14
stadsslopers nog geen vat op hebben gekregen. Bovendien worden behalve de E.T.I.F.-villa en de noord
kant van de Van Swietenstraat ook de woonbuurt aan de Bal jeestraat, het gebouw van het Fries Rund
vee Stamboek en de oostelijke straatwand van het Zuiderplein bedreigd met sloop en verkeersoverlast.
Us Mem zou verplaatst moeten worden en, wat erger is, de reusachtige boom op het Zuiderplein zou
moeten sneuvelen. Verder in oostelijke richting wordt de woonfunctie van de Willem Lodewijkstraat
bedreigd. Als blijkt dat Camminghaburen op de Willem Lodewi jkstraat moet worden aangesloten moet
dit volgens ons via de De Merodestraat gebeuren en wel door middel van een tweestrooksweg. De ba
sisweg die door het college tot ruggegraat van het wegenplan is verklaar?! mag er o.i. nooit komen.
Vandaar dat ik de volgende motie indien:
"De raad der gemeente Leeuwarden, in vergadering bijeen op 15 maart 1976, overwegende de
ernstige bezwaren die zijn ingediend tegen de aanleg van de z.g. basisweg, besluit dat het concept
van de basisweg als ruggegraat van het Verkeers- en Vervoersplan wordt afgewezen en dat dientenge
volge
a. de invalsweg uit de richting Harlingen niet rechtstreeks op de Tesselschadestraat wordt aangesloten
maar daarentegen op het Europaplein blijft aangesloten;
b. de voorgestelde doorbraak door het Stationskwartier in het verlengde van de Lange Marktstraat
naar het gebied Tulpenburg wordt afgewezen."
Wat betreft de moties van de P.v.d.A. is het mij niet helemaal duidelijk geworden wat zij voor
hebben met de verbinding westelijk van het Westeinde rechtstreeks op de Tesselschadestraat. Blijft die
verbinding in hun motie gehandhaafd of is het de bedoeling dat die via het Europaplein gaat? Dat
zou ik graag willen weten. Als dit laatste het geval is dan is het eerste gedeelte van hun motie prak
tisch identiek aan die van ons.
De Oostergoweg. Axies heeft zich altijd op het standpunt gesteld dat de aanleg van de Oostergo-
weg geen doorgang mag vinden. Bij de vaststelling van het bestemmingsplan Huizum-Sixma waarin
de Oostergoweg is opgenomen hebben wij hiertegen een voorbehoud gemaakt. De effecten van de
eventuele aanleg van deze weg worden in de wijk steeds duidelijker gevoeld. Nadat eerst de halve
wijk al was kaalgeslagen wordt nu ook de karakteristieke oostwand van de Verlengde Schrans door de
op eigentijdse voordelen gebaseerde nieuwbouw aangetast. Het overgebleven gedeelte van de wijk is
dan wellicht te klein en te geïsoleerd om te overleven. Door de wijk zijn alternatieven naar voren ge
bracht die het bestuderen meer dan waard zijn en die niet kunnen worden afgedaan op basis van een
gevoel van een verkeersdeskundige dat dan een behoorlijk deel van het verkeer met bestemming bin
nenstad uit de koers wordt gevoerd. Deze alternatieven zullen behoorlijk bestudeerd moeten worden.
Vandaar de volgende motie:
"De raad der gemeente Leeuwarden, in vergadering bijeen op 15 maart 1976, overwegende de
ernstige bezwaren die o.a. van de zijde van het wijkcomité Huizum-Bornia zijn ingebracht tegen de
voorgestelde aanleg van de z.g. Oostergoweg, besluit voorlopig af te zien van de aanleg van de Oos
tergoweg en op basis van de naar voren gebrachte alternatieven zorgvuldig te bestuderen in hoeverre
het verkeersaanbod vanuit het zuiden reeds bij Werpsterhoek verdeeld kan worden over de aldaar te
maken aansluitingen naar de Drachtsterweg, de Drachtsterbrug en het Drachtsterplein en naar de krui
sing Zwettestraat-Bolswarderweg, zonodig in combinatie met éénrichtings-uitgaand-verkeer op de
Verlengde Schrans."
