-2-
over het hoofd ziet, dat met deze naam toch weer de "individualiteit"
van de school in het gedrang komt. Het aantal "Jan Ligthartschölen"
Ph.Kohnstammscholen",Theo Thijssenscholen"maar ook het aantal "Wil-
helmina-""Juliana-" en "Prinses Beatrixscholen"is reeds in ons
land veel en veel te groot.
Zal een schoolraam werkelijk "goed"zijn, dan moet hij zoveel mogelijk
eigen zijn aan de plaats of streek, waar de school is gevestigd, en
zo mogelijk appelleren aan de volksverbeelding van die plaats of
streek. Na deze algemene opmerkingen en daarmede rekening houdende,
veroorloof ik mij dan hierbij enkele suggesties te geven voor een
naamgeving van de openbare scholen in de gemeente Idaarderadeel.
GROUW
De OwL.school voor U.L.O.
Wie Grouw zegt, denkt natuurlijk aan de vermaarde Friese schrijvers:
DrJoost -,Dr.Éeltje - en Tjalling Halbertsma. Voor het werk, van deze
schrijvers heb ik de grootste bewondering en hun verdiensten voor
Friesland en de Friese taal slaat men m.i.nooit hoog genoeg aan. Dat
hunne namen blijven voortleven in straat- en pleinnamen in hun ge
boortedorp is een gebiedende eis. Met grote piëteit zal ieder Fries en
tenminste ieder Grouwster hen steeds moeten gedenken en de scholen
zullen daarin zeker moeten voorgaan, maar voor de scholen in hun ge
boorteplaats hebben zij m.i.niet een dusdanige betekenis gehad, dat
dit een naamgeving van één hunner aan die scholen rechtvaardigt.
De Grouwster U.L.O.school is bovendien een school voor de gehele ge
meente Idaarderadeeldie toevallig in Grouw staat.
Daarom is m.i.een naam,die herinnert aan een grote Idaarderadeelster
ingezetene, meer geëigend.
Natuurlijk gaan dan mijn gedachten in de eerste plaats uit naar Idaar-
deradeels meest vermaarde grietman: CAREL VAN ROORDA.
Gesproten uit het geslacht van de bekende geuzen familie VAN ROORDA,
neef van de beroemde tegenstander van graaf Willem Lodewijk, die de
zelfde naam droeg, heeft VAN ROORDA van 1635-1670 de grietenije Idaar
deradeel op voorbeeldige manier bestuurd. Aan hem is het te danken,
dat de vervolgingen na de reformatie ingesteld tegen allen,die niet
/tot tot de/staatskerk verheven Nederduits Hervormde Kerk wilden behoren,
niet ten uitvoer werden gelegd in Idaarderadeel. Aan hem dankten an
dersdenkenden een ongehinderd rustig voortbestaanRoomsen in Wartena
en Warga, Doopsgezinden in vrijwel alle dorpen der gemeente Idaarde
radeel hebben dit in die zeer woelige dagen aan hem te danken gehad.
Meermalen werd hij door de staten van Friesland daarover op de vingers
getikt,maar het kon de houding van deze ruimdenkende grietman, die
daarin zijn tijd ver vooruit was, niet veranderen.
Zou de lijfspreuk van deze Friese edelman: "Praesis ut prosis"(geef
het goede voorbeeld) eigenlijk niet alle scholen passen ook in deze
tijd? Over deze grietman van Idaarderadeeldie meerdere malen Fries
land als deputaat ook in buitenlandse missies vertegenwoordigdewordt
in elk geschiedeniswerk zeer gunstig geoordeeld. Zijn belangstelling
voor onderwijs is bekend. Zijn persoonlijke eigenschappenruimheid
van opvatting,openheid van geest en grote persoonlijke moed,appelle
ren m.i.aan de geest,die een inrichting voor voortgezet onderwijs in
alle tijden,maar vooral in onze tijden dient aan te kweken. Daarom
leve zijn naam voort in Idaarderadeel door de U.L.O.school te dopen
tot: CAREL VAN ROORDASCHOOL
O.L.School aan de Parkstraat.
Bekendheid op "it Fryske mêd" heeft -natuurlijk niet zo groot als
-de-
