24
ons zou moeten rapporteren over datgene wat wij zouden moeten doen om bij volgende incidenten de
zaak beter in de hand te kunnen houden. In deze werkgroep zaten verschillende deskundigen van onder
meer de Dienst Openbare Werken, de Dienst voor Sport en Recreatie, de secretarie, het bestuur van
Cambuur en de politie. Deze deskundigen hebben zich beraden over de vraag wat wij in en rondom het
Cambuurstadion zouden moeten doen om de zaak beter te kunnen beheersen. Ik moet hierbij vooropstel
len dat ik mij geen enkele illusie maak - de raad moet dat ook niet doen - dat wij zodanige maatrege
len kunnen treffen dat wij van wat dan ook in de toekomst gevrijwaard zullen zijn. Dat is uitgesloten.
Wij kunnen elke keer weer voor situaties komen te staan die van tevoren nooit zijn te voorzien.
Enkele sprekers hebben gevraagd welke maatregelen er buiten het stadion worden getroffen. Ik zou
niet weten wat voor rapport wij daarover moeten opmaken. Als de sprekers mij daarvoor suggesties kun
nen geven, dan ben ik en is de politie daar erg dankbaar voor. Het enige wat wij kunnen doen is te
trachten vanaf het spoorstation groepen, om een vriendelijk woord te gebruiken, die zich naar Leeuwar
den bewegen om hier iets moois mee te maken geordend in het hok te krijgen. Dat hebben wij de vorige
keer ook gedaan, maar dat is toen niet vlekkeloos verlopen. Ook daarvan hebben wij echter geleerd.
Als de dames en heren een en ander echter niet believen, dan staan wij er naast. Tot dusverre heeft de
praktijk uitgewezen dat dit soort groepen zich doen laten vervoeren in speciale treinen en in speciale
bussen. Zolang de groepen dat accepteren kunnen wij erop inspelen. Vanaf het moment dat de groepen
zich anders opstellen en in kleine groepjes op de stad afkomen, zullen wij ons opnieuw op de situatie
moeten beraden. Ik kan de raad geen enkele suggestie doen hoe wij dat dan zouden moeten aanpakken.
Wij zullen in de toekomst wel de grootste moeite hebben om mensen vanaf het station naar het sta
dion te vervoeren, want de FRAM heeft ondertussen kenbaar gemaakt - op het moment dat het rapport
klaar was wist men deze opstelling van de FRAM nog niet -dat men alleen wil rijden wanneer de ge
meente Leeuwarden aan twee voorwaarden voldoet. De eerste voorwaarde is het geven van garanties
voor voldoende beveiliging van de chauffeurs. Een en ander hebben wij de vorige keer gedaan en dat
zullen wij ook in de toekomst moeten doen. De tweede voorwaarde is dat wij moeten verklaren dat wij
alle schade die uit dat vervoer voortvloeit betalen. Ik weet niet welk krediet wij daarvoor moeten aan
spreken, maar het is wel zo dat de FRAM niet weer rijdt als wij niet aan deze voorwaarden voldoen
Het gaat om een heel moeilijke beslissing, want wij staan voor de keuze öf de meute door Leeuwarden
te laten wandelen en een spoor te laten trekken tot men bij het stadion is bf het financiële risico lopen
en daar geld aan wagen. Wij zullen nog een gesprek voeren met de FRAM - wij zijn ook nog niet uitge
praat -, maar het lijkt er op dat het deze kant opgaat, hetgeen al een onvoorziene en niet prettige si
tuatie is die ons nog wel eens wat geld kan gaan kosten.
