- 2 -
De Voorzitter: Ik open de vergadering. U treft achter onze tafels een wat gehavend college
aan. Burgemeester Te Loo Is nog steeds ziek, terwijl de wethouders Vlletstra en Timmermans mo
menteel op werkbezoek zijn met de Russische vrienden. Belde wethouders zullen straks nog komen,
maar één van hen zal waarschijnlijk op een gegeven ogenblik de vergadering ook weer verlaten.
Overigens hoeft een en ander niet te verhinderen dat wij de agenda met enige vaart zullen door-
I open
Het lijkt mij goed er nu alvast melding van te maken dat wat het college betreft de voor
stellen voor nieuw beleid het beste bij agendapunt 1b aan de orde gesteld kunnen worden.
Wellicht ten overvloede wil Ik nog opmerken dat het goed Is voor een Ieder om wat betreft
de tijd enige zelfdiscipline In acht te nemen, omdat wij er naar streven om morgenavond een en
ander af te ronden aangezien een belangrijk deel van de aanwezigen hier ook woensdagavond ver
plichtingen heeft. Het zal heel Ingewikkeld worden als wij woensdagavond ook nog zouden moeten
vergaderen
Aan de orde Is punt 1a, de algemene en financiële beschouwingen. Ik geef het woord aan
mevrouw De Haan.
Punt 1a.
Mevrouw De Haan-Laagland: Mijnheer de voorzitter, niemand kan op een geloofwaardige wijze
politiek bedrijven zonder geïnspireerd te zijn. Onze inspiratie komt voort uit Ideële doelstel
lingen, namelijk het streven naar rechtvaardige maatschappelijke verhoudingen en het bestrijden
van achterstandsituaties.
Maar Inspiratie kun Je daarnaast ook putten uit gebeurtenissen die Je in het hart raken.
Om een voorbeeld te geven: Nog maar een paar jaar geleden liepen 500.000 mensen In Den Haag
tegen de regering te hoop om te demonstreren tegen de als maar verdergaande kernbewapening, die
Ingegeven werd door het vijandsdenken tussen Oost en West. Een indrukwekkende gebeurtenis. De
laatste weken zien wij beelden van de mensenmassa's In de straten van Oost-BerlIJn en Praag.
Even waardig en geweldloos als destijds In Den Haag, maar nog massaler en vooral 1ndrukwekken-
der. Straten waar demonstranten een maand geleden nog met harde hand werden opgepakt, werden
Ineens publiek bezit. Het Inspirerende van deze revolutionaire ontwikkelingen In Oost-Europa
schuilt niet alleen In hun historische betekenis, maar ook In de politieke symbool werking die
ervan uitgaat. Het blijkt dat verstarde machtsstructuren wel degelijk door massale acties van
gewone mensen doorbroken kunnen worden. Tevens wordt duidelijk dat geweldloosheid loont en dat
er een geweldige vitaliteit en politieke betrokkenheid uit kan gaan van mensen van wie velen
dachten dat zij murw en apathisch waren geworden. Het Is vooral die uitstraling die voor ons zo
inspirerend en voor ons In het Westen ook zo leerzaam Is.
Mijnheer de voorzitter, morgen zuilen wij vertegenwoordigers van de stad Orël ontvangen.
Deze contacten moeten wij Juist nu uitbouwen en bepaald niet vrijblijvend. Onze fractie dringt
er bij het college op aan om In het uitwisselIngsprogramma de nodige aandacht te schenken aan
activiteiten op cultureel terrein. Voorts bleek uit een bezoek van een Russische delegatie aan
Flevoland dat men zeer gelnteresseerd is in de in Nederland aanwezige know-how en technologie
op het gebied van de landbouw. Want met name de ontwikkeling In de landbouw stagneert In de
Sovjet-Unie op diverse fronten. In onze regio zijn de grote kennis en ruime ervaring op het
terrein van de landbouw nou Juist de sterke punten. Het college zou overleg kunnen plegen met
vertegenwoordigers van de Agrarische Hogeschool, de landbouworganisaties en bijvoorbeeld de
Praktijkschool In Oenkerk om tot een gezamenlijk projectvoorstel te komen om daadwerkelijk
steun te verlenen op dit terrein. Wil het college een dergelijk voorstel morgen aan de delega
tie voorleggen?
Mijnheer de voorzitter, niet alleen In Oost-Europa waalt een andere wind. Ook In Den Haag
Is dat het geval. Nadat CDA/VVD-kablnetten In de Jaren tachtig de toon hebben gezet, zit er nu
een grotendeels frisse ploeg van een andere signatuur. Hoewel de PvdA deze coalitie niet domi
neert, verwachten wij van deze regering niet alleen een andere toon maar vooral ook een ander
socialer beleid. Het regeerakkoord biedt wat dat betreft een aantal aanzetten.
