16
In het besluit onder punt d. wordt gezegd dat onderzocht moet worden of er bezuinigd kan worden
op de stichtingskosten van nieuw te bouwen woningen. Landelijk is een commissie al jaren met deze
zaak bezig. Uit deze commissie heeft zich een dezer dagen de vertegenwoordiger van de Nationale Wo
ningraad teruggetrokken omdat men naar zijn mening maar wat aanleutert. Misschien is een dergelijk
onderzoek beter plaatselijk of regionaal te realiseren, het is in ieder geval de moeite van het proberen
waard.
In het besluit wordt ook de regionale woningmarkt genoemd. Natuurlijk zou het goed zijn om met
de regiogemeenten afspraken te maken over de toekomstige budgetten en te komen tot een regionaal
volkshuisvestingsplan. Ik ben daar echter niet zo optimistisch over. Laten wij ons eerst maar eens bepa
len tot de verdeling van de bevolkingsgroei zoals die wordt voorgestaan in het Streekplan Friesland.
De hear Bilker: Yn de ynlieding fan de Knelpuntennota Folkshüsfêsting wurdt fuort al steld dat
folkshüsfêsting yn de leste jierren sa njonkenlytsen in aparte beliedssektor wurden is. len en oar komt
troch ferskate untjouwingen mar benammen troch in yntegraasje mei romtlike oardering as it giet om
stedsfernijing en stedsutwreiding. De yndruk wurdt jun dat folkshusfêsting ek yn de takomst in hieltyd
wichtiger plak ynnimme sïl. Ut in oantekening fan it Ministearje fan Folkshusfêsting en Romtlike Oarde
ring fan novimber 1979 docht bygelyks bliken dat it winsklik is de folkshusfêsting yn de kommende jier
ren te desintralisearjen. De gemeenten sille hjirby in gruttere rol tapart krije. Der wie seis sprake fan
dat de gemeente Ljouwert ek gading makke om oanwiisd te wurden as eksperiminteargemeente foar de
troch de minister opstelde desintralisaasje. De minister wie dêrta yn begjinsel ree, mar wy hawwe sunt dy
tüd net folie mear fernommen. It tsjinoerstelde is wol te sjen: de oerheid bliuwt har drok dwaande hal
den mei it folkshüsfêstingsbelied. Romte foar eksperiminten skynt der net mear te wêzen. Wy fernimme
dochs graach it stanpunt fan b. en w. hjiroer. Wat tinkt it kolleezje te ündernimmen om it desintralisaas-
jetinken wer under de oandacht fan Den Haach te bringen? Dizze fraach bringt my by noch in oare
fraach. Under punt d. fan it beslut wurdt rept oer in gearwurking mei de gemeenten om Ljouwert hinne,
de regio dus. Is der al eat fan bekind op hokker wize men jin dizze gearwurking foarsteld? Foar it folks
husfêstingsbelied yn Ljouwert en de untjouwingen op de wenningmerk sil it sterk ofhingje fan wat der yn
dizze regiogemeenten oan untjouwingen binne. Tink derby allinne mar oan de anty-suburbanisaasje en
°an it yn tiden fan ekonomyske resesje weromgean fan de minsken nei de stéden wêroer wethalder Mie-
dema it jun by de behanneling fan in oar foorstel hie. Mocht it desintralisaasjetinken yn Ljouwert utfierd
wurde, is der dan foldwaande amtlike stipe? Op hokker wize kin de ofdieling Romtlike Oardering en
Folkshusfêsting foldwaande tarist wurde om in folkshusfêstingsplan op te setten en dat ek noch jierliks by
te stellen? De ofdieling Romtlike Oardering en Folkshusfêsting set hjir seis in fraachteken by en de of
dieling Finansjes freget har of hoe't wy us ien en oar finansieel foarstelle moatte. De gemeente hat no
ienris net alle ynstruminten yn 'e hus om de hiele folkshusfêstingsproblematyk op te lossen lykas in protte
minsken wol tinke. Dêrom sil it tige needsaaklik wêze dat troch dy desintralisaasje de gemeenten yn
gearwurking mei de regio en de provinsje middelen krije om sa organisatorysk en finansieel ta in ferant-
wurd folkshusfêstingsbelied te kommen.
