Wij zijn er ons diep van bewust, dat ook dit geen aantrekkelijk financieel be
leid is. En het is zeker geen beleid, dat langer dan vier of vijf jaar kan worden
voortgezet. Hoe lang wij dit beleid zullen kunnen volgen, is geheel afhankelijk
van de vraag, met hoeveel wijsheid en gevoel voor zelfbeperking, wij de reserves
zullen gaan gebruiken voor het dekken van toekomstige begrotingstekorten.
Maar op dit moment, zo meent het college van burgemeester en wethouders, hebben
wij geen andere keus. Wij zouden willen proberen, dit beleid een beperkt aantal
jaren vol te houden in de hoop, dat in die periode een oplossing kan worden gevon
den voor de structureel verstorende factoren, die voortdurend het evenwicht ont
wrichten tussen onze inkomsten en uitgaven.
Wij prijzen ons een beetje gelukkig, dat wij bij het zoeken naar een nieuw even
wicht tussen inkomsten en uitgaven, reeds een belangrijk principieel winstpunt
hebben geboekt.
Het stellen n.l., door het gemeentebestuur, dat er structurele verstorende
factoren in de gemeentelijke financiën aanwezig zijn, is één ding. Maar om het zo
ver te krijgen, dat ook de hogere organen. Gedeputeerde Staten en Binnenlandse
Zaken, dit standpunt van het gemeentebestuur delen, is een heel ander ding.
Gelukkig zijn wij het met Gedeputeerde Staten en Binnenlandse Zaken over dit heel
belangrijke uitgangspunt eens geworden, en vrij gemakkelijk zelfs.
Wij zijn het er over eensdat drie financiële veelvraten in Idaarderadeel aan
wezig zijn, die voortdurend ontwrichtend werken op onze geldmiddelen. Die veel
vraten met name genoemd zijn: het onderhoud van straten en wegen, de bruggen en pont
veren en de sociale zorg.
Dit drietal kost ons aanzienlijk grotere financiële offers, dan wat als algemeen
landelijke norm kan worden aangenomen.
Wordt ons wegonderhoud getoetst aan dat van vergelijkbare andere gemeenten, dan
blijkt, dat Idaarderadeel rond 36.000,-- per jaar méér aan onderhoud moet uitgeven
Het aantal ingezetenen van 65 jaar en ouder, ligt in Idaarderadeel 2,71$ hoger
dan het landsgemiddeldeJuist in deze groep komen veel personen voor, die in ver
pleeginrichtingen moeten worden opgenomen. Dientengevolge moeten wij per jaar
1*7.000, méér aan sociale zorg uitgeven, dan gemeenten van vergelijkbare omvang.
Een financiële bloedzuiger van grote allure, zijn onze bruggen en pontveren.
Zij vormen voor ons een extra-belasting van voorlopig 1*9.000,per jaar.
Maar deze extra-last zal in de nabije toekomst nog zeer aanzienlijk stijgen, tenge
volge van de nieuwe brug die in Wartena moet worden gebouwd en ten gevolge van te
verwachten hogere uitgaven voor de pont naar de Bird. In overleg met de inspecteur
van de gemeentefinancienhebben wij een stijging berekend in de extra-lasten van
bruggen en pontveren van 1*9.000,-- thans tot f 86.000,— in de komende jaren.
Tellen wij de extra-lasten bij elkaar op, die deze drie bloedzuigers jaarlijks
op de gemeentelijke financiën leggen, dan komen wij tot een totale extra-last per
jaar van:
wegen 36.OOO,-
sociale zorg 1*7.000,
bruggen en ponten 1*9.000,(oplopend tot 86.000,
totaal: 32_.000(oplopend tot 169.OOO,
Tegen deze extra-belasting met 132.000,per jaar, in de komende jaren op
lopend tot 169.000, zijn onze gemeentelijke financiën niet opgewassen.
Hier zijn de structuur verstorende factoren met naam en toenaam genoemd, waarmee
de uitkeringen van het rijk uit het gemeentefonds nog steeds geen rekening houden.
U zult er, neem ik aan, met het college van burgemeester en wethouders van over
tuigd zijn, dat tegenover deze voortdurende financiële vloedgolf, geen beleid stand
kan houden, dat uitgaat van een sluitende begroting, waarin de uitgaven in overeen
stemming zijn gebracht met de lopende inkomsten. Of, nog erger, een beleid, dat de
gemeentelijke belastingen en bezuinigingen voortdurend tracht aan te passen aan de
stijgende uitgaven.
U zult zich ook wel kunnen voorstellen, dat wij de analyse van de factoren, die
onze financiële structuur verstoren, ter kennis hebben gebracht van Gedeputeerde
Staten en Binnenlandse Zaken. Dit dan ter ondersteuning en onderstreping van onze
herhaaldelijke verzoeken om een aanvullende bijdrage uit het gemeentefonds.
De landelijke norm voor de netto-kosten van bruggen en ponten, is 2,per
inwoner. In Idaarderadeel wordt 9,26 per inwoner uitgegeven, dat is rond 7,25
per inwoner boven de landelijke norm. - 8 -
