16
zelfde namens de gemeente betoogd heeft m.b.t. de Landbuurt; dat waren wel gemeentepanden. Wel, u
kunt zien wat daarvan terecht gekomen is. Ik heb dus geen enkele illusie dat, mochten die panden wor
den afgebroken, er meteen nieuwbouw zal komen. Over de andere in de raadsbrief genoemde punten
heb ik het al eerder in mijn betoog gehad.
De hear Singelsma: It komt miskien ek troch it feit dat ik in bisundere bining haw mei dizze wyk
omt ik in part fan myn jongereinjierren der trochbrocht haw dat ik mei dearnis sjoen haw hoe't de leste
15 jier dit gebiet forrinnewearre is troch in bilied dat yn 1 960 op gong kommen is, ntlLjouwert moast
in city-funksje hawwe, kantoaren, greate saken, "skyscrapers" en al sokke dingen. (De hear Heidinga:
Ljouwert hat in city-funksje; it is de city fan Fryslan.) Just, hwerfan akte. Yn 1974 kaem der in kente
ring yn it bilied, doe krige de stêd in wenfunksje. Dat bilied docht my hwat dualistysk oan as in net
spoarende fyts. Men giet noch troch de stêd gaedlik en geskikt to meitsjen foar kantoarebou en men wol
tagelyk de wenfunksje wer herstelle. Dat is fansels hwat in forfelende situaesje en ikkin my best foor
stel Ie dat it kolleezje hjir ek mei tangele sit. (De hear Ten Brug (wethDat is al hiel hwat.) Ik Iies
juster yn it forslach fan de regioried dat ien fan de leden fan dy ried, de hear Boschma, sei: It is sa
spitich dat amtlike nota's eins in eigen libben lieden geane, en hy doelde derby op de Nota Wurkjen
dy't de provinsje utbrocht hat. Wolnou, wy sitte mei itselde feit. De Kantoarenota is ek in amtlike no
ta dy't wol troch de ried gien is, dêr't de ried ek wol min ofte mear syn fiat oan jown hat as rjochtline
foar in takomstich bilied, mar wyk foar wyk, bistimmingsplan foar bistimmingsplan sil bisjoen wurde oft
dêr dy kantoaren ynpast wurde kinne. (De hear Rijpma (weth.): Dat kin noch.) Ja, der binne wy noch
mei oan de gong. Mar de projektgroep hie al de opdracht fan it kolleezje om yn it bistimmingsplan Hu-
zum-Bornia dit yn to passen. Dêrtroch bleau der in bytsje romte oer foar de ynspraek fan de biwenners.
Twa hurde gegevens, de Eastergowei en de kantoarebou east en west fan dy wei. Ik kin my foorstel Ie
dat dêrtroch de mooglikheden fan ynspraek foar de minsken tige lyts wurden binne. De fjouwer modellen
dy't de projektgroep op tafel lein hat litte allegearre kantoarebou ta en de nota fan de biwenners kaem
eins net iens oan bod. Nou kin ik my bést foarstelle dat it kolleezje de wurkgelegenheit op it each hat.
De Kantoarenota lit us in gouden takomst sjen - wy hawwe dat hjir al earder bihannele -, der moat
10 hektare kantoargroun komme, der moatte yn 10 jier 6.800 arbeidsplakken komme, der moatte yn de-
selde perioade 30.000 arbeidsplakken komme yn hiel Fryslan, in gigan.tyske opdracht. As jo de teneur
sjogge fan de Nota Wurkjen dan moat men dêr net al to folie wearde oan hechtsje. Mar dizze imagi
naire oannames dy't troch ekstrapolaesje üntstien binne binne eins de basis fan it bilied dat hjir op't
heden oan de oarder is. Ik kin my wol in bytsje yntinke dat in kolleezje hjir mei sit. Regeare is foarut
sjen, sei de hear Miedema sapas, of né, hy tocht dat. Hy hie leau ik ek al in lyts bytsje spyt dat de
Eastergowei der lei. Wy hawwe faek mistaest yn dizze ried, folslein mistaest. En dat komt faker foar yn
de bistjüren. Mar hwer't it my foaral om bigoun is is dit: Der is in groep minsken dy't dêr it earste ber-
terjocht hawwe, dy hawwe dêr wenne en dy wenje dêr noch. Harren wyk is mei troch de gemeente, har
ren wyk is mei troch de wenningbouforieningen gewoan forwurden ta in punheap. Dizze minsken hawwe
dêr 15 jier omtoarke, it is in great wunder dat hja noch net alles opjown hawwe mar noch altiten de
hope hawwe dat der hwat oan to dwaen is en noch altiten hoopje op de ridlikens fan de minsken yn diz