By it trochnimmen fan de ferslaggen en it kommintaar op de Knelpuntennota Folkshusfêsting komme
twa aspekten düdlik nei foaren, nammentlik de taakstelling oangeande de groei fan de befolking en de
leechstan. Oer de ien persints befolkingsgroei seit us fraksje dat wy de taakstelling datoangeande oan-
halde moatte. De taakstelling oangeande de groei fan de befolking is net allinne in beliedsutgongspunt
foar de folkshusfêsting en de wenningbou, mar is yn it algemien in utgongspunt foar us gemeentlik be
lied. Mei dizze taakstelling bouwe wy Kamminghabuorren en sille wy utein mei Wiardabuorren. De
taakstelling hat ek te krijen mei it belied oangeande de wurkgelegenheid. Boppedat, mefrou Brandenburg
sei dat niis ek al, sille wy us halde moatte oan it utgongspunt datoangeande yn it Streekplan Fryslan. As
taakstelling fan it belied halde wy dat rjocht oerein.
Benammen de leechstan yn Kamminghabuorren wurdt nochal ris neamd. Dêroer is ferskil fan ynter-
pretaasje. De ekonomyske weromgong hat nochal mei de leechstan te krijen en troch under oaren de
hichte fan de hierprizen is yn in bepaalde kategory wenningen in gruttere leechstan. len en oar betsjut
dat der faak in tuskentiidse oanpassing komme moat, lykas wy winliken al dogge. In goede planning yn
de bou en yn de tiid is nedich.
In oar punt üt de ferslaggen dat nei us betinken omtinken hawwe moat is de husfêsting fan bysundere
groepen lykas de alderein, de alIinnesteanden en de jonge minsken. Yn de nijbou sil foldwaande rekken
halden wurde moatte mei it feit dat de alderein langer op har seis wenjen bliuwt, itjinge konsekwinsjes
hat foar de wenningbou. Ek jonge minsken, studinten meirekkene, hawwe harren eigen wenningbehoefte.
Wy wachtsje mei niget in oankundige rapport oer dizze groepen of en sille dêr dan wis op weromkomme.
Sa wachtsje wy ek mei belangstelling of wat it undersiik nei de sintrale registraasje en wenningta-
wizing opsmyt. It is no al düdlik dat dat undersiik nijsgjirrige konklüzjes sjen litte sil en dat it systeem
17
ferbettere wurde kin om sadwaande in bettere ofstimming fan fraach en oanbod te krijen.
In oar punt is de wenningkartoteek. Düdlik is dat de wenningkorporaasjes ferlet hawwe fan sa'n kar-
toteek. Us fraksje is tige foar in wenningkartoteek om sadwaande in better ynsjoch te krijen yn it wen-
ningbestan en dêrtroch de krekte persoan yn de krekte wenning te krijen en ek om wat trochsichtiger te
wurkjen.
In aspekt wat yn de takomst grutte soarch opleverje sil, de riedsbrief sprekt der ek al oer, is it grut
underhald en de renovaasje fan wenningen dy't nei de oarloch boud binne. len en oar sil in oanslach be-
tslutte op de bedriuwsreserves fan de korporaasjes en fan it Gemeentlik Wenningbedriuw. Wy sjogge dat
no al bygelyks mei Heechterp. Foar Heechterp sil dêroer doelmjittich ünderhannele wurde moatte mei it
ministearje. De nuvere ütspraken dêre jowe üs lykwols net folie hope op réalisaasje. Yn it totaal folks
husfêstingsbelied sil it grut underhald en de renovaasje neffens üs fraksje in wichtich ünderdiel wêze
moatte. Wy pleitsje der foar dat der yn Den Haach yn gearwurking mei de belanghawwenden net folie
tiid ferlern gean mei mei it ünderhanneljen. Byneed moat der in aparte wet of regeling komme, want it
cjiet hjir om problemen dy't no en grif aansens perfoarst gjin ütstel lije kinne. Wy hoopje dat it kolleezje
gau mei it ündersiik komt dêr't op side njoggen fan de riedsbrief oer praat wurdt.
