Aanhangsel nr.8.
Antwoorden op schriftelijke vragen als bedoeld in artikel 47, eerste lid, van het
Reglement van orde voor de vergaderingen van de Raad der gemeente Leeuwarden, in
gediend door respectievelijk de raadsleden H. de Haan en H. ten Hoeve namens de
PvdA-fractie en de raadsleden B. Bilker en G. Jacobse namens de CDA-fractie over
de zorgwekkende ontwikkelingen in het beheer van de Kanselarij.
PvdA
De Kanselarij behoort tot de topmonumenten van ons land. Het is een door en door
gotisch gebouw. De decoraties zijn uitgevoerd in renaissance-vormen. Aan deze op
merkelijke bouw- en decoratiestijlen dankt het gebouw zijn voor Nederland unieke
positie; het maakt de kentering in de stijlgeschiedenis van de late 16 eeuw
zichtbaar. Bovendien is het een versteend politiek manifest, omdat het evenzeer
de politieke en religieus-maatschappelijke kentering uit die periode verbeeldt.
Het gebouw is niet alleen bijzonder waardevol om zijn interessante bouw- en
gebruiksgeschiedenismaar het druk1" bovendien een controverse uit, die tot het
belangrijkste conflict uit de vaderlandse geschiedenis leidde. In die zin heeft
de Kanselarij in Nederland haars gelijke niet.
Nadat het gebouw zijn functie als Provinciaal Rijks Archief verloor is zowel het
Fries Museum als het Verzetsmuseum in het pand gehuisvest geweest. Naar nu blijkt
moesten deze musea enkel voor de plannen voor een nieuw kantongerecht in de Kan
selarij wijken. Tot uitvoering van die plannen is het nooit gekomen. Nu kent het
gebouw geen duidelijke bestemming en is het de provincie Friesland aangeboden
voor een bedrag van 1.350.000,Indien de provincie van het aanbod geen ge
bruik maakt, wordt dit unieke monument op de vrije markt te koop aangeboden.
De handelswijze van het rijk verbaast ons in hoge mate en wel om de volgende
redenen:
- De rijksoverheid voert in dit geval een onduidelijk monumentenbeleid. Enerzijds
moedigt zij particulieren en gemeenten aan monumenten in een redelijke staat
van onderhoud te houden, anderzijds laat zij een eigen monument lange tijd zon
der gebruiksfunctie en wordt noodzakelijk achterstallig onderhoud niet uitge
voerd.
- Enerzijds wordt het de gemeente Hilversum terecht belet een schilderij van Piet
Mondriaan aan de hoogste bieder te verkopen, anderzijds creëert het rijk de mo
gelijkheid een monument met nationale allure op de vrije markt te brengen. Dit
wellicht in de overtuiging dat de Monumentenwet voldoende bescherming biedt.
Uit de praktijk blijkt echter dat dit (helaas) vaak niet het geval is.
- De provincie Friesland biedt een goede functie voor de Kanselarij aan, die te
vens het gebouw openbaar toegankelijk maakt. Bij een monument met dergelijke
kwaliteiten, ook qua interieur, zou dat toch een van de hoofdvoorwaarden moeten
zijn.
- Het rijk heeft een hoge koopsom vastgesteld, alsof dat voor een dergelijk ge
bouw mogelijk is. Het geldt immers als hoogst incourant door de indeling, het
volume en de jaarlijkse onderhoudslasten (in gerestaureerde staat geschat op
100.000,per jaar). Bovendien legt het bestemmingsplan beperkingen op door
de bestemming "bijzondere doeleinden".
-1-