ze ried. As ik de minsken sjoch - forline wike noch yn de Kommisje Romtlike Oardering -, it binne de
arbeidersminsken üt dizze stêd, ik haw der famylje wenjen(De heer Van der Wal: Dat kan je
zien.) Ja, dat kinne jo sjen, en dat is ek hielendal gjin skande, ik kom seis ut dy rounten, ik wit der
fan mei to praten. Ik wit dat dy minsken dêr fan harren sparsinten in huske kocht hawwe en dêr wiis op
binne en hechte binne oan dizze wyk. Nou kinne wy wol sizze: It hegere bilang giet foar it yndividue-
le bilang, ik bin it dêr net mei iens, ik hear net ta de groep dy't hjir oan dizze kant fan de tafel sit en
dêr't ik tafallich yn forsyld rekke bin. (De hear Bijkersma: Hjir is ek noch wol in stoel Né, dat is
noch minder. (Laitsjen) (De hear Bijkersma: Frij pik.) Wiene jimme mar liberael. Ik bin foar it rjocht fan
dizze minsken, ek al soe it hegere bilang wike moatte. Ik haw de wethalder in fraech steld: Lit my ris
sjen hwat foar oanfragen der binne, is it sa driuwend, steane de lju hjir op'e stoepe, is der sa'n flecht
op'e koai dat men pur forlegen sit om groun? Sjoch, dan soenen wy miskien noch prate kinne oer in
stikje fan de westkant fan de Eastergowei. Mar as dat ynsidintele getallen binne dan soe ik sizze: Jow
dizze wyk de kans wer en meitsje it goed sadat it wer in folsleine wyk wurdt dêr't wer in stikje fan de
minsken yn werom to finen is. Ik hear net ta de minsken yn dizze ried dy't dêr hwat tuskenyn saeije
wol Ie, ik fyn dat dizze wyk folslein werom jown wurde moat oan de minsken dy't dêr fanalds wenne
hawwe. (De hear Ten Brug (weth.): Geane jo dan ek werom?)
De Voorzitter schorst, om 21 .05 uur, de vergadering voor de eerste pauze.
De Voorzitter heropent, om 21 .25 uur, de vergadering.
17
De heer Rijpma (weth.): Het is altijd 'moeilijk om in te spelen op verwoording van situaties waarbij
de mens in het gedrang dreigt te komen en waarbij zakelijke belangen die mens schijnen te overheersen.
Daarom zal ik proberen om zo rustig en zakelijk mogelijk een aantal gegevens op tafel te brengen die
mogelijk aanleiding zijn om vanavond tot een beslissing, tot een goede beslissing te komen.
Wij hebben een aantal weken geleden de Kantorennota op tafel gehad, wij hebben een aantal we
ken geleden de Nota Werken van de provincie op tafel gehad; op beide nota's hebben wij ons commen
taar geleverd. Bij de Nota Werken hebben wij heel nadrukkelijk gesteld dat de gemeente Leeuwarden
zijn functie als werkstad waar zou willen maken. In een eerdere instantie hebben wij gezegd dat de ge
meente Leeuwarden staat voor zijn woonfunctie, maar wij hebben ook met nadruk verklaard dat Leeu
warden staat voor zijn werkfunctie. Ten behoeve daarvan is o.a. de Kantorennota verschenen en in die
nota zijn gebieden voor grootschalige bebouwing door u aanvaard. Ik moet er wel bij zeggen dat de
terreinen die wij daarvan bezitten beperkt van omvang zijn en dat de andere mogelijkheden liggen in
het feit dat eigenaren van terreinen aan de Tesselschadestraat mogen rekenen op medewerking van de
raad om, als zij dat willen, van een bedrijfsfunctie of iets dergelijks over te gaan naar een functie in
de dienstensector, maar dat zal zich buiten ons om voltrekken want wij geven alleen maar een stede-
bouwkundige mogelijkheid aan. Ik moet er bij zeggen dat de mogelijkheid van werken op die terreinen
zich wel zal voltrekken in enige grootschaligheid want de kosten van de terreinen, ook die van ons ei
gen terrein, zijn zeer hoog. Wij hebben in het bestemmingsplan Huizum-Sixma als indicatie voor het
toekomstige Lijempfterrein een prijs aangegeven van 400,per m2 en dat maakt het naar mijn ge
voel alleen maar mogelijk dat via projectontwikkeling gekomen wordt tot een realisatie van de werk
functie, van de dienstenfunctie op dat terrein. Wij hebben echter niet alleen te maken met grootscha
