaen. It giet net om wenkearnen, mar om perselen.
En sa bisjoen, wurde de konsekwinsjes frij great. Mar
dy komme gewoan üt dit ütstel fuort. Earlik sein, stean
ik hiel ticht by de hear Van der Veen. Wy hawwe for-
skate kearen yn dizze Ried in brief hawn fan de
foriening „Dorpsbelang Hempens-Teerns" mei de fraech,
oft der ek ris in pear wenninkjes yn Himpens boud
wurde kinne en altyd sei it Kolleezjz: ,,It kin net, hwant
Himpens giet fan de kaert. Dêr dogge wy neat mear."
En nou slute wy de hüskes dy't der noch steane, oan.
Ik gun it dy minsken graech en dan wurdt der fan per
selen, dy't ek yn 'e takomst biwenne bliuwe, sein, dat
dy forspraet steane, dat dy net ünder de wenkearnen
falie en dat wy dy dêr net mei gelyk stelle kinne. Ik
leau, dat it foar dy huzen folie mear nedich as as foar
de hüskes dy't aensen dochs fordwine. Mar nochris, ik
haw gjin biswier tsjin it ütstel om Himpens-Tirns oan
to sluten, mar dan moatte wy de konsekwinsjes oan-
furdigje, dat de oare, forsprate, perselen ek oansluten
wurde.
De heer B. P. van der Veen: Ik kan het niet be
kijken aan de hand van de cijfers. Ik ken alleen het
voorstel, dat B. en W. hier doen, en dat is, dacht ik,
logisch uitgebreid, precies hetzelfde wat de heer Mie
dema U voorhoudt. Het komt erop neer, dat een aan
sluiting gegeven wordt aan iemand, die geen aanslui
ting heeft en dus geen gebruiker van gas is. Hij wil de
kosten die dat meebrengt, niet zelf betalen en schat
dus kennelijk de waarde van de aansluiting lager dan
het bedrag dat die kost. Dat is eenvoudig een dwaze
toestand. Je zou zeggen: Als het zo belangrijk is, moet
je de kosten er ook voor over hebben. Nee, die kosten
worden niet gedragen door diegenen, die de aansluiting
krijgt, maar door het bedrijf dat zijn dus in feite de
gebruikers van gas die wèl de kosten betalen, die die
kosten in hun tarieven moeten terugbetalen. Op den
duur gaan degenen om wie het nu gaat, ook meebeta
len in de gasprijzen, maar dat hebben ze tot nog toe
niet gedaan. En dan gaan de tarieven weer omhoog,
omdat er weer kosten gemaakt zijn en er anders niet
voldoende baten uit het bedrijf kunnen worden verkre
gen. Ik moet U zeggen, dat ik deze toestand niet ge
zond vind en ik heb moeite met het voorstel mee te
gaan.
Mevr. Woudstra-Peene: Ik wilde na de paar nega
tieve geluiden toch nog even zeggen, dat ik er erg blij
mee ben, dat U met dit voorstel bent gekomen. Ik
vind, dat je toch zeker als Gemeente, waar èn stad èn
dorpen toe behoren, de verantwoording hebt om de
dorpen te helpen, wat de gemeenschapsvoorzieningen
betreft. En als dat dan consequenties heeft voor nog
een paar andere percelen veel zijn het niet, want
de Wethouder zei duidelijk, dat het het laatste dorp
was, dat werd aangesloten dan moeten we dat m.i.
zeer beslist gewoon doen. Ik begreep, dat de heer De
Vries doelde op de boerderijen, die nu dus uitgesloten
worden. Ik zou me kunnen voorstellen, dat we tot de
bewoners daarvan zouden kunnen zeggen: U kunt het
zelfde bedrag vergoed krijgen, dat de andere aanslui
tingen kosten en wat het meer kost, kunt U eventueel
bijbetalen. Dat vind ik een heel goed idee. (De heer
B. P. van der Veen: En moeten de anderen, die hebben
betaald wat hun aansluiting meer gekost heeft (Wir
dum e.a.), dat soms nog terug hebben?)
De heer De Jong (weth.): De heer De Vries komt
nog eens terug op de boerderijen die verspreid liggen
en niet aan een verharde weg zijn gesitueerd. Het is
duidelijk, dat die hiervan uitgesloten zijn. We hebben er
ook niet over gedacht, die hierbij te betrekken. Er lig
gen zoveel boerderijen in onze gemeente in het land, en
niet alleen in onze gemeente, maar in heel Friesland.
En die laatste krijgen ook geen aardgasvoorziening.
Bovendien de heer Van der Veen heeft daar terecht
op gewezen is hier een uitwijkmogelijkheid. Men
kan altijd nog butagas krijgen. (Stem: Dat kunnen
ze in Hempens ook.) Dat is ook een van onze argu
menten geweest, waarom wij in het verleden gezegd
hebben, dat wij in Hempens geen aardgas brengen.
Men kan daar butagas krijgen. Maar het feit, dat het
laatste dorp van deze omvang met zoveel potentiële af
nemers, van wie 80 pet. aansluiting op het aardgas
en in vrij grote omvang wensen, bij het gemeente
bestuur kwam om aansluiting, is voor ons aanleiding
geweest dit nog als grensgeval te accepteren. Dat wil
niet zeggen, dat we iedere boer die in het land woont
en die zelf de kosten van aansluiting boven bijv. de
f 3.500,wil betalen, een aansluiting op het aardgas
geven. Als dit de consequentie zou moeten zijn, dan zou
ik zeggen: Laten we dit verzoek van „Hempens-Teerns"
dan asjeblieft niet inwilligen. (De heer Rijpma: De
rechtsgelijkheid van iedere burger brengt zulke conse-
