32
De Voorzitter: Als er verder niemand meer voor de tweede instantie wil spreken wil ik graag een
antwoord geven op de vraag van mevrouw Smit over de procedurekwestie. Wat doet onze vertegen
woordiger in de aandeelhoudersvergadering? Het lijkt mij volkomen juist dat de vertegenwoordiger
zich gedraagt naar gelang de uitspraak van de raad. Dat betekent dat wij, als de raad voor ons voor
stel stemt, in de aandeelhoudersvergadering van de N.V. Frigas bijzonder moeilijk een andere hou
ding kunnen aannemen. Het gaat niet op dat onze stemmen in de aandeelhoudersvergadering van de
N.V. Frigas gesplitst worden door hier te gaan tellen hoe de stemverhouding ligt. Formeel kan dat
ook niet. Onze vertegenwoordiger zal dus moeten stemmen volgens de uitspraak van de raad m.b.t.
dit punt. Als het anders had gekund, had u ons terecht ter verantwoording kunnen roepen. Dan ont
staat de kwestie van verantwoordingsplicht van het college tegenover de raad. Wij zijn wel moeilijk,
maar zo moeilijk zijn wij niet.
De heer Eijgelaar (weth.): Ik ben het volledig met de heer Knol eens dat de voorwaarden zoals
die zijn genoemd dwingend dienen te zijn; daar hoeft geen enkel misverstand over te zijn. Ik kan ge
lijk wel zeggen dat ik persoonlijk helemaal geen moeite heb met de aanvulling zoals die in de door
de heer Miedema voorgelezen motie wordt voorgesteld. Als dat een grotere waarborg biedt en meer
zekerheid geeft om tot de gewenste energiebesparing te komen - milieu-aspecten spelen dan nog een
rol - dan kunnen wij er alleen maar voor zijn. Zoals de heer Knol ook opmerkte is de N.E.O.M. niet
zo geïnteresseerd m.b.t. het project Camminghaburen in Leeuwarden als in Almere. Het volgende kan
ook als antwoord dienen op de opmerking van de heer Visser: De N.E.O.M. financiert niet mee - als
ik dat zo heb gezegd is dat niet juist -, maar de N.E.O.M. adviseert over deze zaak aan de minister
die waarschijnlijk erg veel rekening met dat advies zal houden. In die zin speelt de N.E.O.M. natuur
lijk wel een bijzonder belangrijke rol.
Wat gaat er gebeuren, vraagt de heer Knol, als alle woningen worden geïsoleerd? Daar heb je
weer zo'n onzeker punt. Er wordt over gesproken en het wordt bestudeerd, maar wij komen straks vrij
zeker met een nationaal plan voor isolatie om het energiegebruik te beperken. Dit zal uiteraard ook
weer gevolgen hebben voor de exploitatie van de stadsverwarming in Camminghaburen. Dit is weer
zo'n onzeker punt, want wat zijn daarvan de gevolgen. Hiervoor zal dus ook de nodige waarborg
moeten worden geschapen, opdat dat risico niet wordt afgewenteld op de gemeente of op de N.V.
rrigas.
De heer Miedema heeft gezegd dat er overeenstemming moet komen over de levering van aard
gas op lange termijn - 20 jaar of misschien zelfs nog langer -; daar ben ik het mee eens. Zowel de
heer Knol als de heer Miedema heeft gewezen op het verschil in kosten wat de transportleiding be
treft. Het is een duidelijke zaak dat daarover verder moet worden gesproken zodat er geen verrassin
gen in financiële zin kunnen ontstaan. De heer Miedema vindt het een huiveringwekkende zaak. Als
wij de zaak met dusdanige voorwaarden en garanties omkleden, dan denk ik dat toch aangenomen mag
worden dat het risico minder groot is. Een punt dat niet is in te bouwen en waarop ook geen garantie
verkregen kan worden is de afwachtende houding die toekomstige bewoners zouden kunnen aannemen
met alle gevolgen van leegstand van dien. Dit risico moet gewoon genomen worden in dit geheel en
kan niet direct in geld worden afgewogen waardoor er subsidie op verkregen zou kunnen worden. Dit
kan inderdaad een reden zijn - voor de heer Miedema is dit ook een reden - om te zeggen: Nee, ik
ben daar bepaald niet gelukkig mee. Het is dus een afweging van belangen. Weegt het tegen elkaar
op? Bij de een slaat de balans naar een andere kant door dan bij de ander. De standpuntbepaling kan
dus verschillend zijn.
