10
twee stappen achter. Het is in het algemeen toch dit merkwaardige verschil tussen realiteit en wens
dromen dat handenvol geld kost.
Een pregnant voorbeeld is het verkeers- en vervoersplan dat ons is opgedrongen door de rijksover
heid als enig middel om wegen van meer dan lokale betekenis gesubsidieerd te krijgen. Plannenmakerij,
vulling van archiefkasten vol papier, werkverschaffing aan allerlei instanties, maar het resultaat is en
blijft mager. Het buitenoosttangent zal nu wezen, maar de Oostergoweg? Ik denk nog in geen lengte
van jaren. Maar dat de Schrans onze slechtste toegang tot de stad is kan ook zonder verkeers- en
vervoersplan worden ingezien. Dat hoeft geen tonnen gemeenschapsgeld te kosten. Voor alle andere
reconstructies die u in samenwerking met het verkeersbureau laat doorrekenen - of die nu wel of niet
nodig zijn - is geen enkel reëel uitgangspunt als niet de garantie bestaat dat de rijksoverheid het
geld geeft voor die reconstructies. Het is het inspelen op dit soort kostbare hersenschimmerij van het
college en de dienst dat wij als fractie afwijzen. Het heeft geen zin lijnen te trekken over een stad
en uit te rekenen of die lijnen mettertijd wegen moeten worden, als die zelfde lijnen door een
machinefabriek worden getrokken. Dat benodigde geld komt nooit op tafel, nu niet en nooit niet.
Trek die lijnen dus niet! Hetzelfde geldt voor een nieuwe aansluiting van de Groningerstraatweg
door het plan Kalverdijkje of een nieuwe aansluiting van de rijksweg naar Harlingen op het verlengde
van de Tesselschadestraat. Ze komen er in geen 25 jaar en dus komen ze er nooit, omdat de verkeers
situatie dan om weer andere oplossingen vraagt. Wel van belang zijn de eenvoudige verbindingen,
zoals vanuit Aldlan-west naar de Jansoniusstraat en verder naar de stad. Ondertunneling van de rond
weg of verkeerslichten langs de rondweg is voor de wijkbewoners van nu van belang. Die worden
geconfronteerd met een hedendaagse verkeerssituatie die niet wordt verbeterd door vage toekomst
plannen. Die worden vlugger geholpen met eenvoudige ingrepen nu. Dat heet dan misschien wel lap
werk, maar zolang plannen voor 25 jaar en langer na meestal 5 jaar weer moeten worden aangepast -
en dat betekent dan meestal volledige verandering - hebben dat soort plannen minder zin dan het
lapwerk dat wij voorstaan. Wij hebben tonnen overheidsgeld besteed aan het wegbreken van de hui
zen langs de Groningerstraatweg. Wij hebben een deel van Lekkumerend-oost niet bebouwd voor de
reconstructie van het Vrijheidsplein. Maar het nieuwe rekenmodel kent geen gereconstrueerd Vrij
heidsplein meer. Tonnen weggegooid omdat het ene plan niet op het andere volgt. Grootse plannen,
magere resultaten, zoals het afsluiten van de Pasteurweg als verkeerskundige bovenslag van het
afgelopen jaar.
En als dan uit de rij van plannen er toevallig wel één wordt gerealiseerd dan is dat meestal niet
urgent. Een excellent voorbeeld is hier in Leeuwarden de vuilverbranding, een groots overbodig
project waarvan de exploitatie ons als een molensteen om de nek hangt. Wij betalen per ton- vuil
zeker het dubbele in vergelijking met de Friese gemeenten die het vuil begraven. Het vuilaanbod
blijft ver onder de cijfers waarop destijds hier in meerderheid werd besloten om dat ding te bouwen.
Oud papier wordt inmiddels om der wille van het gewin wel apart gehouden en opgehaald door
sportverenigingen en speeltuinverenigingen. Daarom wil het kreng ook nog niet eens branden zoals
het hoort.
Ten aanzien van de gezondheidszorg moet gezegd worden dat het complex Triotel uitmuntend
draait. Wij hebben eerst argwanend de exploitatie van het kleine ziekenhuis in het oog gehouden en
de opzet wat kritisch benaderd. Wij mogen nu toch duidelijk stellen dat de zaak draait als een trein.
