voor het verkeer dat via de Willem Lodewijkstraat naar het oosten van de stad gaat. Weliswaar zit
er een drempel in. Wij waren indertijd al blij dat de basisweg een niet zo goed onthaal kreeg bij het
verkeersbureau. Maar als ik op de kaart de twee dunne lijntjes zie die de barrière bij b.v. het spoor
enz. aanduiden, dan mag dat een visuele barrière zijn maar in de praktijk is het geen barrière.
Ik zie het als een brede verkeersader die van west naar oost dwars door de stad loopt. Voor het
oog mag het op de kaart een hindernis zijn, maar in wezen geloof ik daar niets van. Volgens mij
is het een weg die scheidend werkt op het hele stadsgebeuren. Het eerste enthousiasme waarmee
wij dit plan begroet hebben is wel een beetje afgenomen. De basisweg is weliswaar gereduceerd
tot een wat smallere verkeersader maar deze weg werkt niet integrerend op het stadsgebeuren, doch
desintegrerend.
Ik hoop dat de enkele woorden die ik heb mogen zeggen doorgedrongen zijn tot het college
en tot de inleider. Ik geloof dat ik er hier verder maar het zwijgen toe moet doen.
De heer De Jong: Mijn naam is De Jong en ik spreek namens de C.D.A.-fractie. Als ik een
opmerking mag maken dan wil ik graag beginnen met het openbaar vervoer, waarover ook mevrouw
Brandenburg al even heeft gesproken. Ik zou een vraag willen stellen, nl. deze: Welke motieven
hebben ertoe geleid om een busroute in beide richtingen over de Tweebaksmarkt te leiden? Naar
mijn idee kan de Tweebaksmarkt net zo min als de Eewal en de Sint Jacobsstraat deze route verwerken.
Toen indertijd het openbaar vervoer over de Eewal en door de Sint Jacobsstraat moest speelde het
bezwaar dat de bocht van de Turfmarkt naar de Tuinen zo moeilijk te maken was, een rol.
Vandaar dat wij toen voor de genoemde route kozen. Is dat probleem nu opgelost en is de bocht
Turfmarkt-Tuinen nu wel te nemen? Dit vraag ik te meer omdat een bus die vanuit de stad komt,
naar het oosten wil en oorspronkelijk de route Tweebaksmarkt-Tuinen-Voorstreek zou volgen nu
onherroepelijk op de nieuwe situatie bij het Hoeksterend stuit. Als ik dat kaartje zie met de
mooie blauwe waterpartijen dan moet men op het eind van de Voorstreek rechtsaf en dan linksaf
om op de nieuwe weg te komen. Zou het geen aanbeveling verdienen desnoods de heenweg
over de Tweebaksmarkt te leiden en het voorstel van mevrouw Brandenburg over te nemen om de
uitgaande lijn via de Oosterkade en het Hoeksterpad te laten gaan? Dit omdat ik van mening ben
dat de inefficiënte wijze waarop deze zes stadsbussen met vier, vijf man er in vooral 's avonds na
zessen om de twintig minuten door het hartje centrum geleid moeten worden in wezen een onnutte
besteding is. Ik zou dolgraag de Fram in overweging willen geven om in de avonduren een andere
dienst door de binnenstad te laten rijden dan de zes bussen per 20 minuten die zeker geen enkele
functie hebben voor de mensen die met het openbaar vervoer gaan. Eén of twee bussen lijken mij
gezien de bezetting ruim voldoende i.p.v. deze overbezetting aan stadsbussen te handhaven.
In het Structuurplan voor de Binnenstad van 1974 hadden wij duidelijk een parkeervoor
ziening staan in de Minnemastraat. De raad heeft dit zonder verdere procedure uit het Structuurplan
voor de Binnenstad gehaald en er stond toen een heel mooie „P" in de omgeving Amelandsstraat.
Als wij nu de stukken lezen en vooral de autobewegingen zien in fig. 4.8. van het Verkeersstructuurplan,
die duidelijk zijn toegenomen in de omgeving van het Hoeksterend, dan word ik gewoon een
beetje ongerust als ik de „P" in de Amelandsstraat of in de verdere omgeving daarvan niet meer zie.
