52
van de produktie in de agrarische sector ongetwijfeld gevolgen zal hebben voor de werkge
legenheid in Friesland en in Leeuwarden. Het CDA vraagt wat het college daaraan denkt te
doen. Wij hebben ons heel duidelijk beraden op de vraag vanmiddag van de raad naar een
actieplan. Overigens hebben wij dat voor die tijd ook al gedaan.
De laatste decennia was de basis in Friesland altijd de agrarische sector. Na 1940/1945
zijn ook de andere sectoren langzaam omhoog gegaan. Er is thans een ontwikkeling bereikt
waarbij 26% van de werkgelegenheid in Friesland in Leeuwarden is gehuisvest. Een deel van
deze 26% is via hoofdvestigingen, topcoöperaties en een enkele verwerkingsindustrie verbon
den aan de agrarische sector, maar ik kan met grote stelligheid zeggen dat het merendeel van
de niet-agrarische werkgelegenheid in Leeuwarden is gevestigd.
Ik ben het wat dat betreft eens met de fractievoorzitter van het CDA als hij het heeft
over de gevolgen voor de werkgelegenheid in Leeuwarden. Zo het zich nu laat aanzien zal
onze gemeente op termijn belangrijke bedrijven en daarmee een stuk werkgelegenheid ver
liezen. Wij hebben echter ook een opdracht om voor ons gewest werkgelegenheid te werven.
Als dat ergens kandan kan dat in LeeuwardenWil de economische positie van ons gewest
in de jaren die voor ons liggen voldoende basis hebben dan zal Leeuwarden daar iets aan
moeten doen. Er is, zoals gezegd, mijnheer de voorzitter, gevraagd naar een actieplan. Tij
dens de algemene beschouwingen zijn terecht zorgelijke gezichten getrokken over de finan
ciële positie van onze gemeente. De eerlijkheid gebiedt te zeggen dat, gelet op de financiële
basis/het draagvlak van de gemeente Leeuwarden, het een probleem kan worden om die taak
in ons eentje uit te voeren. In deze omstandigheden zullen de raad en het college samen met
de nationale overheid en de provincie lijnen moeten trekken en acties, geen harde acties,
moeten voeren. Wij zullen in dubbele mate door moeten gaan met het acquisitiebeleid waar wij
vorig jaar mee zijn gestart en dat tot nu toe redelijk gevoerd is.
Momenteel hebben wij een keer in de twee maanden overleg met onze medewerkers. Er
wordt dan een lijst met actiepunten doorgenomen, waarop onder andere de Militaire Apotheek,
Aegon, de Hogere Hotelschool en een uitbreiding van een juridisch orgaan stonden. Kortom,
wat moet er gebeuren en wie doet wat. Het is niet goed dat alleen het college zich daarmee
bemoeitWij zullen ook vanuit de raadsfracties activiteiten en actiepunten aangedragen moe
ten krijgen. De lijst met actiepunten en de verslagen van de besprekingen daarover zullen
voor de fracties beschikbaar worden gesteld. Op deze wijze kunnen wij als bestuur van de
gemeente Leeuwarden een gezamenlijke actie bewerkstelligen en eendrachtig, hetzelfde doel
nastrevend, bezig zijn. Wij moeten bereiken dat ook onze stad een stad wordt van wonen,
werken en recreëren, maar dan zal er nog veel werk verzet moeten worden. Er zullen ook
wel eens zaken tegenvallen, maar ik vind dat je daar niet vanuit moet gaan. Ik vind dat je
- daarom vond ik de uitspraak van mevrouw De Haan ook zo belangrijk - vanuit een positieve
benadering moet starten. (De heer Ybema: De wethouder geeft een prachtig staaltje van in-
en uitpraten, waar ik helemaal niets van begrijp. Kan hij heel concreet enkele punten uit het
actieplan noemen?)