Het is daarom jammer dat op vreemde argumenten een uitbreiding van het verpleeghuis met een aan
tal psycho-geriatrische bedden uitblijft. Vreemde argumenten omdat - naar men zegt - Friesland een
overbedding zou hebben aan verpleeghuisbedden. Het is volgens mij alleen maar zo dat Friesland
verhoudingsgewijs meer verpleeghuisbedden heeft dan de rest van Nederland en dat van leeg blijven
van die bedden in Friesland nog geen sprake is. Om op die gronden dus niet te komen tot de wel
urgente bedden voor psychisch gestoorde bejaarden is voor mij een vreemde argumentatie.
Gevaren voor een exponentiële groei in de sector subsidies blijven ook met deze saneringsnota
en meerjarenraming onverminderd aanwezig. Dit gevaar dreigt ons te meer omdat wij gezien de
samenstelling van de raad te maken hebben met steeds meer leden die "welzijn" vertalen in zoveel
mogelijk geld en mensen beschikbaar stellen aan alles wat zich aandient. Als het welzijn van de
bevolking uit dit soort wijdlopigheid geboren moet worden kunt u op voorhand mijn portie daarvan
voor Fikkie reserveren. Ook de rapporten in deze richting zijn van een voor mij onbekende termino
logie. De mens en het kind staan als te doen gebruikelijk centraal en vanuit de juiste invalshoek
wordt vanaf de basis een aanzet gegeven. Het probleem wordt pragmatisch benaderd en via nog veel
meer duisters onvermijdelijk geëvalueerd, maar niet alvorens enkele facetten zijn geïnitieerd en
de lijnen waarlangs zijn uitgestippeld. Die lijnen lopen dan in zulke rapporten van niks naar nergens,
maar wie durft zeggen dat de mensheid meestal weinig opschiet met dat soort prietpraat begrijpt de
moderne ontwikkeling niet.
-
Voor dit soort wetenschap krijgt Leeuwarden een universitaire vestiging. Het mag om mij, maar
het is wel wat iel als wij zien wat er na de oorlog aan nieuwe universiteiten is gebouwd. Ik moet het
trouwens allemaal nog zien voor ik er in geloof. Ziet het college kans om tijdig de benodigde ter
reinen voor deze vestiging aan het rijk over te dragen? Een nieuw terrein voor de kermisexploitanten
lijkt mij nog de minste moeilijkheid waarmee u te maken hebt. Hoe staat het met het ijsbaanterrein?
Nu de gezamenlijke ijsclubs een kunstijsbaan willen kan dit terrein een aardig pressiemiddel zijn om
u door de knieën te krijgen. Wil de meerderheid van de raad die kunstijsbaan subsidiëren dan ben ik
bang dat wij met subsidiebedragen moeten gaan rekenen die aanzienlijk hoger komen te liggen dan
die voor Cambuur. Ik zie nog niet gebeuren dat het rijk enerzijds het oude ijsbaanterrein voor het
volle bedrag van de gemeente koopt en dan b.v. in A.C.W.-verband een kunstijsbaan vergoedt,
wetende dat daarmee de exploitatietekorten van de andere kunstijsbanen in het Noorden zullen op
lopen en dus nog meer gemeenschapsgeld vergen. Het is wel aardig om in de eigen gemeente alles te
willen en het is dus populair om ja te zeggen. Je kunt je echter ook afvragen of nog een kunstijsbaan,
op 30 km afstand van een reeds met verlies draaiende baan, nu wel zo urgent is.
Krats dient zich aan. Daar waar toneel, cabaret en muziek zich van één ruimte moeten en kunnen
bedienen is het door een merkwaardig subsidiebeleid mogelijk om voor iedere groep jongeren een
eigen honk te creëren, nodig of niet. En als de bestaande instellingen nu allemaal zouden draaien
als b.v. het Vliet dan zou er van onze kant geen bezwaar bestaan om opnieuw een eigen huis te
geven aan Krats. Er is echter volgens ons binnen de bestaande objecten ten volle gelegenheid om een
eigen plaats te geven aan Krats. Het is een uiterst vreemde ontwikkeling dat daar waar van open
jeugdwerk wordt gesproken in feite een curieuze kastevorming plaats heeft. Overigens spreken de
doelstellingen van Krats ons wel aan.
