6
Dergelijke uitkeringen mogen niet worden gebruikt voor het financieren van
lopende uitgaven of voor nieuwe kapitaalswerken. Zij moeten in de reserves worden
gestort en mogen dan worden gebruikt voor het dekken van te-korten op de gemeente
rekening. Dat hebben wij dan ook ijverig gedaan.
Toch moet u zich goed realiseren, dat de algemene reserve in wezen maar een be
perkte bron is, die snel kan opdrogen, zelfs als er nog kans is op nabetaling door
het rijk van achterstallige uitkeringen. Zo beschikte onze gemeente per 1 januari
1960 nog over een bedrag aan reserves van rond 340.000,Maar toen op 7 novem
ber 1967 de begeleidingsbrief voor de begroting 1968 aan u werd toegezonden, waren
de reserves al geslonken tot rond 246.000,Een nadelig verschil dus van
94.000,
Dit interen met 95.000,niettegenstaande aanzienlijke nabetalingen van het
rijk, gepaard aan verhogingen van de gemeentelijke belastingen, het invoeren van
nieuwe gemeentelijke belastingen en het drastisch bezuinigen op of schrappen van
niet noodzakelijke uitgaven, is wel een zeer duidelijk bewijs van de ernstige
financiële moeilijkheden, waarin de gemeente Idaarderadeel verkeert. Want niemand
zal kunnen aantonen, dat het gemeentebestuur wat al te vlot omspringt met het geld,
en evenmin kan iemand staande houden, dat het gemeentebestuur niet zijn best heeft
gedaan, de eigen gemeentelijke belastingen bij de tijd te houden en, in een enkel
geval, zelfs meer dan dat.
Dit is, in grote lijnen, het beleid van de afgelopen jaren geweest, van de raad
en van het college van burgemeester en wethoudersom met een sluitende begroting
de gemeente te kunnen besturen. We hebben over dit beleid bij de behandeling van
de diverse begrotingen vaak druk gediscussieerd over de voor- en nadelen er van,
maar elk jaar hebt u dit beleid goedgekeurd en de daarop betrekking hebbende be
groting zonder hoofdelijke stemming vastgesteld.
Ook waren wij - dit moet er wel bijgezegd worden -, min of meer genoodzaakt het
beleid van de sluitende begroting te voeren. Het is u n.l. bekend, dat Gedeputeerde
Staten steeds hebben geweigerd een primitieve begroting goed te keuren, die met be
hulp van een bijdrage uit de reserves sluitend was gemaakt. Op dit punt hadden wij
dus weinig keus. Tenzij wij bij de Kroon in beroep zouden zijn gegaan, tegen de
weigering van Gedeputeerde Staten om een begroting goed te keuren die met behulp
van de reserves sluitend was gemaakt.
Het gevolg van dit beleid was, dat wij belangrijke werken niet konden uitvoeren,
het onderhoud van wegen en straten moesten verwaarlozen en op verscheidene andere
punten van het gemeentelijk voorzieningenniveau verstek moesten laten gaan.
Onze pogingen, om hiervoor toch financieringsmiddelen te krijgen, bestonden dan
uit het aanvragen van aanvullende bijdragen uit het gemeentefondsIn dit opzicht
verkeren wij in het gezelschap van nog ruim 350 andere gemeenten. Tot nu toe echter
hebben onze aanvragen geen resultaat gehad.
Het is echter de overtuiging van burgemeester en wethouders dat wij niet tot
in het oneindige kunnen doorgaan met een politiek van de sluitende begroting.
Zeker niet, wanneer die politiek ten kosten gaat van het welzijn en de voorzieningen
in de gemeente
Er is een grens aan het verwaarlozen van de straten en wegen:, wij kunnen niet
blijven doorgaan met het beknibbelen op het onderwijs: de relatieve achterstand in
de openbare verlichting mag niet jaar op jaar groter worden: er is ook een grens
aan het steeds weer verhogen van plaatselijke belastingen, het vinden van nieuwe
belastingen en het voortdurend 'uitvlooien" van de ontwerp-begroting, of nog ergens
een postje, al is het maar vijf of zes gulden, - en dat op een budget van bijna
vijf miljoen'. -, kan worden geschrapt.
Waar de mening van het college van burgemeester en wethouderskon het beleid
van stijgende lasten en daarmee geen gelijke tred houdende gemeentelijke voorzie
ningen, niet langer worden voortgezet. De grens was bereikt.
Met de ontwerp-begroting voor 1968, die thans ter behandeling voor u ligt, stel
len wij u tegelijkertijd een koerswijziging voor in het financiële beleid van de
afgelopen jaren. Wij hebben n.l. het systeem van de sluitende begroting verlaten en
zijn overgegaan op het systeem van een begroting, waarin de uitgaven de inkomsten
overtreffen
De mogelijkheid om dit systeem te gaan volgen wordt ons geboden door de behoor
lijke financiële reserves, waarover de gemeente nog beschikt.
Wij stellen u thans voor het tekort op de begroting van ruim 30.000,-- te dek
ken ten laste van de algemene reserve- 7