Ik kan mevrouw Smit zeggen dat wij, ook al zou dit project niet doorgaan met stadsverwarming,
natuurlijk verder zullen gaan met het bestuderen van mogelijkheden voor volgende wijken. U heeft
gehoord wat de stem van de vertegenwoordiger van de gemeente in Frigas moet zijn. Ik meen ook dat
het correct is dat hij zal moeten stemmen zoals vanavond door deze raad zal worden besloten.
U vraagt dan: Hoe moet het met punt 4 van die voorwaarden, hoe meet u dat? Over dit punt
zal een gesprek moeten komen, er zullen garanties gegeven moeten worden opdat wat de technische
kant van de zaak betreft hier geen hiaten kunnen ontstaan, waardoor de realisering van Cammingha
buren zal worden vertraagd. Het gesprek zal gevoerd moeten worden met de eventuele toeleverings
bedrijven en met de mensen die het moeten uitvoeren. De garantie moet voor 1 april zo waterdicht
mogelijk zijn, waardoor er geen verrassingen kunnen ontstaan.
Verder heeft de heer Van der Wal nog gesproken over de kleinschaligheid die onderzocht moet
worden. Ik heb gezegd dat dit punt zeker in de beschouwingen meegenomen moet worden. Onder
zocht vind ik een groot woord. Hebben wij nog tijd om daar een behoorlijk onderzoek naar in te
stellen? Als de tijd er is, vind ik dat het moet gebeuren. Dan moet in ieder geval de kleinschalige
opzet op tafel komen en moet gezegd worden waarom wel of waarom niet kleinschaligheid. Ik kan
33
dit echter niet exact zeggen en ik wik ook niet gebonden zijn in die zin dat men later zegt dat ik dit
heb toegezegd maar dat het onderzoek er niet is gekomen. Wij zullen trachten deze kwestie wel ter
tafel te laten komen, omdat ik in ieder geval van mening ben dat het de moeite waard is om in de
beschouwingen mee te nemen. Of het een haalbare zaak is, werkelijk, dat kan ik niet zeggen.
Don heeft de heer Van der Wal nog gezegd: Als je kleinschaligheid toepast, heb je hei P.E.B.
niet nodig. Ik zou dit ook niet een nadeel vinden. Verder heeft hij gezegd dat de aanleg van het
gasnet relatief gezien een betrekkelijk kleine investering is. Ik kan dat op dit moment niet beoor
delen, maar ik dacht dat dit wel eens zou kunnen tegenvallen. Het is in ieder geval wel een hin
ken op twee gedachten, een niet meer geloven in deze zaak. Het betekent natuurlijk wel dat er,
als de stadsverwarming mislukt, een enorme kapitaalvernietiging optreedt. Als de stadsverwarming
zou mislukken, dan moet je op dat moment je koers wijzigen. Maar waar praten wij eigenlijk over,
wij gaan er van uit dat het niet mislukt, want anders zou u er immers niet aan beginnen. Stel dat
het toch mislukt, dan moet je de hele zaak opnieuw opzetten. Wij gaan er echter van uit dat het
project niet zal mislukken, want anders is deze discussie en alles wat wij gedaan hebben een vrij
zinloze aangelegenheid geweest. Moet dan rekening worden gehouden met een mislukking? Nee,
er zijn zo veel veiligheden en garanties ingebouwd dat niet uitgegaan mag worden van een misluk
king. Als het onverhoopt wel zou gebeuren, dan moet je op dat moment zeggen wat je wilt. Opnieuw
studie maken en tot energiebesparende maatregelen over gaan. Dit is althans op dit moment mijn me
ning daarover.
