Blad 28
Verslag van de raadsvergadering van 28 en 30 mei 2001
kapitein èn de reddingsmiddelen, die we hier hopelijk in
voldoende mate ook kwalitatief tot onze beschikking hebben
Praten over belastingproblemen is ons niet vreemd. We heb
ben immers al eerder diepgaande gesprekken gevoerd over fi
nancieel juridische problemen rond de OZB en riool. We heb
ben als Commissie Bestuur en Middelen en als gemeenteraad
ook diverse keren zwaar gehamerd op de juridische houdbaar
heid van de geaccordeerde belastingsvoorstellenIn het
licht van deze voorgeschiedenis is de SP-fractie dan ook
ronduit ontsteld over de gemaakte fout. En dat terwijl de
onderverdeling in de courante en incourante objecten wel
degelijk staat vermeld in de kwaliteitsanalyse van de refe
rentieobjecten in Leeuwarden, die door het taxatiebureau is
opgesteld. Ook in het in 1998 door B&W opgestelde plan van
aanpak wordt een duidelijk onderscheid gemaakt in de cate
gorie niet-woningenMaar in de praktijk zijn er toch es
sentiële zaken niet of onvoldoende onderkend, met als re
sultaat dat we hier vanavond diepgaand met elkaar over van
gedachten moeten wisselen. Er zijn prognoses gehanteerd in
plaats van werkelijke cijfers, zonder zichtbare tussentijd
se toetsing aan de actualiteit. Vertraging bij het taxatie
bureau, door software en andere problemen. Geen enkele ge
nomen maatregel, nadat reeds vroeg duidelijk werd dat er
vertragingen waren met betrekking tot het invoeren van de
gegevens in het gemeentelijk systeem. Een zeer late invul
ling van de vacature teamleider belastingen; een slechte
overdracht van kennis en taken en het toezicht daarop bij
het vertrek van de teamleider belastingen en het ontbreken
van gestructureerd overleg in een nadien cruciaal gebleken
periode. Kortom voorzitter, een zeer gebrekkige communica
tie, verslagen van werkoverleg van de verantwoordelijke
wethouder, die bleken vast te zitten in de privé-computer
zoals in de commissie bleek, van een inmiddels vertrokken
ambtenaar en ga zo maar door. Het rapport van PWC heeft een
aantal zere plekken bloot weten te leggen.
Onze conclusie, er is sprake van een te beperkte inschat
ting van de risico's, die gepaard zijn gegaan met de gehele
operatie. Er is veel te weinig gestructureerd overleg ge
weest; er is sprake van te weinig controle op het proces.
Met andere woorden, er zijn forse aansturingfouten gemaakt.
En dit is des te ernstiger, omdat we, zoals gezegd, al di
verse keren eerder problemen hebben gehad met de tarief
stelling. Niet alleen de afgelopen paar jaar, maar zoals
wij gisteren in ons postvakje van de e-mail mochten begroe
ten ook in 1995 al is het probleem van de waarde van de wo
ningen en niet-woningen aan de orde geweest. Dat is de af
gelopen jaren voor de wethouder Financiën, als kapitein zo
als gezegd van de ambtelijke organisatie, kennelijk geen
reden geweest om er extra bovenop te zitten, althans die
indruk hebben wij niet, om te zorgen voor een zo perfect
Blad 29
Verslag van de raadsvergadering van 28 en 30 mei 2001
mogelijke aansturing van dit soort processen en een accura
te inschatting van de risico's.
Voorzitter, wij zijn als gemeenteraad door het college on
der druk gezet. Wij zijn onder druk gezet omdat het college
gezamenlijk de verantwoordelijkheid neemt voor de ontstane
situatie. Dit is ontroerend solidair, maar toch echt te
kort door de bocht. Het is een zwaktebod, omdat het college
zich bij voorbaat al als één geheel heeft ingedekt. Het kan
ons inziens niet zo zijn dat kapiteins van verschillende
schepen de verantwoordelijkheid voor eikaars handelen ne
men. We hebben als fractie vroegtijdig aangegeven de ver
antwoordelijkheidsvraag voor te leggen aan de direct ver
antwoordelijk wethouder en niet aan het gehele college.
Waar hebben we anders portefeuilles voor?
Terugkijkend op de gehele operatie hebben we de indruk dat
we het topje van de ijsberg al eerder hebben gezien, maar
dat het hoe dan ook een keertje mis zal gaan. Het aanzien
van de gemeente Leeuwarden heeft door de veelvoud aan pu
bliciteit een enorme knauw gekregen. Wij staan achter de
intentie van de voorgestelde herstelmaatregel en op basis
van de beschikbare informatie hebben we hoop op een goede
afloop, maar zeker is dit niet. Hierdoor zijn we in een be
stuurlijk zwak 'nee heb je, ja kun je krijgen' positie te
rechtgekomen. Met nadruk wil ik uitspreken dat dit niet
iets is wat we de organisatie verwijten, maar wel de ver
antwoordelijk wethouder. We spreken in de motie, die straks
zal worden ingediend, daar onze afkeuring over uit. Dit is
niet zozeer een kwestie van bewust onjuiste informatievoor
ziening of gebrek aan integriteit, maar wel van verwijtbaar
gebrekkig en dus schadelijk bestuur. Wij doen, zoals u dui
delijk mag zijn, ook niet mee aan de schouderklopjes die
net door de PAL/GroenLinks-fractie zijn uitgedeeld aan het
college. Die motie steunen wij niet.
Dan het voorstel zelf. Allereerst wil ik hier nogmaals uit
spreken dat ook de SP-fractie pleit voor een herstelpoging.
Wij hebben altijd op het standpunt gestaan, dat de fout
verhaald moet worden, daar waar de opbrengst gehaald had
moeten worden, bij een juiste tariefstelling. Dus bij de
niet-woningen. Wij hebben ook altijd op het standpunt ge
staan dat we woningbezitters niet de dupe willen laten wor
den van de gemaakte fouten. En daar scheiden dus onze we
gen. In tegenstelling tot de opmerkingen van de wethouder
gebeurt dit namelijk nog echt wel, omdat ze meer moeten be
talen dan ze op basis van het juiste cijfermateriaal hadden
moeten betalen. U wilt herstellen, wij ook, maar doe het
dan goed en volledig. Wij dienen daarvoor de volgende motie
in