De koppeling wordt hersteld, er ls meer aandacht voor de kwaliteit van de samenleving, dat
wil zeggen meer geld voor milieu en meer aandacht voor infrastructuur en onderwijs. De priori-
- 3 -
telt voor de bestrijding van de langdurige werkloosheid ls één van de meest In het oog sprin
gende aspecten, terwijl gemeenten een ruime armslag krijgen bij de uitvoering van de Bijstands
wet.
De gemeenten komen vooral In de regerIngsverkI ar 1ng toch wel heel nadrukkelijk in beeld.
De redactie van Binnenlands Bestuur schreef niet voor niets - ik citeer - "Meer dan enige
voorganger zet het kabinet In op de bestuurlijke rol van de gemeenten. Niet alleen bij het
arbeidsmarktbeleid, ook bij Investeringen In de sociale, culturele en fysieke Infrastructuur Is
bestuurlijke decentralisatie leidraad, waarbij de brede doeluitkering de gemeenten In staat
moet stellen om een samenhangend beleid voor sociale vernieuwing te voeren." Voor het eerst
wordt decentralisatie gepresenteerd als een voorwaarde voor het oplossen van maatschappelijke
vraagstukken en maatschappelijke desintegratie. En dat vinden wij grote winst. Wij vinden dat
het college dan ook zeer alert moet Inspelen op deze gewijzigde regeringskoers. Dat heeft zo
denken wij wel de nodige consequenties.
WIJ verwachten op een aantal terreinen extra geldstromen, maar wij verwachten tegelijker
tijd dat er extra financiële middelen door de gemeenten bijgelegd zullen moeten worden. Ik denk
bijvoorbeeld aan de kinderopvang, de arbeidspools en het milieu. Vanwege de nog bestaande on
duidelijkheid over de hoogte van de mogelijke geldstromen en de voorwaarden die daaraan gekop
peld kunnen worden, ls het op dit moment, bij de vaststelling van de begroting, moeilijk om
daar exacte bedragen voor te reserveren. Daarom vragen wij het college ons bij het aanbieden
van de Voorjaarsnota zoveel mogelijk helderheid te willen verschaffen op dit punt. WIJ willen
graag de mogelijkheid open houden om dan, er vanuit gaande dat de algemene reserve ruimte
biedt, voorstellen voor nieuw beleid te honoreren. Alleen op die manier ls het mogelijk om
reeds in 1990 wat te ondernemen. Daarmee trekken wij ons voorstel om de onroerend goedbelasting
gefaseerd in te voeren in.
In het regeerakkoord zijn echter ook minpunten aan te wijzen of althans punten waarbij wij
de vinger aan de pols moeten houden. Ik noem de volgende.
Het regionaal beleid - onmisbaar voor tal van projecten die wij willen realiseren - blijft
volgens het regeerakkoord wel nodig voor regio's met een hoge werkloosheid, maar in de rege-
r1ngsverkIaring werd er nauwelijks over gerept. Leeuwarden moet er voor zorgen dat dit onder
werp niet van de politieke agenda verdwijnt. WIJ moeten de verantwoordelIJke staatssecreta
ris, de heer Bukman, maar eens uitnodigen om over onze investeringsplannen te praten.
- De Vierde Nota over de Ruimtelijke Ordening wordt volgens de regerIngsverkIarlng in verband
met het voorgenomen zwaardere accent op milieubeleid herzien. Daar moeten wij heel alert op
Inspelen, want het biedt misschien voor Leeuwarden kansen op een directe aansluiting op het
Euro-Intercity spoorwegennet. Er wordt ook gesproken over een "beperkt" aantal stedelijke
knooppunten. Als dat zou betekenen dat er wordt gekozen voor een afname tot bijvoorbeeld de
vier grote steden dan zouden wij er niet zoveel moeite mee hebben, op voorwaarde dat Leeuwat
den, Groningen en Zwolle in het Noorden een gelijke beleidsmatige behandeling krijgen. Het
zou echter ook kunnen betekenen dat het aantal aangewezen knooppunten niet verder uitgebreid
mag worden en dat is wel bedreigend voor Leeuwarden. Wij vragen het college de ontwikkelingen
kritisch te blijven volgen en zonodig de campagne van begin dit Jaar weer nieuw leven in te
blazen.
- Het volume-accres van het Gemeentefonds van ls teleurstellend nu 2% nodig is om bestaande
voorzieningen in stand te houden.
- BIJ de keuze van regionale politiekorpsen kan de Invloed van de gemeenteraad op het beheer
van de politie wel eens afnemen. Dat vinden wij zorgelijk, evenals de dreigende verhoging van
de opheffingsnorm voor basisscholen.
- Weliswaar sluit de basisvorming, zoals geregeld in het regeerakoord, gelukkig goed aan bij
onze eigen gemeentelijke plannen, maar het is van essentieel belang dat de mogelijkheid van
dependancevorming wordt geboden voor zelfstandige scholen.