14
wat elementaire grammatica. Ook in Leeuwarden hebben ons daarover via de krant enige interes
sante polemieken bereikt. Ons bekruipt in een vlaag van pessimisme weieens het gevoel dat wij
binnenkort toe zijn aan het per jaar afschaffen van zes letters van het alfabet. De moeilijkste zes
het eerst. Na vier jaren houden wij dan, uiteraard via de adequate inspraak, twee over: de "i" en
de a zodat elke twaalfjarige Nederlander gelijkgevormd het leven in gaat. Alhoewel wij vrezen
voor moeilijkheden bij de ondertiteling bij het kastje-kijken, levert dat een groot gemak op voor
het bijstellen van de OIdehove-nota(Gelach)
Niet onvermeld mag blijven dat, mede door uw nimmer aflatend aandringen, de interim-saldo
regeling nu ook voor Leeuwarden van toepassing is verklaard. Wij spreken de wens uit dat u nu met
dezelfde energie de in aanmerking komende plannen gereedmaakt voor de toepassing van deze rege
ling. Wij hebben ons hier verontwaardigd getoond, toen bleek dat Leeuwarden niet bij de eerste
groep gemeenten behoorde. Wij hebben nu een keerpunt bereikt in een tot nu toe gegist bestek. De
daad nu bij het woord voegen en zorgen dat wij niet door ellenlange procedures binnen ons eigen sy
steem de plannen van de ene la naar de andere la doorschuiven.
Uit een van de laden komt dit jaar het rampenplan, zoals u hebt toegezegd, dat aan de prakti
sche bruikbaarheid zal worden getoetst. Door inderdaad uitvoering te geven aan uw voornemen, kunt
u bij ons de indruk wegnemen dat wij tot nu toe, na diepzinnig navelstaren, niet veel verder zijn
dan het in geval van nood bellen van het alarmnummer 0011 Het is onze overtuiging dat een goede
rampenorganisatie of het bouwen van een schuilgelegenheid niets te maken heeft met bewapenings
wedloop of het daarmee opwekken van oorlogsdreiging. Het was P.A.L. die deze koppeling onlangs
in deze raad legde. Het komt op ons over als het oude bijgeloof dat je, zo lang je woorden als "dui
vel of dood" maar niet met name noemt, dergelijke zaken verder van je bestaan kunt weghouden.
Oogkleppen voor, het verstand op nul en de blik op oneindig. "Een stad die leeft, plakt aan zijn
toekomst Voor P.A.L. hebben wij er ook één: "Een club die zweeft, geeft weinig toekomst". Wij
vonden het verkiezingsbiljet van P.A.L. dan ook een excellent staaltje van zelfkennis: een meeuw.
Ze treden op in troepen, ze maken een boel herrie, ze vreten je deeg op en ze bevuilen je dobber.
In dit geval lantaarnpalen, verkeersborden en alles waar je, milieubewust, de ongein maar op kunt
slijten. Het kost de gemeenschap enkele tienduizenden guldens om de zaak weer schoon te krijgen
en de gemeenschap betaalt met zijn belastingen via de Interimmaatregel Jeudige Werklozen mee
aan het drukkerij-project van Hippo. Een soort gesubsidieerde revolutie. Dat hele drukkerij-project
is voor ons een wat mistige affaire. Volgens ons is dat wat geruisloos bij Hippo binnengeslopen, zon
der toestemming van de gemeentelijke overheid. Nu heeft die gemeentelijke overheid, bij mijn we
ten, ook nooit een oordeel gegeven over een oogluikend toestaan van een zogenaamde "house-dealer",
dus werkt hier misschien het principe van: "Wat het oog niet ziet, deert het hart niet". Enige toe
lichting van het college over de vrijheden die men aan Hippo denkt te geven, lijkt ons gezien het
subsidie, ofwel het belastinggeld, op zijn plaats.
