4
dringt er bij de regering en het parlement op aan:
- stappen te ondernemen welke bijdragen tot het kernwapenvrij maken van
Europa, waarbij eenzijdige Nederlandse stappen genomen dienen te wor
den
De motie is mede-ondertekend door de heer Meijerhof.
Deze begrotingszitting is de laatste in de zittingsperiode van deze raad. Het lijkt mij goed om bij
het bespreken van wat nog allemaal gedaan moet worden of moet worden verbeterd, ook eens te kijken
naar wat is bereikt. Enige tijd terug hebben wij hier een aanzet tot een beleidsplan voor de politie be
handeld. Landelijk komen meer taken de politie betreffende op gang. Men is bereid eigen functioneren
ter discussie te stellen. De politievakbond heeft een congres georganiseerd, waarbij een opening werd
gemaakt naar bespreekbaarheid van angst bij het werk op straat en binnen het apparaat. Erkennen dat
men soms letterlijk om conflicten heenrijdt en dat een en ander dan weer niet bespreekbaar is binnen de
dienst, is beter dan het toedekken van dit soort zaken. De erkenning van angst is een bevestiging van
het gelukkige feit dat bij de politie gewone mensen werken. Dat moet zo blijven. Langzaamaan is ook
het idee gegroeid dat problemen met betrekking tot het handhaven van de openbare orde niet worden
opgelost met uitbreiding van de sterkte van de politie. Daarbij zou geen eind in zicht zijn. Het meer
dere geld, dat op het Ministerie van Binnenlandse Zaken beschikbaar is, zal gebruikt moeten worden
voor een landelijk drugsbestrijdingsbeleid en voor crisisinterventie. Minister Van Thijn heeft meege
deeld dat het idee van een provinciale politie van de baan is.
Wij hebben dit jaar ook de Nota op de stadsvernieuwing behandeld. Er zit schot in de invulling van
gaten in de binnenstad. Het gebied Perkstraat/voormalige Handelsdrukkerij en de Sacramentsstraat zijn
weer bewoond. Er zijn woningen gerestaureerd in de Kerkstraat, terwijl men daar ook mee bezig is inde
Speelmansstraat, de Bonte Papesteeg, de Westerplantage, de Oosterkade, de Monnikemuurstraat, de
Nieuwe Buren, Camstraburen en Hollanderhof/Simon de Vliegerstraat. Voor Achter de Grote Kerk,
Groeneweg en de Speulstra-panden staan plannen op stapel, terwijl er schot zit in de plannen Huizum-
Dorp en Huizum-Bornia. Moeilijke punten blijven Vijzelblok, Gemeentewerf, herbouw wand Oldegali-
leën, pakhuis Rusland en pakhuizen Westerkade.
De woningbouw in Camminghaburen gaat gestaag door. Er kan worden ingespeeld op de vraag naar
kleinere woningen voor een- en tweepersoonshuishoudens. In meer dan één deelgebied is overgestapt
van koop- naar huurwoningen. Het is nog afwachten of kleine gezinnen belangstelling hebben voorde
woningen in Camminghaburen. Tot nu toe is het ons gelukt om de grondexploitatie in dit gebied sluitend
te houden door verdichting van de woningbouw toe te passen. Wanneer in de toekomst bij de ontwikke
ling van het zuidelijk deel de tendens van weinig koopwoningen zich zou doorzetten en de daar geplan
de dure sector niet te realiseren is, dan kunnen de exploitatieverliezen daar wellicht niet worden opge
vangen met verdichting alleen. Over dit op ons afkomende probleem moet tijdig worden gepraat. Het is
een voordeel dat Leeuwarden is aangewezen als proefgemeente voor een gedecentraliseerd woningbouw
beleid met budgetafspraken. Er kan in de komende jaren met dat systeem vast ervaring worden opgedaan,
Het college verdient alle lof voor dit behaalde buitenkansje.