Ik lees wel in het plan dat gedacht wordt aan een parkeervoorziening op het gevangenisterrein,
maar ik dacht dat wij die de eerste jaren nog niet kunnen verwezenlijken. Mijn ongerustheid
spreekt heel erg als ik kijk naar pag. 15 van het Uitwerkingsplan waar o.a. staat: „Dit betekent
evenwel dat voor 1984 geen reële uitbreiding van het reeds aanwezige aantal van 3.700 openbare
parkeerplaatsen mag worden verwacht." Ook staat er: „Uit de confrontatie tussen de zojuist berekende
parkeerbehoefte voor 1984 en het op basis van deze raming beschikbare aantal parkeerplaatsen blijkt
dat voor de komende jaren nog een aanzienlijke toename van de parkeernood mag worden verwacht."
Verder lees ik daar: „Afgezien van deze parkeerbehoefte op de gemiddelde werkdag blijkt echter
ook op de zaterdag nog een aanzienlijke parkeernood te bestaan. Deze laatste parkeerbehoefte is
vanwege het grote aantal winkelbezoek juist van bijzonder belang voor het goed functioneren van
de binnenstad." Even verder staat: „Bovenstaande beschouwing leidt helaas tot de vrij negatieve
conclusie dat de parkeersituatie de laatste jaren aanzienlijk is verslechterd en dat ook de komende
jaren weinig zicht op een reële verbetering kan worden geboden." U kunt zich voorstellen hoe groot
de ongerustheid in onze fractie is, te meer als wij op fig. 4.8. een duidelijke stimulering van de
autobeweging rond het Hoeksterend zien. Net als de heer Geerts vind ook ik dat wij de banaan
aan de oost- en aan de noordzijde moeten laten functioneren volgens ons eerder genomen besluit.
Dit willen wij blijven stimuleren. Het rapport gaat niet verder dan tot 1984 want, zegt de heer
Van Ammers, binnen vijf jaar zijn vele ideeën uit dit plan verwezenlijkt. Wat het aantal parkeer
plaatsen betreft, daarvan zegt de heer Van Ammers echter dat het aantal op deze 3.700 parkeer
plaatsen blijft zitten tot 1984, terwijl de ontwikkeling heel goed doorgaat. Ik mag aannemen dat u
de aanleg van een parkeervoorziening op het terrein van de Strafgevangenis duidelijk niet binnen
deze termijn tot 1984 hebt gesteld. Vandaar onze ongerustheid. Ook spreekt nog mee het feit dat
23
men rondom het stadhuis en rondom de Grote Kerk autovrije plaatsen wil scheppen. Als men de
onordelijke wijze van parkeren rondom de Grote Kerk ziet dan is het een heel goed streven om
het daar autovrij te maken, maar duidelijke alternatieven voor die parkeerplaatsen zijn er niet. Wat
wel in het rapport staat is dat het Hoeksterend zijn functie behoudt. Als ik dan de weg zoals die daar
gepland wordt zie en wij krijgen er een stukje rijweg voor terug, dan kan ik mij niet voorstellen
dat de opmerking van de heer Van Ammers reëel is dat dit parkeerterreintje qua vorm groter wordt
dan wat er op dit moment gerealiseerd is. Dan blijft tevens mijn vraag of wij niet in de problemen
komen, te meer daar wij van het Ministerie van Economische Zaken een subsidie hebben gekregen
voor het inrichten van dit terreintje als parkeerterrein. Een voorwaarde was dat wij het terreintje
tien jaar lang deze bestemming moesten geven. Nu weet ik niet of wij, als wij die bestemming gaan
wijzigen, daar ook problemen mee zullen krijgen.
Over het voetgangersgebied is al door verschillende raadsleden gesproken. Ik zal dus alleen
het noodzakelijke daarvan zeggen. Ik ben blij dat een mogelijkheid voor autoverkeer om via het
Schavernek naar de Nieuwestad te gaan, blijft bestaan. Ik hoor de heer Singelsma wel praten over
die zielige Nieuwestad, of dat nog wel een voetganger-voorrangsplaats is, maar ik verwonder mij er
over dat hij niet spreekt over de Voorstreek met zijn smalle trottoirs die in deze structuur meer
autobeweging dan ooit krijgt te verduren. Dit is des te meer het geval als de insteek van de Eewal
in twee richtingen gerealiseerd zal worden. De zorg voor de Voorstreek zou ik duidelijk willen
beklemtonen. Als wij het gebied van de Nieuwestad en de Voorstreek op de koopavond en op de
zaterdag voor de auto gaan afsluiten, zoals de heer Van Ammers zegt, dan lijkt het mij een dringende
zaak om ook de bromfietsers op die drukke periodes te weren. Dat hoeft voor mij echt niet tot
1984 te wachten. Ik bedoel dan vooral de Kelders, waarvan ik vind dat er een moeilijke situatie
ontstaat op de koopavond en op de zaterdag. Op die momenten mag daar het bromfïetsverkeer
voor mij direct geweerd worden. Ik neem wel aan dat het bromfïetsverkeer geweerd wordt van het
gebied Nieuwestad N.Z. Hierbij wil ik het laten.
