WOORDENBOEKJE LeovttjTd 19 HOLLAHDSCH av RUSSISCH SSBELZSH9K DE WOORDEN, DIE IN DE DA-: GELDKSCHEVERKEERING HET MEESTE TE PAS KOMEN. N ederlands-Russisch woordenboekj egedrukt te Leeuwarden in 1813 Tt LEEUWARDEN, Bu J, W. BROUWER h B i 3, Knollen Komkommen Merg Meloenen Melk Mostert Het Middagmaal Een Noot Oester Otie Ontbijt Oranjeappel Patrijs Peper Peperwortel E.n Peperdoos Pc ter fel ie Pruimen Radijs Roora Rozijnen Saus» nat Snoekje Selderij Siirvette .Spinazie Stokvisch Stenr Een Stuk Soep s Rehpa Agurhex \iosgh Ddhna MaJackoh Gartschinta Abahd Oncch Utistrira Mibszlo Siftrak Bommeraner Kurapahtka Pehrer Cbren JehrefcbtierTa Petruhfchka Sïliwa, Wcsctinis Rehthft Szlihwkij Isuhm S/.ousz Sehtjchuka Szeldcreï Sialfctuka Schpinabt Trüika Oszetur Kufok Szupp A 3 Tel* gevolgen vanhetbordeelbezoekdoorzijntroe- pen:'Zeer velen vanmijnonderhebbendeman- schappenzijnzooziekdatzijgeheelongeschikt zullen worden voordendienst.'Hijeistdanook een goed ingerichte 'medische politie', een eis die ondanks hoge kosten wordt ingewilligd. Omdecontactenteversoepelen verschijnt noginnovemberl813bijJ.W.BrouwerinLeeu- warden een Hollandsch Russisch Woorden boekj e, waarin 'de woorden, die inde dagelijk- scheverkeeringhetmeesttepaskomen.'Op offïcieeel niveau kan een beroep gedaan wor- denopdejoodseonderwijzerBaruchdeLeeuw en op een schoenmakersvrouw van Poolse afkomst.Langzamerhandbegintdeoverheid weer te draaien en hervindt het alledaagse leven zijn normale gang. Voor de Kozakken is dan in Leeuwardengeen taakmeerweggelegd en begin december wordt met hun vertrek een begin gemaakt. Op 6 december vertrekt delaatstegroepKozakkennaarGroningen.De burgers die Kozakken inhuis hebben gehad mogen de kosten voor voeding en onderdak, maar ook voor 'veergelden en schadevergoe- dingen'-declareren.Derekeningvoorleveran- tiesaanoversteRosenblijftechteronbetaald. Paleis van justitie Inl826pasbetaalttsaarNicolaasI,-zijnzuster AnnaPavlovnawasgetrouwdmetonze latere koning W illem II- aan de provincie Friesland 27.737 gulden vergoeding. De provinciale bestuurdersaanvaardenhetbedragdankbaar, maarhebbeneropdatmomentgeenbestem- ming voor. Er wordt een fonds gevormd dat langzaam groeitIn 1838 dient zich tenslotte een bestemming aan. Een reorganistie van de rechterlijke macht noodzaakt de provin cie nieuwe huisvesting te zoeken voor een gerechtshofeneenarrondissementsrechtbank. En, zo wordt besloten, de rechtbanken die tot dat moment gehuisvest zijn in de Kanselarij zullen niet de enige gebruikers worden vanhet nieuwegebouw.OokProvincialeStatenzijnop zoek naar een nieuw plekje omdat hun behui zing, het Landschapshuis aan de Turfmarkt, vergaandbouwvalligisDatkanmooigecombi- neerdworden.Hetfonds,inmiddels47.000gul den, wordtdoorjonkheerJ.A.vanZuylen van Nijevelt,degouverneurvandekoning,beschik baar gesteld voor de bouw. Gemakkelijkgaathetniet: de beraadslagin gen over de gewenste locatie en de kosten durenmaarliefstzevenjaar.Provincieenjus- titievindenzolangeenplekjeindelnfirmerie. Pas in 1845 wordt bij raadsbesluit van 19juli gekozen voor een locatie op het nog te dempen westelijkgedeelte vandeZuidergracht. De aan bestedingvan 174.500 gulden vindtplaats op 26 juni 1846. Voor de fundering wordenmeer dan duizend heipalen gebruikt. De eigenlijke bouw begintvooij aar 1847. Hetontwerpisvan FrederikStoett,dieuitgaatvaneenouderplan vanThomasRomein.Hetkolossalegebouwmet zijnopvallendezuilenportiek,wordtgefaseerd in gebruik genomen. Op 3 j uli 1849is het zover gereeddatProvincialeStatenervoorheteerst een vergadering kunnen beleggen. Maar het duurt tot7septemberl850voordatookjustitie er de eerste rechtszittingkanhouden. In 1852 ishetgebouw helemaal klaar. InhetopCorin- tischezuilenrustendefrontonishetwapenvan Friesland geplaatst. De Russen zijn terug In 2000 zijn de Russen terug in Leeuwarden. Ditkeer op uitnodiging van het stadsbestuur vanwege de stedenband Leeuwarden-Oijol. Omdatde stedenband tienj aar bestaat, wordt eensteenmeteen strofe uit een gedicht van de beroemde Russische, en uit Oijol afkomstige, schrijver/dichterToergenjevindeLeeuwarder poëzieroute opgenomen. De steen krijgt een plekje voor het Paleis van Justitie. De burge meesters van Leeuwarden en Oijol,Loekievan MaarenenEfimVelkofski,verrichtenmetrode bezems de onthulling. Met de plaatsing van de poëziesteen is ten dele tegemoet gekomen aan een wens van Peter deHaan, voorzittervan de stedenband. Inzijnboekl813:RussenbevrijdenLeeuwar- den vraagt hij zichafofhetnietaardigzouzijn een blijvende herinnering te hebben aan die dagen in november 1813. De poëziesteen vol- doetdaarniethelemaalaan.Hetzougetuigen van historisch besef ergens in de stad -Hoek- s terpoort?- een teken aan te brengen dat ver wij stnaar deze tochbepaald niet onbelangrijke gebeurtenis in de Leeuwarder geschiedenis: deKozakkendieLeeuwardenkwamenbevrij- den.19 Met dank aan Peter de Haan en Meindert Schroor ca»;

Historisch Centrum Leeuwarden

Leovardia, 2000-2018 | 2001 | | pagina 22