geherwaardeerd moet worden. Bij debehandeling van het beleidsplan 1991-
1994 zullen wij daarop terugkomen omdat dan waarschijnlijk ook de Milieu
nota het licht heeft gezien.
De heer Bakker: De D66-fractie is van mening dat, ondanks het feit
dat de Voorjaarsnota vanaf 1991 bij ongewijzigd beleid een begrotings
overschot te zien geeft, er nog geen reden tot gejuich is. Eén zwaluw
geeft nog geen zomer. Ten eerste moet nog worden afgewacht of de progno
ses daadwerkelijk worden gehaald. De eerlijkheid gebied te stellen dat
de ervaringen die in de jaren '80 met betrekking tot de financiële
positie zijn opgedaan, tot nadenken stemmen. Daar komt verder nog bij dat
wij de komende jaren grote investeringen gaan doen. Ik noem de bouw van
het subtropisch zwembad, de bouw van het gemeentekantoor en de nieuwe
schouwburg. Behalve de investeringen in deze projecten zullen er nog veel
meer grote investeringen gedaan moeten worden om onze economische concur
rentiepositie te handhaven. Waar gaat het om?
Leeuwarden zal gezien haar periferische ligging ten opzichte van het
economische zwaartepunt in Nederland extra inspanningen dienen te doen
om het in gang gezette huidige niveau van de economische ontwikkeling te
handhaven. Dit zal meer middelen vergen dan gemiddeld in Nederland het
geval zal zijn. Gelukkig wordt een deel van deze extra inspanningen
afgedekt met extra subsidies van het rijk en de Europese Gemeenschap.
Wij zullen relatief gezien meer middelen moeten opbrengen om de vaart
er in te houden. Behalve de concurrentie binnen Nederland en Europa,
worden wij binnen Friesland ook met grote concurrentie geconfronteerd.
Leeuwarden is knooppunt geworden, maar wat voor effect zou dat wel eens
kunnen hebben? De knooppuntstatus van Leeuwarden kan als effect hebben
dat geïnteresseerde ondernemers hun blik laten vallen op de regio waarin
Leeuwarden ligt. Kort gezegd, het knooppunt Leeuwarden vestigt de aan
dacht zoals een vuurtoren 's nachts aangeeft dat er ergens een eiland
ligt. Dat wil nog niet zeggen dat je je naast die vuurtoren zal vestigen.
Misschien zijn er mooiere plekjes op het eiland.
Leeuwarden werd knooppunt, dus het gebied waarin Leeuwarden ligt,
Friesland, zou een interessante vestigingsplaats kunnen zijn. Zo zou de
psychologische reactie van een investeerder kunnen zijn. Vervolgens zoekt
hij een mooie plaats op om zich te vestigen. Dat zou dan derhalve even
goed Heerenveen, Joure, Drachten enz. kunnen zijn. Wat ik hiermee wil
zeggen is dat wil Leeuwarden zelf mee kunnen genieten van haar knoop-
puntstatus alle zeilen bijgezet zullen moeten worden. Dat zal veel geld
gaan kosten.
Tot slot ondervindt Leeuwarden zware concurrentie op de woningmarkt.
Ontwikkelingen in bijvoorbeeld Grou, Stiens en Hurdegaryp nopen tot
nadenken. Als wij er niet in slagen onze bevolkingsomvang vast te houden,
c.q. uit te breiden, ontstaan er in onze gemeente grote problemen. Het
voorzieningenniveau in de stad staat zo wie zo al onder druk en een
verdere daling van de bevolking zal rampzalige gevolgen voor dit voorzie
ningenniveau hebben. Ook het tegengaan van deze effecten zal veel extra
inzet vergen. Ik wijs alleen al op het bouwrijp maken van nieuwe bouwlo-
katies en de stadsvernieuwingsprojecten in de na-oorlogse wijken waarvoor
34
veel te weinig middelen beschikbaar zijn op dit ogenblik.
Gezien de extra inzet die nodig zal zijn om onze concurrentiepositie
veilig te stellen en de schaars beschikbare middelen, achten wij het
noodzakelijk dat er een goede prioriteitenafweging wordt gemaakt. Daarbij
zou in principe ook reeds vastgesteld beleid dienen te worden betrok
ken. Wat is er nodig op dit moment? Wat kan wachten? Het zwembad en de
Harmonie vinden wij voorbeelden van voorzieningen die moeten om het
voorzieningenniveau concurrerend te laten zijn. De herinrichting van het
Zaailand is een voorbeeld van een voorziening die kan wachten. Wij
nodigen het college uit er naar te streven de bedoelde prioriteitenafwe
ging, c.q. herwaardering van beleid, onderdeel te laten uitmaken van haar
voorstellen met betrekking tot de begroting van 1991.
De onderhavige Voorjaarsnota geeft aan dat, afgezien van 1990, de
begrotingen van 1991 en later bij ongewijzigd beleid een overschot te
zien geven. Verder blijkt dat onze algemene reserve gezien de uitkomst
van de rekening 1987 een zodanig saldo te zien geeft dat er enige extra
ruimte mogelijk is om invulling te geven aan een beleidsterrein dat naar
onze mening de hoogste prioriteit dient te hebben, namelijk het milieu.
Wij ondersteunen derhalve dan ook de motie van de PvdA- en PAL-fractie
ter zake, maar wij willen eveneens ruimte om aan te geven dat onze
gemeente op een verantwoorde wijze haar financiële eindjes aan elkaar
dient te blijven knopen.
Verder kunnen wij instemmen met deze Voorjaarsnota, waarbij de
wethouder aangegeeft dat het beleid ten aanzien van de brandweer, gezien
hetgeen hiervoor in de Commissie voor Algemene Zaken reeds is gezegd,
nader zal worden bekeken.
Tot slot zal ook de D66-fractie het op prijs stellen als het college
zou willen bekijken of de lastendruk voor de burgers met name met betrek
king tot de 0GB nu nog verder omhoog moet. Voorkomen van een verdere
stijging sluit goed aan bij hetgeen ik hiervoor heb opgemerkt over het
vasthouden van de bevolkingsgsomvangJe zou het voorkomen van een
verdere stijging van de 0GB kunnen zien als een stukje investering in de
omvang van de burgerij.
Mevrouw WaalkensTe zamen met de Voorjaarsnota worden eigenlijk al
meegenomen de rekening 1986 en 1987 en de herwaarderingsnota. Als wij
naar 1986 kijken is er toch een nadelig saldo geweest. In 1987 is dan een
verlies van 9.000.000,-- teruggebracht naar 5.000.000,--. Dat wil
niet zeggen dat wij nog niet een verlies hebben van 5.000.000,--. Als
wij kijken naar de rekening en begroting van 1987 en naar de rekening van
1986, dan is in 1987 de begroting gewoon 4.000.000,-- hoger gesteld
en hebben wij weer die winst van 4.000.000,--. Uiteindelijk is het
beleid zoals dat gevoerd is niet zo heel veel anders. Alleen als je er
inderdaad in de begroting 4.000.000,-- bij plakt, dan kan ik mij
voorstellen dat je die ook weer overhoudt. Om dat nu als wisselgeld te
gebruiken voor de Voorjaarsnota 1990 zien wij niet helemaal zitten.
Wij willen bij de Voorjaarsnota toch wel enkele kanttekeningen
plaatsen. Er zijn nog wel wat zaken die eigenlijk niet gehaald zijn. Dit
zijn merendeels gevolgen van de reorganisatie. Wij kunnen ons voorstel-
35
