18
Mefrou Westra"Liefdewerk oud papier" is de wat lytsachtsjende ütdrukking. It is lyk-
wols in goede saak dat minsken fan allerhanne klubs en ferienings yn it spier binne om aid
papier op te heljen. Neist it jild dat it opsmyt foar de klubs seis wurdt sa berikt dat papier
net by it ófeart komt, mar op'e nij brükt wurdt. Ut miljeu-eachpunt is dat fan grut belang.
Wy sitte der oer yn dat der troch it kelderjen fan de merk minder papier ynsammele wurdt,
Wy hawwe dy soarch koartlyn middels skriftlike fragen oan it kolleezje kenber makke. It
kolleezje dielt dy soarch en komt mei it ütstel om it sammeljen fan aid papier te stimulearjen
troch it jaan fan in subsydzje. Wy kinne mei dit ütstel ynstimme. Neist it belang fan it
skieden ynsammeljen fan ófeart en it punt dat de klubs wol wat kompinsaasje brüke kinne
foar it ferlies oan ynkomsten spilet ek in finansjeel belang foar de gemeente by dizze kwestje
No't der minder papier ophelle wurdt komt dat by de gewoane hüssmoargensmei it gefolch
dat de kosten fan it ferbaarnen fan it ófeart heger wurde. Sa besjoen is de fergoeding dy't
de gemeente oan de klubs jaan wol - 2 sinten of minder - wol beskieden. Men kin jin óf-
freegje oft de subsydzje net wat heger kinnen hie. Lykwols binne de mearkosten by de
"Vuilverbrandingsinstallatie" net yn de begrutting opnommen. Finansjele romte is der earne
oars yn de begrutting amper te finen en in bedrach fan f. 50.000,— fine wy dan ek reëel.
Ik kin my oanslute by itjinge mefrou Van der Kloet sein hat, nammentlik dat ien en oar foar
in proefperioade jildt en dat dêrnei op'e nij nei it bedrach sjoen wurde moat. Ek it argumint
dat hja no nei foaren bringt dat de lokale merk net fersteurd wurde moat en it dêrom better
is en hantearje ien bedrach komt üs reëel foar.
Oer de ütfiering fan dizze subsydzjeregeling sille wy noch ynformearre wurde, sa stiet
yn it riedsbrief. Yn de kommisje is allinnich mar sein dat it giet om net-kommersjele ynstel-
lings. Op foarhan wolle wy graach witte oft by dizze subsydzjeregeling de Algemiene Sub-
sydzje-feroardering ek fan tapassing is.
De heer Buurman In de politiek van mijn fractie is afvalverwerking steeds geplaatst in
het perspectief van het beheer van de schepping. Dit houdt in dat milieuvriendelijke metho
den eventueel geld mogen kosten als een goed rentmeesterschap dat vergt. Wij staan er dan
ook sympathiek tegenover dat door een gemeentelijke bijdrage oud papier wordt ingezameld.
Extra vuilverbrandingskosten ten gevolge van een eventuele toename van het aanbod van
oud papier bij de Gemeentelijke Reinigingsdienst, die op 7,5 cent per kg kunnen worden
gesteld, worden voorkomen. Prachtig, positieve punten dus. Een negatief punt is - daarop
duidt de raadsbrief ook - is dat ingrijpen in het marktmechanisme zo weinig mogelijk moet
plaatsvinden, hetgeen gebeurt als een wassende stroom oud papier onvoldoende wordt her
gebruikt. Dan daalt nu eenmaal de prijs van oud papier en neemt de subsidie toe. Wij heb
ben een en ander tegen elkaar afgewogen en zijn tot de slotsom gekomen het voorstel posi
tief te moeten benaderen. De wethouder zal wel zeggen dat dat het belangrijkste is, maar
daar komt nog iets bij. De controle op de juiste toepassing van de regeling zal slechts glo
baal zijn uit te oefenen. Stel dat er een zeer groot aanbod komt, door welke oorzaak dan
ook, dan vinden wij dat het bedrag van f. 50.000,niet dient te worden overschreden.