Dan de structuur van dit hele gebeuren. Wordt er gewerkt met leidingstraten? Voor zover dat
mogelijk is zal dat, denk ik, wel gebeuren. In ieder geval zal er een grote mate van coördinatie
zijn bij het aanleggen van de verschillende leidingen in die wijk waar dat mogelijk is. Dit zal
niet in alle gebieden mogelijk zijn. Er is echter een kabel-coördinatiecommissie waarin mensen van
P.E.B., P.T.T., Waterleiding, G.E.B., Frigas en kabeltelevisie samen overleggen. Deze mensen ko
men regelmatig bij elkaar om te proberen dit alles zo veel mogelijk te combineren. Dit kan in een
nieuwe wijk uiteraard veel beter gebeuren dan in bestaande wijken waar bepaalde voorzieningen ge
troffen moeten worden.
De heer Visser heeft nog een vraag gesteld over het mee-financieren van de N.E.O.M., deze
vraag heb ik zonet al beantwoord. Wat betreft zijn vraag over het aspect van het wegvallen van het
verzorgingsgebied, dus de winstderving, van Frigas kan ik zeggen dat dit is begrepen in punt 6 van
de voorwaarden.
De bouw van de wijkcentrale in de wijk lijkt inderdaad op problemen te stuiten. Daarom is ook
gezocht naar een mogelijkheid om deze centrale onder te brengen in de bestaande centrale aan de
Kanaalweg. Een reden is ook geweest het kostenaspect naast andere factoren als m.n. het terugspe
len van electriciteit in het landelijk koppelnet dat eventueel in een nieuwe wijk toch wel een milieu
belastende affaire is. Al dit soort dingen hebben tot gevolg dat men het op dit moment niet juist vindt
een warmtekrachtcentrale in dat woongebied te realiseren.
De Voorzitter: Ik stel voor hiermee de discussies af te sluiten. Er ligt een motie van de heren Mie
dema en Knol waarvan ik voorstel die eerst af te werken. In de motie wordt voorgesteld om aan punt
3 a toe te voegen de woorden: "voor een tijdsperiode van ten minste 20 jaren".
De hear Klomp: Ik woe noch wol in pear wurden oer dit punt sizze. Is der wol in ridlike kans
dat garandearre wurdt dat der 20 jier ierdgas levere wurde sil? Neffens my is die eask fan 20 jier
net goed. Dy tasizzing kin en sil it ryk of de Gasuny noait jaen. Ik fyn dizze moasje dan ek in ma
nier om dit foorstel hielendal to torpedearjen. Neffens my moat bislist yn de moasje stean, as it kol-
leezje dy oernimme wol(De Foarsitter: Wy nimme neat oer.) Ik miende dat de wethalder sei
dat die moasje akkoart wie. (De Foarsitter: Hy fynt dat in goede moasje, mar dêrom nimme b. en w.
dy noch net oer.) Ik soe b. en w. freegje wol Ie om der by to setten: Bihalven as it ryk de kosten fan
oerskeakeling foar syn rekken nimt.
De heer Eijgelaar (weth.): Ik wil dear wel iets van zeggen. De kosten van omschakeling vormen
niet het enige punt. Er is ook het punt van het milieu. Er is ook het punt van de mogelijkheden. Het
is niet een irreële motie, vind ik persoonlijk, omdat het P.E.B. ook een langjarig contract met de
Gasunie heeft gesloten voor gaslevering voor de Bergumermeercentrale. Wij zitten hier in een ver
zorgingsgebied van het P.E.B. Als stadsverwarming doorgaat komt er in relatie met het P.E.B. iets van
de grond. Er is nog een ander aspect, n.l. dat wij, als wij gaan meewerken aan dit energiebesparend
project, een nationaal belang dienen waarvoor ons naar onze mening op nationaal niveau best de no
dige faciliteiten verleend mogen worden. Een van die faciliteiten is o.a. gebruik van aargas als schone
brandstof voor dit project.
