10. Behandeling van de rapporten van de afdeling
Sociaal-Geografisch en Bestuurskundig Onderzoek van
de Vereniging van Nederlandse Gemeenten inzake de
bestuurlijke organisatie in Oostelijk Friesland.
GEMEENTE IDAARDERADEEL
GROUW
Aan de gemeenteraad.
No. 1725
Grom-;, 6 juni 1975.
Het zal u bekend zijn, dat er de laatste jaren levendig gediscussieerd wordt
over een nieuwe organisatie van het openbaar bestuur, waarbij ondermeer gedacht
wordt aan de vorming van gewesten.
Aan deze gewesten - aanvankelijk ging men uit van 40 a 45 stuks voor het
gehele land - zouden een aantal taken moeten worden opgedragen, die de gemeenten
niet of onvoldoende kunnen vervullen.
De redenatie daarbij is, dat de problemen, waarvoor de gemeenten zich ge
steld zien, steeds meer toenemen. Dit houdt mede verband met de omstandigheid,
dat het dienstverlenend karakter van de overheidstaak meer en meer naar voren
treedt. Het locaal bestuur moet een leefklimaat scheppen, dat beantwoordt aan het
welzijn van de burger. Dit welzijn laat zich echter niet vangen binnen de grenzen
van de eigen gemeente. De burger is niet meer zo sterk als voorheen aan zijn
woonplaats gebonden. Hij is mobiel geworden dank zij de verbeterde communicatie
middelen en daardoor lopen het locale en het regionale milieu in elkaar over.
Dat neemt niet weg, dat de burger een zo hoog mogelijk voorzieningenpeil wenst in
de naaste omgeving.
Op deze maatschappelijke ontwikkeling kunnen de gemeenten in de huidige vorm
onvoldoende inspelen. Zij hebben niet voldoende zicht op hetgeen in de regio
gebeurt en zijn daardoor minder goed in staat, om adequate voorzieningen te
treffen.
In het algemeen stelt men zich op het standpunt, dat door het aangaan van
gemeenschappelijke regelingen, die vaak ondoorzichtig zijn en als weinig demo
cratisch worden ervaren, het beoogde doel niet of onvoldoende kan worden bereikt.
Een nieuwe bestuurseenheidhet gewest, zal geroepen moeten worden om boven-
gemeentelijke belangen te behartigen.
Behalve met bovengemeentelijke taken zou het gewest ook belast kunnen worden
met bepaalde rijks- of provinciale taken.
Het zal u bekend zijn, dat het provinciaal bestuur van Friesland weinig voelt
voor opdeling van de provincie in meerdere gewesten. Men denkt meer aan een
oherindeling van de gemeenten en een goed bewerktuigde provincie, die als gewest
zou kunnen fungeren.
Wat er uiteindelijk met betrekking tot de gewestvorming uit de bus zal komen,
is nog onvoldoende bekend.
Teneinde evenwel aan de hand van wetenschappenjke gegevens te zijner tijd
een eigen inbreng te kunnen leveren, hebben enige jaren geleden 12 gemeenten in
Oostelijk Friesland, waaronder ook Idaarderadeelaan de afdeling Sociaal -
Geografisch en Bestuurskundig Onderzoek van de Vereniging van Nederlandse
Gemeenten opdracht verstrekt, om een onderzoek in te stellen naar de vraag, wat
de beste bestuursvorm zou zijn voor het gebied van bedoelde gemeenten.
De resultaten van dit onderzoek zijn vervat in 4 deelnota's en een beleids
advies, welke u enige tijd geleden met een populaire versie zijn toegezonden.
Zoals u zal zijn gebleken, komt de afdeling S.G.B.O. tot de conclusie, dat
het voor de 12 gemeenten waarschijnlijk het beste is, om voorlopig voort te
werken in de richting van intergemeentelijke overlegorganen, d.w.z. overlegorganen
van meer gemeenten met elkaar.
- 2 -
