20
Een ander punt uit de raadsbrief is de aanwijzing van een gebied voor woningbouw na Cammingha-
buren die nog moet plaats vinden in deze raadsperiode.
Bij de behandeling van het plan Camminghaburen is door meerdere leden van deze raad gezegd
dat niet een situatie mag ontstaan waarin wij nieuwe wijken bouwen terwijl de renovatie van de voor
oorlogse wijken niet van de grond komt. Nu blijkt dat renovatie door veranderende subsidieregelingen
steeds moeilijker wordt lijkt het ons van groot belang dat een groot deel van de werkkracht van de dienst
toch daarin gestopt blijft of wordt. Wij vrezen dat anders over 1 0 of 20 jaar overal nieuwe gaten
zullen ontstaan. Het is nu eenmaal spectaculairder een hele nieuwe wijk te ontwerpen in de weilanden
dan moeizaam te pionieren in oude stadswijken, hoewel dit laatste toch ook een grote uitdaging kan
zijn. Wij gaan dus akkoord met de bouw van 700 woningen per jaar tot 1987. De bouw moet o.i.
plaats vinden in de vorm van eengezinswoningen van het grotere type, omdat wij menen dat bij het
op gang komen van de doorstroming voldoende kleine woningen voor één- en tweepersoonshuishou
dingen vrij zullen komen voor zover mensen kleiner willen wonen, want ook die tendens neemt af.
Wat de verandering in de percentages van huur- en koopwoningen betreft wachten wij uw voorstel voor
de tweede fase van Camminghaburen af, maar wij spreken als onze mening uit dat de percentages ge
baseerd moeten zijn op voortdurend woningmarktonderzoek. De kosten die dit met zich mee brengt
wegen o.i. op tegen de kostenrisico's die anders door leegstand kunnen ontstaan, in welke sectoren
dan ook. Alleen door onderzoek weten wij voor welke problemen wij komen te staan en dan kunnen
wij daarop tijdig inspringen.
De hear Miedema: Mefr. Brandenburg is bigoun mei to sizzen: De nota is in goed stik, ik wol har
dat graech neisizze. It is in fêst punt op de agenda wurden, ien kear yn it jier prate oer de wenning-
bou.
Mefr. Brandenburg sei: Wy geane akkoart mei 700 wenningen per jier oant 1987; wy dogge dat net.
Wy geane der wol akkoart mei foar takomme jier en dan wol Ie wy it graech op'e nij bisjen. Wy hawwe
jierren hawn mei rapporten - it rapport fan it Nederlansk Ekonomysk Ynstitdt, it rapport Priemus, it rap
port Nationale Woningraad -, it wie allegearre best bidoeld mar mei al ds rapporten rinne wy efter de
feiten oan. It kolleezje hat it advys fan minister Gruijters, dy't yn juny 1 977 in brief skreaun hat der't
hy yn seit dat der mear boud wurde moat yn de preemjesektor en yn de frije sektor, oernommen en seit:
Wy sille de twadde fase fan Camminghabuorren bystelle moatte. Ik fyn dat op dit stuit in gefaerlik advys.
