78 ff
beschouwingen van vorig jaar te gaan herhalen. Dat wil niet zeggen dat er niet heel veel din
gen herhaalbaar zouden zijn geweest. Helaas verandert er in onze stad minder dan wij zouden
wensen. Wij wilden echter niet, zoals een aantal andere fracties wel hebben gedaan, herhalen
- maar dan met andere woorden- wat vorig jaar al gezegd is.
In een begeleidende brief die wij aan b. en w. hebben geschreven hebben wij aangegeven
dat wij wel verwachten dat zij de vragen die wij tijdens de "wandeling" aan "ons zelf" stelder.
oppikken of verstaan als kritiek. Helaas is dat niet door alle leden van het college in die ma
te gebeurd.
Wanneer je op deze manier je eigen gedachten die je al "wandelend" hebt, presenteert als
algemene beschouwingen, dan leidt dat ertoe dat je een wat andere toon hebt dan normaal ge
sproken. Daarbij ben je soms minder diplomatiek - dat klopt - en soms krijg je door zo'n an
dere vorm ook meer ruimte voor twijfel. Twijfel die je kan uiten over je eigen functioneren,
maar ook twijfel over het functioneren van deze raad in zijn geheel. Ik vind het jammer dat
dat soort elementen die voortvloeien uit de vorm die wij hebben gekozen door andere fracties
als zodanig niet zijn opgepikt. De vorm die je kiest voor de algemene beschouwingen bepaalt
voor een deel het soort vragen die je in de raad aan de orde stelt. Wat dat betreft vind ik
dat het kiezen van een andere vorm ook stimulerend kan werken.
Ik hoop ook dat de door ons gekozen vorm in de toekomst stimulerend zal werken voor
andere fracties, want wij vinden de stijl die tot nu toe in deze gemeenteraad gangbaar is niet
zo aanspreken om de lokale politiek aantrekkelijk te maken voor veel mensen. Lokale politiek
is vaak uiterst saai, droog en weinig toegankelijk omdat wij met elkaar een jargon hebben op
gebouwd waar veel mensen niets meer van begrijpen. Een andere stijl kan maken dat dingen
concreter worden en dat je concreter kunt laten zien wat de resultaten zijn van bijvoorbeeld
bezuinigingen. Op die manier heeft de "wandeling" daarin naar de hoop van mijn fractie ook
een rol kunnen spelen.
Ik ga dan nu over naar de inbreng van de PvdA-fractie in de eerste en de tweede ter
mijn. Wij zijn het met veel punten van de algemene beschouwingen van de PvdA eens, met na
me daar waar het gaat over de kritiek op het regeringsbeleid, maar dat zal niemand verbazen.
Wel is het zo dat de vraag aan CDA'ers hoe lang zij nog lid blijven van zo'n rücksichtsloze
saneringsclub, natuurlijk voor een deel terugslaat op de PvdA. Wie wil er nog samenwerken
met zo'n partij, zou je je kunnen afvragen.
Het bestuursakkoord met het rijk. Wij zijn het eens met de PvdA dat je daar niet al te
juichend over moet doen. De PAL-fractie wil aantekening dat zij vindt dat de VNG dat akkoord
niet had moeten afsluiten. Wij zijn per saldo negatief over het afgesloten bestuursakkoord,
omdat wij ons veel te veel gebonden achten aan de saneringspolitiek van dit rechtse kabinet.
Een interessantere gedachte is om te komen tot een bestuursakkoord met de provincie. In dat
geval gaat het namelijk om een gelijkwaardiger verhouding tussen de gemeente en de provin
cie. Wij zijn ook niet in die mate afhankelijk van de provincie. Er zou inhoud gegeven moeten
kunnen worden aan dat bestuursakkoord. Dan moet er evenwel geen sprake zijn van een on
deronsje tussen b. en wen gedeputeerde staten, maar provinciale staten en gemeenteraad zou
den zich aan het bestuursakkoord moeten binden. Bij de beschouwingen over het sociaal-
cultureel werk heeft de PAL-fractie daar ook op aangedrongen. Alleen op die manier kunnen
immers staten en raad niet weglopen voor aangegane verplichtingen en gedane toezeggingen.
Een affaire zoals wij die nu beleven met het Lesbisch Archief zou niet meer voor kunnen ko
men als staten en raad een dergelijk akkoord met elkaar zouden sluiten.