De proef geldt slechts voor één jaar. Een en ander zal dus in september/oktober 1987 op
nieuw worden bekeken. Bovendien zal de Commissie voor Economische Zaken en Bedrijven
per kwartaal worden ingelicht, zo is in de commissie toegezegd. Daar houden wij het college
aan
De heer Krol: Veel verenigingen en scholen, maar ook kerken, houden zich bezig met
de inzameling van oud papier. Dat is van belang voor hun eigen financiële huishouding,
maar het is ook in het belang van de financiële huishouding van de gemeente. Immers, hoe
meer wordt ingezameld, hoe minder papier zal worden aangeboden bij de Vuilverbrandings
installatie. Ook milieu-aspecten mogen hierbij niet uit het oog worden verloren. Daarom is
subsidiëring van oud papier, anders gezegd het stimuleren om oud papier te blijven inzame
len nu de papierprijs tot een minimum is gedaald, een goede zaak. Een zaak dus van weder
zijds belang. Veel instellingen dreigen op dit moment de pijp aan Maarten te geven. In de
raadsbrief wordt gesproken over het feit dat subsidiëring marktverstorend zou kunnen
werken, waardoor de papierprijs blijvend laag zou kunnen blijven. Ik denk dat subsidiëring
door gemeenten de prijzenval of de prijsstijging hoogstens ietwat kan vertragen. Marktver
storing is eerder te wijten aan grote papieroverschotten in andere EEG-landen, met name in
Duitsland waar het gratis wordt aangeboden. Akkoord dus met het verstrekken van subsidie
als zodanig.
Vervolgens gaat het om de hoogte van de subsidie. Met het voorstel heb ik reeds inge
stemd in de Commissie voor Economische Zaken en Bedrijven. Wij zijn echter niet tegen het
voorstel van mevrouw Van der Kloet om de 2 cent per kg structureel te maken, mits het
college daartoe mogelijkheden en ruimte ziet.
Ik wil afsluiten met een vraag. Deze subsidievaststelling geldt voor 1987. Het is een
proef. Men zou zich kunnen afvragen aan welke criteria de proef moet voldoen om hiermee
ook het volgende jaar door te kunnen gaan.
19
De heer Ybema: Met het principe van het voorstel van het college om de inzameling van
oud papier te subsidiëren kunnen wij in grote lijnen instemmen. Het mes snijdt aan drie kan
ten zou je kunnen zeggen: er is sprake van hergebruik van het oud papier, het betekent
voor veel sociaal-culturele organisaties extra financiële middelen hetgeen in deze tijd van
harte welkom is en het betekent dat de kosten voor de gemeente van de vuilverbranding
gunstig worden beïnvloed. Wat dat betreft zit er dus alleen maar voordeel aan een dergelijke
regeling.
Het voorgestelde subsidiebedrag van 2 cent per kg komt ons echter wat krap voor, te meer
als wordt bedacht - het is al van meer kanten gezegd - dat het verbranden van een kg papier
7,5 cent kost. Voor ons is dan ook de centrale vraag: Wordt met deze subsidieregeling het
ophalen door met name de sociaal-culturele organisaties voldoende gestimuleerd om te voor
komen dat het oud papier in afvalzakken en mini-containers en zodoende bij de vuilverbran
ding terecht komt? Dat zou toch een belangrijk doel moeten zijn. Uit mijn informatie blijkt
dat veel wijkverenigingensportverenigingen, speeltuinverenigingen en scholen inmiddels
al zijn gestopt met het ophalen van oud papier. Dat is een heel bedenkelijke ontwikkeling.