Bij de informatieve vergadering van enkele weken terug heeft onze fractie zich duidelijk op het
standpunt gesteld dat de weg tussen Lekkum en Snakkerburen er niet mag komen. Deze weg zou een
scheiding tussen de dorpen die zo zeer op elkaar zijn aangewezen teweeg brengen. Sfeer en karakter
zouden verloren gaan door aarden wallen en verkeerslawaai. Er zouden 2 gemeenschapjes ontstaan zon
der kraak of smaak waarmee de aigemene verpietering zou zijn ingeluid, aldus een citaat uit de brief
aan de raad van de Stichting Snakkerburen. Het is dan ook niet teveel gezegd de aanleg van deze weg
als "moord om de noord" te betitelen. Het is wellicht wel aardig om een citaat uit de Leeuwarder
Courant van 28 mei 1974 aan te halen. Het is een verslag van de vergadering van de Commissie Ruim
telijke Ordening waarin de voorganger van de huidige wethouder van Ruimtelijke Ordening stelt dat
hij zich tot het uiterste zal verzetten, "ook al ben ik 80 jaar", tegen een nieuwe weg die van de
huidige E 1 0 zuidel ijk van Lekkum langs naar het noordel ijk buitentangent zal leiden. "Dat is moord",
zo zei de heer Tiekstra. Kennelijk denkt het college er 2 jaar later anders over. Volgens de raads-
brief is de belangrijkste functie de verdeling van het externe verkeer dat aan de noordzijde van de
stad moet zijn. Nu heb ik altijd begrepen dat extern verkeer verkeer is dat van buiten Leeuwarden de
stad binnenkomt of andersom. Ik begrijp eigenlijk niet hoe het noordtangent juist deze functie krijgt. De
noordelijke stadsgedeelten zijn Westeinde, Het Westen, Bilgaard en Lekkumerend en wil je die be
reiken dan zal je toch altijd van de Dammelaan gebruik moeten maken, lijkt mij. Ik heb n.lnog niet
ontdekt dat er een verbinding tussen b.v. Bilgaard en het noordtangent tot stand zal komen. Het is mij
een raadsel waaruit deze belangrijkste functie van de weg gemotiveerd wordt. Kortom, wij zijn en
ij.;
.i-ij"-»-''-:...
15
blijven tegen de aanleg van het noordtangent en dienen daarom de volgende motie in:
"De raad der gemeente Leeuwarden, in vergadering bijeen op 15 maart 1976, overwegende de
ernstige bezwaren die onder meer namens de bewoners van de dorpen Lekkum en Snakkerburen zijn in
gebracht tegen de aanleg van het z.g. noordtangent tussen deze twee dorpen door, besluit af te zien
van de aanleg van bovengenoemde wegverbinding en draagt het college op te onderzoeken op we Ike
wijze de Dammelaan en de Gerbrandyweg het beste kunnen worden aangepast teneinde de door het
autoverkeer veroorzaakte overlast, de onveiligheid en de scheidende werking voor de aanliggende
wijken tot een minimum te beperken."
Dan mijn laatste punt, het zuidtangent. Al lang is het zuidtangent, pal ten zuiden van het Van
Harinxmakanaalin discussie. Er zijn ook al lang bezwaren ingebracht tegen deze weg, vooral uit
landschappelijk oogpunt. Wij delen deze bezwaren en o.i. is deze weg ook niet noodzakelijk. Volgens
ons is er een betere oplossing mogelijk, n.l. de Zwettestraat te verlengen langs de spoordijk naar
Werpsterhoek. Hierdoor creëert men ook een verbinding van de nieuwe Bolswarderweg naar Werpster-
hoek en vandaar naar de Drachtsterweg, de Drachtsterbrug en het Drachtsterplein. Het doorgaand ver
keer uit de richting Harlingen en Bolsward naar Drachten en Groningen of andersom zou ook van deze
verbinding gebruik kunnen maken. Dit resulteert in de volgende en laatste motie:
"De raad der gemeente Leeuwarden, in vergadering bijeen op 15 maart 1976, overwegende de
ernstige bezwaren welke zijn ingebracht tegen de aanleg van de voorgestelde weg pal ten zuiden van
het Van Harinxmakanaal, het z.g. zuidtangent, besluit af te zien van de aanleg van het z.g. zuidtan
gent en de aansluiting van de Bolswarderweg via de Zwettestraat en een nieuw aan te leggen wegver
binding naar Werpsterhoek in studie te nemen."
