concept GR FUMO, versiedatum 30 maart 2012
Toelichting
Inleiding en achtergrond
In verschillende onderzoeken, waaronder het in 2008 verschenen rapport van de commissie Mans, is te
lezen dat de organisatie en uitvoering van vergunningverlening, toezicht en handhaving van de
regelgeving op het gebied van Milieu, Bouwen en Ruimte structurele problemen kent. Fragmentatie,
onnodige bestuurlijke drukte, gecompliceerde verantwoordelijkheidsverdeling tussen overheden, een
tekort aan capaciteit, kennis en kunde bij een deel van de individuele bevoegde gezagsinstanties,
onvoldoende en te vrijblijvende samenwerking en informatie-uitwisseling tussen toezichthouders en hand
havers, toename van specialismen en afname van schaal door vermindering vergunningverlening,
overdracht van bevoegdheden van provincie naar gemeenten van complexe inrichtingen. Het is een greep
uit de problemen zoals die uit een reeks van adviezen en rapporten naar voren komen.
Om deze problemen fundamenteel aan te pakken, hebben het Rijk, het IPO en de VNG overeenstemming
bereikt over de zogeheten package deal van 19 juni 2009. De UvW heeft zich hier in een later stadium
aan geconformeerd. In een aantal bestuurlijke overleggen is de package deal aan de orde geweest en zijn
er bijstellingen aangebracht.
Onder meer is in dit kader een basistakenpakket vastgesteld en zijn er zogenaamde kwaliteitscriteria
ontwikkeld. De kwaliteitscriteria geven onder meer aan welke deskundigheden organisaties in huis
moeten hebben om goede vergunningverlening, toezicht en handhaving mogelijk te maken. De criteria
gelden in ieder geval voor de regionale uitvoeringsdiensten, waarvan is afgesproken dat deze een
landsdekkende structuur moeten gaan vormen. De kwaliteitscriteria vormen daarmee één van de
belangrijkste pijlers - zo niet de belangrijkste - onder een adequate uitvoering van de onderhavige
medebewindstaken door gemeenten, provincies en het Rijk of in hun opdracht door derden, waaronder de
RUD's.
In aansluiting op de gemaakte afspraken is het Programma Uitvoering met Ambitie (PUmA) gestart. In dit
programma zijn de acties gebundeld die nodig zijn om het kabinetsbeleid en de bijbehorende package
deal te kunnen uitvoeren. De partijen die bij dit programma zijn betrokken, zijn het Rijk, IPO, VNG, UvW,
het Openbaar Ministerie (OM) en de politie. In het kader van dit programma zijn in januari 2011 een
Stappenplan vorming regionale Uitvoeringsdienst (RUD) en een Checklist Criteria RUD-vorming
opgesteld.
Zowel het stappenplan als de checklist is opgesteld door de stuurgroep PUmA. Het stappenplan is op 16
februari 2011 bestuurlijk vastgesteld. Met betrekking tot de Checklist Criteria RUD-vorming is in hetzelfde
bestuurlijk overleg vastgesteld dat deze checklist het richtinggevende kader is voor het verdere proces.
Daarbij is ook aangegeven dat een eventuele afwijking daarvan op grond van een voorkeur voor regionaal
maatwerk onder voorwaarden mogelijk is. Bij deze voorwaarden gaat het er om dat de direct betrokken
partijen (provincie, waterschap(pen) en de gemeenten) het met elkaar eens zijn over het regionale
maatwerk, dat de afstemming met het OM en de politie moet zijn geborgd en dat de RUD's ook op langere
termijn voldoende kritieke massa hebben conform de KPMG-kwaliteitscriteria. Het zijn deze criteria die in
de Modellenstudie tot de conclusie hebben geleid dat er in Fryslan gekozen dient te worden voor één
RUD.
De belangrijkste elementen uit de package deal en de Checklist Criteria-RUD-vorming:
in de RUD wordt deelgenomen door gemeenten en provincies voor de uitvoering van VTH-taken op het
gebied van het omgevingsrecht. In de RUD zullen ook rijkstaken worden ondergebracht. De RUD werkt
samen met de waterschappen in de provincie;
het werkgebied van elke RUD is congruent met dat van de Veiligheidsregio;
alle RUD's gezamenlijk vormen een landsdekkend netwerk voor de uitvoering van VTH-taken;
14