De heer De Vries (weth.Ik blijf erbij dat - dat bevestigt de heer Meerdink ook - de
evaluatiepunten over vijf jaar anders kunnen zijn dan op dit moment. Als je evalueert dan
doe je dat ten aanzien van alle beleidspunten die van belang zijn voor het functioneren van
de stuurgroep naar het GCO toe en ten aanzien van de wijze waarop de schoolbegeleiding in
Leeuwarden in deze vijf jaar in de praktijk heeft gefunctioneerd. Het lijkt mij een heel nor
male zaak dat wij met elkaar afspreken dat de punten waarover in de onderhandelingen uit
voerig is overlegd stuk voor stuk onderdeel uitmaken van het evaluatieproces. De stuur
groep en het college zullen over vijf jaar met elkaar bestek moeten opmaken over de zaken
die dan ook nog aandacht moeten krijgen. In principe bestaat daar geen enkel bezwaar te
gen, maar ik denk niet dat wij een en ander contractueel moeten regelen. Wij kunnen gewoon
zeggen dat er over vijf jaar ten aanzien van alle beleidsaspecten rond het functioneren over
en weer een grondig onderzoek plaatsvindt. Over de wijze waarop dat moet plaatsvinden
kunnen het GCO en de gemeente Leeuwarden over vier jaar met elkaar afspraken maken.
Z.h.st. wordt besloten overeenkomstig het voorstel van b. en w.
Punten 28, 29 en 30 (bijlagen nrs. 54, 53 en 57).
Z.h.st. wordt besloten overeenkomstig de voorstellen van b. en w.
Punt 31 (bijlage nr. 76).
De Voorzitter: Dit punt luidt: Enkele maatregelen op het terrein van emancipatie en
personeelsbeleid
De heer Duijvendak: De voorstellen die het college aan ons voorlegt rondom ouder
schapsverlof, zwangerschapsverlof en borstvoeding zijn heel lang onderweg geweest. In
1983 namelijk zijn ze in de Commissie voor Emancipatie-aangelegenheden aan de orde ge
weest. Mijn fractie heeft op zich geen bezwaar tegen deze voorstellen. Wij hebben echter wel
een probleem met de behandeling op dit moment, omdat er in de tussentijd van verschillende
kanten verbeteringen zijn voorgesteld op de voorstellen die b. en w. nu aan ons voorleggen.
Het gaat om verbeteringen die bijvoorbeeld in een aantal andere plaatsen in Nederland zijn
doorgevoerd. Maar ook de PAL-fractie heeft de afgelopen tijd een aantal suggesties gedaan,
waarvan wij gehoopt hadden dat ze vanavond bij de voorstellen van b. en w. betrokken zou
den zijn. Ik zal de raad nu niet gaan overvallen met een aantal aanvullende moties, omdat ik
vind dat dat soort dingen normaal gesproken in commissies had moeten komen. Maar dit
voorstel is sinds eind 1983 niet meer in de commissie aan de orde geweest. Daarom wil ik nu
een aantal punten noemen en hoop ik ook dat de wethouder wat dat betreft op een aantal za
ken kort zou kunnen ingaan en dat ik verder de toezegging krijg dat een aantal punten naar
de commissie verwezen wordt. Het gaat daarbij om twee zaken. Het eerste punt is het zwan
gerschapsverlof, het tweede het ouderschapsverlof.
Allereerst het zwangerschapsverlof. Mijn fractie is op zich enthousiast over de voorstel
len rondom de flexibilisering van het zwangerschapsverlof. Wij verbazen ons echter dat ons
geen voorstellen bereiken over verlenging van het zwangerschapsverlof. In Amsterdam,
Rotterdam en Utrecht zijn onlangs voorstellen gedaan tot verlenging. In Amsterdam is men
overgegaan tot 14 weken. In Rotterdam en Utrecht heeft men besloten om het zwanger
schapsverlof uit te breiden tot 16 weken. Mijn vraag is waarom in Leeuwarden nog steeds
wordt vastgehouden aan 12 weken. Bovendien vragen wij ons af of b. en w. ook hebben
overwogen om in Leeuwarden tot uitbreiding van die termijn te komen. Zo nee, is de wet
houder bereid om dat soort voorstellen alsnog in de emancipatiecommissie in te brengen?