Wij zijn het eens met de strekking van het betoog van de PvdA om meer het accent te leg
gen op het beheer van onze middelen. Wij twijfelen eraan of dat moet worden afgezet tegen
het accent dat op het beleid wordt gelegd. Vandaar dat wij onze twijfels hebben bij een over
weging in de motie van de PvdA over dit onderwerp, namelijk daar waar gesproken wordt over
het feit dat de ruimte voor tussentijdse voorstellen voor nieuw beleid versmald zal moeten
worden. Wij zijn het ermee eens dat structurele nieuwe uitgaven vaak ook zonder dekking niet
meer zoals tot voor kort op deze manier aan de raad gepresenteerd zouden mogen worden. Wel
vinden wij dat wij, op het moment dat er in de raad nota's worden aangenomen, ook moeten
bepalen hoeveel middelen wij daarvoor over hebben. Dat kunnen wij dan structureel bepalen
bij bijvoorbeeld de algemene beschouwingen - bij het vaststellen van de begroting -, maar het
mag er niet toe leiden dat alle beslissingen op financieel gebied maar worden uitgesteld. Ik
hoop dat wij het daarover eens zijn. Als dat zo is dan zullen wij de motie van de PvdA onder
steunen.
Wij zijn het eens met de opmerkingen van de PvdA over de positie van de gemeenteraad.
Met name het punt waarin gezegd wordt dat b. en w. vaker alternatieven aan de raad zullen
moeten voorleggen in plaats van eensluidende voorstellen, waarin geen alternatieven op een
rij worden gezet, spreekt ons zeer aan. Wij hopen dat b. en w. in tweede instantie daar wat
verder op in zullen gaan.
De opmerkingen over emancipatie spraken ons ook aan, met name wat betreft de tegen
strijdigheid in het landelijk beleid: mooie woorden, maar geen geld beschikbaar stellen. Wij
nemen aan dat de PvdA dat straks bij de behandeling van voorstellen voor nieuw beleid niet
laat uitmonden in tegenstrijdigheden op lokaal niveau, maar dat zien wij dan wel.
79 ?8
Wij zullen de motie over de helihaven ondersteunen. In eerste instantie heeft de PAL-
fractie de motie niet mee ondertekend, omdat wij de zinsnede dat wij het met gedeputeerde
staten eens zijn dat Leeuwarden niet voor vestiging van een helihaven in aanmerking zou
moeten komen, overbodig vonden. Daarmee lijkt het namelijk dat wij het met gedeputeerde
staten eens zijn dat de helihaven niet in Leeuwarden, maar wel bij het Lauwersmeer of op de
Waddeneilanden moet komen. Duidelijk moet echter zijn dat de helihaven nergens in Fries
land gevestigd moet worden. Ik ben blij dat mevrouw De Haan namens haar fractie ook het
argument van de militarisering naar voren heeft gebracht. Dat was ook het belangrijkste
argument voor mijn fractie om deze motie te ondersteunen. Maar het toeschrijven van moties
in de richting van het CDA lijkt wat overbodig; dat blijkt ook weer uit de opstelling van
die kant met betrekking tot de motie over de helihaven.
Het voorstel over de Friese taal en dat voor te leggen aan de dorpen bij de verkiezingen
voor provinciale staten. Wij vinden dat een ongelukkig voorstel. Er is tot nu toe door dit
college maar ook door de raad in zijn geheel heel weinig gedaan aan taalbeleid. Er is geen
integraal taalbeleid ontwikkeld en wij hebben niet met overtuiging een eigen taalbeleid uitge
dragen. Om dan alleen dit aspect eruit te halen en dat nu voor te leggen aan de dorpen, dan
krijg je waarschijnlijk dezelfde situatie die zich in Tietjerksteradeel heeft voorgedaan. Daar
is namelijk zonder dat er sprake was van een breed taalbeleid plotseling besloten om alleen
de plaatsnaamborden te veranderen in het Fries. Dat moeten wij natuurlijk niet doen. Wij moe
ten een integraal taalbeleid formuleren en niet alleen naar de dorpen toe. Wat dat betreft vin
den wij het prematuur om die vraag nu voor te leggen. Wij vinden dat wij daar eerst in de
raad mee aan de slag moeten gaan. Overigens is er sprake van een uiterst marginale maatre
gel, omdat de namen van de meeste dorpen in onze gemeente, wanneer wij die de Friese naam
zouden geven, identiek blijven. Wat dat betreft vinden wij het ook niet zo'n geweldig voor
stel om daarmee ons taalbeleid te starten.
