24a.Voorstel tot wijziging der gemeentebegroting,dienstjaar .1957,in
verband met de invoering van bet Fries als voertaal in de eerste
twee leerjaren der openbare lagere scholen.
No.1151. Aan de gemeenteraad.
Grouw, 20 mei 1957»
Zoals u vermoedelijk bekend zal zijn, is in een aantal daar
toe aangewezen lagere scholen in deze provincie in 1950 een aanvang
gemaakt met de invoering van het Fries als voertaal in de eerste
twee leerjaren.
De aanleiding hiertoe is geweest, dat men had geconstateerd,
dat het Friese kind na het doorlopen van de lagere school nog ern
stige moeilijkheden had, om zich in behoorlijk Nederlands uit te
drukken. Bij een onderzoek naar de redenen van deze tekortkoming
is de gedachte gerezen, dat wellicht de plotselinge overgang van het
kind uit een Friestalig milieu naar de "nederlandse" school hier een
rol zou kunnen spelen. Voor een groot deel van de in Friesland woon
achtige kinderen geldt toch, dat zij tot de leerplichtige leeftijd
vrijwel uitsluitend Fries horen spreken en zij zelve zich ook in
die taal uitdrukken. Komen zij op school, dan moeten zij zich plot
seling instellen op iets, wat geheel afwijkt van de hun vertrouwde
Friese levenssfeer.
Diverse onderwijsdeskundigen en opvoeders, die het belang van
het Friese kind ter harte ging, hebben zich in verband hiermede af
gevraagd, of deze abrupte overgang psychologisch en paedagogisch
geen ongunstige gevolgen zou hebben voor de verdere ontwikkeling,
met name wat betreft het zuiver spreken van de Nederlandse taal
Om hieromtrent zekerheid te verkrijgen heeft men de hierboven
genoemde proefscholen ingesteld. Thans, nu deze scholen een zeven
tal jaren hebben geëxperimenteerd, is gebleken, dat de leerlingen
aan wie gedurende de eerste twee leerjaren het onderwijs in de Frie
se taal is gegeven, zich èn in het Fries èn in het Nederlands zui
verder kunnen uitdrukken, terwijl ook hun Nederlandse woordenschat
aanmerkelijk groter is.
Een en ander is voor ons aanleiding geweest, te overwegen,
of het niet gewenst was, tot invoering van het Fries als voertaal
in de twee eerste leerjaren van de openbare lagere scholen over te
gaan. Wij hebben daarom een bespreking belegd met de betrokken
schoolhoofden en de inspecteur van het lager onderwijs. Bij deze
bespreking kwam naar voren, dat men voor het merendeel reeds contact
had gehad met de betrokken ouders, die in het algemeen zich gunstig
over een eventuele invoering, als bovenbedoeld, hebben uitgesproken.
Metuitzondering van Óen der schoolhoofden, die enkele bezwaren
uitte, die vermoedelijk kunnen worden ondervangen, waren zowel de
hoofden van scholen e"s de inspecteur van oordeel, dat in het belang
van het Friese kind invoering van het Fries wenselijk, zo niet nood
zakelijk was.
In verband hiermede hebben wij besloten, het Fries te rekenen
met ingang van het nieuwe schooljaar, dat, zoals bekend over enkele
maanden aanvangt, te doen bezigen als voertaal in de eerste twee
leerjaren.
-Wat-