In de tweede plaats het ouderschapsverlof. Nogmaals, wij zijn blij met de uitbreidings
mogelijkheden die in het raadsvoorstel worden gedaan. Onlangs heeft mijn fractie de sug
gestie aan het college gedaan om na te gaan in hoeverre het mogelijk is dat mensen die uit
de gemeentelijke dienst treden - in dit geval vrouwen in verband met het krijgen van een
kind - binnen een termijn van één jaar behandeld kunnen worden als interne sollicitanten.
Is daarover binnen het college al gepraat? Heeft het college ter zake al een standpunt inge
nomen? Is het college met mij van mening dat er een bepaalde termijn genomen moet worden,
bijvoorbeeld één jaar zoals ook in Amsterdam gangbaar is? De voorwaarde is natuurlijk wel
dat de betrokken vrouw in de tussentijd niet elders betaald werk heeft verricht. In Rotter
dam heeft men deze zaak nog anders georganiseerd. Daar heeft men namelijk besloten dat
vrouwen die uit de gemeentelijke dienst treden binnen één jaar het recht krijgen om sowieso
in dezelfde of een gelijkwaardige functie terug te keren wanneer zij dat zouden willen. Ook
dat lijkt mij een voorstel dat interessant voor de gemeente Leeuwarden zou kunnen zijn.
Een ander aspect bij het ouderschapsverlof gaat over mensen die in deeltijd gaan wer
ken. Bij de voorstellen die het college ons voorlegt, deels ter advisering en deels ter beslis
sing, is ook het voorstel om gedurende één jaar mensen in deeltijd te laten werken. Als dat
niet bevalt, kunnen deze mensen binnen een jaar weer terug naar de tijd die zij daarvoor
werkten. In Amsterdam is het voorstel gedaan om een en ander uit te breiden tot verzorgers
29
van kinderen onder de vier jaar. Deze verzorgers moeten altijd de mogelijkheid hebben om
tijdelijk in deeltijd te gaan werken en de werktijd later uit te breiden wanneer de kinderen
ouder dan vier jaar zijn. Ook dat lijkt mij een interessante suggestie, waarvan ik gehoopt
had dat het college die nu ter overweging aan ons had voorgelegd. Is het college bereid om
dat alsnog op korte termijn te doen?
Nog interessanter is natuurlijk de vraag in hoeverre betaald ouderschapsverlof mogelijk
is, want tot nu toe heb ik alleen maar gesproken over onbetaald ouderschapsverlof. Ook
daarover zijn in andere gemeenten de afgelopen tijd wel voorstellen ontwikkeld. Is het colle
ge bereid met ons mee te denken over mogelijkheden van betaald ouderschapsverlof en daar
berekeningen over te maken? Het lijkt mij een interessant punt om daarover bij de college
onderhandelingen verder te praten.
De heer Kessler (weth.): Het klopt dat dit voorstel een betrekkelijk lange tijd onderweg
is geweest. De heer Duijvendak heeft gezegd dat het voor het laatst eind 1983 in de commis
sie is geweest, maar dat is volgens mij niet zo. Ik meen dat een en ander vorig jaar ook nog
in de commissie aan de orde is geweest. Wij hebben geluisterd naar de adviezen die toenter
tijd in de Commissie voor Emancipatie-aangelegenheden zijn gegeven. Ik denk dat alle sug
gesties die toen gedaan zijn ook zijn overgenomen. Later is er in het Georganiseerd Overleg
een suggestie aan toegevoegd, namelijk dat deze maatregelen niet alleen moeten gelden voor
vrouwen die zwanger raken maar ook in de situatie dat er kinderen geadopteerd worden.
Ook die suggestie hebben wij overgenomen. Wat dat betreft hebben wij dus wel waarde ge
hecht aan de adviezen van de emancipatiecommissie.