Ik krijg de indruk dat de raad denkt dat er geheime rapporten zijn. Het rapport heeft zich op twee
punten geconcentreerd. Het veruit belangrijkste punt is wat er in en rondom het stadion moet gebeuren
om de zaak, indien enigszins mogelijk, redelijk in de hand te kunnen houden. Ik heb de vorige keer al
uiteengezet dat wij ons voor elke wedstrijd heel ernstig zullen beraden op de vraag of wij bijzondere
maatregelen moeten treffen en zo ja, welke. Wij zullen dan elke keer moeten inspelen op de informatie
die wij krijgen van de bezoekende club, van de politie van de gemeente van die club en van het be
stuur van de bezoekende voetbalclub. Het gaat echter wel om een inschatting. Wij hadden voor de
wedstrijd voor zaterdag jl. ook maatregelen genomen, maar toen is de wedstrijd niet doorgegaan. Ik kan
de raad bij dezen echter zeggen dat wij de nodige maatregelen hadden genomen om de simpele reden
dat wij ons, nadat de vorige keer de Cambuurbus beschadigd uit Dordrecht was gekomen, toch wel enige
zorgen maakten dat men wellicht tegenacties zou gaan ondernemen. Ik noem even dit feit als voorbeeld
opdat men weet dat wij ook dit soort zaken incalculeren. Of wij de situatie elke keer goed inschatten
weet ik niet, wij doen ons best. Een van de dingen die wij hebben afgesproken is dat wij voor elke
wedstrijd, waarvan wij menen te moeten signaleren dat er iets extra's moet gebeuren, een draaiboek op
stellen. Er gaan dan enkele deskundigen om de tafel zitten die een draaiboek opstellen waarin staat
welke speciale maatregelen wij moeten nemen om eventualiteiten zo goed als mogelijk het hoofd te
kunnen bieden. Ik weet niet wat ik hier meer van kan en moet zeggen, want bij elke wedstrijd is de si
tuatie weer anders. Eén ding staat vast, namelijk dat er van een onvoorstelbare handicap sprake is wan
neer het Cambuurstadion blijft zoals het is.
De werkgroep die is ingesteld heeft een bezoek gebracht aan andere stadions in den lande. Daarbij
is gebleken dat het Cambuurstadion er nogal uitspringt als een open stadion. Er zijn nauwelijks of geen
afscheidingen, wat een grote handicap is om de zaak redelijk in de hand te kunnen houden. Wij hebben
bij het verder nagaan van deze zaak rekening gehouden met een in oktober 1981 door de KNVB uitge
bracht rapport van de Commissie Veiligheid Voetbal bezoek. Uit een in 1980 gehouden enquête is geble
ken dat praktisch overal de hoogste prioriteit wordt toegekend aan vakafscheidingen om de toestand in
het stadion redelijk in de hand te kunnen houden. Vakafscheiding is in ons stadion niet of nauwelijks
aanwezig, daar moeten wij dus gedwongen op inspelen. Mede door de open structuur van dit stadion
25
zijn wij ook gedwongen om vrij aanzienlijke hoeveelheden hekwerk aan te brengen. Dit hekwerk moet
tevens worden aangebracht om een redelijk veilige toegangsweg voor anderen naar de openbare weg te
kunnen afschermen. Bepaalde oppervlakten in het stadion zullen met een vaste laag moeten worden be
dekt, daar de bestaande terreinbedekking gemakkelijk als grondstof voor projectielen kan worden ge
hanteerd. Ik kan de raad ook de verzekering geven dat deskundigen mij bezworen hebben dat er meer
vastgemaakt moet worden, maar wij hebben de commissie de opdracht gegeven met de benen op de grond
te blijven staan. Het geld dat wij hier moeten uitgeven vinden wij zonde en wij zoeken naar een com
promis om de meest noodzakelijke zaken uit te voeren. Wij streven er echter niet naar om zulke maatre
gelen te nemen dat wij kunnen zeggen dat ons dan vrij zeker niets meer zal gebeuren, want dan zullen
er andere dingen moeten komen. Hele gedeelten van het stadion zullen dan misschien veranderd moeten
worden. Ik geef u te raden wat dat kost, maar misschien kan een volgende werkgroep dat dan eens een
keer voor de raad op papier zetten. Ik kan de raad de verzekering geven dan met gans andere bedragen
dan 188.800,te worden geconfronteerd. Wij hebben uitsluitend gezocht naar zodanige maatregelen
dat wij kunnen aannemen dat wij de zaak met in te zetten politie redelijk zullen kunnen beheersen.
Voorgesteld en gevraagd wordt het voorstel terug te verwijzen. Dat moet ik de raad wel ernstig
ontraden. Ik verzeker de raad dat ik de werkgroep onvoorstelbaar op de huid heb gezeten om ervoor te
zorgen dat het rapport in februari klaar kwam. De raad weet namelijk net zo goed als ik, althans ik
neem aan dat men goed met de voetbalsport op de hoogte is, dat Cambuur een redelijke kans maakt om
na het seizoen nog een tijdje door te moeten spelen in wedstrijden waarbij nogal wat op het spel staat.
