- 10 -
Ik herinner mij nog goed hoe wij op 16 november 1979 werden ingehaald
in de toenmalige gemeente Idaarderadeel met de fraaie goudkleurige
Humber van 1950 van Sjoerd de Jong. Op een dag als vandaag realiseer
je je dat des te meer omdat de vreugde van die dag kort daarna werd
overschaduwd door het verlies van onze zoon Willem Frederik, genoemd
naar zijn grootvader die op de begrafenis zijn kleinzoon typeerde als
de lust zijner ouders. De geboorte van Annejet in 1983 en van Marrit
in 1986 staan daarom niet op zich zelf.
Bij deze 2 wezenskenmerken van de mensde dood en het leven hebben
wij ervaren welk een grote kracht en steun een gemeenschap kan beteke
nen. Mijn vrouw Elisabeth en ik hebben dat als een groot goed onder
vonden. Juist om die reden hebben wij en houden wij met Boarnsterhim
en meer in het bijzonder met Grou een speciale band en zal het een
wezenlijk deel van ons leven blijven uitmaken.
Dames en heren. In de beginperiode in Friesland speelde een 3-tal za
ken een hoofdrol. Dat was de gemeentelijke herindeling, die op
1 januari 1984 zijn beslag zou krijgen, dat was de dreigende terug
gang in de werkgelegenheid zowel bij Halbertsma en Stork als in meer
algemene zin in de agrarische sector en in de 3e plaats de woningbouw
en het voorzieningenniveau in de dorpen en daarmee de leefbaarheid
van de dorpen.
Het is duidelijk dat werkgelegenheid en woningbouw van essentieel be
lang zijn voor de lokale gemeenschap, maar het is ook wel duidelijk
dat je als gemeentebestuur maar betrekkelijk weinig invloed hebt op
deze zaken. Beslissingen daaromtrent liggen op rijksniveau of worden
door economische wetten beheerst en daarin staat de leefbaarheid van
het platteland niet centraal. Ook dat is wel bekend, maar het blijft
onbevredigend voor een gemeentebestuur dat wel met de gevolgen in de
lokale gemeenschap wordt geconfronteerd. Gelukkig zijn er creatieve
oplossingen bedacht die een daadwerkelijke bijdrage leveren aan het
deelnemen of het weer deelnemen aan het arbeidsproces. Ook binnen on
ze gemeente zijn daarmee aanwijsbare resultaten behaald. Daarnaast
heeft de gemeente voorwaarden gecreëerd, waarbinnen het voor de markt
aantrekkelijk is woningen te bouwen of werkgelegenheid te vestigen.
Ook dat heeft zeker resultaat gehad, maar dat heeft uiteraard wel een
prijs gevraagd. En het lijkt mij toe dat er reden is kosten en baten
eens naast elkaar te zetten en af te wegen tegen de doelstelling.
De gemeentelijke herindeling die na een draagtijd van 17 jaar het
licht zag en per 1 januari 1984 van kracht werd leverde, althans vol
gens de MvT bestuurskrachtige gemeenten op. Kwaliteit en beschikbaar
heid van bestuurders en specialisatie en efficiëncy van de ambtelijke
organisatie waren daarbij de beoogde doelstellingen.
Het is niet het juiste tijdstip en plaats noch acht ik het mijn taak
vandaag de vraag te beantwoorden in hoeverre deze doelstellingen zijn
bereikt. Ik wil volstaan met op te merken dat een dergelijk proces
meer door politieke dan door bedrijfsmatige factoren wordt beheerst
en dat die omstandigheden beperkingen in zich hebben die op zich zelf
niet het doel onbereikbaar maken maar in ieder geval wel vertraging
opleveren. Bovendien wordt de kwaliteit door de politieke partijen en
de kiezers bepaald en ook dat draagt bij aan de ongewisheid van de te
bereiken doeleinden.
NOT28AUG.AF/H/10