De 2.500 ton waarover in de raadsbrief wordt gesproken zullen wij de komende jaren wel eens
niet kunnen halen. Dan moeten wij constateren dat het oud papier onverhoopt toch in de
vuilverbranding terecht is gekomen. Uit het stuk dat bij punt 26, bijstelling begroting 1986,
is bijgevoegd blijkt al dat de vuilinzamelingalthans voor het deel dat de gemeente Leeuwar
den moet bijdragen, op jaarbasis met 1.300 ton moet worden verhoogd. Ik wil niet suggere
ren dat dat al het gevolg zou zijn van het stoppen van een aantal organisaties met het opha
len van oud papier, maar het zou een element in dat totaal kunnen zijn. Dan zijn wij dus
eigenlijk al te laat. De 2.500 ton waarover in de raadsbrief wordt gesproken zou wel eens
kunnen terugzakken tot bijvoorbeeld 2.000 ton. Dan wordt wat betreft de extra kosten voor
de vuilverbranding toch gesproken over een extra bedrag van f. 37.500,Met name tegen
die achtergrond zou mijn fractie er nog eens op willen aandringen te onderzoeken of er moge
lijkheden zijn om de 2 cent per kg iets te verhogen. Het zou kunnen zijn dat een kleine ver
hoging, misschien tot 3 cent per kg, net de drempel is waarmee de organisaties wel aan de
gang blijven met het ophalen van oud papier. Dan zouden wij te maken krijgen met op zich
zelfs een rendabele constructie. Een extra toevloed van oud papier naar de vuilverbranding
zou op die manier kunnen worden voorkomen en dat betekent een besparing van extra kosten
die de gemeente daartoe zou moeten bijdragen. Op zich dus een mogelijkheid die per saldo
geen extra financiële middelen zou kosten en die ik graag in overweging zou willen geven.
De heer Bijkersma: De andere fracties hebben zich nogal positief uitgelaten over dit raads
voorstel. Ik wil een en ander van een andere en meer kritische kant belichten.Het voorstel zoals
het hier ligt kan vanuit een principiële en een praktische kant worden bekeken. Eerst wil ik
graag een aantal principiële zaken doornemen. De heer Buurman heeft al gezegd - hij is er
echter voor weggelopen - dat bij deze subsidieverordening wordt ingegrepen in het markt -
mechanisme. Zoals bekend zijn wij niet voor ingrijpen in het marktmechanisme. Wij hebben
gekozen voor een vrije economie en dat betekent dat de markt de prijs bepaalt en dat die
niet wordt bepaald via een verkapte regeling. Dat is hetgeen ik wil zeggen over het ingrij
pen in het marktmechanisme.
In de tweede plaats ben ik van mening dat principieel gezien enkele mensen die zich ook
met papierinzameling bezighouden in zekere zin tekort wordt gedaan. Ik weet niet of het het
college bekend ismaar als men door de straten loopt op de dagen waarop door de Reinigings
dienst vuil wordt opgehaald, dan staat er altijd veel papier buiten dat vaak wordt opgehaald
door individuele mensen. Zij verdienen daar misschien een klein bedrag mee, hetgeen hen
graag gegund is. Op de in de raadsbrief genoemde wijze wordt er concurrentievervalsend
opgetreden. (De heer Pruiksma: Dat scheelt een bedelvergunning!Ik heb daar wel een
mening over, mijnheer Pruiksma, maar ik ga daar nu niet op in.
Tevens zou het onderhavige voorstel in andere richtingen naar mijn gevoel een prece
dentwerking kunnen hebben, hetgeen wij uit principe niet aanhangen. Door vele sprekers
en ook door het college is gezegd dat de subsidie een aanvulling is op het bedrag dat de
verenigingen krijgen. Ik vraag mij af of de instellingen, als er een extreem hoog bedrag van
bijvoorbeeld 20 cent per kg voor het oud papier wordt gegeven, dan ook gekort zullen wor
den. Een en ander zal allicht niet zijn onderzocht, maar principieel is het toch zo dat zowel
het een als het ander moet worden gedaan; anders is men inconsequent bezig. Inzameling
van oud papier is altijd een zaak van vrijwilligers geweest. Wij vinden dat vrijwilligerswerk
ook vrijwilligerswerk moet blijven. Het moet in deze sector niet worden betaald; de argumenten
daarvoor heb ik al genoemd. Ik moet er bij zeggen dat de VVD het vrijwilligerswerk uiteraard
een warm hart toedraagt, maar ons standpunt is wel dat eigen inbreng de basis moet zijn en dat
niet moet worden geleund op de maatschappij en de gemeenschap. Wij zien het nu voorliggende
voorstel als een verkapte verbreding van het subsidiebeleid. Het betekent doodgewoon dat die
instellingen die om welke reden dan ook niet aan het inzamelen van papier deelnemen, bij
voorbeeld omdat de leden van zo'n instelling te oud zijn om dat te doen, er buiten vallen.
Het subsidiebedrag van deze instellingen blijft gelijk, terwijl de verenigingen die wel oud
papier inzamelen extra gelden krijgen. Op die manier ontstaat een rechtsongelijkheid.
