- 106-
moment te bekijken hoe de financiële situatie Is. (De heer Mink: De CDA-fractle wil voor 1990
de ondergrens van 3 miljoen laten varen?) Mijnheer Mink, als Je uitgaat van 2,7 miljoen gulden
verhoging dan zou Je uit kunnen komen op een algemene reserve van 4 miljoen. Wij stellen nu een
verhoging voor van 1,7 miljoen gulden en dan zou Je logischerwijs uit kunnen komen op 3 miljoen
gulden, tenzij u anders rekent. (De heer Mink: De ruimte voor nieuw beleid Is dan wel weg!)
In eerste Instantie hebben wij ook aangegeven dat 3 miljoen gulden het absolute minimum Is
met daarbij de veronderstel Ifng en de vooruitzichten die er leven dat de financiële situatie
van de gemeente Leeuwarden zich nog rooskleuriger ontwikkelt dan wij op dit moment verwachten.
(De heer Meerdlnk: Gisteren hebben wij het er al over gehad dat voor 15 Januari een voorstel
Ingediend moet worden en dat op zo kort mogelijke termijn daar een dekking voor aangegeven moet
worden. Dat Is dus In 1990 en dat kan Je niet vooruitschuiven naar 1991. Ik constateer dat de
motie van de CDA-fractle daar totaal geen rekening mee houdt.) Voorzitter, wij praten op dit
moment over een fasering van de verhoging met eventueel afstel op termijn wanneer het beter
gaat zoals wij dat verwachten.
Het Is op dit moment niet aan de orde op welk voorstel dan ook qua dekking vooruit te
lopen, want dan kunnen wij natuurlijk nog een aantal Jaren doorgaan met verhoging van de belas
tingen en dat ls nou net niet onze bedoeling. (De heer Meerdlnk: Ik heb uw fractie gisteren
niet horen zeggen dat u per se afwijzend staat tegenover welk voorstel ten aanzien van de kin
deropvang dan ook.) U hebt ons het omgekeerde ook niet horen zeggen. (De heer E.M. Janssen:
Mijnheer de voorzitter, mag Ik even 1nterrumperen? Ik kan mij voorstellen dat de CDA-fractle zo
vlak voor de verkiezingen een dergelijk voorstel doet, zodat na de verkiezingen, als wij de
Voorjaarsnota krijgen, wellicht andere besluiten genomen moeten worden. WIJ moeten vind Ik nu
reëel zijn en zeggen dat er een aantal forse uitgaven ls waar wij allemaal achter staan, zoals
de arbeidspools, de kinderopvang enz. De CDA-fractle heeft In haar algemene beschouwingen niet
uitgesproken dat zij daar tegen ls. Sterker nog, wij hebben de Indruk dat het CDA daar voor
Is. WIJ moeten nu een besluit nemen over wat wij willen. Je kunt nu wel, kijkend naar de
kiezers, een dergelijk voorstel lanceren, maar dan moet je ook zo reëel zijn en zeggen dat Je
afziet van kinderopvang, arbeidspools enz. Dan ben Je eerlijk bezig.)
Voorzitter, er worden naar mijn gevoel een aantal dingen bijgehaald die niet helemaal
terecht zijn. Ik heb zojuist al uitgelegd waar het ons om gaat, maar Ik wil dat nog wel een
keer doen. Als Je driekwart jaar terug gemotiveerd hebt waarom de belastingen moeten worden
verhoogd, dan moet Je ook wanneer het beter gaat durven zeggen dat Je, nu die motivering er
niet meer ligt, terug moet. "Terug" betekent in onze ogen een gefaseerde invoering en geen
afstel, tenzij de financiële situatie zich zo ontwikkelt dat dat kan. Dat hebben wij betoogd en
dat - dat wil Ik nogmaals herhalen - staat ook In onze motie.
De heer Mink: Ik heb even tijd gehad om de motte van het CDA te lezen. Wat mij zeer ver
baast Is de overweging daarin dat de verdere financiële voorzichten dermate positief zijn enz.
Het enige wat Ik weet Is dat er op grond van de voorlopige rekening 1988. een overschot Is van
2,5 ton, (De heer Krol: In de motte staat dat de verdere financiële vooruitzichten dermate
positief kunnen worden ingeschat. Er staat dus niet dat dat zo ls.) Dus het ls niet zo! (De
heer Krol: Daarom stellen wij een gefaseerde invoering voor. Wanneer het uitkomt zoals wij
denken dan kan die achterwege blijven. Ontwikkelt de financiële situatie zich niet zoals wij
dat veronderstel I en, dan gaat de verhoging van die laatste 1 miljoen gulden alleen maar een
Jaar later In.) Ik ben het in dat opzicht met de heer Janssen eens dat het CDA zowel een min
dere belastingverhoging wil als kinderopvang, arbeidspools en aandacht voor het milieu.
(Mevrouw Van Ulzen-Hakker: Lagere prijzen en hogere lonen!) Het CDA wil gewoon alles en wil ook
het liefst de ondergrens van 3 miljoen gulden van de algemene reserve handhaven. Dit zijn drie
dingen die Je niet met elkaar kunt verenigen. Je zult dus moeten kiezen voor het een of het
ander. WIJ kiezen dan voor het nieuw beleid en voor de belastingverhoging van 2,7 miljoen
gulden.