In oktober is er een kunstmanifestatie in Leeuwarden geweest die, zo wij de Culturele Raad en
het college mogen geloven, een positieve bijdrage heeft opgeleverd voor het kunstgebeuren in Leeu
warden. Wij meenden - zoals later bleek ten onrechte dat, ondanks de moeilijkheden met monu
mentenzorg, er een voortvarend begin werd gemaakt met het herstel van de Brol, getuige de contai
ner aan de kant van het Naauw. Het zal ons gebrek aan creatief inlevingsvermogen wel zijn geweest
dat wij het object niet meteen als kunstuiting hebben gezien. Vanuit dat onbegrip komen wij er toe
aan te nemen dat wij in de pet zijn getrokken door een stel verdienstelijke potsenmakers.
De samenwerking van de Leeuwarder ziekenhuizen dreigt wat te verzanden. En dat ondanks het
feit - mag ik het zo formuleren - dat het gebrek aan goede wil tanende is. Onze indruk is dat de in
gang gezette discussie over de positie van het Academisch Ziekenhuis en het wachten op het resul
taat daarvan de mogelijkheden voor Leeuwarden voor de nabije toekomst op de tocht zetten. Wij
zitten in de tegenstelling dat men, al pratend over spreiding van functies vanuit het Academisch
Ziekenhuis te Groningen, de versterking van de bestaande provinciale functies van onze ziekenhuizen
uitstelt. Dit is volgens ons ook weer zo'n theoretisch streven naar de ideale situatie die, als het ge
formuleerd is, door de feiten weer achterhaald zal zijn. Ondertussen verwordt het eigen niveau, in
dien niet wordt geïnvesteerd. Zo dreigt de situatie te moeten investeren in een zaak die wij eigen
lijk niet meer willen. De grotere greep van de overheid op het investeringsbeleid in de ziekenhuis
wereld moet leiden tot een meer verantwoord gebruik van geld. Voorlopig lijkt het er niet op dat
de victorie in Leeuwarden begint.
Vanavond wordt weer gediscussieerd over door het college ingenomen standpunten. Wij wach
ten met belangstelling deze discussie af en met nog meer interesse de eventuele stemmingen. In de
afgelopen maanden is immers al een paar keer duidelijk geworden dat zo'n voorstel van het college
nog niet betekent dat het college unaniem achter eigen voorstellen staat. Na de schorsing of koffie
15
pauze is het voorgekomen dat soms binnen het college een drie-drie-scheiding ontstaat. Van de drie
P.v.d.A.-wethouders krijgt de raad dan in bloemrijke taal te horen waarom ze 180 graden onder
het voorstel zijn weggedraaid. Je mag tenminste aannemen dat men binnen het college wel een
standpunt heeft gehad, want daar werkt het niet volgens het systeem: "Ja, nee, geen mening". Voor
eigen aanzien lijkt het ons daarom beter om het kennelijk stilzwijgend verlaten principe van meerder
heids- en minderheidsstandpunten maar weer te gaan hanteren. Dat prefereren wij boven de harleki
nade die ons tot nu toe een paar keer is voorgeschoteld, al zullen wij het ongemakkelijk schuifelen
op de stoelen van het college bij zo'n ommezwaai binnen de gelederen missen.
Nu wij het toch over collegebeslissingen hebben, ons ontgaat de strekking van de beslissing van
het college dat belangstellenden, die grond willen kopen voor een te bouwen eigen woning in Cam-
minghaburen Haven-Noord, van de lijst van gegadigden mogen worden afgevoerd indien zij na 1 janu
ari 1974 al eens koper van een grondstuk binnen de gemeente voor dat zelfde doel zijn geweest. Wij
zijn hogelijk benieuwd naar de argumenten van het college. Wij willen immers een wijk met een
wervend karakter. Wie na 1973 buiten de stad heeft gebouwd en berouwvol vraagt om een plekje
grond in dit aardse paradijs, wordt niets in de weg gelegd. Wie echter als inwoner van onze gemeen
te dit geluk deelachtig wil worden, kan worden geweigerd. Bovendien geldt dan voor alle betrok
kenen dat zij, indien ze arts, tandarts, fysiotherapeut of verloskundige zijn, het beroep niet op het
terrein van de te bouwen woning mogen uitoefenen. Zo luidt de beslissing van 16 januari 1979. Deze
clausule mag pas vervallen als ondanks deze voorzorg het sociaal-medisch centrum niet tot stand komt.
