is het hier doorgedrongen dat wij juist actief de ontwikkelingen in
Nederland en Europa moeten volgen. Zo kon Rients Gratama op de nieuw
jaarsreceptie terecht melden dat wij meedoen.
Maar, waaraan doen wij eigenlijk mee? Niet aan alles, dat kan ook niet,
omdat wij volgens randstedelijke beleidsmakers te ver weg zitten. Mana
gers in het westen van het land zijn bang dat zij niet meer mee doen als
zij niet in de buurt van Schiphol of Rotterdam zitten. Dat praten zij
zichzelf vaak aan. Er zit, mijnheer de voorzitter, een kern van waarheid
in. Door bij elkaar te zitten, ontstaat een milieu dat uitermate gevoelig
is voor het oppakken van nieuwe initiatieven. Een broedplaats voor nieuwe
ideeën, die onze economie vitaal houden.
De plannen van Minister Alders in de Vierde Nota Ruimtelijke Ordening
voorzien in een enorme uitbreiding van werkplekken en woningen in de
Randstad. Volgens D66 zal dit ten kosten gaan van de kwaliteit van het
bestaan. En juist die kwaliteit van het bestaan moet worden uitgebuit
door Friesland en Leeuwarden. In de afgelopen jaren is hiervoor een basis
gelegd, die nu moet worden uitgebouwd. Nieuwe communicatie- en produktie-
technieken maken het scheppen van werk op afstand mogelijk. Als ambtena
ren van het Ministerie van Verkeer en Waterstaat thuis kunnen werken, dan
moet het mogelijk zijn om in wat verder afgelegen gebieden ook werkzaam
heden te laten verrichten. Het verder uitbouwen van stadsgewest- en
knooppuntstatus dient zodanige resultaten te hebben, dat wij op tal van
punten kunnen, concurreren met het westen.
Mijnheer de voorzitter, wie het voorrecht heeft in het bezit te zijn van
een modelspoorbaan, weet het. Als je denkt klaar te zijn, blijf je bezig
om alles te vervolmaken. Onze invalswegen en pleinen hebben daar iets mee
te maken. Voor het Oostergoplein zijn gedachten geopperd voor een kunst
werk. Welke ontwikkelingen zijn daarover te melden? Met betrekking tot
het Vrijheidsplein vindt de D66-fractie dat een kunstwerk, symboliserend
vrede en vrijheid, op zijn plaats is als de reconstructie is voltooid.
Het Drachtsterplein was altijd al een groen- en bloemenplein. Een sugges
ties maak daarvan een bloemenmozaïek van onze nieuwe genetisch gemanipu
leerde leeuw. Een schot in de roos, in meerdere opzichten. Wij hebben in
Leeuwarden een vlaggensyndroom: de rose, de Heineken en de ANC-vlag
kunnen hier wapperen, maar wij weten niet wat wij aan moeten met de
vlaggenmasten voor het station. En nu wij het toch over vlaggen hebben,
maak van het Europaplein een heus Europees plein. Laat daar de dundoeken
van de leden van de Europese Gemeenschap in top hijsen.
Mijnheer de voorzitter, de tijd ligt achter ons, dat nieuwe bedrijfster
reinen uitsluitend werden gebruikt als kweekplaats van ongewenst kruid.
Het gaat redelijk goed met de economie van Friesland. Is de Europese
Gemeenschap in de afgelopen jaren hoofdzakelijk in zuidelijke richting
uitgebreid, door de politieke veranderingen in Europa liggen uitbreidin
gen in noordelijke en oostelijke richting in het verschiet. Ook een
regionaal stedelijk knooppunt kan, door deze kansen te benutten, interna
tionaal haar vleugels uitslaan. In dit verband vindt de D66-fractie een
lobbyist in Brussel alleen maar zinvol in noordelijk verband.
De ontwikkeling in de commerciële dienstverlening in Leeuwarden verloopt
in het algemeen voorspoedig. Ook in deze bedrijfstak heerst de fusie
koorts. Waakzaamheid blijft geboden. De PTT reorganiseert, kan het
college al nader aangeven welke gevolgen dit heeft voor Leeuwarden?
Minder goed gaat het in de traditioneel sterke bedrijfstakken: de toele
veranciers en verwerkers van de agrarische sector. Nu wij het noordelijk
agrarisch onderwijs hier naar toe halen, zijn deze bedrijven van extra
groot belang voor Leeuwarden. Midden vorig jaar zijn de contacten van het
college met de nieuwe Zuivelcoöperatie Friesland-Frico-Domo vertroebeld
geweest. Hoe verlopen die contacten momenteel? En welke zijn de laatste
ontwikkelingen?
De werkloosheid in Leeuwarden ligt op een onveranderd hoog niveau. Ruim
een kwart van de beroepsbevolking. Terecht heeft het college het voortouw
genomen bij de totstandkoming van de banenpool. In het uitgestelde
raadsdebat bij de ondertekening van het Convenant Sociale Vernieuwing is
door verschillende fracties gepleit voor uitbreiding naar de commerciële
sector. Mijn fractie onderschrijft dat. Kan het college een mogelijke
ontwikkelingslijn schetsen?
Voorzitter, wij gaan ervan uit dat de kortingen op de Projecten Mensen
Zonder Werk ongedaan worden gemaakt met behulp van ESF-gelden. Het lijkt
erop alsof het gemeentebestuur haar sociale gezicht wil tonen door een
soepel sanctiebeleid te voeren tegenover hen die weigeren te werken aan
het onderzoeken van mogelijkheden om terug te keren in het arbeidsproces.
Ik wijs hierbij op uitspraken van Minister Kok en de leider van de PvdA-
kamerfractie die - geconfronteerd met toenemende frictie tussen vraag en
aanbod - pleiten voor een hardere aanpak. Overigens geheel binnen de
bestaande regelgeving. De D66-fractie is het met deze (hardere) aanpak
eens. Op welke termijn heroverweegt het college haar aanpak?
Op het terrein van de Ruimtelijke Ordening zien wij de komende jaren een
inhaalmanoeuvre. Met name bij de planuitvoering. De D66-fractie vindt dat
plannen, die niet binnen twee jaar worden uitgevoerd, nog eens kritisch
tegen het licht gehouden moeten worden. Er kan sprake zijn van nieuwe
inzichten. Een paar illustraties: de inrichting van het Wilhelminaplein
en de bebouwingsplannen Hoeksterend. In feite voorzitter, is dit een zaak
van bestuurlijke vernieuwing en mede daarom wil ik de volgende motie
indienen:
"De raad van de gemeente Leeuwarden in vergadering bijeen op 21 ja
nuari 1991,
overwegende
dat bestuurlijke vernieuwing ook van toepassing is op de be
sluitvorming rondom reeds vastgesteld beleid;
dat de overheid steeds vaker met zich snel in de samenleving
voltrekkende veranderingsprocessen wordt geconfronteerd;
dat deze veranderingsprocessen de overheid noodzaakt bij voort-
35