Ik heb in eerste termijn ook een vraag gesteld over de suggestieve opmerking In het
besluit van de CDA-motle over een stijging ten opzichte van het tarief 1988 van ongeveer 3,5$.
Zo werkt het natuurlijk niet, want het tarief stijgt wèl. (De heer Krol: U hebt gelijk dat die
opmerking misschien een beetje suggestief Is, maar Ik heb het volgende daarmee bedoeld. Als Je
-107
de tarieven neemt van 1988 en de tarieven die wij In onze motie voorstellen dan kom Je Inder
daad op een stijging van ongeveer 3,5$. Ik heb zuiver die tarieven met elkaar vergeleken. Kom
je tot een vergelijking van de tarieven zoals b. en w. die voorstellen met de tarieven van 1988
dan kom je tot een verhoging van ongeveer 7,3$.)
Tot slot In dit verband nog een opmerking over de waarde van de gemiddelde woning. De
waarde van de gemiddelde woning stijgt van f 60.625,naar f 69.900,Dat houdt in dat al
drie keer extra het tarief van de ogb moet worden betaald, ruim f 22,/23, extra. Met het
voorstel van het CDA kom Je voor de gemiddelde woning aan ogb uit op een bedrag voor de
gebruikers van f 169,en In het collegevoorstel op f 175,—. Dat scheelt f 6,Voor de
eigenaar gaat het om een bedrag van f 199,respectievelijk f 206,Het gaat dus in feite om
heel kleine marges waar wij hierover praten.
De heep Rozema: Voorzitter, In onze algemene beschouwingen hebben wij gepleit voor een
gezonde algemene reserve. Onder "gezond" verstaan wij een bedrag tussen de 5 en 10 miljoen
gulden, zoals Ik gisteren ook geprobeerd heb duidelijk te maken. Overigens constateer Ik met
met plezier dat wethouder Kessler het vandaag wel met mij eens Is. Om nu op voorhand nog met
allerlei tegenvallers In het verschiet niet te gaan werken aan een fatsoenlijke stand van de
reserve lijkt mijn fractie niet gezond voor de financiële positie van Leeuwarden. WIJ
ondersteunen dan ook het voorstel van het college.
De heer Meerdlnk: Ik constateer dat de motie van het CDA, waarbij het om een veel hoger
bedrag gaat, vergelijkbaar ls met ons voorstel om f 75.000,— minder te storten In de algemene
reserve om daarmee bezuinigingen terug te draalen. Het CDA wil de verhoging van de ogb terug-
draalen met maar liefst 1 miljoen gulden. Tegelijkertijd wordt niet aangegeven dat men een aan
tal zaken die gisteren en vandaag zijn genoemd niet wil. Ik vind het toch wat goedkoop wanneer
men met zo'n motie komt. Volgens mij weet het CDA van tevoren dat die motie wordt afgewezen. De
CDA-fractle kan natuurlijk nog wel een keer terug komen op deze zaak en zeggen dat zij dit
voorstel heeft gedaan, maar Ik denk niet dat zIJ straks tegen allerlei voorstellen voor nieuw
beleid, zoals kinderopvang, m!IleubeleldslntenslverIng en arbeidspools zal stemmen. Ik had dit
eigenlijk niet van het CDA verwacht.
De heer BIJkersma: Mijnheer de voorzitter, u hebt gezegd dat de belastingverhoging mede
voortvloeit uit het feit dat een aantal Jaren een dergelijke verhoging niet aan de orde Is
gesteld. U doet het natuurlijk wel heel edel voorkomen, maar u kon dat helemaal niet omdat de
uitkering uit het Gemeentefonds de verhoging van de ogb beperkte. Het ls dus niet zo edel ge
weest, u stond met de rug tegen de muur. Het lijkt mij In de richting van de burger eerlijker
om dat te erkennen. U hebt die kans niet gehad, anders had u die wel gegrepen want daar ken lk
het college goed genoeg voor.
De motie van de heer Krol. Andere fracties hebben daar ook op gereageerd en hebben een en
ander In verband gebracht met maart volgend Jaar. Ik laat dat maar voor wat het Is, want de
burgers weten nu waarschijnlijk wel hoe zij met het CDA moeten handelen.
In dit verband wil lk nog opmerken dat de woordvoerders van de verschillende fracties niet heb
ben gereageerd op mijn stel IIngname. ZIJ hebben daarover gezwegen. Ik trek daaruit de conclusie
dat zij het In hun hart wel met mij eens zijn maar dat zij dat niet durven te erkennen. WIJ
blijven bij onze stel 11 ngname.
Uit de motie van de heer Krol vloeit natuurlijk ook een lastenverhoging voor de burger
voort. WIJ vinden dat dat niet kan, omdat het CDA volgens ons een aantal zaken In de richting
van de burger niet honoreert. De VVD-fractle wijst deze motie af.
De heer Ybema: Voorzitter, In eerste termijn heb lk al gezegd dat de motie van de heer
Krol mij heel sympathiek voorkomt. Ik blijf van mening dat de motie goed de middenweg aangeeft
tussen aan de ene kant het handhaven van een acceptabel niveau van de algemene reserve en aan
