BELEIDSNOTA OPENBARE VERLICHTING
Het lichtmastenbestand van de gemeente Boarnsterhim bevat 3800 lichtmasten (peildatum 1 januari 2010).
Daarnaast zijn nog 125 overige verlichte objecten aanwezig, met name wegwijzerverlichting en
plattegronden. Staal is veruit het meest voorkomende materiaal (71%). Andere toegepaste materialen zijn
aluminium (15%), thermisch verzinkt staal (8%), ijzer (3%) en gietijzer (2%).
Lampen en armaturen kunnen in drie categorieën onderverdeeld worden: PL, SON en SOX. Het toe te
passen lamptype is afhankelijk van het aanwezige armatuurtype; armatuurtype en lamptype zijn
onlosmakelijk met elkaar verbonden. Binnen de gemeente Boarnsterhim komt PL-verlichting het meeste
voor (63%), gevolgd door SON-verlichting (28%) en SOX-verlichting (9%). Daarnaast is er een kleinschalig
proefproject met enkele lichtmasten met led-verlichting.
De technische levensduur van lichtmasten is onder andere afhankelijk van het materiaal. Doorgaans wordt
gerekend met een technische levensduur van veertig jaar. Uitgaande van deze theoretische levensduren is er
binnen het verlichtingsbestand van Boarnsterhim sprake van een zeer beperkte vervangingsachtérstand. Van
de 3800 lichtmasten zijn 54 stuks (1,5%) ouder dan veertig jaar en 26 stuks (0,7%) ouder dan vijftig jaar.
Sinds eind jaren '60 werd de openbare verlichting van de Friese gemeenten (met uitzondering van de
gemeente Leeuwarden) en van de provincie Fryslân beheerd in een OV-pool. Dynamicom was beheerder van
de openbare verlichting, en nam ook alle kosten voor het plaatsen van lichtmasten voor haar rekening.
Dynamicom trad daarmee in feite op als kredietverstrekker. Eind 2005 hebben alle deelnemende partijen -
waaronder de gemeente Boarnsterhim - de boekwaarde van hun openbare verlichting aan Dynamicom
uitbetaald en deze op hun eigen balans opgenomen. Dit betekent dat de gemeente Boarnsterhim vanaf 1
januari 2006 zelf eigenaar is van haar openbare verlichting. Met ingang van 2008 is de OV-Commissie
Fryslân overgegaan in de Stichting OV Fryslân. Deze stichting fungeert als uitvoerende dienst voor de
deelnemende gemeenten en de provincie Fryslân, met betrekking tot openbare verlichting en inkoop van
energie. Met ingang van 1 januari 2008 heeft de VFG de opbracht voor het administratief beheer gegund aan
Dynamicom (thans Ziut) en de technische uitvoering van het onderhoud aan Essent Lighting (thans Ziut).
Ruim driekwart van de lichtmasten in de gemeente Boarnsterhim is een zogeheten nachtbrander. Deze
verlichting blijft de gehele nacht branden. Bij een deel van deze lichtmasten wordt de verlichting na 23:00
uur wel gedimd. Een kwart van de lichtmasten is een avondbrander en gaat na 23:00 uur uit.
De verlichtingsinstallatie van de gemeente Boarnsterhim verbruikt jaarlijks circa 585.000 kWh. De
energieprestatie van de verlichtingsinstallatie is niet onderzocht, dus het is niet bekend hoe de
verlichtingsinstallatie van Boarnsterhim scoort op een schaal van A t/m G. Wel kan een indicatie gegeven
worden op grond van de aanwezige lamptypen en dimsystemen. Per saldo kan gesteld worden dat de
gemeente Boarnsterhim gemiddeld scoort als het gaat om de energie-efficiency van de openbare
verlichtingsinstallatie.
Energie vormt de belangrijkste kostenpost van openbare verlichting, zeker nu de prijzen voor energie in de
jaren 2007 t/m 2009 zijn verdubbeld. Gezien de hoeveelheid energie die verbruikt wordt door openbare
verlichting betekent dit forse toename van de kosten voor energieverbruik. Het vorige energiecontract met
Electrabel (voorheen Rendo) liep tot 31 december 2009. Per 1 januari 2010 is NV NUON Business tot en
met 2012 (optiejaar 2013) de nieuwe leverancier voor elektriciteit.
Pagina 2