Het idee van het Echo-platform spreekt ons aan de ene kant aan omdat die groepen nu
erg versplinterd zijn. Aan de andere kant zal er ook dan een probleem ontstaan. Wanneer
straks bij de incidentele herwaardering niet besloten wordt om Echo eruit te halen - met an
dere woorden wanneer die korting doorgaat-dan zie ik niet waarom die groepen gemotiveerd
zouden zijn om met het college aan tafel te gaan zitten. Dan is er niets te verdelen voor het
komende jaar. Alleen wanneer de PvdA-fractie een straks in te dienen PAL-motie om de kor
ting niet door te laten gaan steunt, dan is een dergelijk platform zinvol. In ieder geval den
ken wij dat die groepen daarvoor niet gemotiveerd zullen zijn.
In tweede instantie heeft mevrouw De Haan gezegd dat, naast het feit dat zij de algeme
ne beschouwingen van PAL soms wat boud vond - ik heb daar al een verklaring voor gege
ven -, onze uitlatingen op het punt van de consumptiecultuur haar niet zo aanspraken. Het
enige punt dat zij dan noemt is het werkgelegenheidsargument. Ik vind dat een wat kaal argu
ment. In onze algemene beschouwingen hebben wij aangegeven dat er een scheefgroei is tus
sen de particuliere en de collectieve sector. In de algemene beschouwingen van de PvdA
kwam dat element zo nu en dan ook naar voren. Ik vind het heel belangrijk dat linkse partij
en aangeven dat de discussie over staat en markt door rechts veel te plat gevoerd wordt: als
of de staat minder kan worden en alsof de markt alles dan wel zal oplossen. Het eenzijdig
propageren van "up-grading" in de zin van consumptiecultuur doet veel te veel aan het recht
se verhaal mee. Wij vinden dat je, als je het over "up-grading" hebt, het ook moet hebben
over cultuurbeleid in andere zin. En dat was ook de strekking van mijn verhaal. Om dan te
zeggen dat dat ten koste van de werkgelegenheid gaat... Wel, werkgelegenheid hoef je niet
alleen via die vorm van "up-grading" te stimuleren, want je kunt ook werkgelegenheidsbe
leid voeren door andere vormen van werkgelegenheid te stimuleren. Ik vind dat een wat ma
gere reactie.
In de richting van het CDA het volgende. Wij vonden de algemene beschouwingen van het
CDA tekenend voor het feit dat, wanneer eenzijdig aandacht wordt gegeven aan de financiële
problemen van onze stad, dat leidt tot inhoudelijke stilstand. Ook de tweede instantie van de
VVD wees sterk in die richting: wij moeten allemaal inbinden en dus moeten alle prioriteiten
over boord. Als je op die manier met elkaar gaat praten, dan leidt dat ertoe dat je een a-
politiek beleid gaat voeren. Het kabinet bezuinigt drastisch. Dat leidt er bijna toe dat de
speelruimte op lokaal niveau zo marginaal wordt dat, als je niet oppast, het collegeprogramma
wel in de kast kan verdwijnen. In de bijdrage van het CDA kwam veel te weinig naar voren
dat men daar problemen mee zou hebben. Het leek bijna alsof het CDA wel blij was dat de ruim
te voor nieuw beleid verdween. Want dan konden alle prioriteiten, die immers toch in hoofd
zaak PvdA-prioriteiten zijn, ook in de kast verdwijnen. Wij zouden veel uitdrukkelijker de
uitspraak van het CDA willen hebben dat het collegeprogramma overeind moet blijven, omdat
daar heel wichtige zaken in staan.
Het ouderschapsverlof. Wij zijn blij dat de CDA-fractie dit element in de discussie naar
voren heeft gehaald, maar zijn het niet met wethouder Kessler eens dat het een afgesloten
discussie zou zijn. Zijn opmerking klopt volgens mij ook niet met andere punten die hij zelf
eerder genoemd heeft. Het lijkt mij een goede suggestie van het CDA om in ieder geval de