De voorzitter heeft al gesproken over de decentralisatie van de Arob-rechtspraak. Wij waren
bezig met de Hotelschool en voeren thans overleg met beleggers in onze stad over de invul
ling van de plaats waar nu het Diaconessenhuis staat. Op de reeds genoemde lijst staan 18
punten waar regelmatig overleg over wordt gevoerd. Er worden dan duidelijke afspraken ge
maakt wat er moet gebeuren en wie wat doet, zodat wij actief blijven. Het mag niet zo dat,
wanneer door welk kanaal ook wordt aangedragen dat er een mogelijkheid is dat een bedrijf
zich in onze gemeente wil vestigen, dan niemand weet wat er moet gebeuren. Er worden dus
duidelijke afspraken gemaakt over wie wat moet doenwat er verder moet gebeuren en wie
terugkoppelt. Dit is volgens mij de enige wijze waarop wij misschien kunnen scoren. (De
heer Ybema: Als ik het goed begrijp dan gebeurt er nu al heel veel. Het gebeurt alleen tot nu
toe erg ongecoördineerd zegt het college, maar dat zal veranderen. Er worden nu afspraken
gemaakt over wie wat doet.) Nee, want deze werkwijze hebben wij al een aantal jaren. Ik heb
alleen gezegd dat niet alleen het college zich met deze zaak moet bezighouden, maar dat het
een goede zaak is dat ook de raad activiteiten en actiepunten aandraagt zodat iedereen dat
via zijn of haar politieke lijnen uit kan dragen, ook buiten Leeuwarden.
De heren Koopmans, Bijkersma en Buurman hebben gesproken over de kortingen op de
grondprijs van het industrieterrein Hemrik. Tijdens de afdelingsvergadering heb ik toege
zegd dat wij komend jaar doorgaan met de korting. In de laatste drie maanden van 1985 en in
1986 hebben wij op basis van deze kortingsregeling 3? ha grond verkocht. Dat heeft ons aan
korting een bedrag van f. 418.000,gekost. Wij hebben nu nog opties verleend voor 2 ha
wat ons f. 250.000,zal kosten. Gezien de financiële situatie kunnen wij denk ik niet met
deze regeling doorgaan. Ik zeg dat in alle oprechtheid. In dit verband zijn er enkele model
len beschikbaar. Je kunt een heel optimistisch verhaal houden en zeggen: alles wat je nu
verkoopt met korting daar ben je het renteverlies op kwijt en dat komt op je toe. Dat verhaal
zal volgens mij uiteindelijk niet sluiten. Je kunt ook zeggen: acquisitie/werven van bedrijven
is zo belangrijk dat wij het tekort voor ons uitschuiven. Uiteindelijk zal het resterende
exploitatietekort dan maar via het Grondbedrijf weggewerkt moeten worden. Ik vind dat geen
53
aanvaardbaar model. Het college doet het voorstel in 1987 met de kortingsregeling door te
gaan. Wij beraden ons over de dekking daarvan en komen daarop terug bij de raad tijdens
de behandeling van de herwaarderingsvoorstellen.
De heer Bijkersma heeft opnieuw gesproken over een folder voor de recreanten die af
meren in de Prinsentuin. Er is wat dat betreft ook sprake van een stuk acquisitie. In de
afdelingsvergadering is daar ook over gesproken. Wij hebben toen gezegd dat wij deze zaak
starten, maar dat wij erg beperkt zijn in onze mogelijkheden omdat wij in dit gebied maar be
schikken over één medewerker. Tot nu toe worden er liggeldkaartjes verkocht, waarbij dan
tevens een folder wordt overhandigd waarin met name iets staat over de musea in Leeuwar
den en dan vooral over het PrincessehofWij zijn bereid om in nauw overleg met de VVV te
bekijken of er een iets uitgebreidere folder, waarin Leeuwarden wordt gepresenteerd, tot
stand kan worden gebracht voor de waterrecreanten die onze stad tijdelijk bezoeken. Ik zeg
toe dat ik in overleg met onze afdeling Voorlichting en de VVV ga bekijken hoe die folder er
uit zal moeten zien en wat de mogelijkheden van verspreiding zijn. De heer Bijkersma legt in
dit verband zeer sterk de nadruk op samenwerking met de City-Club. De folder moet een ge
meentelijke folder blijven. Andere instituten hebben over de inhoud daarvan wel inspraak.
Als de heer Bijkersma daarmee kan instemmen, dan wordt dat de gang van zaken.
De heer Ybema heeft een vraag gesteld over de ontwikkelingen rond het glasvezelnet.