Ten behoeve van het volkshuisvestingsbeleid is de Nota knelpunten opgesteld. Deze nota wordt mo
menteel in de commissies besproken en komt naar verwachting in februari in de raad aan de orde. Een
korte conclusie: er is behoefte aan drie- en vierkamerwoningen en aan woningen voor mensen die hier
tijdelijk een opleiding volgen. Een en ander tegen niet te hoge huren. De corporaties hebben de be
reidheid getoond om in te spelen op de woningnood onder studerenden en andere starters. Zij zijn bereid
gezinsflats door middel van kleine veranderingen geschikt te maken voor zelfstandige bewoning door
twee of drie studenten.
Vorig jaar is bij de begrotingsbehandeling aangedrongen op een evaluatie van het parkeerbeleid.
Het is ook bij de behandeling van het distributie-planologisch onderzoek weer aan de orde geweest. Wij
zijn van mening dat die evaluatie komend jaar snel moet plaatsvinden. De parkeerdruk op de gebieden
tegen de binnenstad aan is te groot.
Met de aanleg van fietsroutes door de stad is gestart. Vooral de vrijliggende fietspaden in met name
de Schrans maken een eind aan veel gevaarlijke situaties voor de fietsers. Het beleid wordt zichtbaar.
Ik krijg zojuist van enkele fractiegenoten het verzoek om nog te zeggen dat de fietspaden sneeuwvrij
moeten worden gemaakt. Hiermee moet niet worden gewacht tot alle autoroutes schoon zijn.
Ik stap nu over naar het onderwijs. Met de in mei van dit jaar verschenen Nota integratie openbaar
kleuter- en lager onderwijs en het in oktober j.l. aan de lagere- en kleuterscholen aangeboden struc
tuurschoolwerkplan, zijn twee belangrijke stappen gezet op de weg naar realisatie van de basisschool in
1985. Een innovatienota basisschool zal nog volgen. Met name door het onderwijzend personeel zal, in
samenwerking met de ouders, nog veel werk moeten worden verzet. De laatste jaren is aan de vernieu
wing van het kleuteronderwijs en het lager onderwijs naar de basisschool in het onderwijsbeleid een dui
delijke prioriteit verleend. Wij zijn van oordeel dat de komende jaren de prioriteit meer bij het voort
gezet onderwijs zal moeten liggen. De na 1983 te verwachten daling van het aantal leerlingen in het
voortgezet onderwijs zal tot een herschikking nopen. Deze herschikking zal volgens ons tevens gericht
moeten zijn op een integratie van de eerste leerjaren van het voortgezet onderwijs. Verondersteld mag
worden dat het bekend is dat wij voorstanders zijn van een middenschoolWij vertrouwen er op dat bin
nen nietal te lange termijn de regering en de Kamers hierover duidelijke uitspraken doen. Hierop kan
dan een locaal beleid worden gebouwd. Wij hebben met instemming kennis genomen van de in afdeling
VI verstrekte mededeling dat het college - in aansluiting op een terzake verzonden brief van gedepu
teerde staten - bij de staatssecretaris de stichtingsmogelijkheid van een HEAO (in scholengemeenschap
met de HTS) zal bepleiten. Wij zijn van oordeel dat Leeuwarden recht heeft op deze HEAO. Vlak na de
inwerkingtreding van de Wet op het voortgezet onderwijs in 1968 zijn de eerste aanvragen ingediend
door de gemeente, door het HTS-bestuur en door de christelijke vereniging voor EAO en AVO. Deze
drie aanvragen zijn later door één aanvraag - een aanvraag van het HTS-bestuur - vervangen. Staatsse
cretaris Klein heeft naar aanleiding van deze aanvraag aan de HTS toestemming verleend tot het stich
ten van een afdeling Bedrijfseconomie, welke afdeling zou kunnen uitgroeien tot een HEAO. Thans
dient volgens ons deze HEAO er te komen. Het zenden van genoemde brief is akkoord, maar daar moet
I het niet bij blijven. Wij vragen het college daarom op dit punt alert te blijven. Het is onnodig te zeg
gen dat de mededeling van minister Van Kemenade op 29 november 1981 dat de uitbreiding van het ho
ger onderwijs in 1983 zal kunnen plaatsvinden, ons bijzonder verheugt. Er moet een beleid van de grond
komen voor onderwijs aan anderstaligen. Enige tijd geleden zijn daartoe twee werkgroepen ingesteld.
