Blad 6
Verslag van de raadsvergadering van 17 januari 2000
mensen - belangrijk als kader van organisaties, bedrijven,
verenigingsleven - gedwongen waren om zich buiten Leeuwar
den te vestigen. Dat hiermee een niet onaanzienlijke der
ving van inkomsten, met name voor de middenstand van Leeu
warden, gepaard gaat is evident. De ruim opgezette Vinexlo-
catie 'Zuiderburen' heeft grote aandacht van het gemeente
bestuur. Millenniumbaby Barbara Venema moet straks kunnen
kiezen waar zij kan en wil wonen.
Veiligheid
Ik kom daarmee op het derde beleidsterrein waar ik iets
over wil zeggen, de veiligheidszorg. Mijn conclusie is dat
het ook op dit punt in Leeuwarden het afgelopen jaar goed
is gegaan.
Dat valt te onderbouwen met cijfers:
- Het veiligheidsgevoel is gestegen, dat wordt onderbouwd
door het onderzoek binnen het Grote Steden Beleid.
- De criminaliteit is gedaald.
- In de samenwerking bij de aanpak van geweld heeft Leeu
warden een landelijke prijs gewonnen.
- Ruim 1100 mensen vonden de weg naar de gemeente via het
vorig jaar in Bilgaard geopende wijkservicecentrum.
Ik realiseer me tegelijkertijd dat ik dit zeg op een moment
dat er zich afgelopen weekend een voor alle betrokkenen
betreurenswaardig incident in Leeuwarden heeft voorgedaan.
Incidenten zullen altijd plaats blijven vinden, maar is
altijd weer één incident teveel. Een incident zoals die
zich in onze wereld dagelijks voordoen en ook zullen blij
ven voordoen, helaas. Daarin ben ik, ondanks mijn versla
genheid over het incident, een realist. Dat brengt mij
opnieuw tot de constatering dat de strijd tegen geweld in
onze samenleving kennelijk niet te winnen is. Al vanaf de
schepping staat de geschiedenis in het teken van geweld
tussen mensen, tussen groepen, tussen landen. Het zit ons
kennelijk in de genen.
Paradoxaal genoeg staat tegenover die in historisch per
spectief niet te winnen strijd, de basisbehoefte van ieder
mens aan het ontbreken van geweld, aan respect voor de
lichamelijke integriteit, aan een veilige samenleving.
Mensen willen zich in de eigen samenleving veilig kunnen
voelen. Het voorzien in die behoefte is één van de belang
rijkste overheidstaken. Mensen moeten het gevoel blijven
houden dat in de samenleving sprake is van een fundamenteel
respect voor hun veiligheid.
Dat betekent dat de overheid, gemeente en politie in het
bijzonder, het gevoel van mensen moet ondersteunen dat zij
leven in een maatschappij die naar rechtvaardigheid streeft
en dat zij, die zich aan die regels houden, zich terecht
aan die regels houden.
Dat maakt dus dat, hoewel de strijd tegen geweld nooit
definitief te winnen is, er tegelijkertijd een fundamentele
noodzaak is die strijd toch te blijven voeren. Het voeren
Blad 7
Verslag van de raadsvergadering van 17 januari 2000
van een strijd die niet te winnen is en toch moet worden
gevoerd, vereist een grote mate van betrokkenheid, zelfs
van idealisme bij hen die deze strijd voeren. Ik ervaar dat
in onze Leeuwarder gemeenschap velen vanuit dat idealisme
deze strijd voeren. Het is de ambitie van het gemeentebe
stuur om vanuit deze betrokkenheid te blijven werken aan
een nog veiliger gemeenschap. Want om het te zeggen met
woorden, uitgesproken door Cees Bangma, onze districtschef,
tijdens het slotdebat over geweld op straat in Leeuwarden,
ik citeer: 'In een strijd die gestreden moet worden, ter
wijl je weet dat deze niet gewonnen kan worden, bestaat de
overwinning uit het feit dat er gestreden wordt.'
Wat hebben we gesproken, dit jaar, over de betrokkenheid
van de burgers, over onze wijkaanpak. De betrokkenheid van
de burgers bij het, in ons geval, lokaal bestuur. Vanmiddag
is het eindrapport van de Staatscommissie 'Dualisme en
Locale Democratie' van de Commissie Elzinga verschenen. Een
rapport van honderden bladzijden, nog niet beschikbaar,
maar wel in een samenvatting in een persbericht. Wat ze
willen horen is: bent u voor een gekozen burgemeester of
niet mevrouw? Dan moet je uitleggen via de pers aan de
burgers. Dat is heel moeilijk uit te leggen, dat die hele
discussie begonnen is over de betrokkenheid van de burgers
en het lokaal bestuur. Waar ik bang voor ben, is dat ieder
een van tevoren zijn standpunt heeft ingenomen. Waar ik
benieuwd naar ben in het rapport is wat de analyse is in
het rapport. Wat de analyse is waar het aan schort in de
betrokkenheid van de burgers in relatie tot het bestuur.
Wat er mis is met de gemeenteraad. Wat er mis is met de
raadsleden. Wat er mis is met de wethouders. Wat er mis is
met onze burgemeesters. Pas als je consensus hebt over de
probleemstelling, wat beter zou kunnen, wat anders zou
kunnen en wat er misgaat, kun je beoordelen of de struc
tuurveranderingen, die zijn aangegeven in het rapport Com
missie Elzinga, ook terecht zijn. Of je die wilt, of dat je
die niet wilt. We weten het allemaal, we hebben het druk,
raadsleden hebben het meer dan druk. We weten het allemaal,
we roepen keer op keer: bestuur op hoofdlijnen, bestuur op
hoofdlijnen. De Commissie Elzinga, op zich niet nieuw, maar
roept nog eens: meer dualisme. Dit betekent: raadsleden
controleren en de raad losmaken van de wethouders. Dat
betekent in de voorstellen: de wethouders los van de frac
tie, buiten de raad benoemen. Een volstrekt andere positie
dan de huidige positie. Natuurlijk bedenkt u allerlei voor
delen, maar natuurlijk kunt u ook allerlei nadelen beden
ken. Als het dan om de burgemeester gaat, die meer bevoegd
heden moet hebben, dan zijn er natuurlijk plaatsen en ook
hier de discussie dat de burgemeester best een inhoudelijke
portefeuille kan krijgen. We hebben er voor gekozen en
ikzelf ook, om dat in eerste instantie niet te doen. Maar
dat was geen principieel nee, dat was dit eerst, dat eerst,