De heer Spoelstra: Mijn naam is Spoelstra en ik spreek namens de P.v.d.A. De heer De Jong
heeft al heel wat gras voor mijn voeten weg gemaaid. Ik wilde dat gras gaan opruimen maar er ook
nog iets aan toevoegen.
De heer De Jong heeft het gehad over de krapte aan parkeerruimte die er is en die er steeds
meer komt omdat er telkens voorzieningen komen die parkeerplaatsen opeisen. Deze voorzieningen
zijn vaak wel nuttig en nodig. In verschillende boeken wordt geschreven over parkeernood. Deze
parkeernood ontstaat het meest door de lang-parkeerders. Wanneer wij weten dat 60% van de
geparkeerde auto's van mensen is die de auto de hele dag op één plaats laten staan, óf omdat
zij er werken óf omdat zij er andere dingen moeten doen, dan is dat het probleem. De vraag is
natuurlijk: Waar brengen wij die auto's heen? Als wij het centrum voor deze auto's verbieden
dan zullen wij die toch ergens anders moeten onderbrengen. Dat zal dan buiten de stadsgracht
zijn. Hoe dacht u echter deze auto's buiten de stadsgracht te brengen zonder de Schil vol te stoppen?
Dat is niet best mogelijk en wij zullen dus parkeergelegenheden moeten creëren die verder buiten
de stad liggen. Ik dacht zelfs buiten de rondweg en misschien nog wel verder. (Stem: Hoever denkt
u wel te gaan?) Misschien wel tot Hardegarijp of tot op het industrieterrein. Die parkeerterreinen
zullen echter zo gemaakt moeten worden dat de binnenstad vandaar uit gemakkelijk te bereiken is.
Ik zie hier in de plannen niets over vermeld en ik vermoed dat het bureau dat ook maar wegschuift
naar de verre toekomst. De heer De Jong heeft nog gevraagd naar de parkeerplaats in de Amelands
straat, maar wij hebben ook nog een parkeerplaats op de Wissesdwinger. Die heb ik op de kaart
ook gemist. Deze beide parkeerplaatsen zijn van zeer veel belang voor het functioneren van de lange
banaan. Dan hebben wij nog een probleem en dat betreft de mensen die in de stad wonen. Zij
moeten hun auto ook kwijt. Deze mensen willen hun auto graag voor de deur parkeren en er zijn
plannen in de maak om voor deze belanghebbenden parkeerplaatsen tegen betaling te creëren. Ik
wil graag weten hoever deze plannen gevorderd zijn en of er wel naarstig aan wordt gewerkt.
Dan zijn er nog parkeerplaatsen in de stad die alleen overdag gebruikt worden door mensen die
in bedrijven werken of in overheidsdienst werken. Misschien is het mogelijk om deze parkeerplaatsen
op de koopavond te benutten voor het winkelende publiek en dat ook op de zaterdag te doen.
Misschien kunt u overleg voeren met de betreffende bedrijven zodat deze parkeerplaatsen ook voor
het gewone publiek bereikbaar worden. Dan is er nog gesproken over het terrein van de Straf
gevangenis. Dat terrein zou dan als alternatieve parkeeroplossing kunnen dienen. Daar wordt echter
geen termijn bij genoemd. Kunt u enige nadere inlichtingen verstrekken over het tijdstip waarop deze
parkeervoorziening beschikbaar komt? Er is ook eens een plannetje geweest voor een grote parkeer
garage op het terrein van de oude veemarkt. Dit zou misschien ook een oplossing kunnen zijn
voor de parkeernood in de binnenstad, het ligt er nl. iets dichter bij. Wij kunnen misschien eens
te horen krijgen hoe het college daarover denkt. Dit zijn allemaal problemen van de stilstaande auto.
Nu heb ik van een collega nog een vraagje overgenomen aangaande de spoorwegovergang.