Pagina 2
Sinds de Commissie Lemstra zijn er meerdere landelijke stuurgroepen, platforms en dergelijke inge
steld om de gemeentelijke rol in het gezondheidsbeleid te versterken. De notie om gemeenten te
verplichten een nota gemeentelijk gezondheidsbeleid op te stellen leeft al een aantal jaren.
10 argumenten om een nota lokaal gezondheidsbeleid op te stellen.
1. Wettelijke verplichting
Het kabinet heeft uiteindelijk 13 juli jongstleden op voorstel van minister Borst van Volksge
zondheid, Welzijn en Sport besloten dat alle gemeenten in Nederland vanaf juli 2003 de op
dracht krijgen elke vier jaar een nota gezondheidsbeleid op te stellen. Om de gemeenten te hel
pen bij het opstellen van de nota, zal de minister vanaf juni 2002 elke vier jaar landelijke priori
teiten op het gebied van collectieve preventie formuleren.
Gemeenten hebben een essentiële taak in het voeren van lokaal gezondheidsbeleid, waarbij de
samenhang tussen gezondheidszorg en het overige gemeentelijke beleid van belang is. Om die
samenhang goed te kunnen waarmaken, is de idee dat alle gemeenten hun visies en ambities
neerleggen in een gemeentelijke nota gezondheidsbeleid. In die nota kunnen gemeenten een
beschrijving geven van de gezondheidstoestand van hun inwoners en verbanden leggen met
andere terreinen zoals wonen, werken, welzijn en onderwijs. Andere zaken die in de nota kun
nen worden vastgelegd zijn samenwerking met andere organisaties (zorgverzekeraars, patiën
tenorganisaties) en op welke punten een gemeenteoverschrijdende aanpak wordt gevolgd.
Tevens moet worden vastgelegd hoe de gemeenteraad tussentijds geïnformeerd blijft over de
resultaten. De nota zou gebaseerd moeten zijn op een aantal bouwstenen als een periodiek
kwalitatief en kwantitatief overzicht van de belangrijkste vraagstukken en problemen op het
terrein van de volksgezondheid, een inventarisatie van de belangrijkste thema's in het college
programma, een inventarisatie van bestaand gemeentelijk beleid op dit terrein, een inventarisa
tie van plannen van zorgaanbieders, relevante instellingen in de regio en een terugblik op het
gemeentelijke gezondheidsbeleid dat voorgenomen en gerealiseerd is in de voorgaande vier ja
ren.
Naast deze algemene wettelijke verplichting zijn er daarentegen ook meerdere maatschappelijke
ontwikkelingen die meer aandacht voor lokaal gezondheidsbeleid noodzakelijk maken:
2Kosten vermindering
Openbare gezondheidszorg kost geld (landelijk gezien zo'n twee miljard), maar zorgt er wel voor
dat er minder mensen ziek worden, en dat er dus minder mensen beter hoeven te worden ge
maakt. Een goed functionerende openbare gezondheidszorg kan bijdragen om de zorg in de toe
komst beter betaalbaar te houden zonder dat we onaanvaardbare maatschappelijke keuzes hoe
ven te maken.
3. Gezondheidsverschillen
Zelfs in een ontwikkeld land als Nederland is het nog steeds zo dat mensen die het economisch
minder goed hebben, korter leven dan diegenen die het hier beter hebben: iemand die arm is in
Nederland, leeft gemiddeld 3 Vz jaar korter dan iemand die niet arm is.
4. Mensen zijn langer ziek.
Gemiddeld leeft men in Nederland zestig jaar zonder dat men zich al te veel gezondheidszorgen
hoeft te maken. Daar komen voor mannen echter veertien minder gezonde jaren bij en voor
vrouwen zelfs twintig jaren. In Nederland worden we kennelijk steeds ouder, maar tegelijkertijd
ook steeds langer ziek. De openbare gezondheidszorg kan meehelpen om ervoor te zorgen dat
mensen langer leven zonder dat ze langer ziek zijn.
5. Gevoelens van onveiligheid.
Notitie Bestuursopdracht Nota Lokaal Gezondheidsbeleid/cbav/2