Het is misschien wat ongenuanceerd, maar het lijkt wel op gedwongen winkelnering^ Wij zijn voor
een experiment gezondheidscentrum binnen deze wijk, maar om een experiment van de grond te tillen
door het inbouwen van handicaps, is ons te negatief. U dient ervoor te zorgen dat zo n centrum er op
tid staat en dat u, zo gauw er bewoners zijn, een arts, desnoods in afwachting van de realisering,
in een der huizen praktijk laat uitoefenen. Deze arts kan dan later de vrijwillig bij hem aangemelde
patiënten meenemen naar zijn praktijkruimte in dat gezondheidscentrum. Wat u echter voorstelt, is
kunstmatig het schaarstemiddel hanteren.
Als ik nu toekom aan mijn laatste onderwerp, dan ben ik mij ervan bewust vele zaken onbespro
ken te hebben gelaten. Er moet ons echter nog één ding van de lever. Zuiver formeel heeft de raad
niets te maken met de verdeling der werkzaamheden binnen het college. Toch willen wij opmerken
dat deze verdeling consequenties heeft gehad die men had moeten voorkomen. Had wethouder De
Vries in de vorige periode het beheer over sociale zaken, sport en recreatie en de hele welzijns-
winkel, nu is die derde winkel doorgeschoven naar wethouder De Pree en heeft wethouder De Vries
daarvoor in de plaats het lidmaatschap van het dagelijks bestuur van de Regio Leeuwarden terugge
kregen. Uit ervaring weet ik dat dit laatste nu niet bepaald een programma is dat twee dagen per
maand vult, omdat de Regio nog steeds in het stadium verkeert van een couveuze-kindje met Brand-
sma aan de pompen. Het is hoogst merkwaardig dat men geen kans heeft gezien om een zo belangrijke
post als een zetel in het dagelijks bestuur van het CEVAN - het Noordelijk automatiseringscentrum -
te behouden. Er is door het CEVAN met nadruk om gevraagd en als tweede deelnemende gemeente
in grootte heeft u geweigerd. Dit ondanks alle roerende woorden in het collegeprogram over auto
matisering en de gevolgen, over efficiëntie binnen de diensten en de afdelingen. U laat een stuk
bestuurlijke inbreng in een miljoenenbedrijf schieten, terwijl juist in de automatiseringswereld de
strijd tussen computer en mini-computer in alle hevigheid is ontbrand. Ook binnen uw eigen dien
sten wordt er aan die deur gemorreld. U hebt in onze ogen op een haast onvergeeflijke manier de
boot gemist om met een stuk bestuurlijke inbreng binnen het CEVAN de koers van dat centrum mee
te bepalen
Wij wensen u en de ambtenaren veel sterkte toe in de korte periode tot de volgende begrotings
zitting. Het betekent voor u allen veel werk dat op een kluit wordt samengebald. Zet daarom de
integrale beleidsplanning wat ons betreft maar op de spaarbrander, gooi uw energie in een wervend
voorzieningenbeleid en kijk daarbij niet op een centimeter goothoogte.
De Voorzitter schorst, om 15.30 uur, de vergadering voor de pauze.
De Voorzitter heropent, om 16.00 uur, de vergadering.
Mevrouw Van der Werf: Het is ruim een jaar geleden dat mijn fractiegenoot Piet van der Wal zijn
algemene beschouwing, die hij uitsprak namens de politieke groepering Axies, beëindigde met de
mededeling dat er op dat moment vergevorderde besprekingen gaande waren over een samenwerkings
verband van links-progressieve partijen en groeperingen, dat de functie die Axies acht jaar lang in
deze raad vervulde moest overnemen voor de volgende zittingsperiode. Nu, dit samenwerkingsver-