De Knelpuntennota Folkshüsfêsting bringt üs suver yn de ferlieding om hiele skogingen te halden oer
hoe't it wol en hoe't it net moat mei de folkshüsfêsting. len en oar kin dan noch üntrochsichtiger wurde
dan it faaks al is. Yn elts gefal is üs fraksje fan betinken dat de Knelpuntennota Folkshüsfêsting in üt-
gongspunt is foar in fierder folkshüsfêstingsbelied. De fraksje is har der fan bewust dat dat belied hieltyd
en yntiids oanpast wurde moat oan de werklikheid dy't nochal ris feroaret. Sjoen de ekonomyske werom
gong en de finansiéle posysje fan üs gemeente sil it der yn de takomst net makliker op wurde. Yn feite is
de Knelpuntennota Folkshüsfêsting no al efterhelle. Folkshüsfêsting is nammentlik faak in ad hok belied
en sil dat ek bliuwe moatte. Mei dat gegeven yn de efterholle en wittende dat ik om wille fan de tiid
inkelde dingen lizze litten hawwe moat, stelt üs fraksje har efter it besiüt omskreaun yn de riedsbrief.
Mevrouw Van Dijk—van Terwisga: Wij hebben geconstateerd dat er nogal veel tijd is verlopen tussen
het verschijnen van de Knelpuntennota Volkshuisvesting van het onderzoekbureau Research Instituut Ge
bouwde Omgeving (RIGO) en de behandeling van deze nota thans in de gemeenteraad. Het tijdsschema
dat op pagina 143 van de Knelpuntennota Volkshuisvesting bij de conclusies voor He besluitvorming
wordt gegeven is met ongeveer één en een kwart jaar overschreden. Bij de raadpleging van de ter visie
gelegde stukken hebben wij gezien dat diverse commissies, het Platform Een- en tweepersoonshuishou
dens (PEL) en de woningcorporaties reeds eind 1981, in november en in december, nogal wat vraagtekens
hebben gezet bij deze nota, vooral bij het punt over de taakstelling bevolkingsgroei en het volkshuis
vestingsbeleid. De raadsbrief tenslotte van één juli 1982 is vooral een reactie op de punten waarin men
het niet eens is met de Knelpuntennota Volkshuisvesting. Is onze indruk juist dat men wel wat twijfelt
aan de realiteitswaarde van deze knelpuntennota en dat men vindt dat de eigen dienst, die nu wel gege
vens moest verschaffen, de ontwikkeling van het volkshuisvestingsplan met de activiteiten die erbij ho
ren eigenlijk zou moeten opzetten met deze nota als uitgangspunt? Kan men de personele en de financi
ële consequenties van deze werkzaamheden al overzien? Kan het college reeds enige aanwijzing geven
wanneer de decentralisatie van het volkshuisvestingsbeleid, de daarmee verband houdende meerjarenpro-
grammering en de op deze programmering gegronde budgetafspraken door het ministerie worden inge
voerd zodat men daar dan tijdig op in kan spelen?
Het volkshuisvestingsbeleid moet niet uitsluitend gericht zijn op wat het college op bladzijde twee
van de raadsbrief "de zwakke bewonersgroepennoemt. Ook gezinnen en een- en tweepersoonshuishou
dens in de middeninkomensgroepen zullen zeker streven naar het vinden van adequate woonruimte. Som
migen van hen zullen om bepaalde redenen liever willen huren, anderen zullen om bepaalde redenen
liever willen kopen. Wij vinden dat er aan deze wensen op een zo vrij mogelijke markt moet worden te
gemoetgekomen. Het eigen woningbezit moet niet worden tegengewerkt. Ook in de nieuwbouwgebieden
moeten in de komende jaren voldoende koopwoningen voor de vraag beschikbaar zijn.
Het college spreekt bij retouremigratie vooral over de kinderen van hen die als jonge gezinnen des
tijds naar de omliggende dorpen zijn verhuisd, de zogenaamde suburbanisatie. Wij echter denken ook aan
gezinnen die vanwege de hogere vervoerskosten en de stedelijke voorzieningen op het gebied van on
derwijs - dit speelt vooral als de kinderen wat groter worden - en cultuur enzovoorts weer terug willen
komen naar de stad. Voor deze gezinnen zou toch ook een wervend beleid in Camminghaburen moeten
worden gevoerd? Daarvoor heeft men niet alleen kleine woningen nodig maar ook wel wat grotere. Ver
der denken wij ook aan het aantrekken van nieuwe werkgelegenheid en aan de spreiding van werk. Voor
deze werkers en hun gezinnen zullen er toch ook woningen in oudere en in nieuwere wijken moeten
zijn, die wat groter zijn dan woningen met twee of drie kamers. Zou bovendien het financiële draagvlak
van de gemeente niet kunnen worden bevorderd door het volkshuisvestingsbeleid wat meer op deze ge
zinnen te richten?
