16 Nieuwestad (thans nr. 131) voor f 6602,-. Hij gaf toen als beroep op 'architect van buitens en tuinen'. Dat het Roodbaard voor de wind ging, blijkt uit de koop van zijn nieuwe huis aan een straat waar de adellijke families en leden van de hoge bur gerij en de kooplieden woonden. Uit deze maatschappelijke laag kwamen immers zijn opdrachtgevers voort. Als welgesteld burger bezat hij een zitplaats zowel in de Grote als in de Westerkerk te Leeu warden en twee graven op de Algemene Begraafplaats, die hij zelf in 1829-1830 had ontworpen. Ook hield hij zijn Gronin ger huis in de Oude Kijk in 't Jatstraat, op de hoek van de Broerestraat, tot zijn dood in 1851 in bezit. Roodbaard paste als hovenier de toen modieuze stijl van de landschappelijke aanleg in zijn ontwerpen toe. Deze stijl ontstond aan het einde van de 18de eeuw in Engeland en raakte in de eerste helft van de 19de eeuw in zwang in Nederland. De bekendste landschapsarchitecten en tijdgenoten van Roodbaard waren J.D. Zocher jr. (1791-1870) en S.A. van Lunte- ren (1813-1877), die vele parken en tuinen in het westen en midden van Nederland hebben aangelegd. De kenmerken van de landschapsstijl zijn de quasi-natuurlijk geplante boomgroepen en de slingerpaden tussen boon- en ovaalvormige gras- en bloemperken. Het idee van een beek wordt vaak in de vorm van een vijver in het plan verwerkt. Ook zijn er meestal uitheemse en stinzenplanten te vinden. Roodbaards eerste tot nu toe bekende ontwerp is dat voor Borniastate te Wei- dum, uitgevoerd in 1819 in opdracht van Bernhardus Buma. Zijn meest befaamde werk dat bewaard is gebleven is echter ongetwijfeld de Prinsentuin te Leeuwarden uit 1820. In de voorganger van deze tuin stond al in de 17de eeuw het zomerhuis van de Friese Nassau's, die in Leeuwarden op het Hof resideerden. Vanaf 1819 is de tuin bestemd voor de ingezetenen van de stad. Het aangrenzende bolwerk, de Olde- hoofsterdwinger werd eveneens door Rood baard heringericht. Ook was hij betrok ken bij de aanleg van de Verlaatsdwinger (1837). Hij ontwierp in 1825 een stads- verswatervijver tussen de Vijverstraat en de Oostersingel en in 1829 de Algemene Begraafplaats aan de Spanjaardslaan. Bij de laatste heeft hij de functies van begraafplaats en wandelpark volgens het concept van de romantiek verenigd. Roodbaard werkte ook voor voorname particuliere opdrachtgevers zoals voor de familie Bieruma Oosting. Voor de latere burgemeester Jan Bieruma Oosting ver zorgde hij de aanleg van tuinen bij drie van zijn stadshuizen aan de Weerd, Tweebaks- markt en Nieuwestad. Geliefd bij de Friese elite Talrijke ontwerpen leverde hij voor leden van de Friese elite die op het platteland een state of landhuis bezaten. Zo maakte hij tekeningen voor Staniastate te Oen- kerk, De Klinze te Oudkerk en Vijversburg te Tietjerk, alle in de Trynwalden ten oos ten van Leeuwarden. In Beetsterzwaag richtte hij tuinen in bij Lyndenstein en Harinxmastate. Voorts was hij actief in Oranjewoud, waar hij het prachtige park bij Oranjestein ontwierp. Ook voor Epemas- tate in Ysbrechtum leverde hij het ontwerp voor de tuin. Al deze tuinen hebben de tijd getrotseerd en geven een beeld van het ont werptalent van Roodbaard, die ruim der tigjaar, tussen 1819 en 1851, in Friesland werkzaam is geweest. De waardering voor zijn werk bij de Friese elite blijkt uit het feit dat verschillende families hem steeds bij elkaar hebben aanbevolen. Behalve in Friesland verzorgde Roodbaard ook de aanleg van een aantal tuinen bij buiten plaatsen in Groningen en Drenthe. Van Roodbaard zijn veel tekeningen bewaard in archieven en bij particulie ren. Bij het ontwerpen van tuinen heeft Roodbaard gebruik gemaakt van de in modelboeken afgedrukte voorbeelden, die hij volgens eigen ideeën, met veel creati viteit tot een eigenzinnig en herkenbaar geheel had omgevormd. Zo is een stijl ont staan die voor Roodbaard karakteristiek kan worden genoemd. Roodbaard wordt terecht gezien als de bekendste en meest talentvolle tuinarchitect in het noorden van Nederland. Gezien de verdiensten van deze tuinarchitect voor het aanzien van de stad Leeuwarden, is het aan te bevelen om in de toekomst een straat naar Roodbaard te noemen. Schets van de omgeving van de Oldeliove van de hand van L.P. Roodbaard, waarschijnlijk gemaakt t.b.v. het onderzoek naar de mogelijkheid tot aanleg van een algemene begraafplaats, ca, 1830

Historisch Centrum Leeuwarden

Leovardia, 2000-2018 | 2001 | | pagina 18