Een circus en een schutting
De tweede september 1901 deed het grootste circus ter wereld, Barnum Bailey,
Ijceuwarden aan. Dit bezoek van een dag wfis eert sensatie voor Leeuwarden en wijde
omgeving.
Frcn tbriefkaart Ila r/iutn&Ra iley-tentoonstel*
ting
In de Leeuwarder finurant verscheen np 26
augustus 1901 een advertentie met de aan
kondiging van de komst van circus Barnum
Bailev, 'de grootste tentoonstelling der
aarde.' Zitplaatsen kostten 0,60 en 1,25;
klnpstoelen 2,-; gereserveerde plaatsen
3,-en een loge kostte 4.-. Op de dag
van de voorstelling lieten J.M, Maasdijk.
G.A. Maurer en W. Radersma via een adver
tentie weten flat zij tegenover het circus een
consumplietent opstelden die geopend zou
zijn van zes uur in de ochtend tot twaalf uur
's avonds. De tent werd, zo lieten de heren
weien, 's avonds verlicht met acethyleengas
geleverd door Bijlenga,
Het circus arriveerde vanuit Groningen
in vier extra treinen. De eerste kwam 's
nachts om half twee aan in Leeuwarden.
Omstreeks vier uur werd hegonnen met het
lussen vuil de treinen. De tenten van het cir
cus werden opgesteld op een terrein aan de
Emmakade, ongeveer waar nu hel
Kmmaplein is. De grootste tent was 190 me
ter lang on had een oppervlakte van bijna
16000 m2. De tent werd omhoog gehouden
door totaal 150 masten. By het circus werk
ten 645 mannen en vrouwen, Voor hel
transport van het circus van het station
naar de Lm ma kade waren 206 paarden no
dig. Een van de wagens kwam vast te zitten
op de Pnlmargehrug die flinke schade op
liep. 's Morgens vanaf half elf speelde al een
klein muziekcorps op het circusterrein en
konden mensen -tegen betaling- in een klei
ne tent een voorstelling bijwonen.
De 'echte' voorstellingen, die twee uur
duurden, begonnen 's middags om twee uur
en 's avonds om half acht. Voor de middag
voorstelling gingen de zes toegangen al om
hall' twaalf open om de 13,000 bezoekers
binnen te laten. De avondvoorstelling werd
door 14.060 mensen bezocht. Do spoorwegen
hadden bij gebrek aan voldoende personen-
wagons, bagagewagens ingezet.
Voor de middenstand was het ook een
gouden dag- Het leverde die dag aan het cir
cus enorme hoeveelheden stro, hooi, haver,
zemelen, hroori en vlees.
De schutting
Boekhandel Van der Velde werd in septem
ber 1901 verbouwd; de winkel werd met een
verdieping verhoogd. De reclamemakers
van Barnum Bailey stelden aan Van der
Velde voor de schutting rond het bouwwerk
tc betalen als zij daarop hun affiches moch
ten plakken. Mei dat voorstel ging de boek
handelaar akkoord. Toen de verbouwing
was voltooid werd de schutting afgebroken
en op de zolder van de winkel als boeken
planken gebruikt. Lange tijd sprak het per
soneel nog van de Barnum Bniley-znlder.
13jj een latere verbouwing werden de plan
ken gekocht, door de circus I ie fhobher en ver
zamelaar J.H.B. Hoogslag. Hij spijkerde de
Banium Bailoyscluitting tegen het pla
fond van zijn kantoor aan dp Harlinger-
straatweg. waar ik de schutting nog heb ge
zien. Met de verhuizing van Hoogslag naar
Zwolle is de schutting uit Leeuwarden verd
wenen.