Het kan natuurlijk best zo zijn dat andere gemeenten in ons land allerlei regelingen in
het leven roepen die verder of minder ver dan de onze gaan. Het lijkt mij wat te ver gaan
dat het college alle regelingen die in andere gemeenten in Nederland op dit gebied van toe
passing worden verklaard de revue laat passeren en op hun waarde gaat beoordelen. Wij
hebben dat dus ook niet gedaan. De mogelijkheid bestaat natuurlijk altijd om in de emancipa
tiecommissie, als die het nodig en wenselijk acht, nog een keer te praten over allerlei zaken,
aanvullend op het voorstel dat nu gedaan wordt. Het gaat uiteindelijk ook gedeeltelijk om
een financiële afweging of je daaraan tegemoet kan komen. Dat geldt bijvoorbeeld met name
ten aanzien van het betaald ouderschapsverlof, waarover de heer Duijvendak een vraag
heeft gesteld. Daarover zijn momenteel landelijk allerlei ontwikkelingen aan de gang. Voor
zover mij bekend is er op landelijk niveau, dat wil zeggen in de adviezen die de minister op
dit gebied verstrekt aan gemeentebesturen, nog op geen enkele wijze sprake van betaald
ouderschapsverlof. Uiteraard kan dit punt worden besproken in de college-onderhandelin
gen.
De heer Duijvendak heeft ook gevraagd in hoeverre de kinderverlofdagen ook voor ver
zorgers van kinderen onder de vier jaar gelden. Wij hebben daar op dit moment geen uit
spraak over gedaan. Wanneer kinderen in verband met ziekte of anderszins verzorging be
hoeven, is het mogelijk dat ouders tien dagen onbetaald verlof per jaar opnemen. Ik begrijp
eerlijk gezegd de suggestie niet helemaal die de heer Duijvendak heeft gedaan, tenzij hij in
zijn algemeenheid heeft willen stellen dat, ook al is er geen sprake van ziekte of iets anders,
toch gelegenheid zou moeten worden geboden om tien dagen onbetaald verlof voor algemene
activiteiten op te nemen. Ik wil die suggestie wel meenemen.
De vraag in hoeverre mensen die de gemeentedienst hebben verlaten de gelegenheid ge
boden moet worden om intern te solliciteren is in het college aan de orde geweest. Wij heb
ben dit punt ook in informele sfeer aan de orde gebracht in het Georganiseerd Overleg. Van
die kant wil men graag een officieel voorstel. Wij zullen dat binnenkort gereedmaken. De
suggestie wordt in ieder geval positief opgepakt.
Dan de vraag in hoeverre het zwangerschapsverlof uitgebreid kan worden tot 14 of 16
weken. Wij houden vooralsnog vast, dat staat ook in het raadsvoorstel, aan de gebruikelijke
periode van 12 weken, zij het dat die periode met de constructie die nu voorligt in sommige
gevallen langer kan zijn dan 12 weken. Maar in alle gevallen is de gebruikelijke periode 12
weken en dat is al een verbetering ten opzichte van de regeling zoals die bestond. In dat
verband kon het gebeuren dat vrouwen niet voor 12 weken maar voor bijvoorbeeld 10 of 11
weken zwangerschapsverlof in aanmerking kwamen.
Ik wil het hierbij laten, mijnheer de voorzitter.
De heer Duijvendak: Het zal duidelijk zijn dat mijn fractie op zich geen problemen heeft
met de voorstellen die thans op tafel liggen. Wij zijn echter teleurgesteld over het tempo
waarin de voorstellen ons bereiken. Het merendeel van de voorstellen die op tafel liggen is
in 1983 aan de orde geweest in de Commissie voor Emancipatie-aangelegenheden. Daarom heb
ik een aantal concrete suggesties gedaan om duidelijk te maken dat er nu veel meer op tafel
had kunnen liggen. Het gaat daarbij niet alleen om dingen die in andere gemeenten hebben
gespeeld. De wethouder heeft aangegeven dat er in dat verband ook een aantal suggesties
van PAL was. Ik constateer nu met tevredenheid dat wat dat betreft er nog nadere voorstel
len zullen komen. In dat verband hoop ik ook dat de andere suggesties die ik op dit moment
gedaan heb en waar ik nu niet al te diep op in zal gaan daarbij ook zullen worden betrok
ken, omdat er veel meer mogelijk is dan thans door b. en w. wordt voorgesteld.
