de landelijke politiek voor relatiewetgeving gebaseerd op individualise
ring, waarbij ook op korte termijn het huwelijk toegankelijk zou moeten
zijn voor homo's en lesbo's. De reactie van het kabinet is teleurstel
lend. Met een beroep op het rechtsgevoel van de bevolking wordt het
verbreden van het huwelijk afgewezen. Werd ook niet het kiesrecht voor
vrouwen indertijd afgewezen met dit argument, zoals de heren Stello en
Kuipers zo treffend aanhalen. Een brede herziening van de relatiewetge
ving wordt wel aangekondigd, maar krijgt verder geen handen en voeten.
Als dit van de huidige Minister van Justitie afhangt, valt het ergste te
vrezen. Deze conservatieve rakker heeft het kortgeleden zelfs nog gedurfd
om een discriminerend voorstel voor homoseksuelen te presenteren op het
gebied van de zeielijkheidswetgevingAlle reden dus om de politieke en
maatschappelijke discussie als gemeente te blijven stimuleren.
De juridische weg om op korte termijn te komen tot een homo-huwelijk
wordt door het college afgewezen. Deze weg lijkt inderdaad moeilijk
begaanbaar, zeker als wij kijken naar de arresten van de Hoge Raad en het
recente arrest van het Europese Hof van de Rechten van de Mens. Toch zijn
er nog enkele gemeenten bezig om te onderzoeken wat de mogelijkheden op
dit terrein zijn, onder meer Schiedam en Leiden. Daar hebben raadsleden
zich al aangemeld om als ambtenaar van de Burgerlijke Stand op te treden.
Via de Commissie Emancipatie-aangelegenheden willen wij in ieder geval
graag op de hoogte worden gehouden van de ontwikkelingen op dit terrein
om eventueel ook de positie van Leeuwarden daarbij te betrekken. Over de
symbolische actie zal ook nog verder in de commisrie overleg worden
gepleegd.
Voor alle duidelijkheid willen wij hier nog eens melden dat het wat
ons betreft niet zozeer moet gaan om de erkenning van de symbolische
functie van het huwelijk, maar dat het accent duidelijk moet blijven
liggen op de aan het huwelijk gekoppelde rechten, dat die in de relatie
wetgeving anders geregeld zouden moeten worden. Daar gaat het de brief
schrijvers namelijk ook om. Niet om de symbolische functie, maar uitein
delijk om de rechten. Ik denk dat het goed is de brief dan ook in die
richting aan te passen, zodat dat accent heel duidelijk naar voren komt.
Ruim honderd jaar geleden begon Alletta Jacobs haar strijd voor
vrouwenkiesrecht. Laten wij leren van de geschiedenis door homoseksuelen
en lesbiennes de rechten te geven die hen toekomen, zodat dat even gewoon
zal zijn als het vrouwenkiesrecht nu.
De heer Brinks: Allereerst zal ik enkele opmerkingen maken ten
aanzien van het door het college voorgestelde antwoord op de brief van
Stello en Kuipers. Dan wil ik een aantal opmerkingen maken over de
motivering van het college om op deze manier te antwoorden en over het
vervolg op deze briefDaarna zal ik een aantal opmerkingen maken ten
aanzien van de door het college voorgestelde gedragslijn om de discrimi
natie van homoseksuelen met betrekking tot het huwelijk op te heffen.
In het antwoord op de brief van Kuipers en Stello zegt het college
dat zij het teleurstellend vindt dat de Minister van Justitie geen
duidelijk antwoord heeft gegeven op de vraag van het college om het
wettelijke mogelijk te maken dat twee mensen van hetzelfde geslacht in
48
het huwelijk treden. De minister verwijst namelijk in zijn antwoord naar
de wetgever en geeft verder geen tijdpad aan waarlangs een en ander
bereikt zou kunnen worden. Het college zelf antwoordt op de twee volgende
vragen van Stello en Kuipers, dat het de organisatie van een symbolische
actie, om een huwelijk te voltrekken met een groot aantal gemeenten tege
lijkertijd, over laat aan de gemeente Beverwijk. Op enig moment, zo staat
er in de raadsbrief, zal er wel een bijeenkomst van de verschillende
gemeenten worden belegd. Naar onze mening doet het college hier bijna
hetzelfde als wat het de minister verwijt. Het al of niet doorgaan van
een symbolische actie hangt af van Beverwijk, die ook de tijd zal bepa
len. Wanneer het college werkelijk van mening is dat er actie ondernomen
moet worden, dient zij hierin een grotere rol te spelen dan de afwachten
de die zij nu aanneemt.
In het deel van de raadsbrief waarin het college de verdere gang van
zaken schetst, worden zoveel slagen om de arm gehouden als maar kan. Wij
zijn nu aan het afwachten wat Beverwijk verder zal organiseren en daarom
kunnen wij niet verder op dit moment, zegt het college, maar mocht het
zo zijn dat er een aantal andere gemeenten de kans ziet om een huwelijk
tussen twee mensen van het gelijke geslacht te sluiten, dan kan het
wellicht zo zijn dat de mogelijkheid onderzocht wordt of ook Leeuwarden
eventueel mee zal doen met zo'n actie. Dat zijn echt te veel slagen om
de arm. Ik heb het nu een beetje overtrokken, maar wanneer het college
echt van mening is dat er wat moet gebeuren, dient zij daar volgens mij
een grotere rol in te spelen dan die afwachtende rol die zij nu aanneemt.
Dan het inhoudelijke deel van het voorstel. De bedoeling van het
college is een loffelijke, namelijk het ter discussie brengen van de
discriminatie die homo-seksuele mannen en lesbische vjouwen ondervinden
wanneer zij hun vorm van samenleven wettelijke willen Ir.ten bekrachtigen.
Deze discriminatie komt voort uit het feit dat er één samenlevingsvorm
is die door de wetgever met voorkeur wordt behandeld en waarvan paren van
gelijk geslacht zijn uitgesloten, dat is dus het huwelijk. In de Commis
sie voor Emancipatie-aangelegenheden van maart 1990 werd het voorstel van
b. en w. behandeld om een brief te schrijven in de richting van de
Minister-President met het verzoek om het huwelijk open te stellen voor
paren van gelijk geslacht en wetgeving daaromtrent te ontwikkelen. Bij
de bespreking van de concept-brief werd door een deel van de PvdA-fractie
en door de PAL-fractie aangedrongen om in ieder geval een zinsnede op te
nemen over de wenselijkheid om de rechten verbonden aan het huwelijk te
individualiseren. Het college heeft die suggestie overgenomen en kan in
de beantwoording van de brief van Kuipers en Stello dus verwijzen naar
die zinsnede.
In de commissievergadering van 28 augustus j.l. werd door ons nog
eens opnieuw benadrukt dat individualisering van rechten het doel zou
moeten zijn waarna wij streven. In die commissievergadering kwam b. en
w. met de mededeling dat er in Leeuwarden geen sprake kan zijn van het
sluiten van een homo-huwelijk. Het voorstel was om dan maar te bezien of
er een symbolische actie mogelijk was. Ik ben daar mee verwijzing naar
eerder genoemde standpunten in principe mee akkoord gegaan, maar wij
hebben daarbij de aantekening gemaakt, dat ik daar binnen de fractie nog
