7. Beeldkwaliteit
Afgemeerde woonschepen zijn qua vorm, afmetingen, bouw en opbouw de laatste jaren een steeds
prominenter onderdeel van de dagelijkse leefomgeving geworden. Dat betekent dat de
verschijningsvorm van een bouwwerk, of woonschip niet alleen een zaak is van de eigenaar van het
bouwwerk of woonschip, maar ook van de gemeente. Heldere en concrete regels voor het
beeldbepalende aanzien van woonschepen en bijbehorende bouwwerken in onze gemeente zullen
ook een bijdrage leveren aan verbetering van de ruimtelijke kwaliteit.
Kwaliteitscriteria
Voor woonschepen hebben in de gemeente Boarnsterhim nooit concrete regels met betrekking tot
beeldkwaliteit gegolden. De beeldkwaliteit binnen gemeenten was tot nu toe voornamelijk gericht
op bouwwerken en gebouwen met een 'statisch' karakter. Nu de aanwezigheid van woonschepen in
toenemende mate (mede) het beeld van de openbare ruimte bepalen is een beeldkwaliteitsbeleid
voor woonschepen gewenst. Doordat woonschepen vooral de woonfunctie en de daarbij behorende
vorm hebben, kunnen zij worden vergeleken met bouwwerken en gebouwen op de vaste wal.
Woonschepen en bijbehorende bebouwing op de oeverkavel zijn, evenals bebouwing op de vaste
wal, zichtbaar en beeldbepalend voor het landschap in of langs openbaar gebied.
Het is onmogelijk om de huidige beeldkwaliteitseisen voor bebouwing op de wal ongewijzigd van
toepassing te verklaren op woonschepen. Wel wordt gestreefd naar een beeldkwaliteit, dat qua
uitgangspunten te vergelijken is met de welstandsnota welke van toepassing is op bouwwerken.
Welstandsnota
Gemeenten zijn sinds 1 juli 2004 wettelijk verplicht welstandeisen vast te stellen voor bebouwing
welke onder de werkingssfeer van de Woningwet/Wabo valt. Dit betreft eisen aan het gebouw en
zijn omgeving. Het vaststellen van welstandsbeleid voor wonen op het water is niet wettelijk
voorgeschreven. Zoals reeds eerder is aangegeven kent de gemeente Boarnsterhim woonschepen die
wel onder de werking van de Woningwet vallen en woonschepen die niet onder de werkingssfeer van
de Woningwet vallen. Voor deze laatste categorie geldt dat deze woonschepen ook niet gebonden
zijn aan de verplichte welstandcriteria zoals opgenomen in de Woningwet. Wel geldt voor deze
laatste categorie het bepaalde in de APV, inhoudende dat het uiterlijk van het vaartuig geen
afbreuk moet doen aan het aanzien van de gemeente. Daarnaast geldt voor alle woonschepen het
bepaalde in artikel 149 van de Gemeentewet. In dit artikel is voor de gemeente de mogelijkheid
opgenomen om regels te stellen die onder meer het belang van het aanzien van de gemeente
beschermen bij het innemen van ligplaatsen door woonschepen of recreatieve schepen.
De bepaling in de Gemeentewet wordt door de gemeente nader uitgewerkt met het opstellen van
een welstandsnota voor woonschepen 2012, zodat uiteindelijk voor alle woonschepen (dezelfde)
beeldkwaliteitscriteria van toepassing zijn.
Het doel is om hiermee een bijdrage te leveren aan het aanzien van Boarnsterhim. Tevens geeft dit
beleid betrokkenen in een vroeg stadium richtinggevende informatie over de criteria die bij de
aanvraag voor bouw of verbouw een rol spelen. Bij het opstellen van de beeldkwaliteitscriteria voor
de woonschepen is onderscheid gemaakt in twee gebiedsdelen: Woonschepen in het open landschap
en woonschepen in of aan de rand van de dorpskernen.
Welstand is en blijft een subjectief begrip. Juist daarom is het aan te bevelen de welstandcriteria
zoveel mogelijk te objectiveren om rechtsongelijkheid te voorkomen bij de toetsing van aanvragen
om ligplaatsvergunningen.
Visie permanent bewoonde woonschepen 2012
12