- 26 -
onderw ij s",
lezen hawwend de artikelen 22 en 23 fan it model-learlingestatut fan de
Feriening foar lepenbier Underwiis,
betinkende dat it kI achterjocht en beropsrjocht foar in goede rjochtsposysje
fan de learling wêzentlik binne,
bes Iut It kolleezje fan b. en w. op te dragen in utstel foar it opnimmen fan
it kI achterjocht en beropsrjocht foar de learling yn de feroardering te
me i tsj en
Beide moties zijn mede-ondertekend door mevrouw Westra. Ik wil het hierbij laten, voorzitter.
De heer Herrema: Het is plezierig om de heer Krol ook eens Fries te horen praten. (De heer
Krol: Goed voorbeeld doet goed volgen!) Ja, daar ben ik blij mee. Ik wil bij dit voorstel twee
opmerkingen maken.
In de eerste plaats een waarderende opmerking over de voorliggende verordening en dan met
name wat betreft de uitvoerige bepalingen met betreking tot het schoolwerkplan. Daartn komen
nadrukkelijk aspecten naar voren waarin het gemeentelijk beleid op andere terreinen wordt door
vertaald naar het onderwijsbeleid. Ik denk daarbij onder andere aan het onderwijs-emancipatie-
beleid, aan het beleid met betrekking tot ongewenste intimiteiten en aan de bepaling voor het
tegengaan en voorkomen van racistische, sexistische en homo-vijandige gedragingen en uitingen.
Nogmaals, wij hebben daar waardering voor.
Mijn tweede opmerking gaat over een punt dat wij in de verordening missen, namelijk de
positie van de leerlingen. Wat daarover in de verordening onder Rechten en plichten wordt ver
meld heeft vooral betrekking op extreme situaties als de niet-toeI ating en de eventuele verwij
dering. Daarnaast spelen natuurlijk veel meer zaken op school een rol ten aanzien waarvan de
rechtspositie van de leerlingen ook van belang Is. Het voert denk ik te ver om uitputtend in te
gaan op de onderwerpen die ook zouden moeten worden opgenomen. De Vereniging voor Openbaar
Onderwijs heeft daar een heel nuttig model voor ontwikkeld. Wij zouden dan ook willen voorstel
len om in de verordening een artikel op te nemen om tot een leerlingenstatuut te komen. Wij
hebben daar de volgende motie voor gemaakt.
Motie C.
"De raad van de gemeente Leeuwarden, in vergadering bijeen op 24 oktober 1988,
behandelende het voorstel tot vaststelling van de Verordening voor gemeentelijke
scholen voor voortgezet onderwijs,
overwegende dat:
- de verordening onder meer een kader wil scheppen voor de rechtspositie van de
leer Ii ng;
- deze rechtspositie versterking behoeft;
- een leerlingenstatuut een nuttig instrument is om de rechtspositie van de
leerlingen nader inhoud te geven;
- het derhalve van belang is dat binnen de diverse gemeentelijke scholen voor
voortgezet onderwijs in overleg met de leerlingen een leerlingenstatuut tot
stand komt;
- opneming van het leerlingenstatuut in de verordening daartoe de aangewezen
weg is,
stelt daarom als artikel 34 van de verordening vast:
"De schoolleiding bevordert de totstandkoming van een leerlingenstatuut dat met
instemming van de I eer I ingenraad voor zover aanwezig of anders in overleg met
leerlingen wordt vastgesteld."
De motie is mede-ondertekend door mevrouw Doevendans. (De Voorzitter: De motie is voldoende
ondersteund en maakt deel uit van de beraadslagingen.) Dit artikel heeft nadrukkelijk de
bedoeling om de dagelijkse gang van zaken op school te regelen.
Ik wacht eerst het antwoord van de wethouder af voordat ik inga op de moties van het CDA.
Mefrou Westra: Ut it skoalreglemint fan samar in skoal Ie: "Artikel 1. De leerlingen zijn
aan directie, leerkrachten en personeel gehoorzaamheid verschuldigd." Dat is it ütgongspunt.
Dernei folget in tal praktyske bepalingen. Bygelyks artikel 16: "Het dragen van houten klompen
is in de school verboden." It is in skoalreglemint fan in net-gemeentlike skoal Ie. De omgong
mei de learl ingen op dy skoal Ie is miskien a Ideraardichst, mar üs yndruk is dochs wol dat it
y11ustratyf is foar it feit dat plichten op it foarste plak komme en dat rjochten faak noch net
eksplisyt beskreaun wurde.
Ek yn dizze feroardering fine wy dat in tal saken dy't essinsjeel binne foar de rjochtspo
sysje fan de learling untbrekke. len punt fan krityk, it rjocht fan de learling om registrearre
gegevens yn te sjen, is troch it kolleezje oernommen. In twadde punt dat wy yn de kommisje
ynbrocht hawwe, it omgean mei fertroulike ynformaasje, waard yn de kommisje noch net oernommen.
De reaksje wie dat it dochs fansels is om ynformaasje dy't fertroulik jun is net samar oan
oaren troch te jaan. It is moai as dat blykber fansels is, mar dêrom kin it dochs gjin kwea om
it fêst te lizzen yn de feroardering? Yn de feroardering stean wol mear dingen dy't fansels
binne, sa as itjinge wat yn artikel 35 stiet, nammentlik dat "de leerling gestraft kan worden".
De bepaling "De leerling kan gestraft worden" Is in hiel algemiene bepaling. Wy fine dat, wol
de learling dêr in effektive beropsmoogl ikheid tsjin hawwe, der dan yn artikel 35 noch twa
bepalings by opnommen wurde moatte wol der in echt toetsend karakter oan fêst sitte. Wy hawwe
dêrfoar de folgjende moasje makke.
Moasje D.
"De gemeenterled fan Ljouwert, gearkommende op 24 oktober 1988,
behanneljend de "Verordening voor de gemeentelijke scholen voor
voortgezet onderwijs",
betinkende dat:
- artikel 35, lid 2, gjin beheining stelt oan it soarte fan straf
dat oplein wurde kin;
- soks wol winsklik is, mei yn ferban mei de mooglikheid foar de
learling om tsjin in opleine straf yn berop te gean,
besIut om oan artikel 35 twa bepalingen ta te foegjen:
- "Elke school legt in het huishoudelijk reglement (of - indien
van toepassing - het leerlingenstatuut) vast welke straffen
gegeven kunnen worden."
- "Er moet een redelijke verhouding bestaan tussen de zwaarte van
de straf en de overtreding."
De moasje is mei-undertekene troch de hear Heins. (De Voorzitter: De motie is voldoende
ondersteund en maakt deel uit van de beraadslagingen.)
Dat wy it earste punt per skoal Ie fêst lizze wol Ie hat te krijen mei it feit dat it straf-
belied fan eltse skoal Ie ferskille kin. Mar wy mlene dat der wol in limitative opsomming wêze
moat fan straffen, wêrby dudlik is dat bygelyks Iichaamlike straffen net mooglik binne of dat
It ofpakken troch in dosint fan eat dêr't in learling net mei yn de klasse sitte mei en dat dan
seis haldt ek net meiFansels is ek it twadde elemint wichtich, nammentlik dat der ek altyd in
rldlike ferhalding wêze moat tusken de oertrêding en de swierte fan de straf dy't oplein
wurdt.
Oer de algemiene berjopsmooglikheid dy't der wêze moat en oer it klachterjocht hawwe wy in