lig werken, wij hebben ook te maken met functies die veel kleinschaliger zijn. U hebt in de laatste tijd
een aantal beslissingen genomen, wij hebben het op terreinen die voor scholenbouw bestemd waren mo
gelijk gemaakt dat zich, aangezien er aan scholenbouw op die terreinen geen behoefte meer scheen te
zijn, op die terreinen een aantal diensten gaan vestigen c.q. hebben gevestigd. En op dit moment - dat
kan op een ander moment weer anders zijn - liggen er drie concrete aanvragen voor een terrein waar
op een gebouw gezet kan worden waarin 30 tot 40 mensen hun werk zullen kunnen vinden, concreter
gezegd, twee aanvragen betreft een gebouw voor 30 tot 40 mensen en een aanvraag betreft een gebouw
voor 10 tot 15 mensen; ik moet er bij zeggen dat het in het laatste geval niet direct om een kantoor
gaat maar wel om een functie die in de dienstensector past en die per werknemer meer oppervlakte no
dig heeft dan de 20 m2 waar men op het ogenblik bij kantoren van uitgaat. De instellingen die ons om
ruimte gevraagd hebben zitten in een kwetsbaar gebied van de stad en die hebben ons gevraagd ter
plaatse te mogen uitbreiden. Dat betekent dat ze hebben gevraagd om het gebouw waarin ze zitten -
dat gebouw heeft duidelijk architectonische waarde - te mogen verbouwen. Zij hebben toestemming
gevraagd de tuin vol te mogen bouwen. Maar gezien het feit dat in het structuurplan voor de binnen
stad aangegeven wordt dat die plek toch eigenlijk het aanzien zal moeten houden dat hij op het ogen
blik heeft hebben wij betrokkenen in het uitzicht gesteld dat er misschien op korte termijn enige ter
reinen vrij zullen komen waarop zij hun mogelijkheden zouden kunnen vinden. Wanneer wij die moge
lijkheden nu niet en over een paar maanden ook niet hebben dan betekent dat dat betrokkenen de druk
op het gemeentebestuur zullen vergroten om ter plaatse toch in hun behoefte te voorzien c.q. zich zul
len wenden tot andere plaatsen, want een vestiging op het industrieterrein Hemrik buiten hun klanten
kring - dit zijn mensen die duidelijk een klantenkring hebben die zich op de binnenstad richt, het zijn
puur kleinschalige dienstverlenende lichamen die vele klanten tot zich trekken - is een onmogelijke
zaak. Wij hebben buiten de gebieden in Huizum-Bornia en de Hollanderwijk geen mogelijkheden voor
kleinschalige vestigingen. Als u meent dat die er wel zijn dan daag ik u uit om het college te helpen
en te zeggen: Als het hier niet kan dan kan het daar. Goed, dit is een zaak die tot op zekere hoogte
conflicterend is met het bewonersbelang daar ter plaatse. Wij moeten ons alleen wel afvragen in hoe
verre het conflict van dien aard is dat het niet overbrugbaar zou zijn. Ik geloof zeker dat het bij een
goede vormgeving en bij een goede schaal in dit gebied mogelijk moet zijn om tot aanvaardbare oplos
singen te komen waarbij ik nadrukkelijk wil zeggen dat in het westelijk gebied de problemen van schaal
en grootte minder zijn dan in het oostelijk gebied en dat is ook duidelijk in de structuurschets neerge
legd, t.a.v. het ene gebied wordt gezegd 10 tot 15 meter, t.a.v. het andere gebied wordt gezegd maxi
maal 10 meter. Ik dacht dat van een dagelijks bestuur van een gemeente verwacht mocht worden dat het
met de totaliteit van de behoeften in de stad rekening houdt. En vanuit die visie is ook tegen de pro
jectgroep gezegd: Jullie hebben in het eerste gesprek met de bewoners vergeten om de dienstverlenende
functie expliciet te noemen. Die omissie is in de volgende vergadering "goed gemaakt".
Ik zou dan nu ook het financiële probleem aan willen duiden. De mogelijkheden die de heer Bui
sing heeft aangedragen, daarbij geïnspireerd door het rapport, zijn zeer beperkt c.q. niet bestaand. Als
hij zegt dat hij dit gebied wil bekijken in relatie met het plan Huizum-Badweg dan zeg ik: Hoe wilt u
