Pagina 2
1. Algemene Toelichting
Op 30 november 2010 heeft de raad van de gemeente Boarnsterhim besloten om de gemeente
per 1 januari 2014 op te heffen en over te gaan tot een gemeentelijke herindeling. In het besluit
is bepaald dat het grondgebied van Boarnsterhim over meerdere gemeenten zal worden ver
deeld. Met de gemeenten Leeuwarden en Heerenveen zal een herindelingstraject moeten wor
den doorlopen en met de gemeenten Skarsterlan (De Friese Meren i.o.) en Südwest-Fryslan
dienen grenscorrecties plaats te vinden.
Het proces dat thans moet worden doorlopen heeft ook bij het ontstaan van Boarnsterhim een
rol gespeeld. De huidige gemeente is een samenstel van de gemeenten Idaarderadeel, Rauwer-
derhem en het grootste gedeelte van Utingeradeel. De begrenzing is gebaseerd op de wet van 6
juli 1983 tot gemeentelijke herindeling van Friesland (Stb. 325).
Het raadsbesluit van 30 november 2010 voorziet in een splitsing van Boarnsterhim in vier ge
deelten. Het noordelijk deel van de gemeente met de dorpen Wergea, Warten, Warstiens, Ea-
gum, Idaerd, Grou, Reduzum en Jirnsum gaat naar Leeuwarden, het zuidoostelijk deel met Ak-
krum en Aldeboarn naar Heerenveen, het zuidwestelijke deel met de dorpen Raerd, Dearsum,
Poppenwier, Tersoal en Sibrandabuorren naar Súdwest-Fryslân en het dorp Terherne naar
Skarsterlân (De Friese Meren i.o.).
Het besluit van de raad betreft een uitspraak over de kernen. Om te komen tot nieuwe grenzen
is een verdere detaillering echter noodzakelijk. Aan de hand van de hieronder benoemde uit
gangspunten is deze detaillering opgemaakt en zijn de gebieden inclusief de kernen begrensd.
Het betreft de volgende algemene uitgangspunten:
De grenzen moeten "logisch" en "natuurlijk" zijn en recht doen aan de landschapshisto
rie
De grenzen moeten (bestuurlijk) te onderbouwen en zijn uit te leggen
Onder logisch wordt verstaan:
t Aansluiten bij bestaande dorpsstructuren; het is niet logisch om mensen die binding
hebben met een bepaald dorp bij een andere gemeente - en dus een ander dorp - te
voegen (rapport Wagenaar-Hoes).
Bestaande barrières aanhouden die in het landschap bepalend zijn en die mensen niet
makkelijk oversteken, zoals wegen, een spoorlijn en/of gegraven watergangen van enige
omvang (bijvoorbeeld de spoorlijn Leeuwarden-Zwolle, de A32 en het PM-kanaal).
Onder natuurlijk wordt verstaan:
Door natuur gevormde grenzen, zoals waterlopen, kreekruggen en/of landschapstypen.
Vanuit de landschapshistorie kijken naar de landschapstypen zoals die onder andere zijn
weergeven in de Provinciale Verordening en de natuurlijke en landschappelijke waarden
zoals die zijn weergegeven in het bestemmingsplan Buitengebied 2008.
Deze grenzen zijn bestuurlijk te onderbouwen en uit te leggen. Bij eerdere sociaal
maatschappelijke en ruimtelijke keuzes door bestuur en politiek zijn zij ook ordenend geweest.
Voor de duidelijkheid is het ook goed te noemen welke aspecten geen rol hebben gespeeld bij
de uiteindelijke bepaling van de grenzen. Het betreft hier beheer- en eigendomsaspecten.
Bij de bepaling van de grenzen gaat het om hoofdzaken, zoals welke gebieden een eenheid
vormen. Bovengenoemde criteria, logisch en natuurlijk, zijn hiertoe bruikbaar, beheeraspecten
Toelichting Nieuwe Grenzen Boarnsterhim