Ons inziens moet achter dit beleid enige vaart worden gezet.
Het gemeentelijk emancipatiebeleid zal gericht moeten zijn op het opheffen van ongelijke machts
verhoudingen en bestaande rolpatronen tussen mannen en vrouwen. Een en ander zal inhouden dat er
voorwaarden geschapen moeten worden om de achterstand, die vrouwen op bijna alle terreinen van de
samenleving hebben, op te heffen. Ook op gemeentelijk niveau moet hieraan een hogere prioriteit ge
geven worden. Wij constateren dat op dit terrein een eerste aanzet is gegeven. Van de uitvoering van
een aantal beleidsmaatregelen is echter nog weinig terecht gekomen. Zolang er geen reële kans is op
ambtelijke ondersteuning van de in te stellen emancipatiecommissie, zal het beleid op de andere nog te
ontwikkelen beleidsterreinen, zoals onderwijs, ruimtelijke ordening, voorlichting, enz., niet aange
pakt kunnen worden. Met name in deze tijd van economische teruggang en bezuinigingen dreigen vrou
wen hiervan onevenredig de dupe te worden. Wij hoeven daarvoor maar te kijken naar de werkloos—
heidscijfers. Wij zullen ervoor moeten waken dat deze tendens niet doorzet!
Ik stap over naar het sportbeleid. Het plan Kalverdijkje is bijna ingevuld. Alle clubs zijn nu wel
redelijk gehuisvest, hetgeen ook het geval is op de Hemrik. Door de bezuinigingen zal het gebied t
Vierhuis nog wel een aantal jaren blijven liggen. Wij zijn van mening dat de gemeente zich niet steeds
op meer kosten moet laten jagen door de steeds hoger opgeschroefde eisen van de sportbonden. Enkele
grote steden hebben voor de recreatiesport in bestaande sportparken of op buitenterreinen, zoals onze
Groene Ster, eenvoudige voorzieningen getroffen voor de golfsport, los van de bestaande clubs. Van de
voorzieningen kan gebruik worden gemaakt tegen dagtarief. Bij een ombuiging van georganiseerde naar
recreatieve sport lijken deze initiatieven het bekijken waard.
Dit najaar is de nieuwe accommodatie voor het Vliet aan de Zuidergrachtswal geopend. Hierdoor
kwam meer ruimte beschikbaar voor de categorie jeugd die het Vliet bezoekt. Er zijn alarmerende be
richten in de krant geweest over de financiële toestand bij het jongerencentrum Hippo. Misschien kan
de wethouder daarover straks iets zeggen.
In het op stapel staande plan voor de extramurale gezondheidszorg zal worden gepoogd een samen
hangend beleid te formuleren met de financiële consequenties dienaangaande. Wij menen dat het reali
seren van een wijkgezondheidscentrum in Camminghaburen zeer goed past binnen de doelstelling van dit
plan. Een dergelijk centrum geeft de mogelijkheid van het bieden van een samenhangend pakket eerste
lijns gezondheidszorgvoorzieningen met invloed van de gebruikers op die zorg.
Ten aanzien van het bejaardenbeleid weten wij dat het aantal bejaarden nog zal toenemen. Op de
ze toename moeten wij inspelen met een beleid dat gericht is op integratie van de intra- en extramurale
voorzieningen. Gedacht kan daarbij worden aan dagverpleging/verzorging bij respectievelijk verpleeg-
en verzorgingstehuizen, zodat de noodzaak tot opname wordt uit- of afgesteld. Bij het verpleegtehuis
Triotel is men momenteel al aan het bouwen. Verder is het noodzakelijk dat er veel aandacht wordt be
steed aan aangepaste huisvesting in welke vorm dan ook.
Ik wil ook enkele kanttekeningen plaatsen bij het functioneren van de regioraad. Het samenwer
kingsorgaan Regio Friesland-Noord heeft na een periode van acht jaar de fase bereikt van een bestuur
lijk goed onderbouwd instituut. Het samenwerkingsorgaan stelt zich ten doel het bevorderen van een