Lannelik hat de minister miskien gelyk, mar ik moat oannimme dat it kolleezje oer Ljouwerter forhal-
dingen praet. It is sa dat wy spitigernóch nei de oarloch jierren hawn hawwe dat wy hast net yn de frije
sektor bouden. Spitigernóch, us fraksje hat altiten oanstien op in heger wenningbouprogrammaop mear
wenten yn de preem je- en frije sektor en wy hawwe der altyd, op ien kear nei doe't de V.V.D-fraksje
us stipe, allinnich yn stien. Ik haw hjoed nochris in kear neilêzen hwat der forline jier oer dit punt
sein is. Doe hawwe sawol de P.v.d.A\.-fraksje as Axies as de F.N .P. sein: Juike oan. Nou, wy sjogge it
nou. Mar hwat dy foroaring oanbilanget, troch it bilied dat Ljouwert fierd hat de leste jierren binne
der in soad mooglike keapers nei de buitengemeenten gien en de wenningwetklanten binne yn
Ljouwert bleaun. Sadwaende hawwe wy in wanwichtich byld krigen dêr't nei myn betinken it brief fan
minister Grui jters net op slacht, it advys fan it kolleezje luk ik dan ek yn twifelWy hawwe yn de
twa jier dat Camminghabuorren noch net klear is de kans om ris to sjen hwat de gefolgen binne. Ik haw
sterk de yndruk dat, as ik sjoch hoe't op dit stuit de wachtlisten oprinne, it tige nedich is dat wy yn
elts gefal yn de earste fase dy 40% wenningwetwenningen bouwe. It soe my hielendal net forwunderje
dat foar de takomme fasen kwantitatief dat persintaezje wenningwetwenningen ek boud wurde moat
foar de groep biwenners dy't by üs greater is as yn oare gemeenten troch it belied dat wy de léste 10
jier fierd hawwe. Wy hawwe dat kwantum nedich. In oare saek is dy trochstreaming dêr't dizze nota fol
mei stiet. It streamt dan wol safier troch dat de minsken oer de grins fan de gemeente binne. Ik haw it
dé dat wy foarsichtich wêze moatte mei it bilied to sterk om to bugen.'Wy hawwe it de leste jierren
tige nei it sin. Hwat dit jier yn oanbou is is, tocht ik, 80% frije sektor en preem jesektor. Wy binne
dér lokkich mei mar wy binne wol binijd nei de gefolgen. Dat kinne wy miskien takomme jier bioar-
dielje.
In inkele opmerking oer de foroaring yn de maetskippij. Wy hawwe yn us gemeente in great tal
minsken op jierren, binammen wer in great forskil mei de lannelike trend. Dizze minsken komme
straks yn it ündersyk dat op dit momint rint nei de hierwenten allegearre yn de groep "één- en twee
persoonshuishoudingen". Ik bin benijd oft dat rapport hwannear't it kiear is foldwaende differinsearre
is hwant oars is it hast net brukber. It giet der hjir net om yn hoefolle wenten twa minsken wenje mar om
fêst to stellen hwat harren wenbihoefte (ii. In aid echtpear is noch wol ris genegen om in hus mei fiif of
seis keamers to hieren, mar in a 11 innesteande is faeks mei in lytser hus tofreden. It tal studear jenden en
wurkjende jongerein nimt hyltiten ta.
21
Ek it tal skiedingen nimt ta. Yn us eagen is foaral dat leste in Gntrêstigjende Ontwikkeling. Hwat de
forhier oanbilanget binne wy fan bitinken dat it gesin as pylder fan de maetskippij in sekere foarrang
hat by it takennen fan in wenning. Oare groepearringen biede harren lykwols ek oan en wy hawwe de
plicht om oan dy reéle oanfragen foar wenningen to foldwaen. Der binne noch tofolle frijgesellen dy't
net in eigen foardoar hawwe en dêr sille wy as bistjur fan dizze gemeente hwat oan dwaen moatte.
Nou is it sa dat wy yn de fase fan Camminghabuorren dy't sa stadichoan yn sicht komt 16% wenten
bouwe mei 4 fortrekken of minder. Ik leau, as ik nei de bihoefte sjoch, dat dat in to lyts oantal is.
Yn de nota wurdt dizze problematyk fan de ien- of twapersoanshushaldingen ek wol sjoen en neffens
de nota moatte wy it sykje yn trochstreaming, dêr wurdt alles fan forwachte. Us fraksje is dêr hwat
minder gerêst oer. Wy moatte dan de kommende jierren al hiel lokkich wêze mei de trochstreaming.
Dy trochstreaming jowt lykwols net yn it foarste plak in oplossing foar de studearjende en wurkjende
jongerein en de allinnesteanden. De goedkeapere iengesinswenten yn de renovearre Skyl bliuwe al
tyd tige oantreklik foar jonge gesinnen dy't net in to heech ynkommen hawwe en dy't wol in goed
wenplak hawwe moatte. Persoonlik bin ik fan bitinken dat wy dat soarte wenningen foar dy minsken
tige nedich hawwe. Yn us wenningbistan sit op dit momint in unevenredich great part gesinsflats. De
fraech is: Hwat dogge jo dêrmei? Ien projekt yn de Meenthe is yn bihanneling by it ministearje foar
untsplitsing om it gaedlik to meitsjen foar allinnesteanden. Miskien hat it sin om to sjen oft men ek
mear dwaen kin.