Het is de hoogste tijd om te starten, want anders staat één ding vast, namelijk dat de voorzieningen die
op dit ogenblik zijn uitgebroed door de werkgroep, waarin alle deskundigen zaten die erbij betrokken
zouden moeten worden, niet klaar zijn. Uit de informatie waarover ik beschik blijkt dat de situatie niet
redelijk in de hand te houden is door de manier waarop het stadion is ingericht. Wij gaan ervan uit, dat
baseren wij op ervaringen elders, dat wij de mensen op een redelijke manier op een bepaalde plaats
kunnen krijgen, dat deze mensen hun kaartje betalen en dat ze misschien ook nog kunnen juichen wan
neer hun favorieten een doelpunt maken. Deze bijzaken gaan wij ook incalculeren. Door de te treffen
voorzieningen mogen wij in redelijkheid aannemen dat de politie de zaak in handen kan houden.
Als u mij vraagt of deze maatregelen afdoende zijn, dan zeg ik zonder meer: nee. De groep des
kundigen heeft gezegd wat er moet gebeuren en heeft minimale eisen gesteld om het het politiepersoneel
mogelijk te kunnen maken op te treden.
Op één aspect kan ik geen antwoord geven. Als een "deskundige" in de Commissie voor de Dienst
voor Sport en Recreatie zegt dat hetgeen de deskundigen van de werkgroep hebben voorgesteld goedko
per kan, dan lijkt het mij erg zinnig dat wij een en ander in de Commissie voor Openbare Werken aan
de orde stellen en dat deskundigen van de werkgroep daarin nog eens uitleggen hoe men aan de kosten
voor deze voorzieningen komt. Als hetgeen de werkgroep heeft voorgesteld geen 188.800,hoeft te
kosten maar misschien 160.000,-- of 140.000,-- - ik heb dat verhaal ook gehoord maar ik kan dat
niet beoordelen -, dan moet dat altijd gebeuren. Laat de Commissie voor Openbare Werken maar na
gaan of de voorgestelde maatregelen goedkoper kunnen worden uitgevoerd.
Ik vraag de raad met klem om achter het voorstel te gaan staan en de maatregelen niet uit te stel
len, want, dames en heren, dat zeg ik met grote nadruk, dat is onverantwoord. Ik vind het jammer dat
deze zaken niet beter zijn uitgekauwd. In de Commissie voor de Openbare Orde heb ik deze materie
even aan de orde gesteld. Ik heb daarin ook gezegd dat het hier om een nogal technische zaak gaat en
de commissie de vraag voorgelegd of wij daarin moeten duiken of dat wij dat maar aan anderen zullen
overlaten. De Commissie voor de Openbare Orde is daar niet voor, die mag ervan uitgaan dat deskundi
gen met voorstellen komen waarin de openbare orde redelijk kan worden gehandhaafd. Op dat moment
was de Commissie voor de Openbare Orde het er ook mee eens dat andere commissies zich over deze
materie zouden buigen. Ik vind het enorm jammer dat het zo is gelopen want dat had niet moeten ge
beuren, maar daar kan ik verder ook niets aan doen. Nogmaals, ik vraag de raad met klem het voorstel
te aanvaardenWethouder Geerts zal de voorgestelde maatregelen nog een keer in de Commissie voor
Openbare Werken aan de orde stellen om de technische kanten ervan te bekijken. De mensen die aan de
voorgestelde maatregelen hebben meegewerkt kunnen in die commissie dan zelf tekst en uitleg geven.
Het voorstel hoeft niet aangehouden te worden en moet ook niet aangehouden worden vanwege het feit
dat bepaalde dingen misschien goedkoper kunnen. Ik moet dat nogmaals met veel klem zeggen, want, ik
vind het rot om het te moeten zeggen, de verantwoordelijkheid ligt dan bij de raad en niet meer bij mij.
De heer Meijertiof: De deskundigheid van de werkgroep heb ik niet in twijfel willen trekken. De
handicap van de werkgroep was evenwel dat men met beide benen op de grond moest blijven staan, met
andere woorden de maatregelen mogen niet teveel geld kosten.
Het hek dat bijvoorbeeld bij de zuidtribune aan de westkant is geplaatst kan beter aan de oostkant