In Aldlan zal de Gereformeerde Kerk een wijkcentrum bouwen. Het is een compliment waard dat
een kleine groep mensen zich inzet om zo'n grote som geld bijeen te brengen. Dat men niet langer
wacht op de gesprekspartners, die wel wensen hebben maar kennelijk niet in staat zijn om tot een
zelfde offer te komen, is alleen maar gunstig voor de wijk. Nu gebeurt er tenminste iets. Men moest
voor 1 maart j.l. beslissen en men heeft 200.000,bijeen gebracht en nog eens rente en aflos
sing van een half miljoen gegarandeerd als kleine kerkgemeenschap. Er was geen alternatief, want
er stond van niemand iets concreets tegenover. Met wensen hoe het zou moeten worden alleen maar
luchtkastelen gebouwd.
Ik wil eindigen met een opmerking over de raadsbrieven die ons bereiken. Er is goed afgesproken
dat net als in de vorige zittingsperiode duidelijke meerderheids- en minderheidsstandpunten in de
raadsbrieven zouden worden gezet. Het is nu al een paar keer voorgekomen dat de beide P.v.d.A.-
wethouders zich bij een motie uit eigen fractie daaraan conformeerden en het raadsvoorstel als een
hete aardappel lieten vallen. Waar zij zich aan branden als zij het eerder ingenomen standpunt wel
blijven verdedigen is een interne zaak van de P.v.d.A. (De heer Ten Brug (weth.): Hebt u daar moeite
mee?) Dat is de vierde keer al, mijnheer Ten Brug; wat bent u spraakzaam. Ik mag echter toch wel
verlangen dat, als kennelijk wethoudersopvattingen en fractie-opvattingen zo ver uiteen lopen binnen
de P.v.d.A., de wethouders zich tijdig met hun eigen fractie verstaan en dus in de raadsbrief hun
standpunt verduidelijken. Nu is de reuzenzwaai in het openbaar zelfs voor ons wat pijnlijk.
Rest mij nog u en uw ambtenaren te danken voor het vele extra werk dat deze beleidsnota teweeg
heeft gebracht. U zult echter wel enige extra bomen binnen de gemeente moeten planten als opvol
gers van de bomen die voor deze papierberg het leven hebben gelaten.
De heer Van der Wal: Nu ik hier voor de eerste maal als fractievoorzitter van Axies een algemene
beschouwing ga houden wil ik er, net als mijn voorganger bij vorige gelegenheden deed, op wijzen
dat voor ons openheid en inspraak onmisbaar zijn voor een goed bestuur van onze gemeente en dat
wij als raadsleden ons werk niet goed kunnen doen als wij, zoals een raadslid in het rapport "Een
goede raad" verzucht, niet meer zijn dan een soort circusartiest, die af en toe in de piste mag om
zijn kunsten te vertonen, terwijl het meeste werk achter de schermen plaats vindt. Openheid en
inspraak en het daarbij behorende verstrekken van zoveel mogelijk informatie is de basis van ieder
echt democratisch bestuur, maar dat basisbeginsel is nog veel meer noodzakelijk geworden nu wij
in de periode die voor ons ligt voortdurend zullen moeten bezuinigen. Allerlei zaken die wij in het
belang van de bewoners van onze stad wenselijk of noodzakelijk vinden kunnen immers niet gereali
seerd worden omdat het geld kost. Dat betekent dat wij meer dan ooit prioriteiten moeten stellen en
beslissingen moeten nemen die ergens pijn doen, waarbij onze fractie zich overigens wel voortdurend
tot taak zal stellen dat niet voornamelijk in de welzijnszorg de klappen vallen. De noodzaak van
vergaande bezuinigingen en daaruit voortvloeiende beslissingen maken het ook noodzakelijk dat er
nu eens echte openheid en inspraak komt, met name in de relatie b. en w.-gemeenteraad. De raad