De PTT heeft besloten dat Leeuwarden in 1988 vanuit Zwolle wordt aangesloten op het lande
lijk glasvezelnet. In het komende begrotingsjaar zullen wij met de PTT bekijken wat er moet
gebeuren binnen de gemeente om een goede aansluiting en verwerking mogelijk te maken.
Een en ander zal overigens ook in samenspraak met het bedrijfsleven moeten gebeuren. Het
overleg zal in de loop van volgend jaar moeten starten, gelet op de grote zekerheid dat de
PTT Leeuwarden in 1988 op het landelijk net aansluit. Ik vind het plezierig deze mededeling
te kunnen doen, mijnheer de voorzitter.
De heer Ybema heeft gezegd dat de markt op de Nieuweburen verplaatst kan worden
naar het WilhelminapleinHet college voert daar reeds overleg over met alle participanten
die daarbij betrokken zijn - en dat zijn er nogal wat -, zoals het midden- en kleinbedrijf,
de politie, de brandweer en de ambulante handel. Wij zijn wat het overleg en de inspraak be
treft thans in een afrondende fase. De verwachting is dat het college in maart met een defi
nitief voorstel bij de raad komt over de verplaatsing van de marktIn de plannen wordt er
vanuit gegaan dat de markt met ingang van september van de Nieuweburen verdwijnt.
De heer Buurman heeft gesproken over het geweldige verlies dat de rijksoverheid lijdt
naar aanleiding van de daling van de gasprijzen. Hij zegt dat de baten dalen van 21 miljard
naar 9 miljard en dat dat toch een geweldig iets is. Ik wil in dit verband het volgende op
merken. De teruggang wordt nooit weer zo groot, want dat kan niet. Bovendien blijven wij
niet op dit lage niveau zitten. Door de accijnsverhoging op olie en benzine krijgen wij auto
matisch een verhoging van de gasprijs per 1 juli en vermoedelijk ook per 1 januari daarna.
Er is thans dus sprake van een volstrekt dieptepunt. Wat is nu het gevolg daarvan voor de
gemeentelijke begroting? In de eerste plaats moeten wij rekening houden met de positie van
de inwoners van onze gemeente voor wie wij toch een eerste verantwoordelijkheid hebben.
Het is een plezierige omstandigheid voor hen dat de energiekosten zijn gedaald, maar zoals
het zich thans laat aanzien zal dat van tijdelijke aard zijn. In de tweede plaats zal door de
verlaagde energieprijzen de winst van het energiebedrijf wel eens iets kunnen dalen.
De heer Buurman heeft nog een opmerking gemaakt over de winstneming door nutsbedrij
ven en vraagt naar de ontwikkelingen in dat verband. Hij vraagt zich af of de gemeente in
haar ramingen op langere termijn niet wat voorzichtiger zal moeten zijn, omdat ook de rijks
overheid winstneming door energiebedrijven discutabel vindtMomenteel zijn de ontwikke
lingen dusdanig, mijnheer de voorzitter, dat de winst op E-energie in de toekomst wegbelast
gaat worden, zodat lagere overheden daar geen greep meer op hebben. Wat betreft de winst
op gasbedrijven is de opstelling van de vaste Kamercommissie en de minister anders. De
minister zegt dat hij via de margeregeling de winst op gasbedrijven voldoende in de hand
heeft en dat hij van mening is datwanneer gemeentelijke of regionale gasbedrijven via de
margeregeling toch een kleine winst kunnen boeken, dat hun verdiende loon is. Ik denk niet
dat die winst ook wegbelast gaat worden. Ik ben het echter met de heer Buurman eens dat wij
in zijn totaliteit - wij merken dat nu weer door de plotselinge daling van de tarieven die in
vloed heeft op de begroting - wat voorzichtiger moeten ramen. Overigens hebben wij dat in
dit kader voor het komende jaar en in de meerjarenraming ook gedaan.
Ik wil het hierbij laten, mijnheer de voorzitter.
De Voorzitter schorst, om 21.25 uur, de vergadering.
De Voorzitter heropent, om 21.55 uur, de vergadering.
De heer Stassen heeft inmiddels de vergadering verlaten.