De hear Singelsma: It fait net ta om in roerige skoalklas hwat yn'e stokken to halden. (De heer
Ten Brug (weth.): Een kop koffie zou wel helpen.) Dat is ek sa. Ik haw sa krekt ek al ris nei de wet-
halder sjoen en ik tocht: Hy hat al moedeleas it potlead dellein. Ik haw ek konstatearre dat de moas-
jes as struiguod op Sinteklaesjoun oer de tafel fleane. Ik tocht by mysels: Dat hie de ald-kommissaris
bilibje moatten. Doe't ik ris 7 moasjes yntsjinne seach hy my by de tredde al oan en sei: "Heeft u mis
schien nog meer?" Hy twifele oan myn geastlike formogens. Mar ik sjoch wol dat it nou gewoan guod
wurden is om mei moasjes to struijen en dat wjerhaldt my dus om al to folie yn to leverjen. "De heer
Singelsma heeft motiediarree", sei hy doe. (Laitsjen) Ik sei: "Yn dizze seal hat men faek lest hawn
fan hurdlivigens; dêrom mei dit der wol ris oerhinne, foarsitter."
De Ljouwerter ried stiet joun foar in wichtich bislut, miskien wol foar ien fan de wichtichste
bisluten fan de leste jierren, ntlhoe sille de forkearsstreamen om en troch Ljouwert laet wurde. En it
giet net om it forkear fan hjoed, it giet om it forkear yn 1990. Dat yn de takomst sjen - foarsizzerij
waerd dat eartiids neamd - moat yn it aide Fryslan in greate rol spile hawwe en wol sadanich - dat
haw ik neilêzen - dat steedhalder George - Jurjen, soene wy sizze - Schenk van Toutenburg him
skerp forsette tsjin de lju dy't sekere fisioenen of iepenbieringen hiene. Hwant it yn de takomst sjen
hie faek mear to meitsjen mei bidragerij. It leit foar de han dat oerheden net mear to bycht geane by
Hinke Kaert fan Nijbrêge. Hja skeakelje nou buro's yn dy't lange rigen sifers produsearje dêr't gjin
sinnich minske mear kyk op hat en dy't dan de grounslach foarmje moatte foar in stik takomstich bi-
lied. It Yngenieursburo foar Forkearskunde ut Den Haech hat soks dien foar it forkear yn Ljouwert yn
it jier 1 990.
En soene de idéen fan dat forkearsburo de grounslach foarmje foar it bi lied yn dizze stêd dan sil
u.o. de basiswei dêrfan in wichtich underdiel utmeitsje. Gjin Ljouwerter wit skraechwurk hwat him
boppe de holle hinget. Kolleezje en ried hawwe der weet fan en de parse hat der hwat oer skreaun,
mar foarljochting en ynspraek fan gemeentewege hat der net west. Politike partijen hawwe bisocht de
Ljouwerters der oer to ynformearjenEins in unbigryplike saek as men sjocht hwat de gemeente alle-
gearre dien hat doe't it Struktuerplan foar de Binnenstêd oan de oarder wie. Dizze manier fan dwaen
is stridich mei us hjoeddeiske opfettingen oangeande demokrasy; allinne dêrom soe dit hiele plan wer-
om nommen wurde moatte. Dizze basiswei moat sjoen wurde as de grounslach foar it hiele forkearsplan
mar it is de anti-basiswei foar it libben yn dizze stêd. It bifoarderet net it libben, it is gjin binend
elemint, mar it is in untbinend en desyntegrearjend elemint yn it stedslichem. My tocht dat wy sa
stadichoan genóch learjild bite 11 e hiene by it oanlizzen fan dizze asfaltbanen troch de stêd. Mar it
skynt dat oerheden yn mannich opsjoch steksjog binne, hja leare net fan de makke flaters mar miene
dat hja in flater goed meitsje moatte troch in jitte greateren ien. It mei my jit heuge dat by de iepe-
ning fan de Harmony mr. L.B. van Ommen, de plakforfangend direkteur-generael fan C.R.M., sei:
De stêd moat syn foarhoedefunksje werom krije, it forkear moat dt de stêd halden wurde, de stêd moat
wer grien wurde en de minsken moatte meiprate oer datjinge hwat hja fan harren stêd meitsje wol Ie.
De "fine fleur" fan Ljouwert, de "crème de la crème", de rjemme fan de rjemme, dy't ommers it
