-2-
Zijn de stichtingsnormen derhalve over het algemeen te laag, dit wil
nog niet zeggen, dat ze, zoals in het besluit van Rauwerderhem staat aange
geven, voor alle gemeenten gelijk moeten zijn. Er is verschil in grond- en
bouwkosten in de verschillende gemeenten, met name tussen de grote steden en
het platteland. Deze verschillen mogen onzes inziens in de vergoedingsnormen
worden verdisconteerd. Maar dan moet wel uitdrukkelijk vaststaan, dat als uit
gangspunt worden genomen gelijksoortige scholen.
Voor zover wij dit kunnen beoordelen, is het besluit van Rauwerderhem,
wat de stichtingskosten betreft niet juist.
Anders is dit bij de exploitatiekosten. Deze kosten en de vergoedingen
hierop behoren niet, zoals tot nu toe gebruikelijk is, te worden afgeleid uit
de in het verleden uitgegeven bedragen - welke bedragen noodgedwongen in de
kleine gemeenten tengevolge van bezuinigingen in de crisisjaren veel lager
lagen dan in de grote gemeenten - doch op hetgeen noodzakelijk is voor het
uitvoeren van de voor alle gemeenten gelijke onderwijstaken.
Voor de ongemotiveerde verschillen in de exploitatievergoedingen is
reeds herhaaldelijk door de Vereniging van Nederlandse gemeenten de aandacht
van regering en tweede kamer gevraagd. Wij verwijzen u naar de brief van 2
oktober 1969, opgenomen in "De Nederlandse Gemeente", welk blad voor u ter
inzage ligt. De minister heeft toegezegd, dit probleem nauwkeurig te zullen
bestuderen. In verband met de herziening van de Lager-onderwijswet en de
Kleuteronderwijswet heeft de regering trouwens zelf reeds aangekondigd, dat
de normvergoedingen een taakstellend karakter moeten hebben. Uiteraard hangt
er veel van af, welke taken in aanmerking zullen worden genomen.
Het probleem is dus voldoende bekend en het raadsbesluit van Rauwer
derhem is min of meer het intrappen van een open deur.
Tenslotte bepleit Rauwerderhem een verkleining van het verschil in
het schaalbedrag per inwoner uit het gemeentefonds tussen de grote en kleine
gemeenten, waarbij de wenselijkheid naar voren wordt gebracht van een minimum
uitkering van 85,per inwoner. Er wordt niet aangegeven, hoe men tot
dit bedrag komt. Het wijkt ook aanzienlijk af van het deskundig advies
van de Raad voor de Gemeentefinanciën, gemaakt naar aanleiding van de voorge
nomen herziening van de uitkeringsmaatstaven van het gemeentefonds. In deze
herziening, waarin onder meer de oppervlakte-uitkering wordt verdubbeld, wor
den uitkeringsbedragen gehanteerd van 1+3,50 voor de kleinste gemeenten,
53,50, 55,25 enz. voor grotere, 88,50 voor gemeenten met 250.000 tot
500.000 inwoners en 106,voor de grootste gemeenten. De regering is wel
iswaar op enkele punten van de voorgestelde schaal afgeweken, doch zowel uit
het standpunt van de regering als van de raad voor de gemeentefinanciën komt
naar voren dat een gelijk bedrag per inwoner onjuist wordt geacht.
Dat er aanleiding bestaat, om verschil in de uitkering per inwoner
te handhaven, - wij vermogen niet te beoordelen, hoe groot dat verschil moet
zijn - moge bijvoorbeeld blijken uit het feit, dat de gemeente Idaarderadeel
aan subsidie voor het Frysk Orkest 0,1+2 en Leeuwarden 6,81+ per inwoner
uitgeeft. De inwonervergoeding is respectievelijk 55,50 Idaarderadeel
en 73,25 Leeuwarden
Naar aanleiding van het vorenstaande menen wij te moeten constateren,
dat
a. er verschillen in stichtingskosten van schoolgebouwen bestaan, zodat een
gelijke ■■'•ergoeding voor alle gemeenten niet juist kan zijn;
b. de exploitatievergoedingen voor het onderwijs een taakstellend karakter
moeten dragen, met welk standpunt de regering het eens is;
c. het wellicht gewenst is, het verschil in uitkering per inwoner uit het ge
meentefonds tussen grote en kleine gemeenten te beperken, doch dat onzer
zijds omtrent de maten van de beperking bezwaarlijk een juist oordeel kan
worden gegeven.
Op grond van een en ander stellen wij u voor het verzoek om adhesie
af te wijzen en daartoe te nemen een besluit, waarvan het concept voor u
bij de raadsstukken ter inzage ligt.
Burgemeester en wethouders
der gemeente Idaarderadeel,
K.J. Vrijling, burgemeester.
D. Smits secretaris.
