- 1° -
1De agenda van de raadsvergaderingen voortaan in het fries te stellen;
2. Hetgeen in de vergaderingen in het fries gesproken wordt, wordt ook in
die taal genotuleerd. Het college krijgt daarvoor de nodige ruimte om
vanaf vandaag tot over één jaar een ambtenaar daarvoor capabel te doen
maken, die volledig met de problematyk van het frie3 op de hoogte is en
in staat wordt geacht dit te verwezenlijken;
3. De plaatsnamen in de gemeente te veranderen in friestalige namen;
4. Advertenties en publikaties in het fries op te maken.
De heer Van Belle zegt zelf een halve fries te zijn en meent, dat het
fries dezelfde plaats moet hebben als het nederlands. Spreker meent, dat ie
mand, die zich in Grouw vestigt het fries wel leert spreken. Wel zal men
zich moeten afvragen wat wel en niet in 't fries kan.'Hij heeft het gevoel
dat men te automatisch nederlands spreekt. Ook de presentatie vanuit het ge
meentehuis zou andersom kunnen. Als men het gemeentehuisbelt zou men
niet in het nederlands moeten beginnen, maar in het fries en dan kan het al
tijd nog andersom als men geen fries verstaat. Spreker meent, dat wat in het
fries wordt gezegd ook in 't fries moet worden genotuleerd. Het is nu een
vertaling van het gesprokene. Misschien dat een bandrecorder het werk verge
makkelijkt. Dat een ambtenaar in het bezit moet zijn van het A en B-diploma
gaat spreker te ver. Die de taal niet beheerst, moet zich deze wel eigen ma
ken. Wat de straat- en plaatsnaamborden betreft, voelt spreker niet voor de
in zijn ogen krampachtige stappen om van de ene dag op de andere over te
stappen op geheel friese borden. Logisch, dat nieuw te plaatsen boyden in
het fries worden gesteld. Spreker zegt, dat ook de'Kwaliteit: van het fries
van/zijn collega's veel te wensen overlaat. Zij gebruiken te veel "hollan
dismen". veel
De heer Heester zegt ook het fries niet zuiver te beheersen. Spreker is
van mening dat men degene, die de taal niet goed beheerst, niet moet dwingen
fries te praten. De punten 2-3 van de brief zullen wel een teer worden, hoewel
men hierop wel moet aandringen. Overigens lijkt het spreker wel moeilijk ook
de raadsvoorstellen in het fries te maken. Met de punten 5 en 6 gaat spreker
akkoord. Punt 7 zal, wat Idaarderad.eel betreft, wel geen moeilijkheden ople
veren. Het nederlands mag wel "yn in lyts hoekje" worden gedrukt. Grotere
moeilijkheden voorzag spreker als namen als Harlingen en Franeker in hun
friese vorm zouden worden gebruikt. "Dan meie de atlassen en spoarboekjes;
wol foroare wurde", zo meende spreker. Spreker zeat verder over punt 7 niet
te veel te willen zeggen. Hij wil eerst wel eens de prijs weten.
De heer Vledder zegt beslist niet achter het voorstel van burgemeester en
wethouders te staan. Spreker merkt op, dat 8 van de raadsleden de eed in het
fries hebben afgelegd. Wanneer de raad besluit conform het voorstel van bur
gemeester en wethouders, dan betekent dit dat de deur op slot gaat. Spreker
zegt het met de Ried eens te zijn, dat de friese taal moet worden bevorderd.
Door het gebruik van de friese taal komt men dichter bij het volk. De raads
stukken dwingen er toe het nederlands te gebruiken. Spreker zegt wat punt 7
betreft,wel met het schrijven akkoord te gaan. Dit is'op zich geen onbelang
rijk punt. De overige punten geven echter incidentele oplossingen en geven
geen zicht op langere termijn. De Ried gaat in de tweede plaats aan een aan
tal problemen voorbij, zoals jurisprudentie. Sommige woorden hebben in 't
nederlands een duidelijk verschil zoals voordracht en aanbeveling. Maar hoe
zit dit in 't fries. Wat is hier het friese woord voor aanbeveling. Oanbifel-
ling? Het schrijven gaat ook voorbij aan het feit, dat er od dit moment geen
ter zake kundige ambtenaren zijn. Het hangt allemaal te veel af van toeval
ligheden. Wanneer een paar ambtenaren verdwijnenkan men weer van voren af
beginnen. Voor bepaalde èmbtelijke uitdrukkingen ontbreekt verder het gewone
friese taalgebruik. Ook de provinciale ambtenaren zitten hiermee. Daardoor
komen er "nüvere" uitdrukkingen voor. Je loopt bij dergelijke moeilijkheden
de kans, dat men zegt, we stoppen er mee. Spreker zegt, dat het fries pp op
de scholen een verplicht vak wordt. Dat betekent, dat het van begin af door
bevoegde leerkrachten wordt begeleid. Maar cok voor de verdere opleiding
moet er begeleiding komen. Instanties als de afdeling Friesland van de Vere
niging van Nederlandse Gemeenten zouden hierover een rapport moeten maken.
- 11 -
