- 19 -
Syn wegering op it léste stuit hat meibrocht, dat by eintsjebislüt in oar P.v.d.A.-
lid. in plak krige yn it nije kolleezje. In üntwikkeling lykwols, hwertroch us
bitrouwen yn de hear Van Essen tige skeind is. Ik v/ol nou wol fêststelle, dat de
gearwurking mei it nije kolleezje en de nije ried my oan't nou ta net biskamme
hat. Ien fan de earste ütsjes, dy't bijdroegen hat ta it hwat mear mei elkoar
yn 'e kunde kommenwie dé ekskursje troch de gemeente. Spitich dat Jo troch syk-
te bihindere wiene, menear de foarsitter, dizze dei mei to meitsjen, mar d'r is
wol oan jo tocht/Hei de punten en plannen, dy't wy doe sa bijlans rounenis foar
in great part diièze bigreating foar 197S al biljochte. ïk bin fan miening, dat
om de twa jier sa'n tocht troch de gemeente in bijdrage bistjut foar oardiel-
kundich bislütfoarming yn en oer saken, dy't de gemeente oanbilangje. Wy ha üs
oertsjügje kin: a. fan de needsaek fan in nij ünderdak foar gemeentewurken en
b. de ütwreiding fan Grou: Abbema en Graelda, dér 't aenst de nije bvsündere
skoalle foar leger- en beukeründerwiis komme sil. Letter ek mooglik it nije
forsoarginrstohus foar alden fan dagen, sportfjilden, swimbad ensfh. Yn dit ge-
hiel sil de strjitte De Boeijer as in soarte fan rounwei in wichtich dielt üt-
meitsje. De hear Leeltstra hat fierders üt~ien set: de ütwreiding fan it sport-
fjild to V/arten, de ombou fan de riolearingen to Grou en Wergea en it bistem-
mingsplan to RoardhuzumEl: ha in pear lytse plakjes, eins de alderlytsen, üs
omtinken hawn. It foei üs op, dat üarstiers sünder kosten fan de gemeente
Idaerderadieï cin parkearplak kriget en doarp en tsjerlce d'r mar knap bijlizze.
De hjoeddeiske nije fêste ynwenneTs jowe de foarkar oan de rekreative rêst bop-
pe de stêdsdrokte. De huzen en bUorkerijen bfinge en hélde hja yn in goede steat
fan ünderhald. It oare plakje wie Eagum. Op himsels bistjut de toer in monu-
mint, as hy dêrneffens èk syn gei al: ktiget. Boppedat hat de ried har derfan
oertsjüge, dat d'r in tinkstien pleatst is troch de Fryske Studinteforiening üt
Grins mei it opskrift, dat op ien hoannestap fan 'e toer it midden fan de wrald
leit. Fierders ha wy de J.W. de Visserwei yn ütfiering bisjoen mei de nediche
krityk, net om t dizze gemeentedyk net in greate forbettering ynhéldt, mar wol
omdat de ündergroun sadanich is, dat it punt ünderhald yn 'e takomst üs omtin
ken ha moat en de nediche finansjele offers freegje sil. Soe in maximale bilês-
fan ting/de as ek op syn plak wêzóY Op harsels biedt dizze bigreating wer mooglik-
heden en romte foar foarsjennirigen en kinne der kapitaelslêsten mei dutsen wur-
de. Gemeentewurken easket dêrfah wer in great part op. Op 'e tiid forfange is
faeks mear foar to sizzen, as foar greate ütjeften foar ünderhéld. Takomm' jier
moatte wy üs ek birie de oër de fraech oft wy artikel 12 gemeente bliuwe wolle
of net. Hei de niisnèamdé slappe ündergroun, dêr'ü üs diken oplizze, de brêgen
en de pont nei de Bird, hat de oanfolgjende ütkearirijï üt it gemeentefüns üs
oant nou ta altyd noch in fiiiansjeel foardiel oplevere. Derneist, en dér moat wy
net oan foarby gean, wurde üs, en dêrmei de eigen bifolking, forhejingen oplein
yn'e foarm fan bilestingen en ünderskate heffingen, hwerfan de léste ek foar in
part fan büten de gemeente ynkomme.
By dit alles soe it der noch min foarstean, as de heale winst üt it gas-
bidriuw net oan de algemiene tsjinst takomme soe. It komt der op del, dat de
oarsaelt fan dit alles leit yn it hantearjen fan üngelikense noarmen fan de
ryksütkearingsde ütkearing per ynwenner, de stiftings- en eksploitaesje for-
goedings per lokael fan beuker- en legeründerwiisgymnastyklokalenen ek de
oanfolling üt de fünsen foar ünderhéld fan bütendiken binne ünfoldwaende.
Alles hwat hjir to koart komt, moat üt de eigen gemeentlike middels oan-
fuld wurde of troch subsydzjes. Har dêrmei is dan ek dy sitewaesje üntstien,
dy't stridich is mei de opfetting, dat der mear foech jown wurde sil oan de le
gere oerheden.
Yn sté fan desintralisaesje in sintralistysk tiwalü dus.
Yn dizze sitewaesje bilênne, rnenear de foarsitter, leit it der dan ek sa
hinne, dat fan alle greate plannen, dy't 3m it biskriuv/ingsbrief üs omtinken
ha, wy as ried en gemeente der nou dan ek neat mear oan ta dwaen kinne dizze to
realisearjen, om't dochs alles ófhinget fan. hwat der üt de A.C.W.-pot komt, hwer
't we wol de measte plannen yn ündertrocht ha. As we nou net mear as earmlesti-
ge gemeente kind wurde fait der dan ek oan to jaen, hoe't de finansjele konse-
kwinsjes foar Idaerderadieï komme to lizzen? Of biede de gemeentelike reserves
moogl ikheden?
- 20 -
