g
65
Verslag van de handelingen van de Gemeenteraad van Leeuwarden van dinsdag, 20 december 1983.
64
instemming tot stand zijn gebracht en waar we als burgers overwegend veel mogelijkheden
aan hebben ontleend om ons wel te bevinden. Om het even of het nu gihg om een gratis open
bare leeszaal, een gekoppelde uitkering of het schoolzwemmen.
Binnen het CDA zijn soms enige nostalgische trekken merkbaar wanneer men, tegenover
de verzorgingsstaat, de verzorgingsmaatschappij stelt. Het beeld doemt op van mensen die
elkaar over de heg het ontbrekende tuingereedschap toesteken, de was voor de zieke buur
man doen, met elkaar het wijkgebouw opknappen en eikaars kinderen van school halen.
Het is een aantrekkelijk beeld - ik woon zelf in zo'n dorp - en waar het (nog) werkt moet
men er zuinig op zijn. Maar het is een beeld van een samenleving die voor velen helemaal niet
bestaat. Het is het beeld van het verloren dorp waarbij men overigens de harde kanten die
aan zo'n dorps- of buurtsamenleving zitten, over het hoofd ziet. Men moet er als CDA'ers
voor oppassen een verzorgingsstructuur voor de maatschappij te ontwerpen die voornamelijk
geïnspireerd is op een maatschappelijke werkelijkheid die misschien voor vele CDA'ers wèl,
maar voor de maatschappij als geheel geen feit is.
Wanneer men er op wijst dat de "staat" niet het belangrijkste verband is waarin men leeft,
maar dat gezin, kerk en bedrijf dat evenzeer zijn, wat moet een onkerkelijke, werkloze vrij
gezel met die filosofie? Als de solidariteit zo belangrijk is en de overheid ook het schild niet
tevergeefs draagtwat is er dan eigenlijk op tegen om die solidariteit via de overheid gestalte
te geven?"
De Voorzitter: Ik zou willen overgaan tot schorsing. Ik stel voor om weer te beginnen
om 19. 30 uur.
De heer Bijkersma: Even een punt van orde, mijnheer de voorzitter. In deze raad is het
gewoonte dat een aantal mensen gezamenlijk gaat eten. Is het mogelijk om om 20.00 uur te
beginnen?
De Voorzitter: Ja, dan kunt u wat meer eten! Laten wij er maar 20.00 uur van maken.
De Voorzitter schorst, om 17.55 uur, de vergadering tot 20.00 uur.
RAADSVERGADERING van dinsdag, 20 december 1983, aanvang 20.00 uur.
(vervolg van de vergadering van 19 december 1983 en de middagvergadering van 20 december 1983)
Aanwezig 35 leden.
PvdA
CDA
VVD
PAL
D '66
de dames E. Brandenburg-Sjoerdsma, H.J. de Haan-Laagland, A. Jongedijk-
Welles, G. Visscher-BouwerJ.G. Vlietstra en T. Wielinga-Graansma en de
heren P. Bron, ir. C.G.H. Geerts (weth.), J.F. Janssen, ir. G.A. Kessler
(weth.), H. Meijerhof, J. Schagen, ir. J.A.F.A. Timmermans en Gde
Vries (weth.
de heren T.A. Boelens, D.E. Heere (weth.), H. Jansma, C. de Jong,
W. Miedema (weth.), mr. H.S. Pruiksma, N. Sterk, P.J. Sijbesma en
L. Visser.
mevrouw M.A. van Dijk-van Terwisga en de heren J. de Beer, R. Burg,
J.R. Bijkersma, H. Dubbelboer en J.A.H. IJestra.
mevrouw J. van der Werf en de heren J.D. Niemeijer, S.F. Siemonsma en
P.D. van der Wal.
mevrouw J. de Jong.
GPV/RPF/SGP de heer J. Buurman.
Afwezig: de heer H. ten Hoeve (PvdA) en mevrouw A. Willemsma-de Jong (CDA).
Voorzitter: de heer mr. G.J. te Loo, burgemeester.
Secretaris: de heer mr. W.J.G. Reumer.
Voorts zijn aanwezig: de heren G.J.P. van den Berg, hoofd van de afdeling Welzijn,
P. de Boer, hoofd van de afdeling Financiën en Belastingen, drs. A.J. Burger, ambtenaar
van de afdeling Financiën en Belastingen, H. Flinterman, hoofd van de afdeling Ruimtelijke
Ordening en Volkshuisvesting, mr. W.L. van Harinxma thoe Slooten, hoofd van de afdeling
Kabinet en Algemene Zaken, mr. H.A. Lassche, adjunct-secretaris, en drs. H. Sikkema,
hoofd van de afdeling Economische Zaken, Beleidsplanning en Organisatie.
Punt la (vervolg).
De Voorzitter: Ik heropen de vergadering. Het woord is aan de heer Bijkersma.
De heer Bijkersma: Mijnheer de voorzitter, in uw antwoord op de algemene beschouwingen
die de fractievoorzitters gisteren hebben gehouden bent u begonnen met te stellen wat uw
idee is over democratie. U hebt gezegd dat democratie het principe is van geestelijke vrijheid
voor iedereen. Denken wat je zelf denkt en zo je eigen instelling beleven als je dat wilt.
Iedereen in deze raad zal deze woorden van u, mijnheer de voorzitter, van ganser harte
onderschrijven. Iets anders is, en dat kom ik in de maatschappij vandaag vaak tegen, dat woorden
wel worden onderschreven, maar dat het moeilijk is die te beleven in de richting van een ander.
Vaak is het zo dat men zijn eigen vrijheid wil beleven en dat men verwacht dat die eigen vrij
heid ook door een ander geaccepteerd wordt. Daar heeft men recht op, maar als die ander
dan datgene naar voren brengt waarvan hij denkt dat dat juist is - dus ook vrijheid -, dan
wordt dat vaak in twijfel getrokken. Ik kom daar straks nog wel op terug, maar dit is een
eerste reactie op uw woorden, mijnheer de voorzitter, die naar mijn gevoel zeer zinnig waren
bij deze beschouwingen.
Mijnheer de voorzitter, u bent ingegaan op de opmerkingen die gisteren naar voren zijn
gebracht. U heeft gezegd dat Leeuwarden niet door het rijk moet worden afgescheept met
de kwalificatie "concentratiekern", want er is meer noodzakelijk, en dat de gisteren ingedien
de motie als een ondersteuning van uw beleid wordt gezien. Daar heeft u gelijk in en daar
heeft u recht op. Volgens mij is de hele raad deze mening toegedaan. Ik heb gisteren aan het
eind van mijn beschouwingen gezegd dat wij deze motie van ganser harte ondersteunen, maar
dat het niet zo moet zijn dat wij denken dat die motie alleen voldoende is. Mijn fractie dringt
er ten aanzien van alle facetten altijd op aan dat wij zelf ook een aantal zaken naar voren
moeten brengen en een aantal zaken en initiatieven moeten uitvoeren om het beleid te stimu
leren. Niet alleen de regering moet ervan worden overtuigd dat zij wat dat betreft een taak