Om it forhael net to lang to meitsjen soe ik graech de konkluzje luke wolle dat wy as fraksje
akkoart geane mei it foarstel foar it to bouwen tal wenningen foar it takomme jier en mei de earste
fase fan Camminghabuorren sa't dy nou op papier stiet. Mar wy wolle de klam lizze op de husfêsting
fan de studearjende en wurkjende jongerein. Dat is forline jier ek al dien troch underskate fraksjes.
Doe hienen wy noch it gefoel dat wy der gryp op krigen. Sjogge jo op dit momint de wachtlisten by de
korporaesjes en by it Gemeentlik Wenningbidriuw dan binne der safolle minsken dy't op in hus wachfsje
moatte dat men oer it algemien seit: Dy jongeren komme net oan'e bak. Ik tocht dochs dat dat in pro
bleem wie ekal om't Ljouwert in universiteitsstêd wêze wol en wêze sil. Foar dizze minsken yn us maet
skippij sille wy yn de takomme jierren dochs dédlik hwat dwaen moatte. Wy kinne dat dwaen troch yn
de butenwiken spesifyk foar dizze minsken to bouwen; ek yn de binnenstêdsgebieten, miskien troch stea-
pele bou - op plakken wurdt al eat yn dy rjochting dien - sjoch ik in mooglikheit om foar dizze groep
hwat to dwaen. It kolleezje moat him dêr mar ris oer biriede mar ik tocht dat hwat wy foar dizze groep
bouwe boud wurde moat boppe it kwantum dat yn dizze nota stiet.
Mevr. Van Dijk—van Terwisga: Bij de beschouwing van dit onderwerp komen wij vele punten tegen
waarop ook de V.V.D. in voorgaande jaren heeft aangedrongen. Verschuiving in de richting van meer
eengezinswoningen in de koopsector, zowel met als zonder premie, heeft dan ook onze instemming.
Gedifferentieerde bouw, tegemoet komend aan de behoefte aan royalere woningen voor gezinnen met
kinderen, die thans zo vaak in de omliggende gemeenten de door hen gewenste woningen zoeken en
vinden, moet naar onze mening een hoge prioriteit hebben in het gemeentelijk woningbouwbeleid.
Natuurlijk zijn ook wij voor onderzoek, zoals ook een van de andere fracties heeft gezegd. Wij me
nen dat een dergelijk beleid ook de doorstroming kan bevorderen, zodat in de oudere wijken dichter
bij het stadscentrum de kleinere en goedkopere woningen vrij komen voor de één- en tweepersoons
huishoudingen die juist aan de kleinere huurwoning behoefte blijken te hebben.
Wij lezen dat het te grote vertrekoverschot vooral wordt veroorzaakt door onvrede met de wo
ning en de woonomgeving van gezinnen. Wij dringen dan ook aan op grote zorg in het beleid, juist
voor deze gezinnen, in Camminghaburen. In de raadsbrief geeft u aan dat bij 1% bevolkingstoeneming
de jaarlijkse bouw van 700 woningen nodig is, bij 0,8% bevolkingstoeneming is dat 620 woningen.
Maar op pag. 5 vermeldt u dan een achterstand in de bouw van ongeveer 1 .600 woningen. Wij conclu
deren daar uit dat er eigenlijk nog meer dan 700 woningen per jaar gebouwd zouden moeten worden
om in de behoefte te voorzien. Graag zouden wij de wethouder vragen daarop nog een kleine toe
lichting te geven. Wij vatten onze mening over het toekomstig beleid als volgt samen: Ten eerste,
tijdige bijstelling van het percentage koopwoningen in de tweede fase van Camminghaburen; ten
tweede, rekening houden met de kwaliteitseisen van kritische woonconsumenten wat de meeste mensen
tegenwoordig zijn; ten derde, tijdig plannen ontwikkelen voor een stadsuitbreiding volgend op Cam
minghaburen
De heer Van der Wal: Ik wil ook mijn complimenten uitspreken over het goed leesbaar zijn van
deze nota. Met de kwantitatieve taakstelling op basis van de te verwachten groei van Leeuwarden
van 1% en het daaruit resulterende gemiddelde aantal nieuwbouwwoningen van 700 per jaar kunnen
wij instemmen. Ik ga er dan wel van uit dat het steeds genoemde aantal van 200 woningen dat aan
